Bestaat er nog een vaderlandse kerk?

[Bert Mulder]

Wie meent dat de hersteld hervormde gemeenten zich aan moesten sluiten bij de bestaande kerken geeft in elk geval blijk van dat hij het wáárom van de kerkscheuring niet verstaat en al zeker niet hervormd is.

Allereerst gaat het niet om hersteld hervormde gemeenten, maar om de Hervormde Kerk. Vanuit het geheel naar de delen en vanuit de delen naar het geheel.

Ten tweede is er een groot verschil (helaas denk ik wel eens: onoverbrugbaar) tussen de kerkvisie van vele (ik hoop alle) hersteld hervormden en afgescheiden kerken zoals de CGK en de GG. Het gaat om heel het land en heel het volk. Hervormd zijn betekent dat we de 'schare die de wet niet kent' nooit uit het oog verliezen. De kerk is immers een openbaring van het genadeverbond. Ook de kaartenbakleden die nooit meer in de kerk komen. Wie deze afschrijft denkt niet hervormd en is ook niet hervormd.

Is er nog een Vaderlandse kerk? Nee! En dat doet mij veel verdriet. De Nederlandse Hervormde Kerk is in haar delen verscheurd en verdeeld. Quis non fleret.

Dat verschil in kerkvisie is er inderdaad, en dat staat heel veel in de weg. Maar het is niet zo, dat een kerk die kaartenbakleden uitschrijft ze ook afschrijft. Daar waar kaartenbakleden niet uitgeschreven worden, maar er niets mee gebeurt, worden ze toch ook (of: juíst) afgeschreven.

Dan kun je ze beter daar op aanspreken en eventueel uitschrijven (wie jarenlang niet in de kerk komt is tuchtwaardig) dan doen alsof er niets aan de hand is.

En dat is niet Hervormd, dat klopt. Maar als hervormd zijn betekent het niet toepassen van tucht dan klopt Hervormd zijn niet. Dan is hervormd wat dat betreft niet gereformeerd.

Over de HHK vraag ik met dus een paar dingen af:
1. Hoe gaat die om met de verschillen tussen de gemeenten (die zijn er; de gemeente in Staphorst is bijv. anders dan die in Rouveen)?
2. Hoe gaat men op den duur om met de tucht, met papieren leden? Een 'nieuw' kerkverband heeft die doorgaans niet veel, maar vroeg of laat gaat het voorkomen.

Het is heel mooi als de kerk een vaderlandse kerk kan zijn. Maar het heeft geen zin om ten koste van de waarheid dat idee overeind te houden.

Dan ook nog een aspect die helemaal vergeten lijkt te zijn...

Wat van onze verantwoordelijkheid voor de zonden van het kerkverband? Want voor die zonden zijn we allen gemeenschappelijk verantwoordelijk, zolang we lid zijn van een organisatie (zoals ook gezin, school, natie).

[Oude-Waarheid]

Tja Marco de GB in de Nederlands Hervormde Kerk was in 2004 even zeer een verdeeld huis.
En wat zegt de bijbel over een verdeeld huis?

Dat zou niet best zijn, want in ieder kerkverband is er wel verdeeldheid over bepaalde zaken, verschil in visie etc. De vraag is dus niet zozeer of er verdeeldheid, ik noem het liever verscheidenheid, is.... maar of er ondanks die verscheidenheid toch eenheid is in Hem.

Inderdaad. Het verdeelde huis waar Jezus het over had, was een iets andere 'verdeling'.

Ondanks de kritiek die men kan (en m.i. moet) hebben op de NHK en de GB daarin mogen we toch ook dankbaar zijn voor het heil dat daarin gegeven werd, en wordt. Met de visie op de kerk in de NHK/PKN heb ik moeite. Maar van vele kansels wordt wekelijks Gods Woord gepreekt. En voor velen tot zegen.

De GB in de HHK? wist niet dat die daar ook bestaat.
En hoop ook niet dat het daar ooit nodig zal zijn.

[Marco]

De GB in de HHK? wist niet dat die daar ook bestaat.
En hoop ook niet dat het daar ooit nodig zal zijn.

Even lezen: Ik had het toch echt over GB in de NHK.

[Marnix]

Wie meent dat de hersteld hervormde gemeenten zich aan moesten sluiten bij de bestaande kerken geeft in elk geval blijk van dat hij het wáárom van de kerkscheuring niet verstaat en al zeker niet hervormd is.

Allereerst gaat het niet om hersteld hervormde gemeenten, maar om de Hervormde Kerk. Vanuit het geheel naar de delen en vanuit de delen naar het geheel.

Ten tweede is er een groot verschil (helaas denk ik wel eens: onoverbrugbaar) tussen de kerkvisie van vele (ik hoop alle) hersteld hervormden en afgescheiden kerken zoals de CGK en de GG. Het gaat om heel het land en heel het volk. Hervormd zijn betekent dat we de 'schare die de wet niet kent' nooit uit het oog verliezen. De kerk is immers een openbaring van het genadeverbond. Ook de kaartenbakleden die nooit meer in de kerk komen. Wie deze afschrijft denkt niet hervormd en is ook niet hervormd.

Is er nog een Vaderlandse kerk? Nee! En dat doet mij veel verdriet. De Nederlandse Hervormde Kerk is in haar delen verscheurd en verdeeld. Quis non fleret.

Dat verschil in kerkvisie is er inderdaad, en dat staat heel veel in de weg. Maar het is niet zo, dat een kerk die kaartenbakleden uitschrijft ze ook afschrijft. Daar waar kaartenbakleden niet uitgeschreven worden, maar er niets mee gebeurt, worden ze toch ook (of: juíst) afgeschreven.

Dan kun je ze beter daar op aanspreken en eventueel uitschrijven (wie jarenlang niet in de kerk komt is tuchtwaardig) dan doen alsof er niets aan de hand is.

En dat is niet Hervormd, dat klopt. Maar als hervormd zijn betekent het niet toepassen van tucht dan klopt Hervormd zijn niet. Dan is hervormd wat dat betreft niet gereformeerd.

Over de HHK vraag ik met dus een paar dingen af:
1. Hoe gaat die om met de verschillen tussen de gemeenten (die zijn er; de gemeente in Staphorst is bijv. anders dan die in Rouveen)?
2. Hoe gaat men op den duur om met de tucht, met papieren leden? Een 'nieuw' kerkverband heeft die doorgaans niet veel, maar vroeg of laat gaat het voorkomen.

Het is heel mooi als de kerk een vaderlandse kerk kan zijn. Maar het heeft geen zin om ten koste van de waarheid dat idee overeind te houden.

Dan ook nog een aspect die helemaal vergeten lijkt te zijn...

Wat van onze verantwoordelijkheid voor de zonden van het kerkverband? Want voor die zonden zijn we allen gemeenschappelijk verantwoordelijk, zolang we lid zijn van een organisatie (zoals ook gezin, school, natie).

Is dat zo? En op basis waarvan stel je dat? Is iemand die lid is van een plaatselijke PKN, die Bijbelgetrouw is, verantwoordelijk voor de uitspraken van deen vrijzinnige predikant elders en moet hij zijn Bijbelgetrouwe gemeente daarom verlaten?

Of gaat de verantwoordelijkheid om plaatselijke kerken (dat idee krijg ik als ik de Bijbel lees meer)

[Oude-Waarheid]

De GB in de HHK? wist niet dat die daar ook bestaat.
En hoop ook niet dat het daar ooit nodig zal zijn.

Even lezen: Ik had het toch echt over GB in de NHK.

Ja Marco ik zie het sorry.
Maar mijn laatste zin hoop ik dat er nooit een GB komt in de HHK.

[Luther]

Ik ben er even een dag tussenuit geweest en de discussie is hier al weer een aantal pagina's verder. Daarom maar wat losse reacties op een aantal postings.

Dat kan. Maar ik vind de toon van zijn boek heel irritant (gewild populair) en ik vond dat hij in het radio-interview niet erg mannelijk overkwam, met zijn uitgebreide verhalen over zijn klachten. Maar goed, een ander vindt dat misschien prachtig.

Ik vind deze reactie heel minachtend richting al diegenen die met burn-out, overspanning en depressie te maken hebben (gehad). Het is juist verademend om te lezen hoe ds. Belder beschrijft hoe e.e.a. ontstaan is bij hem. Het kan als zodanig ook als spiegel functioneren.
Maar je maakt het echt bont als je zegt dat ds. Belder niet "mannelijk" overkwam. Wat is dat voor flauwekul. Kennelijk heb je nog steeds het beeld dat mannen niet zwak mogen zijn. Hoe kom je daarbij?De Bijbel spreekt niet over sterke vaten en zwakke vaten (de vrouw), maar alleen over het zwakkere vat (de vrouw); de man is dus ook zwak.
Laten manne dat maar eens wat vaker tonen; dan zouden er al heel wat burn-out gevallen voorkomen kunnen worden. (Maar dit is allemaal een beetje off-topic)

Omdat die in 1834 nog niet bestond; Luther heeft het over 2004. Een beetje vreemd om terug te keren naar een nieuw kerkverband.
De vraag is: waarom een nieuw kerkverband beginnen, terwijl men zich bij één van de bestaande kerkverbanden kon aansluiten? Bijvoorbeeld de CGK.

Tja, kijk hier raak je de kern van deze topic:Wat heeft het voor consequenties als je in je denken het begrip 'vaderlandse kerk' meeneemt. Want als je meent dat de HHK de ware voortzetting is van de NHK, en dat dát dan de vaderlandse kerk is, dan zou je kunnen verdedigen dat alle afgescheidenen terug zouden moeten keren naar deze gezuiverde vaderlandse kerk.
Als je naar de feitelijke situatie kijkt, dan constateer ik dat er helemaal niets is voortgezet in 2004 en dat er 3 kerkverbanden zijn opgehouden te bestaan (NHK, GKN, ELK) en dat er 3 nieuwe kerkverbanden zijn ontstaan (PKN, HHK, VGKN). Als deze laatste constatering de juiste is, dan is er geen reden geweest voor het ontstaan van de HHK.

Wie meent dat de hersteld hervormde gemeenten zich aan moesten sluiten bij de bestaande kerken geeft in elk geval blijk van dat hij het wáárom van de kerkscheuring niet verstaat en al zeker niet hervormd is.
Allereerst gaat het niet om hersteld hervormde gemeenten, maar om de Hervormde Kerk. Vanuit het geheel naar de delen en vanuit de delen naar het geheel.
Ten tweede is er een groot verschil (helaas denk ik wel eens: onoverbrugbaar) tussen de kerkvisie van vele (ik hoop alle) hersteld hervormden en afgescheiden kerken zoals de CGK en de GG. Het gaat om heel het land en heel het volk. Hervormd zijn betekent dat we de 'schare die de wet niet kent' nooit uit het oog verliezen. De kerk is immers een openbaring van het genadeverbond. Ook de kaartenbakleden die nooit meer in de kerk komen. Wie deze afschrijft denkt niet hervormd en is ook niet hervormd. Is er nog een Vaderlandse kerk? Nee! En dat doet mij veel verdriet. De Nederlandse Hervormde Kerk is in haar delen verscheurd en verdeeld. Quis non fleret.

- Maar dit klinkt toch een beetje triomfantelijk; zo van: wij denken hervormd en jullie allemaal niet, en hervormd denken is bijna synoniem aan Bijbels denken. Ik heb dat 'hervormde gevoel' altijd wat moeilijk gevonden, omdat het de discussie vrijwel direct de nek omdraait.
- Maar nu even de feiten: de feiten zijn dat de HHK géén volkskerk is! Er zijn zo'n 60.000 leden en doopleden en dat kun je toch moeilijk een volkskerk noemen. Ik voel me best verbonden met de HHK, maar als ik af en toe een dienst bezoek, kom ik eigenlijk nooit Jan Rap en z'n maat tegen.
- Je zegt dat het om de Hervormde Kerk gaat. Dus denkend vanuit het geheel. Maar is dat nu juist niet aan puin gegaan in 2004? En moet je dan met die wetenschap niet zeggen: Ik ga nu niet weer van de grond af net doen alsof die ene kerk nog wel bestaat. Nee ik ga samenwerking zoeken met diegenen waar ik de Bijbelse prediking en de gereformeerde theologie nog tegenkom?
- Je vergeet de belangrijkste vraag te beantwoorden: Wat heeft het begrip 'vaderlandse kerk' eigenlijk voor meerwaarde?

[Marco]

De GB in de HHK? wist niet dat die daar ook bestaat.
En hoop ook niet dat het daar ooit nodig zal zijn.

Even lezen: Ik had het toch echt over GB in de NHK.

Ja Marco ik zie het sorry.
Maar mijn laatste zin hoop ik dat er nooit een GB komt in de HHK.

Helemaal mee eens.

[memento]

- Maar nu even de feiten: de feiten zijn dat de HHK géén volkskerk is! Er zijn zo'n 60.000 leden en doopleden en dat kun je toch moeilijk een volkskerk noemen. Ik voel me best verbonden met de HHK, maar als ik af en toe een dienst bezoek, kom ik eigenlijk nooit Jan Rap en z'n maat tegen.

De HHK kent nog enige plaatsen, zoals Staphorst en Ouddorp, waar het nog wel een volkskerk is. Maar dat zijn uitzonderingen. De opdracht ligt er voor de HHK om na te denken hoe men in de nieuwe situatie vorm kan gaan geven aan de volkskerk gedachte...

[Luther]

- Maar nu even de feiten: de feiten zijn dat de HHK géén volkskerk is! Er zijn zo'n 60.000 leden en doopleden en dat kun je toch moeilijk een volkskerk noemen. Ik voel me best verbonden met de HHK, maar als ik af en toe een dienst bezoek, kom ik eigenlijk nooit Jan Rap en z'n maat tegen.

De HHK kent nog enige plaatsen, zoals Staphorst en Ouddorp, waar het nog wel een volkskerk is. Maar dat zijn uitzonderingen. De opdracht ligt er voor de HHK om na te denken hoe men in de nieuwe situatie vorm kan gaan geven aan de volkskerk gedachte...

En dat zal een hele klus worden, om niet te zeggen onmogelijk. Want een volkskerk ben je of je bent het niet. Kijk op Urk is de CGK de volkskerk, in Rijssen is dat de GG, in Staphorst de HHK, in Bunschoten de GKV, in Huizen de PKN. En dat versterkt mij in de gedachte dat ds. Belder er niet zover naast zat, toen hij schreef: De vaderlandse kerk leeft in Nederland helaas door in zo'n 10 kerkverbanden.

[memento]

- Maar nu even de feiten: de feiten zijn dat de HHK géén volkskerk is! Er zijn zo'n 60.000 leden en doopleden en dat kun je toch moeilijk een volkskerk noemen. Ik voel me best verbonden met de HHK, maar als ik af en toe een dienst bezoek, kom ik eigenlijk nooit Jan Rap en z'n maat tegen.

De HHK kent nog enige plaatsen, zoals Staphorst en Ouddorp, waar het nog wel een volkskerk is. Maar dat zijn uitzonderingen. De opdracht ligt er voor de HHK om na te denken hoe men in de nieuwe situatie vorm kan gaan geven aan de volkskerk gedachte...

En dat zal een hele klus worden, om niet te zeggen onmogelijk. Want een volkskerk ben je of je bent het niet. Kijk op Urk is de CGK de volkskerk, in Rijssen is dat de GG, in Staphorst de HHK, in Bunschoten de GKV, in Huizen de PKN. En dat versterkt mij in de gedachte dat ds. Belder er niet zover naast zat, toen hij schreef: De vaderlandse kerk leeft in Nederland helaas door in zo'n 10 kerkverbanden.

Ik zie veel mogelijkheden op het gebied van diakonaal werk in de wijk. Het volkskerk-idee kan daarbij als motivatie dienen. Nu het doen nog...

[Bookreader]

Er is geen reden dat de HHK zelfstandig bestaat: elke HHK-gemeente had onderdak kunnen krijgen bij een bestaand kerkverband, hetzij CGK, hetzij GG, hetzij hier en daar OGGN.

Het moeilijke van de CGK vind ik, dat er wel erg veel in zit, van links tot rechts. En mijn moeite heb ik dan met links, waar je een vrijere benadering van het schriftgezag ziet. Dat soort ontwikkelingen knopen aan bij onze seculiere cultuur, en blijken helaas een glijbaan naar de wereld zonder geloof.
Ik heb geen moeite met contacten tussen de HHK en het behoudende deel van de CGK. Die mogen van mij ook rustig samengaan, maar houd die linkse CGK-ers er dan buiten. (Die kunnen hun 'heil' eventueel wel bij de GKV of de NGK zoeken.)

De GG... Dat is een kerkverband waar veel goeds over te zeggen valt. Wat ik een beetje jammer vind is dat zij net iets te sterk naar rechts neigen. Ik heb moeite met tuchtgevallen zoals m.b.t. Blaauwendraad en K. van der Zwaag. Ik kan hen namelijk niet zien als vijanden van de gereformeerde leer. En daarmee heb ik toch wel een vrij gewichtig punt, aangezien zuivere tuchtoefening in art. 29 NGB wordt genoemd als kenmerk van de ware kerk. Dat is mijn voornaamste moeite met de GG.
Het erg terughoudend doen over geloofszekerheid heeft zijn negatieve uitwerking op kerkmensen. Daarom gaan er nogal eens mensen over vanuit de GG naar de hervormde richting. Ik zie dat ook gebeuren in mijn HHK-gemeente. Onlangs weer een paar nieuwe ex-GG'ers. Dat ze de grenzen willen bewaken in de GG is op zich positief, maar er gaan daarbij helaas ook wat zaken niet helemaal goed. Ik vind het lastig om een uitspraak te doen over een samengaan van GG en HHK.

[Marco]

Er is geen reden dat de HHK zelfstandig bestaat: elke HHK-gemeente had onderdak kunnen krijgen bij een bestaand kerkverband, hetzij CGK, hetzij GG, hetzij hier en daar OGGN.

Het moeilijke van de CGK vind ik, dat er wel erg veel in zit, van links tot rechts. En mijn moeite heb ik dan met links, waar je een vrijere benadering van het schriftgezag ziet. Dat soort ontwikkelingen knopen aan bij onze seculiere cultuur, en blijken helaas een glijbaan naar de wereld zonder geloof.
Ik heb geen moeite met contacten tussen de HHK en het behoudende deel van de CGK. Die mogen van mij ook rustig samengaan, maar houd die linkse CGK-ers er dan buiten. (Die kunnen hun 'heil' eventueel wel bij de GKV of de NGK zoeken.)

De GG... Dat is een kerkverband waar veel goeds over te zeggen valt. Wat ik een beetje jammer vind is dat zij net iets te sterk naar rechts neigen. Ik heb moeite met tuchtgevallen zoals m.b.t. Blaauwendraad en K. van der Zwaag. Ik kan hen namelijk niet zien als vijanden van de gereformeerde leer. En daarmee heb ik toch wel een vrij gewichtig punt, aangezien zuivere tuchtoefening in art. 29 NGB wordt genoemd als kenmerk van de ware kerk. Dat is mijn voornaamste moeite met de GG.
Het erg terughoudend doen over geloofszekerheid heeft zijn negatieve uitwerking op kerkmensen. Daarom gaan er nogal eens mensen over vanuit de GG naar de hervormde richting. Ik zie dat ook gebeuren in mijn HHK-gemeente. Onlangs weer een paar nieuwe ex-GG'ers. Dat ze de grenzen willen bewaken in de GG is op zich positief, maar er gaan daarbij helaas ook wat zaken niet helemaal goed. Ik vind het lastig om een uitspraak te doen over een samengaan van GG en HHK.

Je combineert hier dingen die je niet kunt combineren. Het deel van de CGK dat aansluiting vindt bij de GKv is niet het deel dat schriftgezag aantast.
En dat er binnen de GKv een discussie loopt (en dat is sterk uitgedrukt..) over interpretatie van de Schrift is niet bij voorbaat een reden om aan te nemen dat het hele kerkverband de Schrift niet serieus neemt. Juist niet*. En met het schriftgezag heeft die discussie trouwens niets te maken.

Áls je dan al zo nodig 'links en rechts' wilt praten, doe het dan nog enigszins genuanceerd. Alleen de heel erg rechterkant van de CGK vindt dan aansluiting bij de GG en delen van de HHK. Andere delen van de HHK zouden aansluiting kunnen vinden bij GKv en 'midden'-CGK, terwijl NGK dan weer verdeeld zou worden over het blok GKv/CGK/HHK en een linkerdeel, dat samen met linkerdeel-CGK zou kunnen gaan. Waaruit maar weer blijkt dat praten op deze manier niet opschiet, want dit gaat toch niet gebeuren

De HHK is in dit perspectief ook een wat gespreid kerkverband, al ligt het anders dan de CGK. Mensen die in de ene gemeente belijdenis kunnen doen, kunnen dat niet altijd in de andere (en dat doet pijn). Dus als je als HHK-er de CGK verwijt dat die 'te breed' is, dan moet je uit de HHK stappen: die is ook niet supersmal, en beschouwt zich als voortzetting van de NHK die ook een hele brede kerk was, en dat niet alleen maar de laatste paar jaar. Dezelfde argumenten die de GB-aanhang altijd volhield om lid te blijven van de NHK gaan bijna allemaal op voor de CGK, op het 'vaderlandse kerk' idee na. De CGK heeft een binding aan de 3 FvE (dit was het breekpunt om op te gaan in de PKN), en biedt voldoende ruimte voor de meeste, zo niet alle, HHK-gemeenten. Alleen lag de focus voor de HHK in eerste instantie niet bij samengaan met andere kerkgenootschappen maar op voortzetten van de HK, en dat is op zich begrijpelijk.

Theologisch gezien denk ik trouwens dat er namelijk helemaal niet zo'n groot gat is tussen GG-ers met Blauwendraad-achtige bezwaren en de GKv. Dat zit eerder in bijzaken, die cultureel bepaald zijn, maar jammer genoeg toch nog zo opgeblazen worden dat men denkt dat die onoverkomelijk zijn (en het daarmee ook daadwerkelijk zijn).

*Ik voel er nu niet echt voor om deze discussie nu te starten, maar ik vraag me bijvoorbeeld wel eens af hoe 'wij' op dit forum met z'n allen Genesis lezen... En over de 'schriftkritiek' in de GKv / CGK in de praktijk: afgelopen seizoen liep er in Delft een cursus OT, gegeven door de predikanten van CGK en GKv voor leden van die kerken. Aan het gezag van de Schrift werd absoluut niet getornd, wel werd uitgelegd hoe je bepaalde delen van de Bijbel kunt lezen, als je wat meer kennis van de Hebreeuwse opbouw van de tekst hebt, soms van het ontstaan van een tekst, of meer kennis van de (archeologische) wetenschap en geschiedenis van het Midden-Oosten. Ik heb daar best veel aan gehad.

[Tiberius]

De GG... Dat is een kerkverband waar veel goeds over te zeggen valt. Wat ik een beetje jammer vind is dat zij net iets te sterk naar rechts neigen.

Daar ben je niet de eerste in: dat is wel meer mensen een dwaasheid en een gruwel geweest.
Anderzijds zijn er ook mensen die de GG weer niet rechts genoeg vinden. Zo kan het dus verkeren.

Ik heb moeite met tuchtgevallen zoals m.b.t. Blaauwendraad en K. van der Zwaag. Ik kan hen namelijk niet zien als vijanden van de gereformeerde leer.

Blaauwendraad kan je denk ik wel als vijand van de gereformeerde leer zien; ik heb althans hier een boekje van hem, waaruit je dat gevoegelijk kan opmaken.
Van Van der Zwaag zou ik dat niet gauw zeggen. Maar dat was ook niet de reden, dat hij onder tucht is komen te staan.

Theologisch gezien denk ik trouwens dat er namelijk helemaal niet zo'n groot gat is tussen GG-ers met Blauwendraad-achtige bezwaren en de GKv.

Ik denk toch dat de gemiddelde GKv gemeente de theologische opvattingen van Blaauwendraad zal verwerpen.

[Marco]

Ik denk toch dat de gemiddelde GKv gemeente de theologische opvattingen van Blaauwendraad zal verwerpen.

Mogelijk. Daarvoor heb ik teveel over Blaauwendraad en te weinig van Blaauwendraad gelezen. Voor de veiligheid schreef ik echter Blaauwendraad-achtige.
Aan de andere kant: ik bespeur op dit forum nog wel eens een discrepantie tussen wat men denkt over de GKv en wat die inhoudt..

[memento]

Theologisch gezien denk ik trouwens dat er namelijk helemaal niet zo'n groot gat is tussen GG-ers met Blauwendraad-achtige bezwaren en de GKv.

Ik denk toch dat de gemiddelde GKv gemeente de theologische opvattingen van Blaauwendraad zal verwerpen.

De GKv is een breed kerkgenootschap. Er zijn een aantal gemeenten die zeker in de HHK zich thuis zouden voelen. Het probleem binnen de GKv is echter dat er ook een groot gedeelte is wat sterk richting de evangelische beweging trekt, en ook een groot gedeelte die sterk is voor vernieuwingen (bandje in de kerk etc) en daarbij de gereformeerde leer minder belangrijk vindt.

Wel merk ik dat er tussen bevindelijk-gereformeerden (zeker hen die de GKV wat beter kennen) en GKV-ers vaak een onnodige kloof is. Veel bevindelijk-gereformeerden zien de GKV als onbevindelijk, omdat er (zeker in de begintijd) sterk is gewaarschuwd tegen bevinding in de GKV. Dit moet je echter zien tegen de achtergrond van de gezelschappen, waarbij de bevinding de rechte leer verdrong. Men zag de oorsprong van dit verlaten van de gereformeerde leer ontstaan in de latere Nadere Reformatie (Smijtegeld, Schortinghuis, etc). Binnen de GKV heeft men daarom altijd sterk gewezen op de gereformeerde leer, en gewezen op het gevaar die men aan deze bevinding zag kleven. Men wees erop dat de zaligheid lag buiten ons, en daarmee objectief zeker is, en dus niet in ons, wat de zaligheid subjectief zou maken. Wanneer goed beschouwd, waren en zijn niet alle GKV-ers dus vijand van bevinding, maar slechts van een bepaalde, over-subjectieve vorm van bevinding, die de zuivere gereformeerde leer (inclusief het leerstuk van de zekerheid des geloofs) gaat overheersen. Alhoewel je eerlijk moet zijn, en ook constateren dat toen (in mindere mate) en nu (in meerdere mate) er een groep geweest is die werkelijk niets ophad met bevinding.

Wel moet ik zeggen, dat ik geen enkel zicht heb op het percentage behoudende gemeenten in de GKV. Ik ken slechts een aantal gemeenten, en die vielen mij (toevallig?) erg mee, maar als ik soms eens een GKV-preek van internet hoor of lees, dan zitten er daar ook tussen waar ik zeer mn bedenkingen bij heb.