... HSV ...Rens schreef:Ik denk zomaar dat alleen die mensen die de oorspronkelijke grondteksten van binnen en van buiten kennen, een eerlijk oordeel kunnen geven over de "vertaalmethoden" zoals die gehanteerd zijn, en de wijze waaróp sommige, of veel, woorden zijn overgezet in hedendaags nederlands, m.a.w. wat de houdbaarheid van de HCV is.....................
Link:http://www.bogerman.nl/jbogerman/statenvertaling.htmDe Statenvertaling
Er waren in de Nederlanden al vele verschillende bijbelvertalingen uitgekomen maar ze lieten veel te wensen over. De meest gebruikte bijbel rond 1600, was de ‘Deuz-aes-bijbel’. Hier was zoveel kritiek zodat men besloot, dat de bijbel direct uit de grondtalen (=Hebreeuw en Grieks) in het Nederlands vertaald moest worden.
Marnix van St. Aldegonde werd als vertaler aangesteld, na zijn overlijden werden Arnoldus Cornelisz en Wernerus Helmichius aangesteld. De vertaling schoot niet erg op en daarom werd tijdens de Dordtse Synode iets anders besloten.
Op 19 november 1618 werd de 6e zitting gehouden, tijdens deze zitting kwam een nieuwe bijbelvertaling aan de orde. Er werd duidelijk dat vele andere landen al een goede vertaling in de omloop hadden en ons land nog niet. Het was hoogst noodzakelijk dat er in Nederland ook een kwam. Er moest een compleet nieuwe vertaling worden gemaakt en om verzet te voorkomen, moest het zo nauw mogelijk aansluiten bij de bestaande.
Tijdens de 13e zitting op 26 november 1618, werden de vertalers voor het Oude Testament aangewezen. Johannes Bogerman, Willem Baudartius en Gerson Bucerus werden de vertalers. Zij moesten echter wel kanttekeningen maken bij de vertaling, waarin ze moesten zetten waarom ze voor een bepaalde vertaling hadden gekozen. Voor het Nieuwe Testament en de apocriefe boeken werden Jakobus Rolandus, Herman Faukelius en Petrus Cornelisz aangewezen als vertalers.
Vervolgens werd er besloten wat er met de apocriefe boeken moest gebeuren. De synode besloot ze op te nemen in de vertaling, maar er moest minder aandacht aan worden besteed dan de canonieke geschriften. Verder werd er besloten dat de apocriefe boeken achter het N.T. moesten worden opgenomen, i.p.v. ze achter het O.T. te plaatsen, zoals gebruikelijk was geweest. Men had dit besluit genomen, zodat de mensen goed een onderscheid zouden kunnen maken tussen de twee soorten geschriften.
Voordat de vertalers aan de slag konden, werden er op taalkundig gebied ook een aantal knopen doorgehakt. Zo werd er bijvoorbeeld gediscussieerd of er in de vertaling met die of gij zou worden gesproken. Uiteindelijk werd er besloten om met gij te spreken. Vandaag de dag zouden wij dat misschien overdreven vinden, maar het wijst wel op de zorgvuldigheid waarmee er toen met de vertaling werd omgegaan. Er werd vanuit gegaan, dat de vertaling 4 jaar zou duren en dat men na drie maanden na de afloop van de synode zou beginnen.
Er waren echter wel een paar problemen, omdat de vertalers van het O.T. zo ver uit elkaar woonden, verliep het proces niet snel. Er werd uiteindelijk besloten, dat de vertalers zich gezamenlijk in Leiden zouden vestigen, zodat ze gebruik konden maken van de bibliotheken, professoren in de theologie, Hebreeuws en Griekse taal.
Voor hun werk werden de drie vertalers ook beloond, met boven op hun gewone salaris, een traktement van ƒ600,- met ƒ300,- voor huishuur, ƒ200,- voor het afschrijven en een bedrag voor aanschaf van boeken. Zo ontving Bogerman ƒ1.157,-
Naast de vertalers waren er ook een aantal revisoren, uit bijna alle provincies van het land, aangesteld om het werk te controleren en als het nodig bleek te zijn te verbeteren. Op 13 november 1626 konden de vertalers van het O.T. aan het werk. Bogerman werd tot voorzitter benoemd en tijdens een vergadering op 24 november 1626, gingen ze gezamenlijk aan het werk met Genesis, dit deden ze om de taal en stijl te behouden. De andere bijbelboeken werden in drieën gesplitst. In gemeenschappelijke vergaderingen werden de verzen, vers voor vers in het Hebreeuws gelezen, zodat de vertaling kon worden getoetst.
Een jaar nadat ze waren begonnen met de vertaling van het O.T., begonnen ze ook met het Nieuwe Testament. H. Faukelius en P. Cornelizs waren toen al overleden. Zij werden vervangen door Festus Hommius en Antonius Walaeus.
In 1632 stierf Bucerus, hij werd in de eerste instantie opgevolgd door A. Thysius maar deze trok zich weer terug, zodat Bogerman en Baudartius overbleven. Bogerman nam het merendeel van het overgebleven werk van Bucerus over.
Op 4 september 1632 was het O.T. volledig vertaald. De revisoren werden toen bijeengeroepen om de tekst te herzien. Op 9 juli 1633 werd er bij Bogerman thuis een commissie samengesteld, met Bogerman als voorzitter, om een werkplan op te zetten voor de herziening. Op 1 september 1634 was de correctie van het O.T. afgerond. Toen werden de herzieners van het N.T. bijeengeroepen. In augustus 1635 werd de revisie van het N.T. afgerond. Elke revisor kreeg een honorarium van ƒ4,- per dag, een vergoeding van de reiskosten en ƒ300,- voor het werk.
Het is erg opvallend dat er zoveel vertalers stierven maar dit is te verklaren doordat de pest was uitgebroken in Leiden. Bovendien waren veel vertalers al erg oud.
De bijbel moest nu nog gedrukt worden, na moeizame vergaderingen werd er besloten dat Pauwel van Aertsz van Ravesteyn de bijbel mocht drukken, maar dan moest hij van Amsterdam naar Leiden verhuizen. Door de strenge winter kon de drukpers nog niet beginnen.
Op 17 september 1637 kon de bijbel dan eindelijk aan de Staten-Generaal worden overhandigd. Vanwege de goedkeuring die de vertaling kreeg, werd het de Statenbijbel genoemd. In datzelfde jaar stierf Johannes Bogerman.
In de meeste plaatsen in ons land werkten kerk en overheid samen om de Statenbijbel in te voeren. De vervanging in de steden verliep vlotter dan op het platteland. Natuurlijk waren er nog steeds mensen ontevreden, maar verreweg de meeste mensen waren blij met de nieuwe vertaling.
Vandaag de dag wordt deze vertaling nog steeds in vele protestantse kerkgenootschappen gebruikt.
Link:http://www.dick.wursten.be/bijbelvertal ... nvertalingTerzijde: Martin Luther hield er veel vrijere vertaalprincipes op na. Natuurlijk wilde ook hij brontekst getrouw zijn, maar brontaalgericht te blijven vond hij onzinnig. Hij was consequent doeltaalgericht. Zijn vertaling moest ‘normaal Duits’ zijn, een taal die zo dicht mogelijk de toenmalige gesproken en geschreven taal benaderde.
Statenvertalers: Niet enkel de tekst is heilig, ook de bijbelse talen zijn heilig. ßà Luther: De bijbeltekst is wel heilig, maar niet de taal.
Mij is altijd verteld dat tijdens de pest in Leiden de vertalers wonderlijk gespaard bleven. Weet iemand daar meer van?Ariene schreef: Het is erg opvallend dat er zoveel vertalers stierven maar dit is te verklaren doordat de pest was uitgebroken in Leiden. Bovendien waren veel vertalers al erg oud.
Op deze site blijkt dat er in ieder geval twee al gestorven zijn tijdens het vertalen.Corydoras schreef:Mij is altijd verteld dat tijdens de pest in Leiden de vertalers wonderlijk gespaard bleven. Weet iemand daar meer van?Ariene schreef: Het is erg opvallend dat er zoveel vertalers stierven maar dit is te verklaren doordat de pest was uitgebroken in Leiden. Bovendien waren veel vertalers al erg oud.
Hm, het stuk komt van de site van scholengemeenschap Bogerman, geschreven door twee leerlingen. Zou goed een zelfbedachte verklaring kunnen zijn.Corydoras schreef:Mij is altijd verteld dat tijdens de pest in Leiden de vertalers wonderlijk gespaard bleven. Weet iemand daar meer van?Ariene schreef: Het is erg opvallend dat er zoveel vertalers stierven maar dit is te verklaren doordat de pest was uitgebroken in Leiden. Bovendien waren veel vertalers al erg oud.
In 1635 was er een pestepidemie in Leiden. het vertalen was al klaar. De revisoren zijn wel gespaard gebleven. 'Wonderlijk' zou het zijn als ze de enige overlevende waren in Leiden, maar dat was niet zo. Maar gespaard zijn ze zeker.Corydoras schreef:Mij is altijd verteld dat tijdens de pest in Leiden de vertalers wonderlijk gespaard bleven. Weet iemand daar meer van?Ariene schreef: Het is erg opvallend dat er zoveel vertalers stierven maar dit is te verklaren doordat de pest was uitgebroken in Leiden. Bovendien waren veel vertalers al erg oud.
Kan, ik lees nl. ook versies dat wél alle vertalers en revisoren gespaard bleven.Corydoras schreef:Hm, het stuk komt van de site van scholengemeenschap Bogerman, geschreven door twee leerlingen. Zou goed een zelfbedachte verklaring kunnen zijn.Corydoras schreef:Mij is altijd verteld dat tijdens de pest in Leiden de vertalers wonderlijk gespaard bleven. Weet iemand daar meer van?Ariene schreef: Het is erg opvallend dat er zoveel vertalers stierven maar dit is te verklaren doordat de pest was uitgebroken in Leiden. Bovendien waren veel vertalers al erg oud.
Link http://www.theologienet.nl/documenten/S ... 20jaar.pdf2. INVOERING EN ONTVANGST VAN DE STATENVERTALING
DOOR
C. C. DE BRUIN
De lang verwachte bijbelvertaling, die nu eindelijk haar beslag had gekregen en in
gedrukte vorm verschenen was, moest thans algemeen worden ingevoerd. De noeste
en toegewijde arbeid van haar bewerkers zou alleen dan geheel aan zijn doel
beantwoorden, wanneer de nieuwe overzetting de oude binnen korte tijd geheel wist te
vervangen en de plaats wist in te nemen, die haar door de kerkelijke en burgerlijke
overheid van de aanvang af was toegedacht, namelijk die van gezaghebbende
vertaling voor kerk, school en huis. Deze officiële bijbel kon derhalve aanstonds
rekenen op de krachtige steun van de predikanten, uit wier aandrang immers het
besluit van de Synode te Dordrecht geboren was, maar ook van de zijde der
staatkundige machthebbers, die door hun stoffelijke bijstand het werk hadden
mogelijk gemaakt. Beide partijen hadden voor dit doel eendrachtig samengewerkt en
de voortgang van de arbeid met grote belangstelling, soms gepaard met enig ongeduld,
gevolgd. Die samenwerking duurde bij de invoering in onverminderde mate voort.
Wijze voorzichtigheid bestuurde hun maatregelen in deze zaak, omdat ze zich zeer
goed bewust waren welke passieve weerstand overwonnen moest worden.
Van welken aard was dat lijdelijk verzet? Opgegroeid als wij zijn bij een Statenbijbel,
dien wij liefhebben als bron van troost en tegelijkertijd vereren als Boek van
eerbiedwaardige ouderdom, dat onze voorvaderen drie eeuwen lang dezelfde woorden
des heils heeft gesproken als ons, valt het moeilijk ons in te denken, dat de
Statenbijbel eenmaal een „nieuwigheid” is geweest, een „moderne” vertaling. Meer
dan honderd jaar immers hadden de Hervormden in de Nederlanden het Woord Gods
in andere vertalingen leren liefhebben, en nu kwamen de predikanten de nuttigheid en
noodzakelijkheid van een nieuwe overzetting betogen. De eenvoudigen vroegen zich
af, of de oude bijbel dan niet alles inhield, wat voor de zaligheid van node is, en of
men dan al die tijd een valse bijbel had gehad. Met enigen wantrouwende argwaan
werd de „publieke” overzetting door zulke lieden bejegend. Een nodeloze nieuwigheid
zagen zij erin, waaruit meer kwaad dan goed zou voorkomen. Op het terrein van de
godsdienst leven eenmaal aangenomen gewoonten taai voort, ook wanneer het er om
gaat een goede bijbelvertaling te vervangen door een betere. Een dergelijke tegenstand
hadden de predikanten te overwinnen. Zij waren, evenals de Heren Staten, er op
voorbereid en gingen daarom, waar het nodig was, met bedachtzaamheid te werk.
Inderdaad, dat lees ik ook net op statenvertaling.net.refo schreef:In 1635 was er een pestepidemie in Leiden. het vertalen was al klaar. De revisoren zijn wel gespaard gebleven.Corydoras schreef:Mij is altijd verteld dat tijdens de pest in Leiden de vertalers wonderlijk gespaard bleven. Weet iemand daar meer van?Ariene schreef: Het is erg opvallend dat er zoveel vertalers stierven maar dit is te verklaren doordat de pest was uitgebroken in Leiden. Bovendien waren veel vertalers al erg oud.
Link http://www.jvdaniel.nl/inleidingen/statenvertaling.pdfOp 13 november kwamen ze voor het eerst
bijeen in het huis van Bogerman in Leiden. Alle vertalers verhuisden trouwens naar Leiden. In die
stad zouden ze het vertaalwerk doen. Ze mochten gebruik maken van de Universiteitsbibliotheek.
Omdat er geen algemene Nederlandse taal bestond, hebben ze tijdens de eerste bijeenkomsten een
aantal spellingsregels opgesteld, waaraan ze zich tijdens de vertaling zouden houden. Elke
vergadering begonnen ze met een vurig gebed of God hun arbeid met Zijn zegen zou willen
achtervolgen. En de Heere heeft hen gezegend.
Wel waren er sterfgevallen te betreuren. In 1631 stierf Bucerus, vertaler van het Oude Testament.
Bogerman en Baudartius gingen samen verder. Ook de vertalers van het Nieuwe Testament kregen
met tegenslag te kampen. Faukelius en Cornelii waren al voor de aanvang van de vertaling overleden,
en in 1632 overleed Rolandus. Hiervoor in de plaats kwamen Festus Hommius en Antonius Walaeus.
Het was een heel werk. Baudartius schreef eens aan de dichter Revius, die een van de revisoren was:
“Ick en hebbe mijn leven lanck noyt so geblockt als ick nu in mijne oude daeghen doen moet.”
In 1634 kwam het vertalingswerk gereed. Nu was het de taak aan de revisoren, de ‘controleurs’, om
het werk te controleren.
Dat de Heere hen wonderlijk bewaard had, bleek duidelijk in 1635. Toen brak de pest uit in Leiden,
waarbij 20.000 mensen het leven lieten. De revisoren, die intussen aan het werk waren, vergaderden
vlakbij een kerkhof en zagen per dag wel 100 mensen begraven worden. Hen echter overkwam niets.
In een ernstig gebed legden ze hun zorgen de Heere voor en de Heere heeft hen verhoord. Ze mochten
ongestoord hun werk afmaken.
Luther koos dus meer een vertaalprincipe dat meer richting dat van de NBV gaat. Ik begin hem steeds meer te mogenAriene schreef:Nog een interessant stukje
Link:http://www.dick.wursten.be/bijbelvertal ... nvertalingTerzijde: Martin Luther hield er veel vrijere vertaalprincipes op na. Natuurlijk wilde ook hij brontekst getrouw zijn, maar brontaalgericht te blijven vond hij onzinnig. Hij was consequent doeltaalgericht. Zijn vertaling moest ‘normaal Duits’ zijn, een taal die zo dicht mogelijk de toenmalige gesproken en geschreven taal benaderde.
Statenvertalers: Niet enkel de tekst is heilig, ook de bijbelse talen zijn heilig. ßà Luther: De bijbeltekst is wel heilig, maar niet de taal.
Misschien is dat de reden, dat hij op sommige punten is gaan dwalen.Marnix schreef:Luther koos dus meer een vertaalprincipe dat meer richting dat van de NBV gaat.
Ik zal eens zoeken voor je; ik dacht dat die ergens online staat.Johann Gottfried Walther schreef:Hebben jullie de orginele Duitse Luthervertaling van de Bijbel wel eens gelezen?
Die van 1545 dus, niet een of andere bewerking.
