Laat predikanten en organisten overleggen

Hendrikus · Bericht door **Hendrikus** » 09 mei 2006, 10:57

Pim schreef:Maar laten we on-topic gaan: het overleg tussen organisten en predikanten.

OK.

Het gebeurt nog steeds dat de organist een kwartier voor de dienst via de koster te horen krijgt welke psalmen er gezongen gaan worden. De koster heeft tien minuten daarvóór het psalmbriefje van de predikant gekregen, heeft de psalmborden gereedgemaakt en draagt het briefje vervolgens over aan de organist. Reken maar dat je dan goed voorbereid orgelspel krijgt :mrgreen:

Het lijkt een overblijfsel uit een feodaal tijdperk: de predikant houdt z'n psalmen zo lang mogelijk "geheim". Pas op het allerlaatste nippertje krijgt de koster het briefje, zodat-ie de borden kan klaarmaken. En als de koster daarmee klaar is, mag de organist het briefje meenemen.
Waar dit nog praktijk is (en geloof me, het gebeurt vaker dan je denkt!), is dat wel een indicatie hoe belangrijk men het orgelspel vindt. Eerder een noodzakelijk kwaad dan een waardevol bestanddeel van de eredienst.

Gelukkig kan het ook anders. Er zijn ook predikanten die uiterlijk op vrijdagavond 20.00 uur de psalmen naar hun organist mailen, met vermelding van de tekst, zodat de organist ook kan nadenken over passende muziek voor en na de dienst. Soms reikt de predikant zelfs een suggestie aan welk lied passend zou zijn om voor of na de dienst (of tijdens de collecte) te spelen. Voor bijzondere diensten (avondmaal, belijdenis, themadienst) vindt vaak al vooraf overleg plaats over de gang van zaken. Dat zijn predikanten die de organist ook weleens opdragen in het gebed, en die zo nu en dan ook wel eens een mailtje sturen of een belletje plegen om de organist te bedanken voor een toepasselijk lied of een mooi stuk dat gespeeld werd. Daar wordt de organist serieus genomen.

Het pleidooi van Marien Hofman is heel terecht, al zijn er best wel gemeenten waar de dingen die Hofman bepleit al heel gewoon zijn.

De auteur is een van de organisten van de Singelkerk in Ridderkerk waar recent een project rond de psalmen in de eredienst werd uitgevoerd.

Wie weet er wat dat voor een project is geweest?

Bericht door **Mister** » 09 mei 2006, 17:35

Gelukkig kan het ook anders. Er zijn ook predikanten die uiterlijk op vrijdagavond 20.00 uur de psalmen naar hun organist mailen, met vermelding van de tekst, zodat de organist ook kan nadenken over passende muziek voor en na de dienst. Soms reikt de predikant zelfs een suggestie aan welk lied passend zou zijn om voor of na de dienst (of tijdens de collecte) te spelen. Voor bijzondere diensten (avondmaal, belijdenis, themadienst) vindt vaak al vooraf overleg plaats over de gang van zaken. Dat zijn predikanten die de organist ook weleens opdragen in het gebed, en die zo nu en dan ook wel eens een mailtje sturen of een belletje plegen om de organist te bedanken voor een toepasselijk lied of een mooi stuk dat gespeeld werd. Daar wordt de organist serieus genomen.

Absoluut. Mijn ervaring is dat het meer regel als uitzondering is dat de organist op tijd zijn spullen krijgt. En dat de predikant opbouwende opmerkingen en bedankje geeft. Al doe je het daar uiteindelijk niet voor

Lizzy · Bericht door **Lizzy** » 09 mei 2006, 18:24

Bij ons krijgt de organist altijd op tijd de psalmen door die hij/zij moeten spelen op zondag.

Het lijkt me wel zo prettig voor de organist om even de psalmen door te spelen zodat ze weten wat er gezongen wordt.

Hendrikus · Bericht door **Hendrikus** » 09 mei 2006, 18:31

Mister schreef:Mijn ervaring is dat het meer regel als uitzondering is dat de organist op tijd zijn spullen krijgt. En dat de predikant opbouwende opmerkingen en bedankje geeft. Al doe je het daar uiteindelijk niet voor

Mijn indruk is dat dit in de hervormde kerken vrij normaal is, maar dat ter rechterzijde de praktijk minder organistvriendelijk is :roll:

Bericht door **Mister** » 09 mei 2006, 18:33

Hendrikus schreef:
Mister schreef:Mijn ervaring is dat het meer regel als uitzondering is dat de organist op tijd zijn spullen krijgt. En dat de predikant opbouwende opmerkingen en bedankje geeft. Al doe je het daar uiteindelijk niet voor
Mijn indruk is dat dit in de hervormde kerken vrij normaal is, maar dat ter rechterzijde de praktijk minder organistvriendelijk is :roll:

Aha, zal het daar aan liggen. Dat kan heel goed ja...

Hendrikus · Bericht door **Hendrikus** » 10 mei 2006, 07:34

Mijn indruk is dat dit in de hervormde kerken vrij normaal is, maar dat ter rechterzijde de praktijk minder organistvriendelijk is :roll:

Anders gezegd: hoe meer de predikanten op een voetstuk staan, des te minder is het contact met de organist.

Lizzy · Bericht door **Lizzy** » 10 mei 2006, 13:23

Hendrikus schreef:
Mijn indruk is dat dit in de hervormde kerken vrij normaal is, maar dat ter rechterzijde de praktijk minder organistvriendelijk is :roll:
Anders gezegd: hoe meer de predikanten op een voetstuk staan, des te minder is het contact met de organist.

De begeleiding tijdens de dienst is ook heel belangrijk ja.

refo · Bericht door **refo** » 10 mei 2006, 14:17

Organisten behoeven tijdens de kerkdienst alleen de gemeentezang te begeleiden. Daar kan misschien periodiek wat overleg met predikant of kerkenraad zijn. Een predikant hoeft toch niet de organist te 'bedanken'? Zo belangrijk is dat toch allemaal niet?

Lizzy · Bericht door **Lizzy** » 10 mei 2006, 14:25

refo schreef:Organisten behoeven tijdens de kerkdienst alleen de gemeentezang te begeleiden. Daar kan misschien periodiek wat overleg met predikant of kerkenraad zijn. Een predikant hoeft toch niet de organist te 'bedanken'? Zo belangrijk is dat toch allemaal niet?

Waardering is altijd prettig als je dat krijgt als organist.

Hendrikus · Bericht door **Hendrikus** » 10 mei 2006, 14:51

refo schreef:Organisten behoeven tijdens de kerkdienst alleen de gemeentezang te begeleiden. Daar kan misschien periodiek wat overleg met predikant of kerkenraad zijn. Een predikant hoeft toch niet de organist te 'bedanken'? Zo belangrijk is dat toch allemaal niet?

God troont op de lofzangen van Israel - en het is de taak van de organist, die lofzang in goede banen te leiden. Daarom is de gemeentezang wel degelijk een belangrijk bestanddeel van de eredienst - en is frequent overleg daarover geen overbodige luxe. Bedankjes hoeven niet, natuurlijk niet. Maar als we willen "dat alle dingen met orde en ere geschieden", hoort daar wel de erkenning bij dat het muzikale bestanddeel van de eredienst ook verzorgd moet zijn en dus voorbereiding behoeft. En dat daar ook Gods zegen over gevraagd mag worden - zodat er niks mis mee is om zo nu en dan "hen die een taak hebben in deze dienst" ook op te dragen in het gebed.

wim · Bericht door **wim** » 10 mei 2006, 15:52

Bij ons worden de psalmen ook via de koster doorgegeven (op zaterdagavond en zondagmiddag, als ik me niet vergis). Onze (ex-)ds. wilde zelf het liefst dat de organisten sober speelden en zich beperkten tot Worp (waarschijnlijk de versie zonder die uitspattingen tussen elke regel).

Oppervlakkigheid en eenzijdigheid in de muziek is kennelijk goed genoeg voor God.

We houden allemaal zo verschrikkelijk veel van Bach, maar staan er niet bij stil dat Bachs oratoria en kantates nooit tot stand hadden kunnen komen in veel van onze kerken.

Hendrikus · Bericht door **Hendrikus** » 10 mei 2006, 16:31

wim schreef:We houden allemaal zo verschrikkelijk veel van Bach, maar staan er niet bij stil dat Bachs oratoria en kantates nooit tot stand hadden kunnen komen in veel van onze kerken.

Afgelopen maandag in het RD een goed artikel over ene ds. Engle, die nog eens onderstreept dat zij die zich calvinisten noemen vaak allesbehalve navolgers van Calvijn zijn, bijvoorbeeld als het gaat om de gemeentezang.

"Nog erger is het hoe men later de psalmen is gaan zingen, waarbij het orgel de melodie met allerlei tierelantijnen is gaan versieren. Calvijn zou dit verschrikkelijk hebben gevonden".

En ik denk dat daarin een belangrijk aspect -al dan niet bewust- is weggelaten, namelijk de verbastering van de melodieën, door ze langzaam en niet-ritmisch te gaan zingen. Die tierelantijnen zijn gewoon een bijverschijnsel van dat buitensporig langzame zingen.
Heeft het RD dat tewille van de achterban maar verzwegen?

Lizzy · Bericht door **Lizzy** » 10 mei 2006, 18:15

Toch denk ik dat ze het in Afrika heel raar vinden als ze zouden zien dat wij stilletjes in de bank onder orgelbegeleiding zingen.

Het is ook wel verschillend per cultuur.

Bericht door **Mister** » 10 mei 2006, 18:37

wim schreef:Bij ons worden de psalmen ook via de koster doorgegeven (op zaterdagavond en zondagmiddag, als ik me niet vergis). Onze (ex-)ds. wilde zelf het liefst dat de organisten sober speelden en zich beperkten tot Worp (waarschijnlijk de versie zonder die uitspattingen tussen elke regel).

Oppervlakkigheid en eenzijdigheid in de muziek is kennelijk goed genoeg voor God.

Ja, iig zou ik in zo'n geval toch overwegen om te bedanken voor het organistschap. Ik vertel de Ds. ook niet hoe ik de preek graag zie. Dus hij mij ook niet hoe ik speel. Meestal is e.e.a. al vastgelegd in een zgn. organistenregelement o.i.d. Binnen de grenzen van zo'n document heeft de organist zijn vrijheid.

Hendrikus · Bericht door **Hendrikus** » 10 mei 2006, 18:50

Lizzy schreef:Toch denk ik dat ze het in Afrika heel raar vinden als ze zouden zien dat wij stilletjes in de bank onder orgelbegeleiding zingen.

Ik hoorde eens een opname van een van de zendingsposten van de GerGem, waar een Nigeriaanse gemeente Psalm 42 zong. Langzaam en niet-ritmisch... Geen gehoor :roll: