Evolutie of schepping

[DDD]

Ik ben het eens met Wim Anker, en nog meer met Koert van Bekkum. Of een eerlijk gesprek, of geen gesprek.

Ik betreur het erg dat de discussie door de voorzitter van de Gereformeerde Bond op scherp wordt gesteld. Maar goed, dat zou in De Saambinder ook kunnen gebeuren. Het zou fijn zijn als theologen/dominees zich niet publiekelijk uitspraken over onderwerpen waarover ze geen verstand hebben. En dat zijn er in de meeste gevallen heel veel.

[eilander]

Ik ben het eens met Wim Anker, en nog meer met Koert van Bekkum. Of een eerlijk gesprek, of geen gesprek.

Ik betreur het erg dat de discussie door de voorzitter van de Gereformeerde Bond op scherp wordt gesteld. Maar goed, dat zou in De Saambinder ook kunnen gebeuren. Het zou fijn zijn als theologen/dominees zich niet publiekelijk uitspraken over onderwerpen waarover ze geen verstand hebben. En dat zijn er in de meeste gevallen heel veel.

En ik ben er juist blij mee dat de voorzitter van de GB zich hierover duidelijk heeft uitgelaten.

[-DIA-]

Het zijn boeiende artikelen, maar een beetje te lang om ze hier letterlijk over te typen...

Zeer lezenswaard!

-DIA-

Kun je die artikelen dan niet scannen?

Intussen is scannen niet meer nodig, de artikelen uit De Wachter Sions (2009) zijn vrij toegankelijk voor iedereen op Digibron. Is publicatie om een of andere duistere reden toch verboden (men weet nooit in dit hoogontwikkeld en ingewikkeld tijdsgewricht) dan is hier een link: http://www.digibron.nl/search/results?q ... onDate_ASC

Om de tekst meteen bij de hand te hebben zal ik (indien dus niet verboden) deze hieronder weergeven:

SCHEPPING (1)
In het laatste nummer van De Saambinder dat verscheen onder zijn hoofdredactie, schreef ds. A. Moerkerken een terugblik over het jaar 2008. Daaruit de volgende aanhaling die ook een plaatsje kreeg in het RD: ''De grootste zorg baart de uitholling van binnenuit, waar alles aan lijdt. Dat knaagt als een kwaadaardig gezwel aan de hele gereformeerde gezindte - en het gaat onze gemeenten niet voorbij. We kunnen ook een ander beeld gebruiken: een veenbrand. Geheel onverwacht laait het op, dan hier, dan daar...

Plotseling merken we dat de overtuiging dat God de wereld in zes dagen schiep, voor lang niet iedereen meer van kracht is. Plotseling duikt her en der een heel andere opvatting over het Schriftgezag op. En overal maakt zich een ander type geloofsbeleving breed... ''

Die zorg herkennen we. Het beeld van de veenbrand ook. Plotseling. Dan hier, dan daar. Nu weer over de schepping in zes dagen….
Het begon, voor zover wij ons herinneren, met een uitlating van prof. dr. Gijsbert van den Brink in het RD in september. Hij is vanwege de Gereformeerde Bond hoogleraar aan de theologische faculteit van de universiteit Leiden. In een dubbelinterview samen met zijn broer Tijs, een vooraanstaand medewerker van de Evangelische Omroep, in de krant van 12 september over hun beider loopbanen, zei de professor: ''In theologisch opzicht ben ik soms echt anders gaan denken. Bijvoorbeeld over de schepping. Dat de wereld in zes dagen van 24 uur is geschapen, wat ons als kind is bijgebracht, staat voor mij niet meer zo vast. Die dagen kunnen wel langere perioden zijn geweest. In elk geval is de aarde veel ouder dan de bekende 6000 jaar.''

Het is dit jaar (2009) twee eeuwen geleden dat Charles Darwin, de popularisator van het evolutiegeloof, ter wereld kwam. In het kader van dit herdenken liet het RD 10 december ook dr. Gerdien de Jong aan het woord, als evolutiebiologe verbonden geweest aan de Utrechtse universiteit. Deze mevrouw stelde in haar artikel, dat wie thans nog vasthoudt dat de aarde 6000 jaar geleden geschapen is in 6 dagen van 24 uur, daarmee blijk geeft van een hoogmoedige bijbelopvatting. Nota bene!

Volgens mevrouw De Jong, die zich aanduidt als lid van de PKN, is Genesis 1 slechts bedoeld als loflied op de Schepper en niet als een historisch verslag. Wie, zo schrijft zij, zijn verstand gebruikt en niet misbruikt, moet tot de conclusie komen van een heelal van 13, 7 miljard jaar oud, een aarde van 4, 6 miljard jaar oud en gezamenlijke afstamming van alle soorten, inclusief de mens.

In een vervolgartikel (19 december) scherpte zij dat laatste nog wat aan met de opmerking dat de mensheid niet begonnen kan zijn met twee personen. ''De historiciteit van Adam komt in aanvaring met de wetenschap, namelijk met de genetica. De genetica laat zien dat de mensheid nooit uit twee personen bestaan heeft.''
Mevrouw De Vries (De Jong?) citeert dan met instemming iemand die schreef dat wij erop mogen vertrouwen dat wat wetenschappelijk wordt ontdekt, niet strijdig is met wat God Zelf in de schepping heeft gelegd en dus is haar conclusie: ''Wij kunnen dit in het geloof aanvaarden.''

Gelukkig is haar geluid in het RD niet onweersproken gebleven. Diverse personen kregen de gelegenheid om erop te reageren. Maar het punt waar het ons om gaat en waar ds. Moerkerken zijn zorg om te kennen gaf, is dat ook ten aanzien van het scheppingsgeloof de eenparigheid van denken onder ons doorbroken is.

Om het verhaal rond te maken, prof. Van den Brink heeft duidelijk gemaakt hoe hij erover denkt in een EO-radioprogramma op 3 januari, waarvan een weergave was te lezen in het Nederlands Dagblad. ''Christenen moeten elkaar niet verketteren om standpunten over de schepping. Die kwestie behoort tot het veld van vrije meningsvorming, waar iedere christen een weg in mag zoeken, '' aldus prof. Van den Brink. ''Het zou goed zijn als we elkaar de ruimte lieten om hetzij creationist, hetzij theïstisch evolutionist te zijn.'' Bij het lezen van de eerste hoofdstukken van de Bijbel gaat het Van den Brink vooral om de verhouding van de mens tot God. ''Die komt in het geding als ik de schepping of de zondeval ontken; dat zijn de punten waar het kerkelijk en theologisch gezien om draait. Maar daarbuiten is heel wat interpretatie en argumentatie mogelijk, waar de druk wat mij betreft van af zou moeten.''

Is dat zo? Prof. Van den Brink wekt de indruk, dat het mogelijk is een aanhanger van de evolutieleer te zijn zonder het historische feit van de zondeval te ontkennen. We hopen daar nog op terug te komen, als ook op de begrippen creationist en theïstisch evolutionist. Maar nu zij al gezegd dat het onze diepe overtuiging is, dat wat de Heere ons in Zijn Woord geopenbaard heeft over het ontstaan van mens en wereld, op geen enkele wijze te verenigen is met Darwins evolutieleer. Wie Gods Woord serieus neemt, moet deze evolutie dan ook afwijzen.

Er zijn al vele pogingen gedaan om het Schriftgeloof en de moderne natuurwetenschap in harmonie met elkaar te brengen. Maar voor mensen die vast willen houden aan het Schriftgezag zijn het tot nu toe allemaal doodlopende wegen gebleken. We willen er enkele noemen.

De meest bekende is de opvatting dat de zes scheppingsdagen van Genesis 1 geen dagen van 24 uur zijn geweest, maar geologische tijdperken. Men redeneerde: Wanneer naar het woord van de apostel Petrus één dag bij de Heere is als duizend jaren, en duizend jaren als één dag (2 Petr. 3:8), waarom zouden de scheppingsdagen dan geen tijdperken geweest kunnen zijn van miljoenen jaren?
Een oplossing bracht deze tijdperkentheorie echter allerminst, omdat de volgorde van Gods scheppingsdaden in Genesis 1 onmogelijk in overeenstemming was te brengen met de volgorde waarin de wereld zich volgens de evolutionisten heeft ontwikkeld.

Een variant op de tijdperkentheorie was de kader-opvatting. Volgens deze gedachte biedt Genesis 1 het kader waarbinnen de evolutie in miljoenen jaren heeft plaatsgevonden. De aanhangers van de kader-opvatting stellen dat Genesis 1 niet een exact verslag geeft hoe de wereld is ontstaan. De bijbelschrijver heeft de lezers willen inprenten dat de God van Israël de enige God is, reeds tijdens het ontstaan van hemel en aarde. Hij wilde de lezers ervan onder de indruk brengen dat al het bestaande door God tot stand is gebracht. Daartoe heeft de bijbelschrijver het scheppingswerk op schone, weldoordachte wijze over zes werkdagen geordend. Bij dagen moet men in deze visie dus aan gewone dagen denken, maar het zijn niet werkelijk gebeurde dagen geweest. Met de verdeling van de scheppingsdaden over de zes dagen zou de bijbelschrijver dus niet bedoeld hebben om aan te geven in welke volgorde ze hebben plaatsgehad.

Het is begrijpelijk dat deze kader-opvatting veel aanhangers heeft gehad en nog heeft. Blijkbaar behoort mevrouw De Vries (De Jong?) daar ook bij. Toch is deze opvatting bij nauwgezet Schriftonderzoek onhoudbaar. De voornaamste reden daarvan is het vierde gebod. De Tien Geboden zijn door de Heere Zelf gesproken op de Sinaï en geschreven op twee stenen tafelen. Daar heeft Hij ook aangegeven waarom Hij de mensheid een week van zeven dagen heeft gegeven: es dagen van arbeid, gevolgd door een rustdag. ''Want in zes dagen heeft de HEERE den hemel en de aarde gemaakt, de zee, en alles wat daarin is, en Hij rustte ten zevenden dage; daarom zegende de HEERE den sabbatdag, en heiligde denzelven'' (Ex. 20:11).

De woordjes ''want'' en ''daarom'' maken de opvatting onmogelijk als zou de schepping in zes dagen slechts de verbeelding, de literaire inkleding, van een bijbelschrijver zijn. De Heere heeft de indeling van de week in zeven dagen gegrond op de historie van Zijn scheppingswerk in zes dagen, gevolgd door Zijn sabbat (Gen. 2:1-3).

Of moet de geschiedenis van de wetgeving op de Sinaï wellicht ook als niet-historisch opgevat worden, net als de eerste hoofdstukken van Genesis? Er zijn inderdaad moderne bijbelgeleerden die dit menen. Of die beweren dat vers 11 een niet oorspronkelijke, latere toevoeging aan het vierde gebod is. Zo probeert de satan onder het mom van wetenschappelijkheid alles in Gods Woord op losse schroeven te zetten. Het is de aloude vraag van de slang aan Eva: ''Is het ook dat God gezegd heeft? ''

We willen de volgende week de harmonisatiepogingen tussen het Schriftgeloof en de vruchten van de moderne natuurwetenschappen verder nagaan.

SCHEPPING (2)
We bespraken de vorige week twee pogingen die gedaan zijn om het Schriftgeloof en het wereldbeeld van de moderne natuurwetenschap in harmonie met elkaar te brengen: de tijdperkentheorie en de kaderopvatting.
Beide pogingen stuitten op onoverkomelijke bezwaren.

De derde poging om geloof en wetenschap in harmonie met elkaar te brengen, die we nu willen bespreken, is ongetwijfeld de stoutmoedigste. Bijbelgelovigen zetten de tegenaanval in. Met wetenschappelijke modellen probeerde men te bewijzen dat de feitelijke resultaten van de wetenschap in overeenstemming waren te brengen met wat de Schrift ons leert. Vooral in Amerika is men daar de laatste halve eeuw mee bezig geweest. In Nederland was daarvan de welbekende dr. W.J. Ouweneel een voorman. Men noemt deze poging het wetenschappelijk creationisme.

Het woord creationisme komt van creatie ofwel schepping. Maar let wel: niet ieder die gelooft dat God de wereld geschapen heeft zoals dat in de Bijbel beschreven wordt, noemt zich (of wordt genoemd) een ''creationist''. Die term is speciaal gangbaar geworden voor de pogingen om wat ons in de Schrift, met name in de eerste hoofdstukken van Genesis, over de schepping geopenbaard is, een wetenschappelijke onderbouwing te geven. Daarmee hoopt men te komen tot een wetenschappelijk model ter weerlegging van de evolutieleer.

Dat lijkt echter maar niet te lukken. Wel zijn deze ''creationisten'' er in geslaagd veel onzekerheden en leemten aan te tonen in de resultaten van de evolutionisten, voldoende om twijfels te zaaien over de wetenschappelijke houdbaarheid van het evolutionisme. Maar verder kwam men niet. Daarom lieten, wederom in Amerika, velen het creationisme los om Darwins evolutietheorie van een andere kant aan te vallen. Deze stroming is bekend geworden onder de naam Intelligent Design (intelligent ontwerp). In Nederland werd ID in 2005 geïntroduceerd door de Delftse hoogleraar dr. C. Dekker met de publicatie van een boek ''Schitterend ongeluk of sporen van ontwerp? ''

ID verzet zich tegen de gedachte, dat het ontstaan van de wereld en de ontwikkeling van alle leven enkel een kwestie van toeval (een ''schitterend ongeluk'') en natuurlijke selectie is geweest, zoals de evolutieleer stelt. ID meent daartegenover dat bepaalde verschijnselen in de natuur het best kunnen worden verklaard als uitgedacht door een ''íntelligente ontwerper''. Daarom verwacht ID dat het wetenschappelijk aantoonbaar gemaakt zou kunnen worden, dat zo'n intelligent ontwerp ten grondslag heeft gelegen aan het ontstaan van de wereld met al wat daarop is. Dat zou dan een wetenschappelijk bewijs kunnen zijn van het bestaan van een Goddelijk Opperwezen.

ID kreeg destijds veel aandacht. Zelfs in de Tweede Kamer ontstond er een levendige discussie over wat men toen zag als een mogelijke tussenweg tussen creationisme en evolutionisme. Toch slaagde ook deze vierde poging om Schriftgeloof en moderne natuurwetenschap tot elkaar te brengen, niet. De claim van ID dat dat intelligente ontwerp voor wetenschappers overtuigend wetenschappelijk zou kunnen worden aangetoond, bleek tot nog toe niet waar te maken.
En zo baarde prof. Dekker in 2008 opnieuw opzien, nu door de gedachte van ID weer los te laten. Nu noemt hij zich een ''theïstisch evolutionist'' en daarmee hebben we de vijfde poging om geloof en wetenschap op één lijn met elkaar te krijgen.

We noemen dit de vijfde poging, niet omdat deze nu pas in de openbaarheid treedt. Een ''theïstisch evolutionist'' was bijvoorbeeld al prof. dr. J. Lever van de Vrije Universiteit, die in 1956 zijn boek ''Creatie en evolutie'' publiceerde, waarmee hij de weg baande voor de aanvaarding van de evolutietheorie in de Gereformeerde Kerken.
Het uitgangspunt van de theïstische evolutionisten is, dat Darwin gewoon gelijk heeft gehad met zijn evolutietheorie. Alleen laten zij het geloof in God als Schepper niet los. God heeft alles geschapen door middel van het evolutieproces, zeggen zij. Hij heeft het ontstaan van de wereld en het leven daarop niet alleen in gang gezet, maar is er ook bij betrokken gebleven. Daarin onderscheidt de theïstische evolutionist zich van de vroegere deïsten, die leerden dat God de wereld gemaakt heeft en vaste natuurwetten heeft gegeven en Zich verder niet meer met de schepping heeft ingelaten. Neen, zegt de theïstische evolutionist, de Heere blijft Zijn schepping onderhouden en regeren, maar intussen heeft de natuur zich wel via evolutie ontwikkeld; wij kunnen niet anders dan buigen voor de feiten die de natuurwetenschap op tafel heeft gelegd.

Wij hebben deze harmonisatiepoging tussen geloof en wetenschap in de vijfde plaats genoemd naar de volgorde waarin ze zich nu voordoet in reformatorische kring.
Na het vastlopen van de tijdperkentheorie en de kaderopvatting heeft het wetenschappelijk creationisme in breed gereformeerde en hervormde kring geen ingang van betekenis meer gevonden. Door mensen als prof. Lever kwam men daar al meteen bij het theïs¬tische evolutionisme uit.

Het wetenschappelijk creationisme kreeg in Nederland bekendheid door het werk van de Evangelische Omroep en vond vooral aanhang in evangelische en reformatorische kring. Maar door de standpuntwijzigingen van mannen als prof. Dekker en prof. Ouweneel zien we nu dat velen daar zich afgewend hebben van het creationisme en nu terecht dreigen te komen bij het theïstisch evolutionisme.

Waar men dan uitkomt? Dat wordt helder en klaar geformuleerd in een dezer dagen verschenen boekje van ds. J. Offringa. Hij is niet evangelisch en niet reformatorisch, maar predikant van een PKN-gemeente in Kesteren. Zijn boekje is getiteld ''Na een gezonde geloofscrisis. Over modern geloven''. Modern geloven, dat doen mensen ''die niet geloven op gezag van de Bijbel of de kerk, maar die in vrijheid hun eigen keuzen maken''.
Van groot belang is daarbij volgens ds. Offringa, dat ''gezond geloof'' geen ''ongezonde strijd'' aangaat met de moderne wetenschap. Dat betekent: aanvaarden dat de wereld volgens een evolutionair proces is ontstaan en zich ontwikkelt. Dan is er geen paradijs geweest, en ook geen historische zondeval van Adam en Eva, concludeert hij. ''En hoezeer je daar ook naar kunt verlangen: er was nooit een perfecte wereld die bedorven raakte door hun eerste zonde, en die vervolgens bestraft werd met dood en verderf.''

In het evolutionistische mens- en wereldbeeld is geen plaats voor een eerste mensenpaar. Vorige week citeerden wij wat de evolutiebiologe dr. Gerdien de Vries (blijkens haar artikelen ook een theïstische evolutionist) in het RD schreef dat de mensheid niet begonnen kan zijn met twee personen. ''De historiciteit van Adam komt in aanvaring met de wetenschap, namelijk met de genetica. De genetica laat zien dat de mensheid nooit uit twee personen bestaan heeft.'' Ds. Offringa hamert op hetzelfde aambeeld.
Maar als Adam en Eva nooit bestaan hebben en er nooit een paradijstoestand geweest is en dus ook geen zondeval, zoals beschreven in Genesis 3, dan is er ook geen erfzonde meer. Paulus heeft zich daarover dan wel erg vergist in Romeinen 5, maar ds. Offringa durft het wel aan in zijn boekje te schrijven dat Paulus altijd kritisch gelezen moet worden. Zonder de leer van de erfzonde is ook het verlossingswerk van Christus totaal anders van aard gewor¬den. Dat betekent niet minder dan dat de grond onder de gehele Bijbelse, klassiek-gereformeerde prediking wordt weggetrokken.
Dat de mensen goed geschapen zijn, en in den beginne in een staat van rechtheid hebben geleefd, in vriendschap met hun Schepper en in harmonie met al het geschapene, in een staat waarin zij geen lijden en geen sterven kenden en het werk voor hen geen moeizame inspanning was, maar dat aan die gelukzalige staat een einde gekomen is door de zondeval, die de menselijke geschiedenis beslissend gestempeld, en de ganse mensheid in de dood gestort heeft, waaruit alleen Gods Zoon, door de menselijke natuur aan te nemen, verlossing kon brengen, dat alles is met geen mogelijkheid in te passen in het evolutionistische mens- en wereldbeeld en moet de theïstische evolutionist dus laten vallen.
Wanneer er nooit een staat der rechtheid en een daarop volgende zondeval zijn geweest, moet het kwaad, de zonde en het leed in de wereld wel veroorzaakt zijn door tekorten in de schepping. Maar de Heere openbaart ons in Zijn Woord dat Hij zag al wat Hij gemaakt had, en zie, het was zeer goed.
Wie dat alles op zich in probeert te laten werken, moet wel tot de conclusie komen, dat het totaal onmogelijk is om Darwins evolutieleer te accepteren en tegelijk vast te houden aan Gods onfeilbaar Woord. Daarmee is ook de vijfde harmonisatiepoging, die van de theïstische evolutionisten, tot mislukken gedoemd.

Hoe moet dan onze houding zijn tegenover de pretenties van de natuurwetenschap? Daarover nog D. V. volgende week.

SCHEPPING (3)
We hebben vijf pogingen besproken die gedaan zijn om het Schriftgeloof en het wereldbeeld van de moderne natuurwetenschap in harmonie met elkaar te brengen. Ze zijn geen van alle gelukt. In een afsluitend artikel willen we eerst aandacht geven aan de visie van dr. H. van den Belt en dan stellen dat de ijver om tot elke prijs tot harmonisatie te komen onvoldoende rekent met de beperktheid van ons verstand.
In een artikel in het RD van 3 januari waarschuwde de PKN-theoloog dr. Van den Belt voor de verleiding om het conflict tussen geloof en wetenschap uit de weg te gaan door (wat hij noemde) een boedelscheiding aan te brengen tussen beide. Er zijn wetenschappers die persoonlijk wel geloven dat God bestaat, maar daar in hun werk niet van uitgaan, ''omdat Hij niet behoort tot de waarneembare werkelijkheid''.
Terecht neemt dr. Van den Belt daar afstand van. Die scheiding betekent namelijk een scheiding tussen Gods hand en Gods mond, schrijft hij. Hij doelt daarbij op wat de kinderen al op de catechisatie leren, dat wij God door twee middelen kennen: uit de natuur en uit de Schriftuur. Die twee kunnen niet in tegenspraak zijn met elkaar.
Daarom moet de theologie volgens hem de consequenties van het wetenschappelijk onderzoek van de natuur betrekken bij het verstaan van de Schrift. Anderzijds rekent hij het tot de taak van de theologie de andere wetenschappen te herinneren aan de grenzen van hun wetenschappelijke kennis.
Hier zeggen we: Halt! Het is waar dat God ons twee boeken heeft gegeven die niet vijandig tegenover elkaar staan. Calvijn heeft daarvoor het mooie beeld van de bril gebruikt.
Calvijn schreef: ''Immers evenals oude lieden, of ooglijders, en allen die slechte ogen hebben, al houdt men hun het allerschoonste boek voor, ternauwernood, ofschoon ze wel zien dat er iets geschreven staat, twee woorden kunnen samenvoegen, maar wanneer ze een bril opzetten, daardoor geholpen duidelijk beginnen te lezen, zo verzamelt de Schrift de kennis van God, die zich anders verward in onze geest bevindt, verdrijft de duisternis en toont ons duidelijk de ware God'' (Inst. I, VI, 1).

Om het boek van de natuur goed te kunnen lezen hebben wij de Schriftuur nodig als bril. Maar Calvijn zegt het omgekeerde niet! De resultaten van de natuurwetenschap vormen geen bril nodig om de Bijbel te lezen. Dr. Van den Belt draait het beeld van de bril wel om: de resultaten van het natuuronderzoek hebben volgens hem consequenties voor het verstaan van de Schrift. Daarbij noemt hij concreet een langere ontstaansgeschiedenis van de planeet aarde dan uit de Schrift blijkt. Hij heeft dat al eens meer uitgewerkt in het RD. We hebben daarop gereageerd in De Wachter Sions van 15 november 2007. De uitleg van de Schrift moet zich niet aanpassen aan de resultaten van de natuurwetenschap, maar omgekeerd, de wetenschapper heeft Gods Woord nodig als bril om daardoor de verschijnselen die hij waarneemt in de natuur goed te kunnen beoordelen. De Schrift is de basis van onze kennis. De Bijbel heeft het eerste en het laatste woord.

De schepping is bijlange na niet het enige punt waar Schriftgeloof en moderne wetenschap botsen. Kan een modern mens nog geloven in wonderen? In het bestaan van engelen? In Gods Zoon Die Mens werd? In Zijn maagdelijke geboorte, Zijn opstanding, Zijn hemelvaart en komende wederkomst? In de opstanding uit de doden en de totale verandering van de schepping? In het eeuwige leven?
Wetenschappelijke kennis is altijd beperkt. De wetenschap beschrijft feiten die objectief vastgesteld kunnen worden door zintuiglijke waarneming. Vervolgens stellen wetenschappers theorieën op waarmee zij de waargenomen feiten proberen te verklaren en lijnen doortrekken naar het verleden of de toekomst. Deze interpretatie van de gevonden feiten kan nooit méér zijn dan een verbeelding van de werkelijkheid. En die verbeelding is altijd subjectief. Op tal van manieren kunnen wij naar de werkelijkheid kijken. Men (ook de wetenschapper) zal dan altijd voorkeur hebben voor die theorieën die het best bij zijn levensbeschouwing passen.

De in de westerse cultuur overheersende levensbeschouwing wil dat alles verklaard moet kunnen worden zonder aanname van bovennatuurlijke factoren zoals het bestaan van een Goddelijk Opperwezen. Volgens de daarop gebaseerde wetenschappelijke spelregels mag een wetenschapper ter verklaring van natuurlijke verschijnselen nooit komen met een bovennatuurlijke verklaring. Zo'n verklaring is namelijk niet te bewijzen of te weerleggen en heeft dus in het wetenschappelijk debat geen waarde.
Het hoeft dan niemand te verbazen dat men op basis van zulke filosofische vooronderstellingen (aannames) komt tot conclusies zoals de volgende van de Amerikaanse fossielenspecialist George Simpson: ''De mens is het resultaat van een doelloos en natuurlijk proces dat hem niet heeft bedoeld.''

De kern van de christelijke levensbeschouwing is het geloof in God, de Schepper van hemel en aarde, Die Zich openbaart in de schepping, onderhouding en regering aller dingen, in Zijn geschreven Woord en bovenal in het vleesgeworden Woord.

Is een wetenschapper met dit geloof nu verplicht, met alle macht te komen tot harmonisatie van het Schriftgeloof met de feiten die de wetenschap op tafel legt? Getuigt die krampachtigheid niet van een zelfde hoogmoedige overschatting van ons verstand als ongelovige wetenschappers tentoonspreiden? Alsof het geloof de ondersteuning van het verstand nodig zou hebben. Men wil zo graag een sluitend bewijs dat de Bijbel toch gelijk heeft.
De vreze des HEEREN is het beginsel der wetenschap, Spr. 1:7. De Heere doet dingen die wij ten enenmale niet kunnen bevatten. Geen ding is Hem te wonderlijk. Zie, God is groot, en wij begrijpen het niet; er is ook geen onderzoeking van het getal Zijner jaren, Job 36:26. Toen zag ik al het werk Gods: Dat de mens niet kan uitvinden het werk dat onder de zon geschiedt, om hetwelk een mens arbeidt om te zoeken, maar hij zal het niet uitvinden; ja, indien ook een wijze zeide dat hij het zou weten, zo zal hij het toch niet kunnen uitvinden, Pred. 8:17.

Daarom moeten wij niet geforceerd proberen de twee boeken Gods met elkaar in overeenstemming te brengen, alsof wij dat met onze verstandelijkheid zouden kunnen. Erken dat er dingen zijn die wij niet kunnen begrijpen met ons verduisterd verstand. Het gaat om Goddelijke geheimenissen. Kom er eerlijk voor uit dat het ons aan licht ontbreekt om die natuurverschijnselen goed te kunnen verklaren, maar geef het geloof in wat de Heere ons geopenbaard heeft in Zijn Woord nimmer prijs.

Deze houding is een andere dan de boedelscheiding waartegen dr. Van den Belt waarschuwt. Want we erkennen dat de wetenschap niet los van iemands diepste levensovertuiging beoefend kan worden. (Dat geldt trouwens ook de evolutionist, want die heeft evenzeer religieus bepaalde vooronderstellingen waardoor hij elke bovennatuurlijke interpretatie van de gevonden waarnemingen per definitie afwijst.) Wie zo, vasthoudend aan Gods Woord, de wetenschap beoefent, samen met ongelovige collega's academici en studenten, zal zich open opstellen voor de verkregen resultaten van de wetenschap, maar tegelijk het betrekkelijke inzien van de verkregen kennis: ze kan hoogstens waar zijn binnen het raamwerk van bepaalde, niet zelden speculatieve, subjectieve vooronderstellingen.
Wetenschap is nooit af, staat principieel altijd open voor herziening vanuit een heel ander perspectief dan het gebruikelijke. Wie weet of het creationisme daartoe nog eens een kans krijgt.

We werden getroffen door een ingezonden brief in het RD van 13 januari van C. E. Louwerse. Hieruit het volgende: ''Wij belijden dat God de Almachtige is. Dat betekent dat God plaatselijk en tijdelijk Zijn natuurwetten kan opheffen, zoals gebeurde bij de hemelvaart, de brandende braambos, de vijf broden en twee visjes enzovoort. … En ook dat God een beginsituatie kan hebben geschapen, een beeld dat bij de schepping opgehangen is, waardoor we menen kilometers ver te kijken terwijl het uiteindelijk slechts meters zijn. We zullen nooit alles kunnen doorgronden, we blijven schepselen. Prof. J. H. Bavinck schreef ooit: ''Wat we zien, weten we nog niet. Ziet ge de maan juist? Als hij boven de horizon staat is hij groot. Staat de maan hoog dan is hij klein.'' Daarom moeten we erg voorzichtig zijn om de resultaten van de wetenschap te betrekken bij het verstaan van de Bijbel. Het Woord is betrouwbaarder dan dateringsmethodes, en het is voldoende.''

Door het geloof verstaan wij dat de wereld door het woord Gods is toebereid, alzo dat de dingen die men ziet, niet geworden zijn uit dingen die gezien worden, Hebr. 11:3. Als ik dit wonder vatten wil, staat mijn verstand vol eerbied stil.

Naschrift DIA:
Bij nauwkeurig lezing viel me op dat (voor mijn wetenschappelijke waarneming) de namen prof. Gerdien de Jong en prof. Gerdien de Vries wel eens verwisseld zouden kunnen zijn. Ik heb in de tekst dit aangegeven door bij de naam De Vries, (De Jong?) tussen te voegen. Misschien dat een der lezers in deze voor mij duistere kwestie enigszins licht kan verschaffen.
Tenslotte een goede raad:
Voor de lezers/lezeressen die visueel enigszins beperkt zijn, raadt ik aan om te tekst op uw scherm op 150 ofwel 200 % te lezen. Dit vergemakkelijkt het lezen van deze kleine letters.

[cpt]

Inderdaad moet mevrouw De Vries eigenlijk mevrouw De Jong zijn. Want waar die zgn. mevrouw De Vries in het artikel iets citeert, doet dr. De Jong dat hier.

[-DIA-]

Inderdaad moet mevrouw De Vries eigenlijk mevrouw De Jong zijn. Want waar die zgn. mevrouw De Vries in het artikel iets citeert, doet dr. De Jong dat hier.

Dat had ik met mijn beperkte verstand dus ook al gedacht.

[Luther]

Ik ben het eens met Wim Anker, en nog meer met Koert van Bekkum. Of een eerlijk gesprek, of geen gesprek.

Ik betreur het erg dat de discussie door de voorzitter van de Gereformeerde Bond op scherp wordt gesteld. Maar goed, dat zou in De Saambinder ook kunnen gebeuren. Het zou fijn zijn als theologen/dominees zich niet publiekelijk uitspraken over onderwerpen waarover ze geen verstand hebben. En dat zijn er in de meeste gevallen heel veel.

Ik ben blij met de uitspraken van ds. Mensink. Hij vertolkt overigens een visie die tot enkele jaren / decennia geleden in de gereformeerde gezindte gewoon gemeengoed was. Helaas moet je je tegenwoordig verdedigen als je dergelijke visies wilt blijven uitdragen.

Vreemd trouwens dat je vindt dat ds. Mensink pas iets mag zeggen als het maar niet over Genesis 1-3 gaat... (want over die drie hoofdstukken heeft hij kennelijk geen verstand..... )

[Wim Anker]

Ik ben inderdaad bang dat velen redeneren als @Luther. Het liefst zouden ze wel even bepalen hoe en met welke argumenten ik gevormd moet worden. Velen menen dan ook nog dat ter wille van de goede zaak (enige) misleiding wel geoorloofd is.

e.e.a. is natuurlijk prima op te lossen door wat meer en breder te lezen. Dus dat doen we dan maar.

[DDD]

@Luther:
De beide punten kun je onderscheiden. Ik heb geen oordeel over waar ds. Mensink wel en niet verstand van heeft, want daarvoor ben ik onvoldoende op de hoogte. Maar in zijn algemeenheid komt het wel vaak voor dat dominees meepraten over allerlei zaken waarover ze niet deskundig zijn. Op een forum als dit mag dat, daar is het voor. In een interview in de krant of met een opiniërende bijdrage hoort dat echter niet zo te zijn, zeker niet van een dienaar van het goddelijk woord.

Ik vind het daarom wel erg jammer dat de discussie op scherp wordt gesteld.

Je zegt over de visie van Mensink, dat die decennia lang gemeengoed zou zijn. Dat is niet juist. Zie dr. Herman Bavinck, bijvoorbeeld. Ik verwacht dat de analyse dat de reformatorische zuil daar invloed op heeft (gehad) wel juist is, al zou het mooi zijn als daarover een goede scriptie zou verschijnen. Ook de rol van de EO is hierin niet te onderschatten.

Overigens heb ik zelf helemaal geen probleem met de scheppingsleer, maar ik ben dan ook geen bioloog of anderssoortige bèta. Hooguit vind ik de teksten van Genesis 1-3 niet heel zakelijk geschreven, maar tamelijk poëtisch.

[Luther]

Ik ben inderdaad bang dat velen redeneren als @Luther. Het liefst zouden ze wel even bepalen hoe en met welke argumenten ik gevormd moet worden. Velen menen dan ook nog dat ter wille van de goede zaak (enige) misleiding wel geoorloofd is.

e.e.a. is natuurlijk prima op te lossen door wat meer en breder te lezen. Dus dat doen we dan maar.

Toch wel verrassend om te zien dat juist jij op dit forum ruimte wil geven aan evolutiegedachten binnen Genesis 1-3. Nogmaals: verrassend.
Ik houd me liever (naief?) vast aan Hebr. 11: 3.

Overigens vermoed ik met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat, wanneer ik het standpunt zou hebben ingenomen dat jij hier nu uitdraagt, jij het tegenovergestelde daarvan had beweerd.

[refo]

De evolutietheorie is precies wat ze is: een theorie.
Op sommige punten lijkt deze in strijd met de bijbelse gegevens over het ontstaan van de aarde en dan met name het leven.

Ik heb een onderzoeker in de familie die, uitgaande van de evolutietheorie, onderzoek doet naar het gedrag van de menselijke cel, met name de kankerende cel.
Uitgaande van de evolutie kun je definiëren: hoe kan het dat cellen gaan woekeren, terwijl er een nauwkeurig mechanisme in is dat dat tegengaat? Waar in de evolutie is dat misgegaan? Waarom werkt dat checkpoint niet (altijd) En waarom niet en hoe dan? Dan heb je een onderzoeksvraag.

Wat willen we dan? We gaan uit van de schepping en dan valt er hier niets te onderzoeken. Nu ja, de cel is zo geschapen, het moet wel goed zijn. Als dat zo is dan komt dat noodzakelijk uit genoemd onderzoek. Maar wellicht komt de fout aan het licht en kan daardoor op termijn kanker genezen worden. Hebben we dan een scheppingsprobleem opgelost of een evolutie-onnauwkeurigheid.

En daar komt ook weer aan het licht dat het niet alles zwart-wit is. Ook een evolutionist gelooft in niet alleen een steeds verbeterde bestaansvorm.

Weten jullie wat de best geëvolueerde levensvorm op aarde is? De huiskat. Die laat zich eten bezorgen door de homo sapiens in ruil voor helemaal niets. Een beetje gesnor en net doen of hij dankbaar is. In werkelijkheid minacht de kat de mens.

[Wim Anker]

Ik ben inderdaad bang dat velen redeneren als @Luther. Het liefst zouden ze wel even bepalen hoe en met welke argumenten ik gevormd moet worden. Velen menen dan ook nog dat ter wille van de goede zaak (enige) misleiding wel geoorloofd is.

e.e.a. is natuurlijk prima op te lossen door wat meer en breder te lezen. Dus dat doen we dan maar.

Toch wel verrassend om te zien dat juist jij op dit forum ruimte wil geven aan evolutiegedachten binnen Genesis 1-3. Nogmaals: verrassend.
Ik houd me liever (naief?) vast aan Hebr. 11: 3.

Waarom verrassend? Ik heb me volgens mij altijd sterk gemaakt om informatie zo objectief en volledig mogelijk verstrekt te krijgen. Uiteraard met inachtneming van de regels die gelden voor de diverse media.

En ik vind het zorgelijk dat de ene mijnheer (ds, prof of dr) wel zijn mening mag geven en wordt toegejuicht en tegelijkertijd wordt geadviseerd aan diverse media de andere (ds, prof of dr) geen podium te bieden enkel omdat zijn mening onwelgevallig is. Terwijl degene die het podium ontzegd moet worden nota bene doceert aan de universiteit(en) die onze zuil rijk zijn.
Niet de eigen opvatting - of de opvatting hoe het gepeupel toegerust moet worden - is bepalend wat wel en wat niet wordt gepubliceerd. Elke neiging in die richting is een vorm van indoctrinatie.

En een bepaalde vrijheid voorstaan en gelijkwaardigheid voorstaan van toegang tot de media is toch wat anders dan dat het mijn mening zou zijn die wordt verwoord.

Overigens vermoed ik met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat, wanneer ik het standpunt zou hebben ingenomen dat jij hier nu uitdraagt, jij het tegenovergestelde daarvan had beweerd.

Dit is een discussieforum. En juist een reactie als deze doet mij zo hameren op het noemen van de feitelijke argumenten, bezien van alle kanten. Want ook deze reactie is niet gebaseerd op inhoud. Het is de redenering in de trant van: "Hij zegt dit wel maar dat wordt ook alleen maar gezegd omdat".

[cpt]

Ik heb een onderzoeker in de familie die, uitgaande van de evolutietheorie, onderzoek doet naar het gedrag van de menselijke cel, met name de kankerende cel.
Uitgaande van de evolutie kun je definiëren: hoe kan het dat cellen gaan woekeren, terwijl er een nauwkeurig mechanisme in is dat dat tegengaat? Waar in de evolutie is dat misgegaan? Waarom werkt dat checkpoint niet (altijd) En waarom niet en hoe dan? Dan heb je een onderzoeksvraag.

Wat willen we dan? We gaan uit van de schepping en dan valt er hier niets te onderzoeken. Nu ja, de cel is zo geschapen, het moet wel goed zijn. Als dat zo is dan komt dat noodzakelijk uit genoemd onderzoek. Maar wellicht komt de fout aan het licht en kan daardoor op termijn kanker genezen worden. Hebben we dan een scheppingsprobleem opgelost of een evolutie-onnauwkeurigheid.

Inderdaad werkt de evolutietheorie als werkhypothese perfect. Vanuit creationistisch oogpunt is er geen enkele reden om aan te nemen dat het genoom van de mens lijkt op dat van een ander organisme, vanuit de evolutietheorie wel. Als dus vandaag bewezen zou worden dat de evolutietheorie niet klopt, zouden er morgen geen proefdieren meer gebruikt worden voor wetenschappelijk onderzoek, omdat er gewoonweg geen reden is om vanuit het scheppingsmodel aan te nemen dat testen op muizen wat zeggen over de mens.

[Luther]

En ik vind het zorgelijk dat de ene mijnheer (ds, prof of dr) wel zijn mening mag geven en wordt toegejuicht en tegelijkertijd wordt geadviseerd aan diverse media de andere (ds, prof of dr) geen podium te bieden enkel omdat zijn mening onwelgevallig is. Terwijl degene die het podium ontzegd moet worden nota bene doceert aan de universiteit(en) die onze zuil rijk zijn.
Niet de eigen opvatting - of de opvatting hoe het gepeupel toegerust moet worden - is bepalend wat wel en wat niet wordt gepubliceerd. Elke neiging in die richting is een vorm van indoctrinatie.

Dit is vrij postmodern. Geldt dat ook voor de kerkelijke pers wat jou betreft?
Overigens schaar ik de TU Kampen niet tot de zuil van de gereformeerde gezindte.

[Wim Anker]

En ik vind het zorgelijk dat de ene mijnheer (ds, prof of dr) wel zijn mening mag geven en wordt toegejuicht en tegelijkertijd wordt geadviseerd aan diverse media de andere (ds, prof of dr) geen podium te bieden enkel omdat zijn mening onwelgevallig is. Terwijl degene die het podium ontzegd moet worden nota bene doceert aan de universiteit(en) die onze zuil rijk zijn.
Niet de eigen opvatting - of de opvatting hoe het gepeupel toegerust moet worden - is bepalend wat wel en wat niet wordt gepubliceerd. Elke neiging in die richting is een vorm van indoctrinatie.

Dit is vrij postmodern.

Nou en? Wederom enkel een positionering in een hokje zonder inhoudelijke reactie.

Geldt dat ook voor de kerkelijke pers wat jou betreft?

Al eerder opgemerkt, de eigen regels en doelstellingen zijn leidend hierin. En die moeten helder zijn.

Overigens schaar ik de TU Kampen niet tot de zuil van de gereformeerde gezindte.

Apeldoorn wel hopelijk? Of vindt je nu dat de TUA wel mag samenwerken met deze mijnheer als het gaat om de bijbelse exegese (en met hem als lid noemen ze de groep dan BEST ) maar dat hij verder, als het aan jouw ligt, maar wordt geacht zijn mond te houden in de "zuil" media?

Dr. Koert van Bekkum is universitair docent Oude Testament aan de Theologische Universiteit Kampen. Hij schrijft dit artikel als lid van de gezamenlijke onderzoeksgroep BEST (Biblical Exegesis and Systematic Theology) van de Theologische Universiteiten in Apeldoorn en Kampen.

[Luther]

Dit is vrij postmodern.

Nou en? Wederom enkel een positionering in een hokje zonder inhoudelijke reactie.

Postmodern denken kenmerkt zich door een grote mate van individualisme en een relatief waarheidsbegrip. Bijbelgetrouwe christenen zullen zich alleen al daarom nooit thuisvoelen bij een postmoderne wijze van denken.

Geldt dat ook voor de kerkelijke pers wat jou betreft?

Al eerder opgemerkt, de eigen regels en doelstellingen zijn leidend hierin. En die moeten helder zijn.

Helemaal eens. Dat is precies de reden dat ik mijn zorgen uitte over het verschijnen van dit blog op een platform van het RD.

Overigens schaar ik de TU Kampen niet tot de zuil van de gereformeerde gezindte.

Apeldoorn wel hopelijk? Of vind je nu dat de TUA wel mag samenwerken met deze mijnheer als het gaat om de bijbelse exegese (en met hem als lid noemen ze de groep dan BEST ) maar dat hij verder, als het aan jouw ligt, maar wordt geacht zijn mond te houden in de "zuil" media?

De TUA reken ik wel tot die zuil en ik hoop dat ze niet fuseren met de TUK.