De geloofskeuze van Ruth

[Johann Gottfried Walther]

Ds. M. Pronk over Ruth (het Bijbelboek)

Er zijn veel verklaringen van dit kleine boekje in omloop. Dikwijls is en wordt erover gepreekt. Opvallend is dat velen bij de verklaring hun toevlucht nemen tot vergeestelijken. Men leest dan het boekje als een soort allegorie, een breed uitgewerkte vergelijking en beeldspraak. Men leest erin de weg van een zondaar naar Christus met alles wat in die “toeleidende weg” beleefd wordt. Het is echter de vraag of dit inderdaad de bedoeling van dit Bijbelboek is. Het maakt veel verschil of men die “toeleidende wegen” in dit boekje inleest of dat zij werkelijk de prediking van dit boekje zijn. Het gevaar van vergeestelijken is dat het boekje onderworpen wordt aan menselijke willekeur. We dienen echter eerbiedig te luisteren naar de prediking van dat boekje om te verstaan wat de Heilige Geest ons wil leren.
Er zijn vooraf wel enige dingen over de bedoeling van dit boekje te zeggen. Bij de verklaring zullen we nader zien.
Boven is al opgemerkt dat dit boekje licht werpt op het voorgeslacht van koning David. Zie daarvoor de verzen 17 tot en met 22 van het laatste hoofdstuk. We lezen daar dat de burinnen zeggen dat aan Naomi een zoon is geboren. Zij noemen zijn naam Obed. ”Deze is de vader van Isai, Davids vader.” En in de verzen 18 tot en met 22 lezen we een geslachtsregister vanaf Perez tot en met David. Met de naam David eindigt het boekje. De hoofdpersoon is de Moabitische Ruth. Zij komt tot bekering en is door haar huwelijk ingevoegd in het voorgeslacht van David. Dit leert ons dat ook heidenen een aandeel kregen in de vorming van dat voorgeslacht. Ruth onderwerpt zich aan de God van Israël en wordt ingelijfd in het uitverkoren geslacht. Als het ware horen we hier een preludium op het wonder van het NT, dat de middelmuur des afscheidsels wordt afgebroken en God Zijn kerk vergadert uit joden en uit heidenen. Daarom is dit boekje missionair te noemen. Vanaf het begin heeft de Heere in het apart stellen van het volk Israël het oog op de volkeren. Bij de roeping van Abraham sprak de HEERE: In u zullen alle geslachten des aardrijks gezegend worden.[11] De bedoeling van dit boek is om door de opname van de Moabitische, de van oorsprong heidense Ruth in de geslachtslijn van David, dat is in de geslachtslijn van Christus, de universele betekenis van de Middelaar te doen uitkomen. Hij is de Verlosser niet maar van Israël, doch van het menselijk geslacht.[12] David is in bepaalde opzichten een type van Christus te noemen. De prediking van dit boekje is Messiaans. Ruth, de Moabitische, krijgt een plaats in het voorgeslacht waaruit naar het vlees Christus is geboren. Vrouwen als Thamar, Rachab, Ruth en Bathseba worden ingevoegd in de heilige linie.[13] Zo bevat ook dit boekje Ruth een rijke Christus' prediking Ik wil nog enkele zaken noemen. Het boekje verhaalt van de verborgen en onophoudelijke zorg van de Heere. Hij leidt de geschiedenis heen naar de volle openbaring van zijn Zoon, de Heere Jezus, de Zaligmaker van verloren zondaren. Dit evangelie preludeert in zachte, maar duidelijke tonen in het boekje. Ook het boek Ruth is Godsopenbaring in Christus. We vernemen van Boaz, de losser, die in zijn zelfopofferende liefde de arme Ruth tot zich opheft en verrijkt. Hij wijst heen naar de Zaligmaker, Die Zijn in zichzelf onwaardige gemeente loskoopt met de prijs van zijn eigen leven en tot Zijn bruid maakt. Christus waakt over Zijn kerk zodat haar naam niet verloren gaat en zij een erfdeel ontvangt op de nieuwe aarde. We zien ook hoe instellingen uit het OT als lossing en Leviraatshuwelijk dienstbaar moeten zijn aan de komst van Christus in het vlees en in diepste zin op Hem doelen. Hij doet ook heidenen delen in de zaligheid. Naast deze voornaamste boodschap van het boek Ruth treffen we allerlei andere lijnen aan. We zien de geweldige verbondenheid van Ruth aan het gezin van Naomi en haar solidariteit in verband met het voortbestaan van dit geslacht. Er komt een stuk menselijk lijden in dit boek voor, zodat we kunnen ingaan op de vraag hoe het lijden zich verhoudt tot de leiding des Heeren. Heel duidelijk komen de wegen des Heeren in zijn voorzienige leiding in dit boekje uit en daarnaast de verantwoordelijkheid van de mens. ”Het geloof in de voorzienigheid van God leeft zeer sterk bij de hoofdpersonen en bij de onbekende auteur van het kleine boekje Ruth.”[14] Voorzienigheid zegt: God is er, God is begaan, God regeert en God zorgt. Het geloof in zo’n God draagt elk hoofdstuk van Ruth.[15] Al met al genoeg redenen om het boekje te gaan lezen en te overdenken.

[Erasmiaan]

Ook ds. Pronk vergeestelijkt dus. Alleen wat minder ver en daarom begrijpt hij beter de bedoeling dan 'anderen'...

[DDD]

Ook ds. Pronk vergeestelijkt dus. Alleen wat minder ver en daarom begrijpt hij beter de bedoeling dan 'anderen'...

Dit is een onterecht verwijt/compliment. In het geciteerde gedeelte lees ik niets dat vergeestelijkt wordt. Ik lees een heilshistorische schriftuitleg, dat is iets heel anders.

Maar inderdaad is het heel wel mogelijk door te slaan in het uitleggen van bijbelgedeelten, waardoor iemand de bedoeling minder goed begrijpt dan een uitlegger die zich bij het punt van de tekst houdt. Dat kan heel goed. Als in een gelijkenis van bijzaken hoofdzaken worden gemaakt in de uitleg van de tekst bijvoorbeeld, dan ga je verder in het overbrengen van de tekst en begrijp je er recht evenredig minder van.

[-DIA-]

Ook ds. Pronk vergeestelijkt dus. Alleen wat minder ver en daarom begrijpt hij beter de bedoeling dan 'anderen'...

Dit is een onterecht verwijt/compliment. In het geciteerde gedeelte lees ik niets dat vergeestelijkt wordt. Ik lees een heilshistorische schriftuitleg, dat is iets heel anders.

Maar inderdaad is het heel wel mogelijk door te slaan in het uitleggen van bijbelgedeelten, waardoor iemand de bedoeling minder goed begrijpt dan een uitlegger die zich bij het punt van de tekst houdt. Dat kan heel goed. Als in een gelijkenis van bijzaken hoofdzaken worden gemaakt in de uitleg van de tekst bijvoorbeeld, dan ga je verder in het overbrengen van de tekst en begrijp je er recht evenredig minder van.

Het is in ieder geval een stukje dat de mens minder 'aanstoot' geeft...
Lijkt me....

[DDD]

Maar dat zegt op zichzelf niets. Het gaat er maar om of de eventuele aanstoot terecht is. Niet alles wat aanstootgevend is is ook naar de zin en mening van de heilige Geest.

[-DIA-]

Maar dat zegt op zichzelf niets. Het gaat er maar om of de eventuele aanstoot terecht is. Niet alles wat aanstootgevend is is ook naar de zin en mening van de heilige Geest.

In zoverre zegt dat wel iets, dat de mens van nature de waarheid haat, en dat dat hem tot
een steen des aanstoots is. Is dat te hard voor ons, dan gaan we toch liever naar een ander,
zonder onze godsdienst meteen te verliezen. Zo was het, en zo zal het toch altijd blijven.
Toen de Heere Jezus zag dat er velen niet meer met Hem wandelden, en deze mensen zeiden:
Deze rede is hard. wie kan die horen? Toen gingen ze hun eigen weg, een godsdienstige weg,
maar een godsdienst waar de aanstoot uit was weggenomen.

Maar toch, de Heere houdt een overblijfsel dat toch wel eens mag en moet uitroepen: Heere,
tot Wien zullen wij anders heengaan? Gij hebt de woorden des eeuwigen levens. Dan hebben
we niet op veel gunst van de wereld en vooral niet van de godsdienst hoeven te verwachten.
Maar toch zijn er wel eens ogenblikken om meer vreugde te kennen in God door Christus,
dan als de wereld en de godsdienst (is daar in feite wel verschil in?) hun koren en most zien
vermenigvuldigen'.

Het valt me wel eens op, dat 'modernere' predikanten weinig waarschuwen voor een nabij-
komend geloof. En de hoorders van deze leer schijnen het zo wel goed te vinden. Ze houden
het er toch maar onder uit. Toch acht ik het gevaar van een nabijkomend en beredeneerd
geloof thans zeker niet minder groot dan vroeger en ten tijde dat de Heere Jezus het Zelf
predikte.

Of zou ik hier weer te donker tegenaan kijken? We hebben onszelf steeds zeer nauw te onderzoeken.
Dat is toch Schriftuurlijk?

[DDD]

We hebben onszelf nauw te onderzoeken. Dat is waar. Dat is nog iets anders dan anderen nauw te onderzoeken. Dat ten eerste.

Ik weet niet of het waar is wat je zegt over het nabijkomende geloof. De opmerkingen die ik daarover hoor vind ik altijd heel gevaarlijk. Ik heb wel kenmerken gehoord die volgens de predikant alleen kinderen Gods zouden hebben die zeker ook op andere mensen van toepassing waren. Als het gaat om nabijkomend werk en het echte geloof dan rust dat ook niet zozeer op andere kenmerken, maar op een fundamenteel andere orientatie. Namelijk het gaat om het verschil tussen het ten diepste zichzelf bedoelen en het ten diepste God bedoelen. En het menselijk hart is inderdaad bedriegelijk, maar dat geldt ook voor twijfel die door het benadrukken van dit verschil ook in het hart van de kinderen van God kan komen. Ik vrees dat in veel gevallen het benadrukken van het onderscheid tussen nabijkomend werk en het ware geloof meer zorgt voor twijfel bij kinderen van God dan voor twijfel bij huichelaars. Omdat de laatsten immers helemaal geen reden zien om zichzelf te toetsen. En om die reden zou het wel eens kwaad kunnen zonder dat het enige goede vruchten geeft om daar op te hameren.

Maar in ieder geval kan de waarheid dat het Evangelie een aanstoot is voor de hoogmoedige mens niet worden misbruikt om ergernis over exegetise rariteiten goed te praten. Want de prediking mag dan de Grieken een dwaasheid zijn, dat is geen reden voor dwaze prediking. Integendeel. Juist dan moet je je uiterste best doen om de ergernis en aanstoot zoveel mogelijk te voorkomen, net als Paulus deed in zijn rede voor de Areopagus.

[Johann Gottfried Walther]

Misschien is het juist wel naar de wil en mening van de Heilige Geest dat Ruth niet wordt vergeestelijkt DIA.
Maar dat het Woord van de Geest blijft staan.
En is het juist wel geestelijke onkunde, als we menen dat wat de Helige Geest geschreven heeft in het Bijbelboek Ruth ons niet genoeg is! Maar er meer staat dan er staat.

En er zijn zeker geestelijke lessen in het boek Ruth, maar dat is iets anders dan te menen dat het in heel Ruth gaat over Gods leiding met Zijn volk, of hoe God een men bekeert.

[Erasmiaan]

Ook ds. Pronk vergeestelijkt dus. Alleen wat minder ver en daarom begrijpt hij beter de bedoeling dan 'anderen'...

Dit is een onterecht verwijt/compliment. In het geciteerde gedeelte lees ik niets dat vergeestelijkt wordt. Ik lees een heilshistorische schriftuitleg, dat is iets heel anders.

Maar inderdaad is het heel wel mogelijk door te slaan in het uitleggen van bijbelgedeelten, waardoor iemand de bedoeling minder goed begrijpt dan een uitlegger die zich bij het punt van de tekst houdt. Dat kan heel goed. Als in een gelijkenis van bijzaken hoofdzaken worden gemaakt in de uitleg van de tekst bijvoorbeeld, dan ga je verder in het overbrengen van de tekst en begrijp je er recht evenredig minder van.

Ik citeer:

We vernemen van Boaz, de losser, die in zijn zelfopofferende liefde de arme Ruth tot zich opheft en verrijkt. Hij wijst heen naar de Zaligmaker, Die Zijn in zichzelf onwaardige gemeente loskoopt met de prijs van zijn eigen leven en tot Zijn bruid maakt. Christus waakt over Zijn kerk zodat haar naam niet verloren gaat en zij een erfdeel ontvangt op de nieuwe aarde.

Dit is toch echt typologie/vergeestelijken (wat ik overigens niet negatief duid). Daarom snap ik niet dat hij andere uitleggers een verwijt maakt.

[Erasmiaan]

Misschien is het juist wel naar de wil en mening van de Heilige Geest dat Ruth niet wordt vergeestelijkt DIA.
Maar dat het Woord van de Geest blijft staan.
En is het juist wel geestelijke onkunde, als we menen dat wat de Helige Geest geschreven heeft in het Bijbelboek Ruth ons niet genoeg is! Maar er meer staat dan er staat.

En er zijn zeker geestelijke lessen in het boek Ruth, maar dat is iets anders dan te menen dat het in heel Ruth gaat over Gods leiding met Zijn volk, of hoe God een men bekeert.

Wie meent dat dan?

Er liggen in het hele boekje Ruth lessen. Geestelijke lessen, natuurlijke lessen en heilshistorische lessen.

[DDD]

Ook ds. Pronk vergeestelijkt dus. Alleen wat minder ver en daarom begrijpt hij beter de bedoeling dan 'anderen'...

Dit is een onterecht verwijt/compliment. In het geciteerde gedeelte lees ik niets dat vergeestelijkt wordt. Ik lees een heilshistorische schriftuitleg, dat is iets heel anders.

Maar inderdaad is het heel wel mogelijk door te slaan in het uitleggen van bijbelgedeelten, waardoor iemand de bedoeling minder goed begrijpt dan een uitlegger die zich bij het punt van de tekst houdt. Dat kan heel goed. Als in een gelijkenis van bijzaken hoofdzaken worden gemaakt in de uitleg van de tekst bijvoorbeeld, dan ga je verder in het overbrengen van de tekst en begrijp je er recht evenredig minder van.

Ik citeer:

We vernemen van Boaz, de losser, die in zijn zelfopofferende liefde de arme Ruth tot zich opheft en verrijkt. Hij wijst heen naar de Zaligmaker, Die Zijn in zichzelf onwaardige gemeente loskoopt met de prijs van zijn eigen leven en tot Zijn bruid maakt. Christus waakt over Zijn kerk zodat haar naam niet verloren gaat en zij een erfdeel ontvangt op de nieuwe aarde.

Dit is toch echt typologie/vergeestelijken (wat ik overigens niet negatief duid). Daarom snap ik niet dat hij andere uitleggers een verwijt maakt.

Dat is geen vergeestelijken. Als je zegt dat iemand die zijn leven geeft om zijn kinderen te redden daarmee een afschijnsel is van de liefde van God in Christus Jezus is dat toch ook geen vergeestelijken? Hij wijst heen naar de veel volmaaktere liefde van God in Christus door in zijn leven liefde aan Ruth te betonen. Ik zie daar geen vergeestelijken in. Wel is het zo dat door de genade van God de komst van Christus in het vlees op zo'n manier vorm heeft gekregen, dat deze aansluit bij menselijke begrippenkaders om liefde en genade uit te drukken.

[-DIA-]

Misschien is het juist wel naar de wil en mening van de Heilige Geest dat Ruth niet wordt vergeestelijkt DIA.
Maar dat het Woord van de Geest blijft staan.
En is het juist wel geestelijke onkunde, als we menen dat wat de Helige Geest geschreven heeft in het Bijbelboek Ruth ons niet genoeg is! Maar er meer staat dan er staat.

En er zijn zeker geestelijke lessen in het boek Ruth, maar dat is iets anders dan te menen dat het in heel Ruth gaat over Gods leiding met Zijn volk, of hoe God een men bekeert.

Maar hoe wordt er dan over het boek Esther gepreekt? Mag dat ook niet een exempel
zijn van Gods wegen met de Zijnen?
Ik denk aan "De gouden scepter toegereikt" Daar gaar het dan puur en alleen om het
feitelijke wat er staat?
Of mogen we daarin ook zie hoe een doodschuldige de genadescepter krijgt toegereikt?
Ik denk als we het boek Ruth niet zo mogen lezen, dat dat vanzelf ook geldt voor alle
Oudtestamentische boeken. Waarom zou jet boek Ruth daarin een uitzondering zijn?
Denk ook bijvoorbeeld aam de samenspraken van ds. Van Reenen over de Woestijnreis
van de kinderen Israëls. Dat boek is velen tot een zegen geweest, en nog wordt het
door de levende Kerk op zeer hoge prijs gesteld.

[DDD]

Nee, het lijkt me ongehoord de genade van God te vergelijken met de scepter van een misdadig despoot als de koning in het boek Esther.

Je zegt overigens dat de levende kerk jouw standpunt deelt. Dat is nogal een uitspraak. Ik vind het heel ongepast dat je iedereen die het niet met je eens is afschrijft als geen ware gelovigen.

Vergeet het bericht van 19.11 uur niet.

[refo]

Misschien is het juist wel naar de wil en mening van de Heilige Geest dat Ruth niet wordt vergeestelijkt DIA.
Maar dat het Woord van de Geest blijft staan.
En is het juist wel geestelijke onkunde, als we menen dat wat de Helige Geest geschreven heeft in het Bijbelboek Ruth ons niet genoeg is! Maar er meer staat dan er staat.

En er zijn zeker geestelijke lessen in het boek Ruth, maar dat is iets anders dan te menen dat het in heel Ruth gaat over Gods leiding met Zijn volk, of hoe God een men bekeert.

Maar hoe wordt er dan over het boek Ezra gepreekt? Mag dat ook niet een exempel
zijn van Gods wegen met de Zijnen?
Ik denk aan "De gouden scepter toegereikt" Daar gaar het dan puur en alleen om het
feitelijke wat er staat?
Of mogen we daarin ook zie hoe een doodschuldige de genadescepter krijgt toegereikt?
Ik denk als we het boek Ruth niet zo mogen lezen, dat dat vanzelf ook geldt voor alle
Oudtestamentische boeken. Waarom zou jet boek Ruth daarin een uitzondering zijn?
Denk ook bijvoorbeeld aam de samenspraken van ds. Van Reenen over de Woestijnreis
van de kinderen Israëls. Dat boek is velen tot een zegen geweest, en nog wordt het
door de levende Kerk op zeer hoge prijs gesteld.

Het wijst allemaal niet naar doodschuldigen. Het wijst naar Christus. Dat zijn de geestelijke lessen. Eerst betekent Ruth gewoon wat er staat. Of, zoals de Sv er bijzet: om de geschiendenis van Samuel aan te sluiten aan David.
Tegen de Emmausgangers zegt Jezus dat de Christus alzo MOEST lijden. En vervolgens legt hij het OT zo uit dat het op deze geschiedenis uitloopt. Jezus gaat daar niet doodschuldigen in het middelpunt zetten, zoals dominees altijd doen op Paasmiddag of -avond. Nee, Hij zet Zichzelf daar in het middelpunt. Heel het OT is één groot legitimatiebewijs van de Hemzelf.

Bij vergeestelijk worden altijd eerst doodschudligen ten tonele gevoerd. Die zijn uiteraard al wedergeboren. Christus is dan alleen nog maar franje. Een Rustgever voor onrustigen. Maar Hij is veel meer. En op zich zou voor een dergelijke preektrant nog wel wat te zeggen kunnen zijn. Maar Hij wordt volkomen weggehouden van de rest van de gemeente. Die zit erbij en kijkt ernaar en heeft geen idee hoe ze Hem in bezit kunnen krijgen. Want eerst moet de Geest ze 'ontdekken'. Terwijl de Geest daar zondag aan zondag de dominees voor uitstuurt: om te ontdekken aan de zonden. Maar die dominees verzaken die plicht.

[-DIA-]

Als ik eerlijk ben, en ik hoop toch van mijn hart geen moordkuil te hoeven maken, dan
wordt het hier echt gevaarlijk voor mensen die geen vaste grond onder hun voeten hebben.
En wie zou durven zeggen: Maar ik zal wel staande blijven?
Men kan hier erg gemakkelijk meegevoerd wordt met allerlei wind van leer. Ik huiver soms
als ik het lees. Maar ertegenin geen lijkt geen zin te hebben. SecorDabar, die echt niet met
allerlei wind van leer kwam, is hier ook bezwaard weggegaan. En ik begrijp het goed.
Nog een keer een hartgrondige klemmende oproep:
MAAR BLIJFT GIJ IN HETGEEN GIJ GELEERD HEBT,
EN WAARVAN U VERZEKERING GEDAAN IS, WETENDE,
VAN WIEN GIJ HET GELEERD HEBT.

Lees de hele context maar:
1 En weet dit, dat in de laatste dagen ontstaan zullen zware tijden.
2 Want de mensen zullen zijn liefhebbers van zichzelven, geldgierig, laatdunkend, hovaardig, lasteraars, den ouderen ongehoorzaam, ondankbaar, onheilig.
3 Zonder natuurlijke liefde, onverzoenlijk, achterklappers, onmatig, wreed, zonder liefde tot de goeden,
4 Verraders, roekeloos, opgeblazen, meer liefhebbers der wellusten dan liefhebbers Gods;
5 Hebbende een gedaante van godzaligheid, maar die de kracht derzelve verloochend hebben. Heb ook een afkeer van deze.
6 Want van dezen zijn het, die in de huizen insluipen, en nemen de vrouwkens gevangen, die met zonden geladen zijn, en door menigerlei begeerlijkheden gedreven worden;
7 Vrouwkens, die altijd leren, en nimmermeer tot kennis der waarheid kunnen komen.
8 Gelijkerwijs nu Jannes en Jambres Mozes tegenstonden, alzo staan ook deze de waarheid tegen; mensen, verdorven zijnde van verstand, verwerpelijk aangaande het geloof.
9 Maar zij zullen niet meerder toenemen; want hun uitzinnigheid zal allen openbaar worden, gelijk ook die van genen geworden is.
10 Maar gij hebt achtervolgd mijn leer, wijze van doen, voornemen, geloof, lankmoedigheid, liefde, lijdzaamheid.
11 Mijn vervolgingen, mijn lijden, zulks als mij overkomen is in Antiochië, in Ikonium en in Lystre; hoedanige vervolgingen ik geleden heb, en de Heere heeft mij uit alle verlost.
12 En ook allen, die godzaliglijk willen leven in Christus Jezus, die zullen vervolgd worden.
13 Doch de boze mensen en bedriegers zullen tot erger voortgaan, verleidende en wordende verleid.
14 Maar blijft gij in hetgeen gij geleerd hebt, en waarvan u verzekering gedaan is, wetende, van wien gij het geleerd hebt;
15 En dat gij van kinds af de heilige Schriften geweten hebt, die u wijs kunnen maken tot zaligheid, door het geloof, hetwelk in Christus Jezus is.
16 Al de Schrift is van God ingegeven, en is nuttig tot lering, tot wederlegging, tot verbetering, tot onderwijzing, die in de rechtvaardigheid is;
17 Opdat de mens Gods volmaakt zij, tot alle goed werk volmaaktelijk toegerust.

Is dit dan achterhaald? Of verachten we God, die hier spreekt. Weten we het nu echt beter dan ons godvrezend voorgeslacht? Overleg het eens met ernst. Legt het niet naast u neer!