Wedergeboorte of schijngeboorte [3]

[TSD]

Ik heb deze prachtige preek beluisterd en daarin gaat ds Visscher in op het 'van een Ander worden'
Hij verwijst dan ook naar Comrie.
Ik zou willen voorstellen: luister nu allen eens een deel van deze preek: (vanaf 1.03.00 minuten, de tweede gedachte)

http://www.prekenweb.nl/index.php?optio ... serid=5660


Zoals het in deze preek uitgelegd wordt, kan iedereen (Huisman, Eilander, GGBeroopingswerk, Edmund, TSD, Fjodor, ejvl, Tiberius, Anker, e.a.) zich daar wel in vinden?

Dank voor de link. Mooie uitleg! Ik kan me daar zeker in vinden.

Ik heb deze preek vanmiddag al beluisterd. Mooie uitleg! Ik kan mij daar zeker in vinden.

Wilhelm, dank voor de link! Idem!

[Johann Gottfried Walther]

Ik heb deze prachtige preek beluisterd en daarin gaat ds Visscher in op het 'van een Ander worden'
Hij verwijst dan ook naar Comrie.
Ik zou willen voorstellen: luister nu allen eens een deel van deze preek: (vanaf 1.03.00 minuten, de tweede gedachte)

http://www.prekenweb.nl/index.php?optio ... serid=5660


Zoals het in deze preek uitgelegd wordt, kan iedereen (Huisman, Eilander, GGBeroopingswerk, Edmund, TSD, Fjodor, ejvl, Tiberius, Anker, e.a.) zich daar wel in vinden?

Voor het grootste gedeelte wel, maar niet in de systematiek van Comrie.

[WimA]

Ds. Kort heeft iig de kanttekening van deze tekst tegen zich.

'Tegen zich' wat betreft de uitleg van deze tekst, ja. Maar op zich zeggen deze kanttekeningen niets tegen zijn visie. Het gaat er gewoon niet over.
Overigens moet je mij niet ter verantwoording roepen voor de argumenten van ds. Kort. Zoals gezegd, ik kén het boek niet eens. Ik denk zelf dat hij deze tekst beter niet op deze manier had kunnen aanvoeren, maar goed, hij heeft ervoor gekozen om het wel te doen.

De tekst zegt: "Ontwaakt gij die slaapt, en staat op uit de doden". ds. Kort gebruikt deze tekst in zijn schema bij het "ontwaken" waarbij hij expliciet stelt dat dat niet het opstaan uit doden is terwijl de tekst dat gewoon aan elkaar koppelt. Ontwaken is opstaan uit de dood.
Om dan te zeggen: "Het gaat er gewoon niet over", zoals ook @Jongere lijkt te poneren begrijp ik echt niet.

Ik weet niet welke kanttekeningen jullie lezen maar dit is de echte

20) die slaapt,

Namelijk den geestelijken slaap der zonde en dood der zonde, zijnde wakker en levend gemaakt door het woord en den Geest van Christus, gelijk Ef. 2:1 gezegd is. Welke vermaning ten dele de gelovigen aangaat, die somwijlen ook in enige algemene zonden slapen; ten dele de ongelovigen, die in dezelfde zonden dood zijn. De eerste vermaant hij wakker te worden door de kracht des Geestes Gods, welke zij alrede deelachtig zijn; de andere, uit de doden op te staan, opdat zij door zulke vermaningen de levendmakende kracht van Christus gevoelende, ook de zonden gehoorzaam zijn, gelijk Lazarus uit den lichamelijken dood door Christus’ woord en kracht is opgestaan; Joh. 11:43,44.

WaT ds Kort zegt is dus niet tegen maar hetzelfde als de kanttekeningen.

Lees het nog eens overnieuw. En dan nog eens. Waar ds. Kort expliciet stelt in het schema dat het ontwaken de levendmaking niet is, stelt de tekst in Efeze met de kanttekeningen die ds. Kort als bewijs aanvoert expliciet dat ontwaken de levenmaking wel is.

Ik zou hier toch wel een antwoord op willen hebben.

[Fjodor]

Idd niet opgenomen in de DL. Maar daar ging het niet over. Het ging over het feit of Perkins voorbereidingen op de wedergeboorte leerde. Ja dus

Mijn punt zijnde dat Dordt die leer van Perkins et al betrefffende 'voorbereidend werk' dus afgewezen heeft.

Maar Calvijn doet dat uitdrukkelijk niet. Dat heb ik hier al regelmatig gepost. Hij spreekt over drie functies van de wet. 1. in de dankbaarheid. 2. ter beteugeling van ongelovigen en het goed laten reilen en zeilen van de maatschappij. 3. overtuiging van zonden in niet-wedergeboren zondaren.

[caprice]

Waarde vrienden, het bloembolvoorbeeld is van ds. Moerkerken zelf.

Hoe kom je daarbij? Volgens ds. A. Kort is het van ds. L. Rijksen.

[GGBeroopingswerk]

Waarde vrienden, het bloembolvoorbeeld is van ds. Moerkerken zelf.

Hoe kom je daarbij? Volgens ds. A. Kort is het van ds. L. Rijksen.

Nee, Ds. L. Rijksen introduceerde het 'eikel-geloof'. Je haalt weer twee dingen door elkaar.

[GGBeroopingswerk]

Ds. Kort neemt Comrie onder vuur door hem zaken te laten zeggen, die hij niet gezegd heeft. Op vele plaatsen slaat Kort de plank volledig mis. Helaas, dat hij zo volgzaam een sterk bestreden (o.a. door dr. W. van Vlastuin) scriptie van W.J. van den Brink als bron neemt.

Hier wreekt het zich opnieuw dat jij het boek niet hebt gelezen. ds Kort is tamelijk gematigd over de leraar Comrie maar veel feller op de leerlingen die z.i. veel verder gingen dan Comrie.

Volgens De Heer "gaan er maar weinig hoofdstukken, ja zelfs weinig bladzijden voorbij, waar de predikant uit Woubrugge (=Comrie) het niet heeft gedaan, bijvoorbeeld als je leest: 'Lezers, ik kan hier niet uit mijn gedachten bannen hoe gevaarlijk Comrie in zijn theologie van de veronderstelde wedergeboorte is geweest. Helaas is dit de bitter vrucht als een mens met zijn verstand te werk gaat.'"
Terecht merkt De Heer op, dat dit "eenvoudig niet waar is - Comrie heeft geen veronderstelde wedergeboorte geleerd - is dit ook erg kort door de bocht geformuleerd."

(Het woordje "kort" in de laatste zin is waarschijnlijk geen woordspeling van De Heer, want dat soort humor heeft hij niet.)

Als je dit "tamelijk gematigd noemt", tja, dan houdt het voor mij eigenlijk een beetje op.

Hier zou ik twee dingen op willen zeggen:
1. Als je het boek zou hebben gelezen, dan zou je in ieder geval niet kunnen stellen dat ds. De Heer gematigder spreekt over ds. Kort, dan ds. Kort over ds. Comrie.
2. Uiteraard zal Comrie nergens zeggen dat hij een 'veronderstelde wedergeboorte' leerde, dit is een conclusie die uit zijn leer wordt getrokken. En een conclusie kan juist zijn of onjuist. Daarom de vraag: Hoe komt ds. Kort aan deze conclusie? Heel eenvoudig:
a Wedergeboorte = Het zien op Jezus
b Comrie noemt iets wedergeboorte wat niet het zien op Jezus is
c Dus Comrie noemt iets wedergeboorte wat geen wedergeboorte is
d Dus Comrie verondersteld dat iemand zonder de kennis van Jezus al wedergeboren is, wat niet zo is
e Conclusie: Veronderstelde wedergeboorte

En dat is het hele euvel in deze discussie. Comrie heeft een hele leerstelsel opgezet, die nader uitgewerkt is tot op ds. Moerkerken toe. Maar zodra je de conclusies van deze 'leerstelsel' hardop uitspreekt, dan wordt men boos.

Zie de wat ds. Moerkerken schrijft over 'het kindeke' dat nog geen kennis heeft aan Christus (even gekopieerd uit quote van Jan)
P16: Maar wat een onuitsprekelijk wonder is dan de wedergeboorte. Alle geestelijke leven vangt hiermee aan. (...) De wedergeboorte is de levendmaking van de dode zondaar. Wij noemen het wel een staatverwisseling, omdat de dode zondaar in dat ogenblik mag overgaan uit de staat de toorns en der verdoemenis in de staat van gemeenschap met God.
Wat zijn de eerste kentekenen van de wedergeboorte? Wij menen: een hartelijke droefheid naar God over de zonde. (...)

P18: Zo'n nieuwgeboren kindeke weet niet dat het wedergeboren is. Ach, het is zo ongelukkig. Zijn ogen zijn geopend voor zijn ontzettende val, voor zijn rampzalige staat [waar hij dus niet eens meer in ligt, hij denkt het alleen nog steeds van wel]. Hij ziet de kloof tussen God en zijn ziel die hij nooit meer kan helen.
Bang is dat leven van de kinderekens veelal. Zij moeten sterven, en dat is God ontmoeten. O, dat gaat niet. Bang is dat leven, je, en toch soms ook zoet. Zij zouden nooit meer naar de wereld terug willen. Al zit de dood en de bloedwreker op hun hielen, zij begeren hun vroegere rust niet terug, toen zij dood waren voor de dood.

P22: Samenvattend zouden wij willen zeggen dat een kindeke in de genade wel het geloof bezit, namelijk de hebbelijkheid des geloofs. Immers, door dit in zijn hart geplante geloof wordt hij met Christus, de ware Wijnstok, verenigd en ontvangt van Hem zijn levenssappen. Zonder dit is er géén geestelijk leven, maar is de mens nog dood in zonden en misdaden.
Maar wat zulk een 'kindeke' nu nog mist, dat zijn de oefeningen des geloofs. Die zijn nog zo zwak en gebrekkig. (...) Wat zulk een kindeke óók mist, dat is de kennis van de Persoon van Christus.

P23: Wat heeft de jongeling nu wat het kindeke mist? We menen dat tussen het leven van het nieuwgeboren kindeke en dat van de jongeling de openbaring van Christus aan het hart ligt. Een mens kan dus geruime tijd op de weg zijn, voor de Heere Jezus hem geopenbaard wordt. Dit is naar de Schrift. Wie zal durven beweren dat de moordenaar aan het kruis nog een onbekeerd en onboetvaardig mens was, toen hij zich voor God verootmoedigde en een welgevallen kreeg in de straf van zijn ongerechtigheid? Toch werd Christus eerst in zijn ziel geopenbaard bij het bevrijdende woord des Heeren: 'Voorwaar zeg Ik u: Heden zult gij met Mij in het paradijs zijn.'

Hieruit is de conclusie gerechtvaardigd dat ds. Moerkerken stelt dat je zonder de persoonsopenbaring van Christus (de wedergeboorte die je in de Schrift tegenkomt) bekeerd kan zijn. Immers, je mag de moordenaar aan het kruis niet onbekeerd noemen. En toch, noemt hij deze conclusie 'laster, verdraaiing van andermans standpunt'. Daarom kan ik mij niet aan de gedachte onttrekken, dat men de consequenties van hun eigen leer niet wensen te dragen.

[GGBeroopingswerk]

Ds. Kort neemt Comrie onder vuur door hem zaken te laten zeggen, die hij niet gezegd heeft. Op vele plaatsen slaat Kort de plank volledig mis. Helaas, dat hij zo volgzaam een sterk bestreden (o.a. door dr. W. van Vlastuin) scriptie van W.J. van den Brink als bron neemt.

Hier wreekt het zich opnieuw dat jij het boek niet hebt gelezen. ds Kort is tamelijk gematigd over de leraar Comrie maar veel feller op de leerlingen die z.i. veel verder gingen dan Comrie.

Volgens De Heer "gaan er maar weinig hoofdstukken, ja zelfs weinig bladzijden voorbij, waar de predikant uit Woubrugge (=Comrie) het niet heeft gedaan, bijvoorbeeld als je leest: 'Lezers, ik kan hier niet uit mijn gedachten bannen hoe gevaarlijk Comrie in zijn theologie van de veronderstelde wedergeboorte is geweest. Helaas is dit de bitter vrucht als een mens met zijn verstand te werk gaat.'"
Terecht merkt De Heer op, dat dit "eenvoudig niet waar is - Comrie heeft geen veronderstelde wedergeboorte geleerd - is dit ook erg kort door de bocht geformuleerd."

(Het woordje "kort" in de laatste zin is waarschijnlijk geen woordspeling van De Heer, want dat soort humor heeft hij niet.)

Als je dit "tamelijk gematigd noemt", tja, dan houdt het voor mij eigenlijk een beetje op.

Tot slot, vind ik de artikelenserie in de Saambinder tot op heden wel erg stemming-makend in inhouds-arm opgezet.
In artikel 1 wordt, zoals toen al door verschillenden opgemerkt, gelijk een stemming gemaakt.
In artikel 2 probeert hij zijn tegenstanders de wind uit de zeilen te nemen, door ineens heel positief te doen, om het verwijt van eenzijdigheid te voorkomen.
In artikel 3 combineert hij beide:
- a) Hij noemt ongeveer de scherpste opmerking die ds. Kort over Comrie heeft gemaakt, en geeft vervolgens aan dat het boek vol van deze opmerkingen staat.
- b) Om verwijt van eenzijdigheid te voorkomen, noemt hij uiteraard ook één positief punt (zonder de mededeling dat er meer positieve dingen staan over Comrie).
- c) Hij zorgt wel dat het verwijt als laatste gemeld wordt, zodat de nasmaak negatief blijft.

En dan denk ik bij mijzelf: als ds. Kort de plank dan echt zo ver mis zou slaan: KOM OP MET ECHTE ARGUMENTEN !!!!!!!

[Afgewezen]

Maar Calvijn doet dat uitdrukkelijk niet. Dat heb ik hier al regelmatig gepost. Hij spreekt over drie functies van de wet. 1. in de dankbaarheid. 2. ter beteugeling van ongelovigen en het goed laten reilen en zeilen van de maatschappij. 3. overtuiging van zonden in niet-wedergeboren zondaren.

Het derde geldt ook voor de wedergeborenen! Vergl. Inst. I,iii,11 maar eens met I,iii,8.
In deze discussie is het toch lastig om je op Calvijn te beroepen, omdat hij zich niet expliciet met deze probleemstelling bezighoudt. Het duidelijkst vind ik hem hierin in zijn commentaar op de geschiedenis van Zacheüs, waarin hij het probleem overigens niet 'oplost'.

Vgl. ook HC vr. en antw. 115:
Vr.115. Waarom laat ons dan God alzo scherpelijk de tien geboden prediken, zo ze toch niemand in dit leven houden kan?
Antw. Eerstelijk opdat wij ons leven lang onzen zondigen aard hoe langer hoe meer leren kennen, en des te begeriger zijn, om de vergeving der zonden en de gerechtigheid in Christus te zoeken. Daarna, opdat wij zonder ophouden ons benaarstigen, en God bidden om de genade des Heiligen Geestes, opdat wij hoe langer hoe meer naar het evenbeeld Gods vernieuwd worden, totdat wij tot deze voorgestelde volkomenheid na dit leven geraken.

[huisman]

Dat je met de leer van Comrie wel degelijk de kant van de veronderstelde wedergeboorte op kunt gaan kun je hieronder lezen.

"Nederlandse gereformeerde theologen in de 17e en 18e eeuw volgden belangstellend de theologische debatten in Engeland en bestreden ook zelf de antinomianen. In de 19e en 20e eeuw kom je onder Nederlandse gereformeerde theologen echter volop antinomiaanse opvattingen tegen."

Een aanleiding voor deze verandering ligt bij de Nederlands-Schotse theoloog Alexander Comrie (1706-1774), analyseert Van den Brink. "Sinds de publicatie van zijn catechismusverklaring hangt Comrie het leerstellig antinomianisme aan. Dat blijkt uit onderzoek van zijn opvattingen, maar ook uit het feit dat hij de Engelse antinomianen uitgebreid verdedigt, bijvoorbeeld in zijn "Brief over de rechtvaardigmaking". De centrale functie die Witsius geeft aan de geloofsdaad voor de vereniging met Christus, kent Comrie toe aan het geloofsvermogen (de "habitus" van het geloof)."

Comrie wilde doen geloven dat de antinomiaanse visie de orthodoxe gereformeerde positie is, concludeert Van den Brink. "Als je de geschiedenis nagaat, kun je niet anders dan vaststellen dat hij daarin is geslaagd. Volgens Comrie is Witsius slecht geïnformeerd over de antinomiaanse twisten. Maar een Engelstalige theoloog als Thomas Halyburton -een tijdgenoot van Witsius- beweert het tegendeel."

Vooral de neocalvinisten en de bevindelijk gereformeerden kennen Comrie veel gezag toe. Zo promoveerde dr. A. G. Honig in 1890 als eerste aan de Vrije Universiteit bij Abraham Kuyper op een proefschrift over Comrie. Ook ds. G. H. Kersten baseert zich nadrukkelijk op Comrie.

Hoe kan het dat twee zo verschillende stromingen zich op dezelfde theoloog beroepen?

"Als het geloven als onderscheidend criterium tussen schijn en zijn wegvalt, kan het twee kanten op. Voor Kuyper betekent het dat hij alle kinderen als wedergeboren beschouwt en de hele gemeente als Gods volk. Voor Kersten houdt het in dat hij huiverig is voor de oproep tot het aannemen van Christus door het geloof. Beiden willen het sola gratia veiligstellen, maar het sola fide komt bij hen onder druk te staan."

[GGBeroopingswerk]

Dat je met de leer van Comrie wel degelijk de kant van de veronderstelde wedergeboorte op kunt gaan kun je hieronder lezen.

"Nederlandse gereformeerde theologen in de 17e en 18e eeuw volgden belangstellend de theologische debatten in Engeland en bestreden ook zelf de antinomianen. In de 19e en 20e eeuw kom je onder Nederlandse gereformeerde theologen echter volop antinomiaanse opvattingen tegen."

Een aanleiding voor deze verandering ligt bij de Nederlands-Schotse theoloog Alexander Comrie (1706-1774), analyseert Van den Brink. "Sinds de publicatie van zijn catechismusverklaring hangt Comrie het leerstellig antinomianisme aan. Dat blijkt uit onderzoek van zijn opvattingen, maar ook uit het feit dat hij de Engelse antinomianen uitgebreid verdedigt, bijvoorbeeld in zijn "Brief over de rechtvaardigmaking". De centrale functie die Witsius geeft aan de geloofsdaad voor de vereniging met Christus, kent Comrie toe aan het geloofsvermogen (de "habitus" van het geloof)."

Comrie wilde doen geloven dat de antinomiaanse visie de orthodoxe gereformeerde positie is, concludeert Van den Brink. "Als je de geschiedenis nagaat, kun je niet anders dan vaststellen dat hij daarin is geslaagd. Volgens Comrie is Witsius slecht geïnformeerd over de antinomiaanse twisten. Maar een Engelstalige theoloog als Thomas Halyburton -een tijdgenoot van Witsius- beweert het tegendeel."

Vooral de neocalvinisten en de bevindelijk gereformeerden kennen Comrie veel gezag toe. Zo promoveerde dr. A. G. Honig in 1890 als eerste aan de Vrije Universiteit bij Abraham Kuyper op een proefschrift over Comrie. Ook ds. G. H. Kersten baseert zich nadrukkelijk op Comrie.

Hoe kan het dat twee zo verschillende stromingen zich op dezelfde theoloog beroepen?

"Als het geloven als onderscheidend criterium tussen schijn en zijn wegvalt, kan het twee kanten op. Voor Kuyper betekent het dat hij alle kinderen als wedergeboren beschouwt en de hele gemeente als Gods volk. Voor Kersten houdt het in dat hij huiverig is voor de oproep tot het aannemen van Christus door het geloof. Beiden willen het sola gratia veiligstellen, maar het sola fide komt bij hen onder druk te staan."

Foei, foei, hoe durf je je te beroepen op Van den Brink. Die is allang weersproken door W. van Vlastuin!
Maar de inhoud van die weerlegging? Joost mag het weten. Die wordt ons onthouden, we moeten de gezaghebbende predikanten op hun woord geloven.

[huisman]

Dat je met de leer van Comrie wel degelijk de kant van de veronderstelde wedergeboorte op kunt gaan kun je hieronder lezen.

"Nederlandse gereformeerde theologen in de 17e en 18e eeuw volgden belangstellend de theologische debatten in Engeland en bestreden ook zelf de antinomianen. In de 19e en 20e eeuw kom je onder Nederlandse gereformeerde theologen echter volop antinomiaanse opvattingen tegen."

Een aanleiding voor deze verandering ligt bij de Nederlands-Schotse theoloog Alexander Comrie (1706-1774), analyseert Van den Brink. "Sinds de publicatie van zijn catechismusverklaring hangt Comrie het leerstellig antinomianisme aan. Dat blijkt uit onderzoek van zijn opvattingen, maar ook uit het feit dat hij de Engelse antinomianen uitgebreid verdedigt, bijvoorbeeld in zijn "Brief over de rechtvaardigmaking". De centrale functie die Witsius geeft aan de geloofsdaad voor de vereniging met Christus, kent Comrie toe aan het geloofsvermogen (de "habitus" van het geloof)."

Comrie wilde doen geloven dat de antinomiaanse visie de orthodoxe gereformeerde positie is, concludeert Van den Brink. "Als je de geschiedenis nagaat, kun je niet anders dan vaststellen dat hij daarin is geslaagd. Volgens Comrie is Witsius slecht geïnformeerd over de antinomiaanse twisten. Maar een Engelstalige theoloog als Thomas Halyburton -een tijdgenoot van Witsius- beweert het tegendeel."

Vooral de neocalvinisten en de bevindelijk gereformeerden kennen Comrie veel gezag toe. Zo promoveerde dr. A. G. Honig in 1890 als eerste aan de Vrije Universiteit bij Abraham Kuyper op een proefschrift over Comrie. Ook ds. G. H. Kersten baseert zich nadrukkelijk op Comrie.

Hoe kan het dat twee zo verschillende stromingen zich op dezelfde theoloog beroepen?

"Als het geloven als onderscheidend criterium tussen schijn en zijn wegvalt, kan het twee kanten op. Voor Kuyper betekent het dat hij alle kinderen als wedergeboren beschouwt en de hele gemeente als Gods volk. Voor Kersten houdt het in dat hij huiverig is voor de oproep tot het aannemen van Christus door het geloof. Beiden willen het sola gratia veiligstellen, maar het sola fide komt bij hen onder druk te staan."

Foei, foei, hoe durf je je te beroepen op Van den Brink. Die is allang weersproken door W. van Vlastuin!
Maar de inhoud van die weerlegging? Joost mag het weten. Die wordt ons onthouden, we moeten de gezaghebbende predikanten op hun woord geloven.

Dit is trouwens een andere van den Brink namelijk G.A de van den Brink uit ds Kort's boek is W.J.
Dit komt uit een interview over de studie van G van den Brink over antinomianisme (zeer de moeite waard voor maar € 20,-)

Drs. G.A. van den Brink beschrijft nauwkeurig de antinomiaanse twisten in het Engeland van de 17e eeuw, een nog steeds actueel debat over de plaats van het menselijke handelen in de orde des heils. De Nederlandse theoloog Herman Witsius werd gevraagd te bemiddelen. Hij wees conform het orthodox-gereformeerde standpunt van die tijd het antinomianisme af. Van den Brink toont ook aan dat men sinds Alexander Comrie, die mede via ds. G.H. Kersten en dr. A. Kuyper nog steeds invloedrijk is, het antinomianisme als het orthodox-gereformeerde standpunt is gaan beschouwen.

Publicaties van het Instituut voor Reformatieonderzoek 2

ISBN: 9789079771011
Titel: Herman Witsius en het antinomianisme. Met tekst en vertaling van de Animadversiones Irenicae
Auteur: drs. G.A. van den Brink
Aantal pagina's: 493
Bindwijze: gebonden
Prijs: € 20,00

[GGBeroopingswerk]

Dat je met de leer van Comrie wel degelijk de kant van de veronderstelde wedergeboorte op kunt gaan kun je hieronder lezen.

"Nederlandse gereformeerde theologen in de 17e en 18e eeuw volgden belangstellend de theologische debatten in Engeland en bestreden ook zelf de antinomianen. In de 19e en 20e eeuw kom je onder Nederlandse gereformeerde theologen echter volop antinomiaanse opvattingen tegen."

Een aanleiding voor deze verandering ligt bij de Nederlands-Schotse theoloog Alexander Comrie (1706-1774), analyseert Van den Brink. "Sinds de publicatie van zijn catechismusverklaring hangt Comrie het leerstellig antinomianisme aan. Dat blijkt uit onderzoek van zijn opvattingen, maar ook uit het feit dat hij de Engelse antinomianen uitgebreid verdedigt, bijvoorbeeld in zijn "Brief over de rechtvaardigmaking". De centrale functie die Witsius geeft aan de geloofsdaad voor de vereniging met Christus, kent Comrie toe aan het geloofsvermogen (de "habitus" van het geloof)."

Comrie wilde doen geloven dat de antinomiaanse visie de orthodoxe gereformeerde positie is, concludeert Van den Brink. "Als je de geschiedenis nagaat, kun je niet anders dan vaststellen dat hij daarin is geslaagd. Volgens Comrie is Witsius slecht geïnformeerd over de antinomiaanse twisten. Maar een Engelstalige theoloog als Thomas Halyburton -een tijdgenoot van Witsius- beweert het tegendeel."

Vooral de neocalvinisten en de bevindelijk gereformeerden kennen Comrie veel gezag toe. Zo promoveerde dr. A. G. Honig in 1890 als eerste aan de Vrije Universiteit bij Abraham Kuyper op een proefschrift over Comrie. Ook ds. G. H. Kersten baseert zich nadrukkelijk op Comrie.

Hoe kan het dat twee zo verschillende stromingen zich op dezelfde theoloog beroepen?

"Als het geloven als onderscheidend criterium tussen schijn en zijn wegvalt, kan het twee kanten op. Voor Kuyper betekent het dat hij alle kinderen als wedergeboren beschouwt en de hele gemeente als Gods volk. Voor Kersten houdt het in dat hij huiverig is voor de oproep tot het aannemen van Christus door het geloof. Beiden willen het sola gratia veiligstellen, maar het sola fide komt bij hen onder druk te staan."

Foei, foei, hoe durf je je te beroepen op Van den Brink. Die is allang weersproken door W. van Vlastuin!
Maar de inhoud van die weerlegging? Joost mag het weten. Die wordt ons onthouden, we moeten de gezaghebbende predikanten op hun woord geloven.

Dit is trouwens een andere van den Brink namelijk G.A de van den Brink uit ds Kort's boek is W.J.
Dit komt uit een interview over de studie van G van den Brink over antinomianisme (zeer de moeite waard voor maar € 20,-)

Drs. G.A. van den Brink beschrijft nauwkeurig de antinomiaanse twisten in het Engeland van de 17e eeuw, een nog steeds actueel debat over de plaats van het menselijke handelen in de orde des heils. De Nederlandse theoloog Herman Witsius werd gevraagd te bemiddelen. Hij wees conform het orthodox-gereformeerde standpunt van die tijd het antinomianisme af. Van den Brink toont ook aan dat men sinds Alexander Comrie, die mede via ds. G.H. Kersten en dr. A. Kuyper nog steeds invloedrijk is, het antinomianisme als het orthodox-gereformeerde standpunt is gaan beschouwen.

Publicaties van het Instituut voor Reformatieonderzoek 2

ISBN: 9789079771011
Titel: Herman Witsius en het antinomianisme. Met tekst en vertaling van de Animadversiones Irenicae
Auteur: drs. G.A. van den Brink
Aantal pagina's: 493
Bindwijze: gebonden
Prijs: € 20,00

Hierbij de bespreking van dit boekje in de Saambinder, onder de titel 'Eén zucht tot mijn zaligheid' door....
http://www.digibron.nl/search/detail.js ... b5&docid=2
http://www.digibron.nl/search/detail.js ... 5b&docid=1

[Jongere]

Foei, foei, hoe durf je je te beroepen op Van den Brink. Die is allang weersproken door W. van Vlastuin!
Maar de inhoud van die weerlegging? Joost mag het weten. Die wordt ons onthouden, we moeten de gezaghebbende predikanten op hun woord geloven.

Waar heb je het nu precies over? Heeft ds. Van Vlastuin hier iets over geschreven? Zo ja, waar? Want daar ben ik wel benieuwd naar.

[Afgewezen]

Idd niet opgenomen in de DL. Maar daar ging het niet over. Het ging over het feit of Perkins voorbereidingen op de wedergeboorte leerde. Ja dus

Mijn punt zijnde dat Dordt die leer van Perkins et al betrefffende 'voorbereidend werk' dus afgewezen heeft.

Dat is de vraag.
De Leidse hoogleraren (in de Synopsis) weten ervan.
Brakel spreekt er ook over in zijn Redelijke Godsdienst.
Bij ds. Moerkerken las ik dat iemand als Witsius ze afwees, maar die werd ná de Dordtse Synode geboren.