Meer dan eens ben ik op de gedachten gekomen, dat de gereformeerde / protestantse theologie gebaat zou zijn bij een nader uitgewerkte theologie van de eindtijd. Daarvoor heb ik de volgende argumenten:
1. een bijbels argument
In het NT wordt de boodschap van Jezus op veel plaatsen gekenmerkt door een groot besef van het naderend einde. Ook de eerste christelijke (huis)gemeenten hebben sterk in het besef geleefd, dat Jezus op korte termijn zou terugkeren en dat er daarom niet al teveel naar het hier en nu gekeken moest worden, maar veel meer naar het moment, dat het Koninkrijk van God voor eeuwig gevestigd zou worden. Men verwachtte die voleinding al spoedig.
Geeft de Bijbel ook geen duidelijke omschrijving van die eindtijd en valt die omschrijving niet vaak samen met een beschrijving van onze huidige wereld?
2. kerkelijk argument
We zien, dat de eschatologie vooral in sektarische en in evangelische of pinksterkring is ontwikkeld. Daar vinden we ook de bronnen van allerlei ongefundeerde apocalyps-literatuur. (bekend voorbeeld is Hal Lindsey, maar er zijn veel andere). We zouden het dogma van de wederkomst en het denken over de eindtijd niet over moeten laten aan buitenkerkelijke groepen of aan evangelische stromingen. Er gaat een grote bekoring uit van een sensationeel of fantastisch eindtijd-verhaal, het trekt mensen, maar het is de vraag of het geen schade doet aan de christelijke boodschap en de theologie, wanneer de eindtijd zo ongenuanceerd en al te nadrukkelijk wordt verkondigd. Moeten we daar zelf geen evenwichtiger beeld in schetsen?
3. een theologisch argument
Ook in gereformeerde kring is er wel eens nagedacht over de eindtijd. Er zijn enkele chiliastische tendenzen geweest. Toch lijkt het in de gereformeerde dogmatiek een enigszins vergeten onderwerp. Men rekent er wel mee, maar het speelt geen rol in de theologie en in praktijk en leven van gelovigen en van kerken.
4. argument mbt de verkondiging
De verkondiging moet vanuit een bepaald gezag gebeuren. Veel gezag is er de laatste tijd echter uitgehold. Dat komt natuurlijk door een gezagscrisis in de hele maatschappij. Maar ook door modernisering van de christelijke boodschap. De ernst van de boodschap kan tegenwoordig maar moeilijk gehaald worden uit de vrees voor de hel of voor de eeuwige dood. Zelfs waar het gepredikt wordt, lijkt het toch niet meer aan te kunnen sluiten bij het voorstellingsvermogen van de huidige generatie en verliest het daardoor zijn kracht. Wie geschokt is door het zeer wrede, actuele geweld van onze dagen en wie geinformeerd is over alle leed van de wereld, zal zich niet meer zo druk maken om een virtueel leed in een niet voor te stellen eeuwig vuur. We vrezen de hel niet die we nooit gezien hebben. We vrezen de hel, die we dagelijks om ons heen zien.
Een verantwoorde nadruk op de komende komst van Christus en op het komende gericht zou wellicht een nieuwe ernst teweeg kunnen brengen. Het voordeel ervan is, dat dit gericht direkt verbonden kan worden met de huidige verschrikkelijke gebeurtenissen. Die verschrikkelijke gebeurtenissen komen niet als een blind noodlot los in de geschiedenis te staan. Er is een bewijs voor de stelling, dat Christus spoedig komt: de toestand van onze wereld. Ook het gebruik van apocalypsen ( de Openbaring van Johannes), die de komende werkelijkheid in beeldend symboliek vertolken, zou wel eens goed kunnen aansluiten bij het huidige levensgevoel en bij de nadruk op beelden in onze samenleving.
5. geloofs-argument
Hebben wij ons persoonlijk niet te weinig beziggehouden met de bijbelse uitspraken op dit punt en is ons geloof niet veel te veel gericht op het hier en nu. Voor wie is de triomferende kerk een echte, troostvolle werkelijkheid? Wie kan zeggen, dat hij verlangend uitziet naar de nieuwe hemel en de nieuwe aarde en daar in zijn persoonlijk geloof ook verwachting van heeft.
Wie kent het verlangen om Jezus te zien terugkomen op de wolken des hemels?
Is het niet te veel een angstig stuk geloofsgoed in plaats van een troostend en heerlijke geloofswerkelijkheid, waarnaar we reikhalzend uitzien.
En...zou de geschiedenis hedentendage ook niet echt op z'n eind kunnen lopen en moeten we niet nog een stapje verder gaan: niet alleen spreken over een ooit te verwachten wederkomst, maar over een aanstaande, spoedig te verwachten komst van Christus.
Niet alleen zeggen, dat de Heer komt, maar ook bidden: 'Kom, Here Jezus, kom haastig'.?
Kortom: een theologische bezinning op eindtijd, wederkomst en gericht lijkt me meer dan zomaar een onderwerp. het zou weleens een heel belangrijk theologisch onderwerp kunnen worden.
gravo
[Aangepast op 10/1/05 door gravo]
een theologie van de eindtijd
Ik ben het met je eens dat het wat meer aandacht verdient dan dat het nu vaak krijgt. Als we er maar niet zo overspannen mee omgaan zoals in sommige in evangelische gemeenten gebeurt. Ik vind daarom benamingen als heel erg belangrijk theologisch onderwerp te ver gaan. In de prediking hoort het kruis centraal te staan, alle andere onderwerpen, hoe waardevol ook, mogen dat niet van zn plaats verdringen. Ik wil daarmee niet zeggen dat je er nooit over mag preken oid, maar de boodschap moet zijn en blijven: bekeer je, en geloof het evangelie.
Ik denk wel dat dit heel belangrijk is en dat het zeker meer aandacht verdiend.
Zoals Gravo opmerkte, het is voor een christen toch een uitzien naar dat moment, dat Jezus weerkomt. Een heerlijk verlangen.
Memento, ik begrijp je reaktie wel, idd het kruis dient centraal te staan, maar er is nog zoveel meer voor een christen dan dat kruis alleen.
Zoals Gravo opmerkte, het is voor een christen toch een uitzien naar dat moment, dat Jezus weerkomt. Een heerlijk verlangen.
Memento, ik begrijp je reaktie wel, idd het kruis dient centraal te staan, maar er is nog zoveel meer voor een christen dan dat kruis alleen.