Jongeren en Godsbeeld

[jvdg]

Jongeren kunnen worstelen met godsbeeld

13-11-2008 10:33 | Eunice Hoekman-van Stuijvenberg

DE REGT ...catechisatieleeftijd verlagen...

WOERDEN - Het godsbeeld dat opvoeders in gezin en kerk aan kinderen overdragen, is behoorlijk evenwichtig, concludeert jeugdwerkadviseur Gertrude de Regt van de Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten in haar scriptie ”Denken over God”.

Tegelijk blijkt uit haar onderzoek dat een groot aantal jongeren zowel de preek als het lezen van de Bijbel moeilijk vindt.

De Regt, die vorige maand de hbo-opleiding theologie van de Cursus Godsdienstonderwijs (CGO) afrondde, legde een vragenlijst voor aan 383 kinderen en jongeren uit een drietal gereformeerde gemeenten. „Drie verschillende gemeenten qua ligging, grootte en bevolking.” Ze tekent aan dat de enquête door de kleinschalige opzet „niet helemaal representatief” is, maar wel voldoende informatie verschaft voor een vergelijking met haar literatuuronderzoek.

Ouders oefenen in vergelijking met de kerk en de cultuur de meeste invloed uit op het godsbeeld van hun kinderen. Al wisten jongeren niet altijd concreet te maken hoe dat gebeurt. De helft geeft aan dat ouders het geloof belangrijk vinden. „Een groep die je groter zou wensen”, zegt De Regt. „Een derde deel herkent ouders niet als voorbeeldfiguren.”

Gebed
Welk godsbeeld ouders nalaten, is niet onderzocht. De overdracht van het godsbeeld gebeurt deels bewust -door huisgodsdienst en de keuze voor een bepaalde kinderbijbel- en deels onbewust. In haar aanbevelingen schrijft De Regt daarom dat ouders en kerkelijke opvoeders zich moeten afvragen of zij voldoende nadenken over het godsbeeld dat zij overdragen. Toelichtend: „Dat godsbeeld blijkt uit bijvoorbeeld de aanspraak in het gebed en uit de al dan niet wisselende inhoud van het gebed. Bepalend is verder of ouders alleen op zondag of bij problemen God zoeken en hoe afhankelijk de ouders zijn van de Heere, ook als het gaat om kleine dingen. Vooral jonge kinderen moeten aan de ouders kunnen zien Wie God is.”

Jongeren hebben behoefte aan geestelijke identificatiefiguren, zo blijkt. „Aan mensen die hun laten zien dat het goed is om de Heere te dienen.” Daarnaast hebben ze een klimaat nodig waarin openheid is voor het gesprek over hun twijfels en vragen. De Regt onderstreept verder het belang van een goede relatie met ouders en het gebed om het werk van de Heilige Geest.

Het geheel van eigenschappen die de ondervraagden aan God toeschrijven, geeft blijk van een evenwichtig godsbeeld, stelt De Regt. Jongeren noemen God liefdevol, heilig, Helper in nood en rechtvaardig. „Ik vraag me wel af of dit ontstaan is door ervaring of slechts door verstandskennis. De vrije antwoorden in de enquête laten zien dat jongeren kunnen worstelen met samenbrengen van Bijbelse gegevens en gebeurtenissen als het overlijden van een geliefde.”

Kloof
In de enquête-uitkomsten bespeurde de jeugdwerkadviseur dat het godsbeeld van veel jongeren beïnvloed wordt door wat zij „veel regeltjes in de kerk” noemen. „Binnen onze kerkelijke kring is het vormgeven van de eigen identiteit door bijvoorbeeld kleding- en muziekstijlen aan Bijbelse regels gebonden. Omdat de samenleving jongeren juist volop vrijheid geeft, kan het verschil in cultuur voor vervreemding zorgen”, denkt De Regt. Ze bepleit daarom het zoeken naar raakvlakken tussen kerk en cultuur. „Daarmee bedoel ik niet dat we ons klakkeloos moeten aanpassen aan de cultuur. Ik zeg ook niet meteen: haal bij de catechese de beamer maar naar binnen. Toch is het goed om te bedenken hoe we de brug kunnen slaan. Want er ís een kloof. Jongeren leven in twee werelden. Dat willen ze niet, dat is zo.”

Andere werkvormen, visuele ondersteuning van de stof en de dialoog aangaan, sluiten volgens de jeugdwerkadviseur beter aan bij jongeren, vooral bij de ’doeners’. „Jongeren krijgen veel met beelden te maken en hun vermogen om lang te luisteren wordt steeds minder. Iets met woorden uitschilderen of een voorbeeld geven, kan al helpen.”

Catechisatie
De Regt is verder voorstander van het verlagen van de leeftijd waarop kinderen voor het eerst catechisatie krijgen. Ook omdat uit haar onderzoek blijkt hoe gemakkelijk kinderen iets opnemen en hoe onbevangen ze zijn.


Niet alleen de vader en moeder beïnvloeden het godsbeeld, ook de kerk drukt haar stempel, zo blijkt uit de scriptie. Tegelijk geven „heel veel” jongeren aan dat ze, hoewel ze iets leren van de preek en de Bijbel, deze moeilijk kunnen begrijpen. „Ook degenen die betrokken zijn”, zegt de jeugdwerkadviseur. „Dat is een grote zorg en vraagt onze aandacht. Het is nodig dat we kernbegrippen uitleggen en handvatten aanreiken voor het lezen van de Bijbel.”

Belijdenisgeschriften
In haar scriptie stelt De Regt vast dat de cultuur impliciet het godsbeeld van jongeren kan beïnvloeden omdat die de identiteitsvorming beïnvloedt. Door de nadruk op beleving en zelfontplooiing zijn ook jongeren geneigd om een God te creëren naar eigen wensen en behoeften. „Door de zondeval is ons beeld van God verduisterd”, zegt ze. „Jongeren denken: Ik wil mezelf zijn en God moet mij accepteren. De Bijbel, waarin God Zich openbaart, gaat echter ook tegen ons in. Dan moeten wij toch voor Hem buigen.”

Velen beroepen zich met hun godsbeeld op de Bijbel, beaamt De Regt. „Daarom kan het zo helpen als we ons mee laten nemen door de catechismus of de Nederlandse Geloofsbelijdenis. Deze belijdenisgeschriften stellen de Bijbel op een evenwichtige manier aan de orde en laten zien Wie God is.”

BRON: RD

Overdenkingswaardig, dacht ik.

[Afgewezen]

Inderdaad een interessant artikel.
Overigens: we leven toch allemáál in twee werelden? Dat moeten we toch niet anders willen?

[jvdg]

Inderdaad een interessant artikel.
Overigens: we leven toch allemáál in twee werelden? Dat moeten we toch niet anders willen?

Je bedoelt dat in de zin van een twee-mens?

[Democritus]

Ik vind het altijd wel bijzonder dat het refdag aan de haal gaat met hbo-scripties, bachelor en masterscripties (doctoraal).

Mijn eigen ervaring met deze scripties, zowel van mezelf als van de vele andere die ik gelezen en gezien heb, is dat deze echt niet van een geweldig niveau zijn.

Het wordt op deze vaak gepresenteerd als heel wat terwijl de vraag is of de scriptie methodologisch goed in elkaar zit. Daarnaast vind ik de bevindingen niet echt schokkend.

Bij mijn eigen scripties wist ook bijna altijd van te voren al wat de conclusie was.

[Hendrikus]

Bij mijn eigen scripties wist ook bijna altijd van te voren al wat de conclusie was.

Zo hoort het toch ook?

[jvdg]

Ik vind het altijd wel bijzonder dat het refdag aan de haal gaat met hbo-scripties, bachelor en masterscripties (doctoraal).

Mijn eigen ervaring met deze scripties, zowel van mezelf als van de vele andere die ik gelezen en gezien heb, is dat deze echt niet van een geweldig niveau zijn.

Het wordt op deze vaak gepresenteerd als heel wat terwijl de vraag is of de scriptie methodologisch goed in elkaar zit. Daarnaast vind ik de bevindingen niet echt schokkend.

Bij mijn eigen scripties wist ook bijna altijd van te voren al wat de conclusie was.

Deze reactie lezend bekruipt mij het gevoel dat je de onderhavige scriptie niet hebt gelezen.
Je beoordeelt de scriptie op grond van jouw (subjectieve) ervaringen: het zal wel weer niet van een geweldig niveau zijn.......

Daarnaast ga je af op een verslag hiervan in het RD.

[Democritus]

Deze reactie lezend bekruipt mij het gevoel dat je de onderhavige scriptie niet hebt gelezen.
Je beoordeelt de scriptie op grond van jouw (subjectieve) ervaringen: het zal wel weer niet van een geweldig niveau zijn.......

Daarnaast ga je af op een verslag hiervan in het RD.

Klopt helemaal ik heb de scriptie niet gelezen. Maar ik reageer ook op jouw posting. Inderdaad het is mijn subjectieve ervaring maar dat schrijf ik ook.

Ik spreek alleen mijn verwondering uit over het feit dat het RD dit type scripties een plaats geeft in de krant. Overigens hun goed recht. Ik zeg helemaal niet dat de scriptie wel weer niets zal zijn. Ik merk alleen op dat dit type scripties m.i. geen plaats in een krant verdienen. Als ik het stuk zo lees dan zie ik wel dat er werk van gemaakt is (aantal enquêtes, literatuuronderzoek etc.). Daarom denk ik ook dat het voor een HBO-scriptie een gedegen stuk is. Ik zie vaak dat men zich er met een Jantje van Leiden van afmaakt. Als je geluk hebt dan zijn er 25 ingevulde enquêtes.

Juist omdat ik vanuit mijn werk en kennissenkring veel scripties beoordeel heb ik een redelijk zicht op de valkuilen. Zeker als het onderzoeksscripties betreffen met het opstellen van enquetelijsten en hier conclusies aan verbinden. Juist omdat op het hbo geen tot weinig methodologie gedoceerd wordt is dat ook reden dat scripties in principe praktisch moeten zijn. Praktisch is oplossingsgericht vaak zijn dit scripties die als eindresultaat een product hebben dat gebruikt kan worden. In mijn vakgebied vb een beschrijving van de administratieve organisatie.

Ik weet nog goed toen ik mijn hbo-scriptie schreef (ook met interviews) ik zeer content was het product. Alleen toen ik het later naast de meetlaat van de methodologie legde bemerkte ik dat ik nogal gezondigd had tegen de methodologie. Dit geeft verder niet maar dat betekent wel dat je voorzichtig moet zijn het presenteren van onderzoeksresultaten. Daarom duurt een promotie ook vaak velen jaren. Daarnaast worden onderzoeksresultaten alvorens die gepubliceerd worden in toonaangevende tijdschriften beoordeeld door vakbroeders streng beoordeeld.

Maar nu wordt er een hbo-scriptie ingebracht in een mogelijk publiek debat (het is nu immers publiekelijk gemaakt). De scriptant geeft zelf aan dat de onderzoekspopulatie mogelijk niet representatief is, dat zegt op zich al genoeg. Hoort dat dan gepresenteerd te worden als een onderzoek in de krant? Vorenstaande signaleer ik namelijk wel vaker in het RD.

Daar had mijn reactie betrekking op en niet op de inhoud van de scriptie. Bij deze feliciteer ik die persoon met behalen van de opleiding.

Maar verder is dit oftopic.