Onze rechtvaardigmaking, levendmaking, het Evangelie, de wet

[Bert Mulder]

Wij hadden gisteren voorbereiding, en ook zijn we gisteren aan het stuk van de HC begonnen over onze ellende.

De voorbereiding preek was over 'Zalig zijn de armen van geest'. Zijn we er op attent gemaakt, dat we, van nature, allen dood in de zonden liggen. En dat, van nature, we ook niets van Christus willen weten. Zoals Paulus ook schrijft in zijn 1e brief aan Korinthe:

1 Korinthiërs 2:14
Maar de natuurlijke mens begrijpt niet de dingen die des Geestes Gods zijn; want zij zijn hem dwaasheid, en hij kan ze niet verstaan, omdat zij geestelijk onderscheiden worden.

en tevens in zijn brief aan de Romeinen, in het achtste hoofdstuk:

5 dWant 16die naar het vlees zijn, 17bedenken wat des vleses is; maar 18die naar den Geest zijn, 19bedenken wat des Geestes is.
6 Want het bedenken des vleses 20is de dood; maar het bedenken des Geestes 21is het leven en vrede;
7 Daarom dat het bedenken des vleses 22vijandschap is tegen God; want het onderwerpt zich der wet Gods niet; want 23het kan ook niet.
8 En die in het vlees zijn, 24kunnen Gode niet behagen.

In het verband van de discussies hier op het forum de laatste tijd, kwam het mij in de gedachten, dat ook deze teksten onderschrijven dat de levendmaking door Gods Geest, de wedergeboorte nodig is, VOOR dat we door Hem gerechtvaardigd worden. En ook voordat we onze diepe ellende kennen. In die wijze is de ellende kennis (die ook beslist noodzakelijk is) ook een vrucht van de wedergeboorte.

Zo zien we ook, dat die overgrote nadruk op onze ellende, en vooral de ellendekennis VOOR de levendmaking, niet door de Schrift, en ook niet door de vaderen geleerd wordt, ziende dat het ook het kleinste gedeelte is van de 3 gedeelten van de HC.

Zo las ook ook gisteren in de Wachter Sions, in een recensie van Ds. Roos over een boek van Ds. Mallan, dat degenen die zeggen dat de bewuste rechtvaardigmaking de eerste stap is, niet spreken naar de Schrift en oude schrijvers.

Verder las ik dit stuk van Theodore Beza, over het verband tussen de wet en het Evangelie, waarin hij het juiste verband legt (sorry, in het engels):

http://homepage.mac.com/shanerosenthal/ ... gospel.htm

[Ander]

In de tijd van Van der Groe (1705-1784) bestonden er verschillende visies op het wezen van het geloof. De vraag was hoe een mens er zeker van kon zijn dat hij bekeerd was. Wat moest hij beleefd hebben? Om deze vraag te bantwoorden werden de kenmerken stees belangrijker. Predikanten als W. à Brakel en A. Comrie stelden dat een mens door wedergeboorte wordt levendgemaakt en daarna in een weg van geloofsoefeningen mag komen tot de grote weldaad van de bewuste rechtvaardigmaking. Deze lijn wordt wel genoemd de wedergeboortetheologie.
Hiernaast staat de geloofstheologie die door V.d. Groe en meer oude reformatoren werd verdedigd, en waartoe hij ook zijn ontdekkende werk Toetssteen der ware of valse genade heeft geschreven. Het ware geloof begon volgens hem pas bij het laatste stadium van Comrie, namelijk bij de bewust beleefde rechtvaardigmaking, ook wle genoemd de rechtvaardiging in de vierschaar der consciëntie. Comrie beschouwde de zekerheid van het deelhebben aan Christus tot het welwezen en Van der Groe rekende die tot het wezen, en dus tot het begin van het geloof. Sommige mensen hadden de rechtvaardigmaking nog niet beleefd en leidden uit de kenmerken (hongeren en dorsten naar Christus) af dat zij het ware geloof bezaten. Beide stromen, wedergeboortetheologie en geloofstheologie, hebben hun volgelingen binnen de gereformeerde gezindte.

Ik las bovenstaande samenvatting in de levensbeschrijving van ds. du Marchie van Voorthuysen. Een heldere uiteenzetting. Ds. du Marchie preekte in de lijn van V.d. Groe. Van ds. Paauwe is bekend dat hij ook op de lijn van v.d. Groe zat en ook ds. V.d. Berg, die in Gouda stond, lag op de lijn van V.d. Groe. Het merendeel van de predikanten van de (O)GG(iN) ligt in de lijn van Comrie.

Beide stromingen beroepen zich op de Schrift. Ik denk dat er aan twee kanten gevaren zijn:
De wedergeboortetheologen zien gemene genade aan voor zaligmakende genade. Daardoor worden mensen te snel de handen opgelegd die niet waarlijk door Gods Geest geleid worden.
De geloofstheologie geeft de kleintjes geen ruimte en heeft geen voedsel voor de bekommerde kerk. De kleintjes worden vertrapt.

[freek]

Ik snap het punt van Bert niet helemaal, iets wat ik overigens telkens weer terug zie komen. Waarom kan een onwedergeborene geen zonde- of ellendekennis hebben? We erkennen allemaal dat de Geest ook kan werken in ongelovigen. Waarom is ellendekennis dan per se een vrucht van de wedergeboorte? In Johannes 16: 8 lezen we toch dat de Geest de wereld zal overtuigen van zonde "omdat zij niet in mij geloven". En nu willen wij horen dat ellendekennis eigenlijk alleen maar kan bestaan bij wedergeboren = gelovige mensen, die eigelijk ook weer niet gelovig zijn want ze kennen Christus nog niet.

[Ander]

Ik snap het punt van Bert niet helemaal, iets wat ik overigens telkens weer terug zie komen. Waarom kan een onwedergeborene geen zonde- of ellendekennis hebben? We erkennen allemaal dat de Geest ook kan werken in ongelovigen. Waarom is ellendekennis dan per se een vrucht van de wedergeboorte? In Johannes 16: 8 lezen we toch dat de Geest de wereld zal overtuigen van zonde "omdat zij niet in mij geloven". En nu willen wij horen dat ellendekennis eigenlijk alleen maar kan bestaan bij wedergeboren = gelovige mensen, die eigelijk ook weer niet gelovig zijn want ze kennen Christus nog niet.

Vandaar dat er mensen zijn die ellendekennis voor de wedergeboorte/rechtvaardigmaking plaatsen.

[Zonderling]

Wij hadden gisteren voorbereiding, en ook zijn we gisteren aan het stuk van de HC begonnen over onze ellende.

De voorbereiding preek was over 'Zalig zijn de armen van geest'. Zijn we er op attent gemaakt, dat we, van nature, allen dood in de zonden liggen. En dat, van nature, we ook niets van Christus willen weten. Zoals Paulus ook schrijft in zijn 1e brief aan Korinthe:

1 Korinthiërs 2:14
Maar de natuurlijke mens begrijpt niet de dingen die des Geestes Gods zijn; want zij zijn hem dwaasheid, en hij kan ze niet verstaan, omdat zij geestelijk onderscheiden worden.

en tevens in zijn brief aan de Romeinen, in het achtste hoofdstuk:

5 dWant 16die naar het vlees zijn, 17bedenken wat des vleses is; maar 18die naar den Geest zijn, 19bedenken wat des Geestes is.
6 Want het bedenken des vleses 20is de dood; maar het bedenken des Geestes 21is het leven en vrede;
7 Daarom dat het bedenken des vleses 22vijandschap is tegen God; want het onderwerpt zich der wet Gods niet; want 23het kan ook niet.
8 En die in het vlees zijn, 24kunnen Gode niet behagen.

In het verband van de discussies hier op het forum de laatste tijd, kwam het mij in de gedachten, dat ook deze teksten onderschrijven dat de levendmaking door Gods Geest, de wedergeboorte nodig is, VOOR dat we door Hem gerechtvaardigd worden.

Dat de levendmaking of wedergeboorte nodig is, dat zal niemand ontkennen.
Maar waar staat in deze teksten dat deze levendmaking nodig is "VOOR dat we door Hem gerechtvaardigd worden" in plaats van tegelijk? Ik kan dat in de teksten die je aanhaalt echt niet vinden.
En wil je zeggen dat 'het bedenken des Geestes' (Romeinen 8:6) mogelijk is zonder gerechtvaardigd te zijn?

Integendeel, want aan vers 6 gaan vooraf de verzen 1-2:

ZO is er 1dan nu geen 2verdoemenis voor degenen die in Christus Jezus zijn, 3die niet naar het vlees wandelen, maar naar den Geest.
2 aWant 4de wet des Geestes des levens in Christus Jezus heeft mij vrijgemaakt van 5de wet der zonde en des doods.

Hier zie je dat het wandelen naar de Geest en het werk van de "Geest des levens" ten nauwste verbonden wordt met de vergeving van zonden ("geen verdoemenis" vers 1; "vrijgemaakt van de wet der zonde en des doods" vers 2).

Zie ook de kanttekeningen:

1 Dit woordje dan ziet op hetgeen van den apostel tot hiertoe in dezen brief is geleerd, namelijk dat de mens niet uit de wet, maar door het geloof in Christus rechtvaardig is; en dat hij door den Geest van Christus van de heerschappij der zonde is verlost, al is er nog strijd in hem overig.
2 Hij zegt niet: niets verdoemelijks , want de zonde is in zichzelve altijd verdoemelijk, Rom. 3:19, maar zij strekt den gelovigen niet tot verdoemenis, omdat de zonde den gelovigen om Christus' wil wordt vergeven, en daarom voegt hij daarbij voor degenen die in Christus Jezus zijn , dat is, die door het ware geloof met Hem zijn verenigd, Ef. 3:17.
3 Dat is, die de begeerlijkheden des vleses niet volgen, of naar dezelve niet leven. Dit stelt de apostel tegen de mondchristenen, als een merkteken dergenen die door het geloof met Christus waarlijk verenigd en dienvolgens van alle verdoemenis verlost zijn, Joh. 15:2, 3.
4 Dat is, de levendmakende Geest, Die in Christus Jezus is.
5 Dat is, de kracht der zonde die in ons tevoren heeft geheerst. En dit is een krachtig bewijs van het laatste deel van het eerste vers, dat de gelovigen niet naar het vlees, maar naar den Geest wandelen.

En ook voordat we onze diepe ellende kennen. In die wijze is de ellende kennis (die ook beslist noodzakelijk is) ook een vrucht van de wedergeboorte.

Er is tweeërlei ellendekennis, ellendekennis als vrucht van de bekering (deel 3 van de HC) en ellendekennis voorbereidend tot het geloof (deel 1 van de HC). Jij bedoelt deel 1 van de HC. Uit de door jou genoemde teksten blijkt nergens dat deze zondekennis vrucht is van de wedergeboorte of levendmaking.

Zo zien we ook, dat die overgrote nadruk op onze ellende, en vooral de ellendekennis VOOR de levendmaking, niet door de Schrift, en ook niet door de vaderen geleerd wordt, ziende dat het ook het kleinste gedeelte is van de 3 gedeelten van de HC.

Deze conclusie houdt gezien het voorgaande geen stand.

Het feit dat dit deel het kleinste deel is, wijst eerder erop dat de ellendekennis in het eerste deel van de HC NIET zaligmakend is en géén vrucht van de wedergeboorte. Daarom is er ook veel minder aandacht voor dan voor het tweede en derde deel.

[freek]

Ik snap het punt van Bert niet helemaal, iets wat ik overigens telkens weer terug zie komen. Waarom kan een onwedergeborene geen zonde- of ellendekennis hebben? We erkennen allemaal dat de Geest ook kan werken in ongelovigen. Waarom is ellendekennis dan per se een vrucht van de wedergeboorte? In Johannes 16: 8 lezen we toch dat de Geest de wereld zal overtuigen van zonde "omdat zij niet in mij geloven". En nu willen wij horen dat ellendekennis eigenlijk alleen maar kan bestaan bij wedergeboren = gelovige mensen, die eigelijk ook weer niet gelovig zijn want ze kennen Christus nog niet.

Vandaar dat er mensen zijn die ellendekennis voor de wedergeboorte/rechtvaardigmaking plaatsen.

Dat lijkt mij terecht, hoewel de wijze waarop sommige figuren daar vorm aan geven (DJK, VDB) meerlijkt op de beleving van diep doorgeleide christenen dan van kinderen in de genade.

[Bert Mulder]

Ik snap het punt van Bert niet helemaal, iets wat ik overigens telkens weer terug zie komen. Waarom kan een onwedergeborene geen zonde- of ellendekennis hebben? We erkennen allemaal dat de Geest ook kan werken in ongelovigen. Waarom is ellendekennis dan per se een vrucht van de wedergeboorte? In Johannes 16: 8 lezen we toch dat de Geest de wereld zal overtuigen van zonde "omdat zij niet in mij geloven". En nu willen wij horen dat ellendekennis eigenlijk alleen maar kan bestaan bij wedergeboren = gelovige mensen, die eigelijk ook weer niet gelovig zijn want ze kennen Christus nog niet.

Namelijk, omdat God het geloof onwederstandelijk in ons werkt, en dat hetgeen Hij begint, Hij ook zal voleinden. De algemene overtuiging van zonden, die ook de verworpenen hebben, is nooit zaligmakend. Verder kan de Heilige Geest geen gemeenschap hebben met de zonde. Als er geen levendmaking is, is er geen plaats voor God in ons hart.

[Ander]

Dat lijkt mij terecht, hoewel de wijze waarop sommige figuren daar vorm aan geven (DJK, VDB) meerlijkt op de beleving van diep doorgeleide christenen dan van kinderen in de genade.

Als je het voorbeeld van de Vrijstad gebruikt en je ziet de Vrijstad als Christus is de weg ernaar toe wel noodzakelijk maar ben je nog verloren wanneer je je op die weg bevindt. Dus de bevinding op die weg kan zaligmakend zijn, alleen wanneer het leidt tot het ingaan in de stad. Anders niet.

[Bert Mulder]

Dat de levendmaking of wedergeboorte nodig is, dat zal niemand ontkennen.
Maar waar staat in deze teksten dat deze levendmaking nodig is "VOOR dat we door Hem gerechtvaardigd worden" in plaats van tegelijk? Ik kan dat in de teksten die je aanhaalt echt niet vinden.
En wil je zeggen dat 'het bedenken des Geestes' (Romeinen 8:6) mogelijk is zonder gerechtvaardigd te zijn?

Integendeel, want aan vers 6 gaan vooraf de verzen 1-2:

Hier zie je dat het wandelen naar de Geest en het werk van de "Geest des levens" ten nauwste verbonden wordt met de vergeving van zonden ("geen verdoemenis" vers 1; "vrijgemaakt van de wet der zonde en des doods" vers 2).

Zie ook de kanttekeningen:

Er is tweeërlei ellendekennis, ellendekennis als vrucht van de bekering (deel 3 van de HC) en ellendekennis voorbereidend tot het geloof (deel 1 van de HC). Jij bedoelt deel 1 van de HC. Uit de door jou genoemde teksten blijkt nergens dat deze zondekennis vrucht is van de wedergeboorte of levendmaking.

Hoe kan er ooit het werk van de Geest in iemand wezen, als die nog morsdood is, in zijn zonden en ellenden? Daarom is de levenmaking de eerste stap. Hetwelk ook altijd door de vaderen geleerd wordt, daar het ook de duidelijke getuigenis van de Schrift is. Nu zeg ik niet, dat de rechtvaardigmaking daar niet gauw op volgd, of in wezen daar niet mee kan samen vallen in de tijd. Maar ik heb het, zoals gebruikelijk is als mijn spreekt van de ordo salutis, over de logische volgorde.

[Bert Mulder]

Ik snap het punt van Bert niet helemaal, iets wat ik overigens telkens weer terug zie komen. Waarom kan een onwedergeborene geen zonde- of ellendekennis hebben? We erkennen allemaal dat de Geest ook kan werken in ongelovigen. Waarom is ellendekennis dan per se een vrucht van de wedergeboorte? In Johannes 16: 8 lezen we toch dat de Geest de wereld zal overtuigen van zonde "omdat zij niet in mij geloven". En nu willen wij horen dat ellendekennis eigenlijk alleen maar kan bestaan bij wedergeboren = gelovige mensen, die eigelijk ook weer niet gelovig zijn want ze kennen Christus nog niet.

Vandaar dat er mensen zijn die ellendekennis voor de wedergeboorte/rechtvaardigmaking plaatsen.

Dat lijkt mij terecht, hoewel de wijze waarop sommige figuren daar vorm aan geven (DJK, VDB) meerlijkt op de beleving van diep doorgeleide christenen dan van kinderen in de genade.

Door die grote nadruk op de ellende kennis te leggen, maakt men daar in wezen weer een werk van, een voorwaarde van zondekennis, voor men tot Christus kan komen. Terwijl Gods genade onvoorwaardelijk is. Zo berooft men weer God van Zijn eer.

[Zonderling]

Verder las ik dit stuk van Theodore Beza, over het verband tussen de wet en het Evangelie, waarin hij het juiste verband legt (sorry, in het engels):

http://homepage.mac.com/shanerosenthal/ ... gospel.htm

Bert,
Het eerste deel van je posting heb ik beantwoord. Nu wil ik nog ingaan op wat je schrijft van Beza.
Laat ik hem dan citeren uit het stuk waar jouw link naar toeleidt:

For what ends the Holy Spirit uses the preaching of the Law

Having carefully understood this distinction of the two parts of the Word of God, the Law and the Gospel, it is easy to understand how and to what end the Holy Spirit uses the preaching of the one and the other in the Church. For there is no doubt that He employs them for the purpose for which they have been established.

We are then all so blind, whilst our corruption reigns in us, that we are ignorant even of our ignorance (John 9:41) and, not ceasing to smother the little light of knowledge which has been left to us so as to render ourselves inexcusable (Rom. 1:20,21; 2:1), we are pleased about that which ought to displease us most. It is necessary, before all things, that God, all good and full of pity, makes us know clearly the cursed pit in which we are. He could do it no better than by informing us, by the declaration of His Law, what we ought necessarily to be. Thus, blackness can never be better known than in being placed beside white (Rom. 3:20; 7:13).

This is why God begins with the preaching of the Law. In it alone we can see what we ought to be; and yet we cannot fulfil a single point of it. In it alone, we can see how near we are to our damnation, unless there comes to us some very strong and sure remedy.

And indeed, the stupidity which has reigned in the world at an times and reigns now more than ever, shows clearly how necessary it is that God begins at this point in order to draw us to Himself: by making us know what great and certain danger those are in who think least of it. The fact is, the Law was not given to justify us (for if this were so, Jesus Christ would have died in vain, as St. Paul says; Gal 2:21; 3:18-21), but, on the contrary, to condemn us, and to show us the hell which is opened wide to swallow us, to annihilate and totally abase our pride, in making the multitude of our sins pass before our eyes and showing us the wrath of God which is revealed from Heaven against us (Rom 1:18; 4:15; Gal 3:10,12). However, for a long time men have been blind and senseless. Not only do they seek their salvation in that which condemns them wholly or in part, that is to say, in their works, instead of running to Jesus Christ by faith, the only remedy against all that they can be justly accused of before God; but, what is more, they do not cease to add law upon law to their conscience, that is to say, condemnation upon condemnation, as if the Law of God did not condemn them enough (Gal 4:9,10; 5:1; Col. 2:8,16-23). It is like a prisoner to whom the prison door would be opened, but who, turning away from a freedom which he does not understand, goes away and voluntarily locks himself in a prison which is even more secure.

There then is the first use of the preaching of the Law; to make known our innumerable faults so that in ourselves we begin to be miserable and greatly humble ourselves; in short, to beget in us the first degree of repentance which is called 'contrition of heart'; this produces a full and open confession toward the Lord. For he who does not know that he is sick will never come to the physician. 'Mere are none more unfit to receive the light of salvation than those who think they see clearly by themselves, through lack of understanding how thick is the darkness in which they are born; so great that they must come out of it. On the contrary, they have always made it thicker from then on, and have not ceased to rush on willingly in it (John 9:41).

Waar lees je in dit stuk dat volgens Beza dit eerste gebruik van de prediking van de Wet plaatsvindt in wedergeboren / levendgemaakte zondaren? Het staat nergens, integendeel, Beza leert dat de Wet ons overtuigt van onze grote ellende en van onze verloren STAAT buiten Christus.

How the Holy Spirit uses the external preaching of the gospel to create faith in the heart of the elect, and to harden the reprobate

In the same way as the external preaching of the Gospel is an odour of death for the rebels who harden themselves, so is it an odour of life for the children of God (2 Cor. 2:15,16). Not that this force and power to save resides in the sound of the word, or that it comes from the energy of him who preaches (1 Cor. 3:7-8). But the Holy Spirit, whose office we are describing, uses this external preaching as a pipe or channel; He comes then to pierce to the depth of the soul, as the apostle says (Heb. 4:12; 1 Pet 1:23), so as to give by His grace and goodness alone, understanding to the children of God that they may be able to perceive and comprehend this high mystery of their salvation through Jesus Christ (Acts 16:14; Eph. 1: 18,19). Then, He also corrects their judgement so that they approve, with wisdom from God, what sense and reason used to think was folly (1 Cor. 2:6-16). Moreover he corrects and changes their will so that, with ardent affection, they embrace and receive the sole remedy which is offered in Jesus Christ (Phil. 1:29; Acts 13:48) against the despair into which, without this, the preaching of the Law would necessarily bring them (Eph. 2:1,4,5).

This then is how the Holy Spirit, by the preaching of the Gospel, heals the wound which the preaching of the Law has uncovered and made worse (Rom. 6:14). This, I say, is how the Holy Spirit, by the preaching of the Gospel, creates in us the gift of faith which comes, at the same time, to take hold of an that is necessary for salvation in Jesus Christ; this is what we have shown above.

Hierboven beschrijft Beza het werk des Evangelies in de harten van de uitverkorenen. Hier beschrijft hij ook de wedergeboorte. Dus NA de eerste functie van de Wet die hij hiervóór beschreven heeft.

The other fruit of the preaching of the law, once the preaching of the gospel has effectually done its work

Among the effects that Jesus Christ produces when He dwells in us, we have shown, and this is not the least, that He creates in us a pure heart (Ps. 51:10) to know (Jer. 24:7), to will and to do what is of God (Phil 2:13); previously we were slaves in sin (Rom 6:22), enemies of God (Eph. 2:12), incapable even of thinking anything good (2 Cor. 3:5).

Thus, when our disposition has been changed, the preaching of the Law begins also to change its effect in us, such that instead of terrifying us, it consoles us (1 John 2:17; 2 Pet 1: 10,11); instead of showing us how near our damnation is, it serves us as a guide to teach us the good works (Jer. 31:33; Rom 7:22) in which God has purposed we shall walk (Eph. 2:10); finally, instead of being an unpleasant and unbearable yoke, it becomes pleasant and light to us (Matt 11:30). There remains with us only one regret: that of not being able to obey it perfectly, as we wish to do, on account of the remnant of our corruption which battles against the Spirit (Rom 7:22,23). But all this regret does not drive us to despair, but rather drives us to pray ardently to our Father who strengthens us more and more (Rom 8:23-26). Faith, which is the testimony of the Spirit of God crying in our hearts (Rom 8:15), indeed assures us that the curse of the Law has been blotted out by the blood of Jesus Christ to whom it unites us (Rom 8:1); moreover, the same faith also assures us that the Spirit shall conquer, however long He tarries (Rom 6:14), and even death shall be the means of our victory (John 5:24; 1 Cor. 15:26,54; Heb 2:14). Thus is brought to completion in us, by degrees, the remainder of true repentance, which comes from true conversion; it begins with contrition, or feeling of sin, and progresses by amendment of all that is in the man, visible and invisible (1 Thes. 5:23).

That is also why we conclude that this leads every true penitent to confess his fault before him whom it concerns, that is to say, before those who have been offended, and even before the whole assembly of the Church, if that is necessary. This confession must be accompanied, according to the measure in which this is possible, with restitution and satisfaction towards one's neighbour, for, without this, repentance can only be feigned and counterfeit. Thus, it is easy to see that we do not reject, but, on the contrary, require as necessary to salvation the true confession which has been ordained of God. Nevertheless, we have no desire to torment consciences by auricular confession (as it is called), which men have invented, in place of true confession and repentance, nor to establish towards God any other satisfaction than the sole satisfaction of Jesus Christ.

Hierin zien we dat Beza - overeenkomstig het derde deel van de HC - de tweede functie van de Wet leert, namelijk tot ware bekering en een Evangelisch berouw. Juist het feit dat Beza de eerste en de tweede functie van de Wet nadrukkelijk onderscheidt, maakt duidelijk dat hij de ellendekennis (overeenkomstig het 1e deel van de HC) plaatst vóór wedergeboorte en geloof, terwijl hij de ware bekering en het Evangelisch berouw plaatst ná wedergeboorte en geloof.

[Bert Mulder]

Hierin zien we dat Beza - overeenkomst het derde deel van de HC - de tweede functie van de Wet leert, namelijk tot ware bekering en een Evangelisch berouw. Juist het feit dat Beza de eerste en de tweede functie van de Wet nadrukkelijk onderscheidt, maakt duidelijk dat hij de ellendekennis (overeenkomstig het 1e deel van de HC) plaatst vóór wedergeboorte en geloof, terwijl hij de ware bekering en het Evangelisch berouw plaatst ná wedergeboorte en geloof.

Maar....

Mijn vriend Zonderling...

Let wel, dat ik steeds heb vastgehouden aan het feit dat de zondekennis voor de levendmaking niet zaligmakend is, maar de algemene werking of leiding Gods in het leven van de mens. Zoals zelfs de heidenen die niet eens van de Bijbel gehoord hebben zelfs de wet Gods, van nature, in hun hart hebben. Dit beschrijft Beza ook, met de nadruk dat Gods Woord (de wet) een tweesnijdend scherp zwaard is. Die zondekennis voor de levendmaking is nooit genoeg, en is ook nooit een voorwaarde om tot Christus te komen.

[Zonderling]

Hierin zien we dat Beza - overeenkomst het derde deel van de HC - de tweede functie van de Wet leert, namelijk tot ware bekering en een Evangelisch berouw. Juist het feit dat Beza de eerste en de tweede functie van de Wet nadrukkelijk onderscheidt, maakt duidelijk dat hij de ellendekennis (overeenkomstig het 1e deel van de HC) plaatst vóór wedergeboorte en geloof, terwijl hij de ware bekering en het Evangelisch berouw plaatst ná wedergeboorte en geloof.

Maar....

Mijn vriend Zonderling...

Let wel, dat ik steeds heb vastgehouden aan het feit dat de zondekennis voor de levendmaking niet zaligmakend is, maar de algemene werking of leiding Gods in het leven van de mens. Zoals zelfs de heidenen die niet eens van de Bijbel gehoord hebben zelfs de wet Gods, van nature, in hun hart hebben. Dit beschrijft Beza ook, met de nadruk dat Gods Woord (de wet) een tweesnijdend scherp zwaard is. Die zondekennis voor de levendmaking is nooit genoeg, en is ook nooit een voorwaarde om tot Christus te komen.

Maar...

Vriend Bert,

Betekent dit dat we het erover eens zijn dat deel 1 van de HC niet spreekt over zaligmakende zondekennis als vrucht van wedergeboorte en geloof en dus ook niet als vrucht van levendmaking?

Is er verschil tussen wat Beza zegt over de 1e functie van de Wet en deel 1 van de HC?
Ik meen van nee. Jij ook?

[Afgewezen]

In de tijd van Van der Groe (1705-1784) bestonden er verschillende visies op het wezen van het geloof. De vraag was hoe een mens er zeker van kon zijn dat hij bekeerd was. Wat moest hij beleefd hebben? Om deze vraag te bantwoorden werden de kenmerken stees belangrijker. Predikanten als W. à Brakel en A. Comrie stelden dat een mens door wedergeboorte wordt levendgemaakt en daarna in een weg van geloofsoefeningen mag komen tot de grote weldaad van de bewuste rechtvaardigmaking. Deze lijn wordt wel genoemd de wedergeboortetheologie.
Hiernaast staat de geloofstheologie die door V.d. Groe en meer oude reformatoren werd verdedigd, en waartoe hij ook zijn ontdekkende werk Toetssteen der ware of valse genade heeft geschreven. Het ware geloof begon volgens hem pas bij het laatste stadium van Comrie, namelijk bij de bewust beleefde rechtvaardigmaking, ook wle genoemd de rechtvaardiging in de vierschaar der consciëntie. Comrie beschouwde de zekerheid van het deelhebben aan Christus tot het welwezen en Van der Groe rekende die tot het wezen, en dus tot het begin van het geloof. Sommige mensen hadden de rechtvaardigmaking nog niet beleefd en leidden uit de kenmerken (hongeren en dorsten naar Christus) af dat zij het ware geloof bezaten. Beide stromen, wedergeboortetheologie en geloofstheologie, hebben hun volgelingen binnen de gereformeerde gezindte.

Ik las bovenstaande samenvatting in de levensbeschrijving van ds. du Marchie van Voorthuysen. Een heldere uiteenzetting. Ds. du Marchie preekte in de lijn van V.d. Groe. Van ds. Paauwe is bekend dat hij ook op de lijn van v.d. Groe zat en ook ds. V.d. Berg, die in Gouda stond, lag op de lijn van V.d. Groe. Het merendeel van de predikanten van de (O)GG(iN) ligt in de lijn van Comrie.

Beide stromingen beroepen zich op de Schrift. Ik denk dat er aan twee kanten gevaren zijn:
De wedergeboortetheologen zien gemene genade aan voor zaligmakende genade. Daardoor worden mensen te snel de handen opgelegd die niet waarlijk door Gods Geest geleid worden.
De geloofstheologie geeft de kleintjes geen ruimte en heeft geen voedsel voor de bekommerde kerk. De kleintjes worden vertrapt.

Het komt er opaan dat je op hetzelfde punt uitkomt, namelijk de rechtvaardigmaking. Dan is het niet eens zo belangrijk hoe je datgene wat eraan voorafgaat, duidt.
Zodra echter gesteld wordt dat minder 'genoeg' is, kom je in gevaarlijk vaarwater terecht. Maar dat gebeurt ook wanneer je alles 'wegkapt', wat nog geen rechtvaardigmaking is.

[hannek]

Zoals ik al in een ander onderwerp had gezegd: je mag de cathechismus nooit lezen zonder vraag 1 te hebben gelezen. De persoon wie de vragen wordt gesteld belijdt in vraag en antw 1 dat hij kind van God is. Dus wanneer hij het heeft over de ellende is hij ook kind van God, net als wanneer hij het heeft over verlossing en dankbaarheid.

En Bert, stel jij nu dat rechtvaardigmaking en wedergeboorte twee verschillende dingen zijn???