Want zowel Gravo als Afgewezen zijn het eens over de rol die het geloof moet spelen, terwijl daar nu wel de discussie over lijkt te gaan. Het echte probleem zit hem denk ik meer in het (h)erkennen van het geloof bij jezelf of bij anderen.
Als je altijd hebt gehoord dat het geloof gewerkt moet worden (wat helemaal waar is) kun je op het geloof gaan zitten wachten, tot je bekeerd wordt. Als je altijd hebt gehoord dat je Jezus in je hart moet laten (wat helemaal waar is) kan je zomaar een stuk diepte missen.
Overigens ben ik - met Gravo - meer voor het tweede dan voor het eerste. En wel hierom: Om zalig te worden moet je geloven wat God in zijn Woord heeft geopenbaard. Ook te omschrijven als drie stukken. Wie 'Jezus in zijn hart laat', om het maar eens op z'n aller-evangelisch-t te zeggen, en daadwerkelijk gelooft dat Jezus voor hem/haar heeft geleden zal, dat kan niet anders, alsnog aan zijn zonden ontdekt worden. En alsnog dieper berouw daarover krijgen, en alsnog daarover vergeving vragen en alsnog daar blij om worden en alsnog meer en meer tot Zijn eer willen leven. Zo iemand zal ook ontdekken, eventueel achteraf, dat die beslissing om Jezus in het hart te laten helemaal niet een beslissing was die hij zomaar zelf genomen heeft.
Hoe evangelisch dit ook klinkt, de Dordtse Leerregels beschrijven in feite precies hetzelfde. Ze stellen heel infralapsaristisch dat de mens zelf tot geloof moet komen, zodat dat geloof de mens kan worden aangerekend. Maar tegelijk vegen ze het infralapsarisme helemaal weg door te stellen dat dat geloof als zodanig niet de verdienste van de mens is. Want dat is uiteindelijk een gave van de Geest. En dat geldt voor alle geloof. Niemand kan zeggen "Jezus is Heer" dan door de Geest.
De vergelijking met de Farizeeën en Jezus' reactie daarop gaat niet op. Jezus was scherp tegen mensen die regeltjes boven de liefde probeerden te stellen, en daarbij in huichelarij vervielen. En hier gaat het niet om regeltjes, maar om de vraag, of je echt met heel je hart het Evangelie en alles wat daarin beloofd is wilt aannemen en daarnaar wilt gaan leven. Niet om voorwaarden vooraf daaraan. Wie die stelt, stelt voorwaarden aan het geloof die niet schriftuurlijk zijn en draait daarmee de reformatie terug. Het gaat alleen om het geloof.
Dus: Waar geloof is een stellig weten waardoor ik alles voor betrouwbaar houd, wat God ons in zijn Woord geopenbaard heeft. Tegelijk is het een vast vertrouwen, dat de Heilige Geest door het evangelie in mijn hart werkt, dat niet alleen aan anderen, maar ook aan mij vergeving van de zonden, eeuwige gerechtigheid en eeuwig heil door God geschonken zijn, enkel uit genade, alleen op grond van de verdienste van Christus. Wie dit kan naspreken, en in zijn leven de gevolgen daarvan ziet, heeft niet te maken met schijngeloof.
Het spreken over bekeerd worden is met het oog op dit alles niet goed, en het is nog onbijbels ook. Het belast de aspirant-gelovige met zaken waar die zich helemaal niet mee bezig moet houden (daarom spreekt de Bijbel ook niet zo). Die moet gewoon geloven. En zich dus bekeren. En dus door de Geest opnieuw geboren worden. Dat hij zich bekeert, maar ondertussen bekeerd wordt (omdat hij/zij dat uit zichzelf helemaal niet kan doen) zal wel waar zijn, maar dat wonder mag hij of zij later zien. En God er om prijzen. Gewoon alles voor betrouwbaar houden wat God geopenbaard heeft, en er op vertrouwen, op grond van de beloften uit datgene wat God geopenbaard heeft, dat de Heilige Geest het doet.