Ben je blij met de herziene Statenvertaling?

[JolandaOudshoorn]

Als een vertaling een barierre vormt voor het verstaanbaar zijn van Gods Woord, dan is er iets mis :!:

[freek]

Dus: Ben je blij met de HSV?

Ja. En ik ben ook blij met de onherziene SV.

[Marnix]

Als een vertaling een barierre vormt voor het verstaanbaar zijn van Gods Woord, dan is er iets mis :!:

Precies. En aangezien er ook kinderen, jongeren en soms zelfs buitenstaanders of christenen die de SV totaal niet kennen zitten en niet gewend zijn aan dit taalgebruik en het zodoende niet begrijpen... Lijkt het me beter een wat begrijpelijker vertaling te gebruiken toch? Als wat er staat er technisch gezien goed staat maar men het niet begrijpt, dan is die zuiverheid op dat op dat moment toch ook geen voordeel? Natuurlijk kan een dominee altijd nog in de preek aangeven wat er in een andere vertaling staat, welk woord er gebruikt wordt, waarom het er zo staat etc.

[Zonderling]

Kort en simpel, misschien in jouw ogen niet acceptabel:

Liefde tot die SV van God gegeven, vertrouwd, onbetwist en een onwaardeerbaar erfgoed, alleen te overtreffen door een "absolute" verbetering.

Kortzichtig? Misschien wel, maar we kunnen het ermee doen!

Kun jij één argument daartegenin brengen?

Ja, dat de taal van de SV gedateerd is.
En dat lijkt me voor een "vertaling" wel een heel zwaarwegend argument...

Tegen gedateerde taal is best het een en ander te doen wanneer daar maar draagvlak voor is.
We hoeven zeker niet vast te houden aan verouderde woorden en ook niet aan alle naamvalsvormen die in de SV voorkomen.
Daarom pleit ik voor een beperkte taalkundige revisie zonder inhoudelijke verandering.

De HSV pretendeerde oorspronkelijk dit te doen, maar helaas... men kon zich niet inhouden en is gewoon begonnen aan een nieuwe vertaling waarbij zeer vele vertaalkeuzes in de SV willekeurig en ongemotiveerd terzijde worden gesteld. Dit levert trouwens geen betere vertaling op en zeker geen vertaling die dichter bij de grondtekst staat.

Het is daarom een pertinente onwaarheid wanneer achter op de omslag van de laatste uitgave van de HSV staat: "Met deze herziening wordt beoogd de huidige en komende generatie bij de Statenvertaling te bewaren."

Ik ben niet tegen taalkundige herziening, maar heb inmiddels geen enkel vertrouwen meer heb in het initiatief van de Stichting HSV.

Zonderling

[Zonderling]

"In de Bijbeltekst moet elk woord overdracht worden. Er staat geen woord te veel en elk woord heeft betekenis."

Met deze prachtige zin begint een artikel in het RD van vandaag.
Ik ben het daar geheel mee eens en ik denk dat het in de discussie rond de SV en HSV zelfs een statement is van doorslaggevende betekenis. Een vertaling moet niet alleen zinsgetrouw zijn, maar ook woordgetrouw, zo veel als de ontvangende taal (het Nederlands in ons geval) dit toelaat.

Want:
- elk woord moet overdacht worden
- er staat geen woord te veel
- elk woord heeft betekenis

Dachten de tegenwoordige Bijbelvertalers en herzieners van de Statenvertaling er ook maar zo over.

Hieronder het hele artikel.

„Genesis staat in het perspectief van de Eeuwige”

LUNTEREN - „In de Bijbeltekst moet elk woord overdacht worden. Er staat geen woord te veel en elk woord heeft betekenis.” Dat zei ds. J. Ben Zvi uit Jeruzalem maandag in Lunteren.

Ds. Ben Zvi is sinds 1994 predikant van de onafhankelijke Messiasbelijdende gemeente ”Bat Tsion” (Dochter van Sion) in Ma’aleh Adumim, een nieuwe voorstad aan de oostzijde van Jeruzalem. Hij wordt vanuit Nederland ondersteund door de Stichting Steun Messiasbelijdende Joden, waarvan ds. A. Jonker (Baarn) voorzitter is. Dezer dagen was hij in Nederland; morgen spreekt hij nog in Oldebroek.Ds. Ben Zvi sprak maandag in de Bethelkerk in Lunteren over Genesis 37, waarbij hij oudtestamentische teksten consequent in het Hebreeuws citeerde. Hij tekende de beginsituatie van Jakobs gezin. „Jakob wilde graag een rustig leven leiden, maar als gevolg van eigen afdwaling en zonden leeft hij in onrust. In zijn jeugd had de aartsvader de desastreuze uitwerking meegemaakt van het feit dat Izak de voorkeur had gegeven aan Ezau. Jakob vervalt nu in dezelfde fout. Jozef is zijn lievelingszoon. Dit voortrekken is een bron van spanning in Jakobs huisgezin.”

Toen Jakob Jozef opdroeg zijn broers te zoeken, moest Jozef al gevoeld hebben hoe moeilijk de verhouding lag. Dat de opdracht als zwaar werd ervaren, kan volgens ds. Ben Zvi afgeleid worden uit een opmerkelijke aanduiding in de tekst.

„Het vertrekpunt van Jozef wordt, heel merkwaardig, als uit ”het dal van Hebron” beschreven, terwijl ieder weet dat Hebron op een berg ligt. Gods Woord beschrijft nooit abstracte zaken. Ieder woord is functioneel. De aanduiding over ”het dal van Hebron” geeft aan hoe moeilijk het voor Jozefs beleving was deze opdracht te vervullen. De afstand van zijn woonplaats tot de streek waar de broers de kudden weidden, was groot.”

Zijn bereidheid om de opdracht van zijn vader te vervullen, komt tot uiting in Jozefs reactie: „Zie hier ben ik.” „Deze frequent voorkomende uitdrukking, in het Hebreeuws slechts één woord, kan omschreven worden als: „Niet mijn wil, maar uw wil geschiede.” Uit deze reactie blijkt hoezeer Jozef zijn vader liefhad.”

Wie de diepte van deze uitdrukking wil peilen, moet dit vergelijken met het tegenovergestelde. „Als God aan Adam, na de val, vraagt: „Waar zijt gij?” wil dat niet zeggen dat de Heere niet weet waar Adam zich verstopt heeft. Met die vraag, in het Hebreeuws slechts één woord, wil God zeggen dat Adam niet meer in de juiste relatie met de Heere staat.”

Jozef kan zijn broers niet vinden en verdwaalt. Onderweg vertelt een man hem waar ze zijn. „Wat is dat? Mazzel? De Bijbel kent geen ”geluk” of ”mazzel”. De Bijbelse manier van denken laat zien dat God overal is en dat Hij altijd bij Zijn kinderen is. God zegt: Ik zal u niet begeven en verlaten. Dat betekent dat een kind van God nooit één moment zonder God is. Hij houdt Zijn kind zo stevig vast dat het soms pijn kan doen.”

Elk woord heeft betekenis. „Er staat dat een man Jozef vond. Met andere woorden: die man zocht Jozef al. Die man was daar niet zomaar, hij moest Jozef in zijn verlorenheid vinden.”

Jozef wist zich zijn gehele leven in Gods hand. „Dat is de Bijbelse levenshouding”, zei ds. Ben Zvi. „Alles staat in het perspectief van de eeuwige Vader, Die altijd alles onder controle heeft. Niet Jakob stuurde Jozef, maar de Heere. Niet de broers verkochten hem naar Egypte, maar de Heere. Weet u wie er ook verlangde naar Zijn broeders? Christus. Zoals Jozef hier getekend wordt, zo is Jezus. Omdat Hij een relatie met Zijn broers wilde, werd Hij gezonden.”

[Marco]

"Met deze herziening wordt beoogd de huidige en komende generatie bij de Statenvertaling te bewaren."

Oftewel: De Statenvertaling is een doel op zich geworden. Net als de koperen slang in de tijd van Hizkia.

[JolandaOudshoorn]

Ik weet dat in ieder geval twee personen die bezig zijn met de HSV dezelfde visie hebben als Ben Zvi, dus een (ver)oordelende opmerking wat betreft visie en houding is nie op zijn plaats!

[Zonderling]

Ik weet dat in ieder geval twee personen die bezig zijn met de HSV dezelfde visie hebben als Ben Zvi, dus een (ver)oordelende opmerking wat betreft visie en houding is nie op zijn plaats!

Er is verschil tussen theorie en praktijk.

[Marnix]

"Met deze herziening wordt beoogd de huidige en komende generatie bij de Statenvertaling te bewaren."

Oftewel: De Statenvertaling is een doel op zich geworden. Net als de koperen slang in de tijd van Hizkia.

Soms lijkt het er wel op ja.... maar zelfs met zo'n herziening zullen sommigen vast al moeite hebben... maar goed, als men de HSV en andere vertalingen blijft afwijzen juich ik een herziening zoals Zonderling voorstelt toch toe, het belangrijkste is dat het evangelie overal begrijpelijk voor iedereen klinkt en dat men in de kerk snapt wat uit de Bijbel gelezen wordt.

[entiteitxx]

"Met deze herziening wordt beoogd de huidige en komende generatie bij de Statenvertaling te bewaren."

Oftewel: De Statenvertaling is een doel op zich geworden. Net als de koperen slang in de tijd van Hizkia.

Soms lijkt het er wel op ja.... maar zelfs met zo'n herziening zullen sommigen vast al moeite hebben... maar goed, als men de HSV en andere vertalingen blijft afwijzen juich ik een herziening zoals Zonderling voorstelt toch toe, het belangrijkste is dat het evangelie overal begrijpelijk voor iedereen klinkt en dat men in de kerk snapt wat uit de Bijbel gelezen wordt.

Maar Marnix, noem jij nu eens een tekst in de SV waar je geen snars van begrijpt en die je in een nieuwe vertaling wel begrijpt. Je bent geen domme jongen , dus wat is het wel.

[Zonderling]

Exodus 20:5: Het woord (na)ijverig = jaloers onjuist hertaald

Hierbij een eerste bijdrage naar aanleiding van mijn belofte nog enkele voorbeelden te geven van minder juiste hertalingen in de HSV. Ik las Exodus 20 overigens pas vanmorgen en mij viel meteen de hertaling op bij het vijfde vers:

Gij zult u voor die niet buigen, noch hen dienen; want Ik, de HEERE, uw God, ben een ijverig God, Die de misdaden der vaderen bezoek aan de kinderen, aan het derde en aan het vierde lid dergenen die mij haten.

U zult u voor hen niet neerbuigen, en hen niet dienen, want Ik, de HEERE, uw God, ben een ijverend God (1), Die de misdaden van de vaderen vergeldt aan de kinderen, aan het derde en vierde geslacht van hen die Mij haten. (1) d.w.z. God laat Zich gelden, Hij zal het niet ongestraft laten blijven.

Als kind werd mij al verteld dat "ijverig" in de SV hier "naijverig" betekent, dat wil zeggen: "jaloers": God is jaloers op Zijn eer, Hij duldt geen andere goden naast Zich. De juiste hertaling is dus "naijverig" of "jaloers".

De hertalers van de HSV denken hier kennelijk anders over. Hoewel ze een uitgelezen kans hadden om het oud-Nederlandse "ijverig" te vervangen door "naijverig" of "jaloers", kiezen ze voor de hertaling "ijverend" - wat in hedendaags Nederlands toch niet hetzelfde is als "naijverig" of "jaloers". Nog kwalijker is de voetnoot: "d.w.z. God laat Zich gelden; Hij zal het niet ongestraft laten blijven". Wat in deze voetnoot staat, is op zichzelf waar, en het is ook een gevolg van de "naijver" die hier genoemd staat. Maar als verklaring van de term "een ijverend God" is deze voetnoot beslist onjuist.

Het Hebreeuwse woordenboek van Gesenius geeft als betekenis van het gebruikte (in mijn Engelse editie):

jealous (= jaloers, naijverig); used of God as not bearing any rival; the severe avenger of departure from himself.

Ook verwante Hebreeuwse woorden geven dezelfde betekenis. zoals het bijbehorende werkwoord: To be jealous. En het bijbehorende zelfstandig naamwoord: Jealousy (b.v. ook in Spreuken 6:34).

Diverse vertalingen opgeslagen, en tot dusver geven ze allemaal dezelfde betekenis: Jaloers of naijverig. Ook vele moderne vertalingen geven de juiste betekenis, zoals de Willibrord-vertaling: een jaloers God, maar ook de NBV heeft de juiste betekenis. Hoe komen de herzieners van de HSV erbij om op deze wijze te hertalen en dan nog zo'n voetnoot te plaatsen die de lezer op het verkeerde been zet??

Zonderling

[entiteitxx]

Exodus 20:5: Het woord (na)ijverig = jaloers onjuist hertaald

Hierbij een eerste bijdrage naar aanleiding van mijn belofte nog enkele voorbeelden te geven van minder juiste hertalingen in de HSV. Ik las Exodus 20 overigens pas vanmorgen en mij viel meteen de hertaling op bij het vijfde vers:

Gij zult u voor die niet buigen, noch hen dienen; want Ik, de HEERE, uw God, ben een ijverig God, Die de misdaden der vaderen bezoek aan de kinderen, aan het derde en aan het vierde lid dergenen die mij haten.

U zult u voor hen niet neerbuigen, en hen niet dienen, want Ik, de HEERE, uw God, ben een ijverend God (1), Die de misdaden van de vaderen vergeldt aan de kinderen, aan het derde en vierde geslacht van hen die Mij haten. (1) d.w.z. God laat Zich gelden, Hij zal het niet ongestraft laten blijven.

Als kind werd mij al verteld dat "ijverig" in de SV hier "naijverig" betekent, dat wil zeggen: "jaloers": God is jaloers op Zijn eer, Hij duldt geen andere goden naast Zich. De juiste hertaling is dus "naijverig" of "jaloers".

De hertalers van de HSV denken hier kennelijk anders over. Hoewel ze een uitgelezen kans hadden om het oud-Nederlandse "ijverig" te vervangen door "naijverig" of "jaloers", kiezen ze voor de hertaling "ijverend" - wat in hedendaags Nederlands toch niet hetzelfde is als "naijverig" of "jaloers". Nog kwalijker is de voetnoot: "d.w.z. God laat Zich gelden; Hij zal het niet ongestraft laten blijven". Wat in deze voetnoot staat, is op zichzelf waar, en het is ook een gevolg van de "naijver" die hier genoemd staat. Maar als verklaring van de term "een ijverend God" is deze voetnoot beslist onjuist.

Het Hebreeuwse woordenboek van Gesenius geeft als betekenis van het gebruikte (in mijn Engelse editie):

jealous (= jaloers, naijverig); used of God as nog bearing any rival; the severe avenger of departure from himself.

Ook verwante Hebreeuwse woorden geven dezelfde betekenis. zoals het bijbehorende werkwoord: To be jealous. En het bijbehorende zelfstandig naamwoord: Jealousy (b.v. ook in Spreuken 6:34).

Diverse vertalingen opgeslagen, en tot dusver geven ze allemaal dezelfde betekenis: Jaloers of naijverig. Ook vele moderne vertalingen geven de juiste betekenis, zoals de Willibrord-vertaling: een jaloers God, maar ook de NBV heeft de juiste betekenis. Hoe komen de herzieners van de HSV erbij om op deze wijze te hertalen en dan nog zo'n voetnoot te plaatsen die de lezer op het verkeerde been zet??

Zonderling

ijverend is toch net zo onduidelijk als ijverig??

Toch nog een vraagje. Als we kijken op de zendingsvelden van de diverse kerkverbanden; hoe betrouwbaar is de vertaling daar of heeft niemand daar een flauw benul van en weet alleen de vertaler dat. Kortom meten we hier in Nederland met andere maten dan op de zendingsvelden?

[Zonderling]

ijverend is toch net zo onduidelijk als ijverig??

Nee, je reageert te snel.

1. De SV bevat regelmatig woorden in oudere betekenis. Dus je bent erop bedacht dat ijverig hier jaloers kan betekenen.
De HSV pretendeert meer hedendaags taalgebruik. Dan moet je niet ijverend gebruiken als de betekenis jaloers is.

2. De voetnoot in de HSV zet de lezer helemaal op het verkeerde been omdat EXPLICIET de verkeerde betekenis aan het woord "ijverend" gegeven wordt.

d.w.z. God laat Zich gelden; Hij zal het niet ongestraft laten blijven

Toch nog een vraagje. Als we kijken op de zendingsvelden van de diverse kerkverbanden; hoe betrouwbaar is de vertaling daar of heeft niemand daar een flauw benul van en weet alleen de vertaler dat. Kortom meten we hier in Nederland met andere maten dan op de zendingsvelden?

Nee. Vertalingen van de TBS in het buitenland komen altijd in teams tot stand en er vindt ook overleg plaats met de moederorganisatie over de keuzes die gemaakt moeten worden.

[entiteitxx]

ijverend is toch net zo onduidelijk als ijverig??

Nee, je reageert te snel.

1. De SV bevat regelmatig woorden in oudere betekenis. Dus je bent erop bedacht dat ijverig hier jaloers kan betekenen.
De HSV pretendeert meer hedendaags taalgebruik. Dan moet je niet ijverend gebruiken als de betekenis jaloers is.

2. De voetnoot in de HSV zet de lezer helemaal op het verkeerde been omdat EXPLICIET de verkeerde betekenis aan het woord "ijverend" gegeven wordt.

Toch nog een vraagje. Als we kijken op de zendingsvelden van de diverse kerkverbanden; hoe betrouwbaar is de vertaling daar of heeft niemand daar een flauw benul van en weet alleen de vertaler dat. Kortom meten we hier in Nederland met andere maten dan op de zendingsvelden?

Nee. Vertalingen van de TBS in het buitenland komen altijd in teams tot stand en er vindt ook overleg plaats met de moederorganisatie over de keuzes die gemaakt moeten worden.

Ik reageer niet te snel, ik bedoel ermee dat de HSV toch de doelstelling had om duidelijkere moderne taal (waar mogelijk) te gebruiken. Dan is ijverend toch sowieso een vreemd woord om te gebruiken, los van het feit dat het ook nog niet klopt.

[Zonderling]

Ik reageer niet te snel, ik bedoel ermee dat de HSV toch de doelstelling had om duidelijkere moderne taal (waar mogelijk) te gebruiken. Dan is ijverend toch sowieso een vreemd woord om te gebruiken, los van het feit dat het ook nog niet klopt.

O.k. sorry.

Trouwens, de betekenis van de HSV in de voetnoot ligt wel MEDE opgesloten in het Hebreeuwse woord, namelijk dat God Zich gelden laat en het niet ongestraft laat blijven. Dit is echter een onafscheidelijk gevolg, niet de eigenlijke betekenis van het woord.