Een artikel uit geloof en kerk, 2003:
J.J. Poort, een gedreven prediker
Leeuwarden - J.J. Poort was een opmerkelijk man. Bij tallozen werd hij bekend als prediker, maar nog meer door zijn vele boeken en boekjes. Met recht kun je hem een publicist noemen. Het leven van deze onuitputtelijke schrijver is nu beschreven in een mooie, goed leesbare biografie van de hand van Cees Hogendoorn.
TJERK DE REUS
Al tijdens zijn predikantenstage, als begin-twintiger, schreef hij artikelen over zijn ervaringen voor de Haagsche Courant . Halverwege de jaren zestig kwam het schrijven goed op gang en vanaf dat moment verschenen vrijwel elk jaar een of meerdere boeken van hem, tot aan zijn dood in 1997.
Ds Poort werd geboren in 1928. Hij kwam uit een ethisch milieu in de Nederlandse Hervormde Kerk. Al vroeg ontdekte Poort dat hij grote affiniteit had met de meer bevindelijke stroming in de kerk, die altijd grote afstand bewaarde tot de ‘ethischen’: de Gereformeerde Bond. Toch boterde het niet altijd tussen Poort en de Bond, omdat hij een eigenzinnig mens was. Naar zijn besef moest hij teveel aan de leiband van regels en regeltjes lopen en dat beviel hem niet. Poort hield nooit uit voorzichtigheid zijn mond, wanneer hij ergens een mening over had.
In de jaren zestig was hij predikant in Kamerik. Deze gemeente had een duidelijk gereformeerde-bonds karakter. Toen ds Poort tijdens een lezing erop wees dat het niet deelnemen aan het heilig Avondmaal door kerkenraadsleden een onmogelijkheid was, hield hij er geen rekening mee dat dit hard zou aankomen in Kamerik. Avondmaalsgang en avondmaals-mijding zijn zaken die in de bevindelijke gemeentes heel gevoelig liggen.
Bij een volgende ambtsdragerverkiezing in Kamerik kwamen er veel bezwaren los tegen mensen die niet deelnamen aan het Avondmaal - Poort had veel mensen overtuigd van zijn standpunt. Er werd een extra kerkenraadsvergadering belegd, waaruit bleek dat het vertrouwen was geschonden. Kort daarop vertrok Poort plotseling op een wat vreemde manier uit Kamerik.
Zo’n afscheid van een gemeente heeft hij wel vaker gehad en hoort bij zijn eigenzinnige karakter. Maar voor de gemeenteleden was het niet altijd plezierig.
De pil
Ook veroorzaakte het grote ophef toen ds Poort in diezelfde jaren zestig duidelijk maakte dat hij geen moeite had met het gebruik van de pil als anti-conceptiemiddel. Dat veroorzaakte een storm van kritiek in de gereformeerde gezindte. Het voerde de spanning tussen de zware orthodoxie en de vrije vogel die Poort was, verder op.
Ondanks deze spanning, is er toch ook een duidelijke samenhang tussen de geloofsbeleving in bevindelijke kring en de prediking van ds Poort. Niet voor niets heeft de biograaf zijn boek de titel Nochtans meegeven. Dat duidt op een geloofsbeleving waarin de gelovige diep doordrongen is van zijn eigen onvermogen en zondigheid, om het heil alleen in Christus te vinden. Activistische dadendrang wordt vanuit deze optiek niet afgekapt, maar wel sterk gerelativeerd. De zogenaamde politieke prediking die in de jaren zeventig zijn opmars maakte in de kerken, was aan Poort niet besteed.
Ds Poort heeft het besef dat alles genade is, sterk uitgedragen in zijn leven en werk, waarbij alle aandacht viel op het ‘Christus voor ons’.
Legerpredikant
Poort diende na zijn theologiestudie diverse plaatselijke gemeenten, maar tevens was hij gedurende twee perioden legerpredikant. Uit de vele stukken waaruit in deze biografie geciteerd wordt, blijkt dat Poort een bewogen hart had voor de jonge mannen die de dienstplicht moesten vervullen. Door zijn eerlijkheid en zijn originaliteit heeft hij velen met de boodschap van het evangelie kunnen raken.
Maar ook daar hadden ze herrie met hem. Hij zette de hakken in het zand toen de geestelijke verzorging facultatief werd en ook toen de discipline in het leger werd afgezwakt.
Hij maakte zijn bezwaren publiek door in allerlei bladen zijn mening ten beste te geven. Typerend is een voorval tijdens de begrafenis van een dienstplichtig militair. De familie had gesprekken gevoerd met de humanistische raadsman en deze voerde het woord tijdens de plechtigheid. Vanzelfsprekend miste ds Poort het evangelie. Toen de raadsman gereed was met zijn toespraak, porde een overste Poort aan en zei ,,Nou jij!’’. Poort kon niet anders dan opstaan en namens het kazernepersoneel voerde hij het woord: ,,En daar begon ik dus, achter dezelfde katheder, te zeggen dat ik hier namens alle kazernepersoneel de familie wilde condoleren met het verlies en vooral ook de verloofde veel sterkte toewenste. En toen zag ik voor me op die katheder de opengeslagen Bijbel liggen. En wat ik toen heb meegemaakt, heb ik inderdaad ook maar één keer meegemaakt. Ik zag zeer duidelijk, en als met een onzichtbare vinger aangewezen, die ene tekst open en bloot voor mij liggen: ‘Wie in Mij gelooft, die heeft het eeuwige leven, ook al wáre hij gestorven’, woorden van Christus. Echt, toen kón ik niet anders dan daaruit preken. En dat heb ik gedaan.’’
Het is niet vreemd dat er spanning rees tussen ds Poort en de humanistische raadsmannen. Poort voelde dat zijn eigen geluid minder vaak kon klinken en werd teruggedrongen. Hij verzette zich met hand en tand, maar zijn strijd was een verloren strijd. De veranderingen in het leger hielden gelijke tred met de secularisatie.
Ziekte
Poort was een gedreven prediker, die met een zeldzaam pastoraal vermogen anderen de weg wees. Dat was zijn bijzonder talent, wat een biografie als deze rechtvaardigt. Tallozen bracht hij als een herder bij Christus. Maar toen hij zelf de boodschap vernam ongeneeslijk ziek te zijn, kwam zijn geestelijk leven onder sterke druk te staan. Hij bleek kanker te hebben. Ontroerend zijn de passages in deze biografie, waarin verhaald wordt hoe hij op de bestralingstafel de psalmen voor zich uit prevelde. Dat tilde hem geestelijk op. Na zijn eerste ziekteperiode schreef hij drie boekjes over zijn ervaringen als kankerpatiënt. Zijn tweede ziekteperiode overleefde hij niet. Hij stierf in 1997.
Eigenzinnig, maar is het ook een predikant om van te leren?
Ken je voorvallen of uitspraken van hem, die je erg aanspraken of waar je iets van geleerd hebt?
Ds. J.J.Poort
-
Christiaan
- Berichten: 2057
- Lid geworden op: 01 sep 2006, 10:03
- Locatie: Zeeland
Ds. J.J.Poort
Laatst gewijzigd door Christiaan op 08 jun 2007, 15:32, 1 keer totaal gewijzigd.
Bij het lezen van de bijbel zijn twee fouten mogelijk: men neemt alles letterlijk of met vergeestelijkt alles (Blaise Pascal)
Wij zijn bedelaars, dat is waar. (Dr. Maarten Luther)
Wij zijn bedelaars, dat is waar. (Dr. Maarten Luther)
-
Christiaan
- Berichten: 2057
- Lid geworden op: 01 sep 2006, 10:03
- Locatie: Zeeland
Oke, mooi. Maar vindt je ook dat we wat van hem kunnen leren?Mister schreef:Geweldige uitzendingen op de EO op zaterdagavond met Pim van 't Hof. Poort op de plaats van voormalige 7 gemeenten. Zijn kenmerkende manier van vertellen en uitleggen, smullen!!
Bij het lezen van de bijbel zijn twee fouten mogelijk: men neemt alles letterlijk of met vergeestelijkt alles (Blaise Pascal)
Wij zijn bedelaars, dat is waar. (Dr. Maarten Luther)
Wij zijn bedelaars, dat is waar. (Dr. Maarten Luther)
-
J.C. Philpot
- Berichten: 10267
- Lid geworden op: 22 dec 2006, 15:08
-
Christiaan
- Berichten: 2057
- Lid geworden op: 01 sep 2006, 10:03
- Locatie: Zeeland
-
Christiaan
- Berichten: 2057
- Lid geworden op: 01 sep 2006, 10:03
- Locatie: Zeeland
Heb zeker wel eens wat van hem gelezen, maar zou niet in het bijzonder iets kunnen noemen wat ik er van geleerd hebt.jvdg schreef:Christiaan, het gaat er toch om wat jij ervan hebt geleerd?Christiaan schreef:Dat zeg ik niet, maar mijn vraag is wat jij mogelijk van hem geleerd hebt...Mister schreef:Vind jij van niet?
Start met het lezen van de boeken van Ds. Poort, en kom dan terug.
Bij het lezen van de bijbel zijn twee fouten mogelijk: men neemt alles letterlijk of met vergeestelijkt alles (Blaise Pascal)
Wij zijn bedelaars, dat is waar. (Dr. Maarten Luther)
Wij zijn bedelaars, dat is waar. (Dr. Maarten Luther)
Dus...............Christiaan schreef:Heb zeker wel eens wat van hem gelezen, maar zou niet in het bijzonder iets kunnen noemen wat ik er van geleerd hebt.jvdg schreef:Christiaan, het gaat er toch om wat jij ervan hebt geleerd?Christiaan schreef:Dat zeg ik niet, maar mijn vraag is wat jij mogelijk van hem geleerd hebt...Mister schreef:Vind jij van niet?
Start met het lezen van de boeken van Ds. Poort, en kom dan terug.