Uit: Nederlands Dagblad van vandaag, maandag 30 oktober 2006.
==
SP wil thuisbasis zijn voor radicale christenen
door onze redacteur Piet H. de Jong
Binnen de SP zijn steeds meer christenen actief. Vooral de inzet van Huub Oosterhuis, lijstduwer, theoloog en dichter vallen op. Ook in provincies en steden weet de SP christenen aan zich te binden. SP-kenner Voerman ziet dat de SP zich ontdoet van de scherpe kanten om het electoraat te verbreden.
DEN HAAG – Eén SP’er werd de toespraak van Huub Oosterhuis te gortig. Hij verliet de zaal. Honderden partijgenoten gingen na afloop van Oosterhuis’ rede staan om hem met een ovatie te bedanken. De dichter/theoloog, tevens lijstduwer van de SP, kreeg op het veertiende SP-congres ruimschoots gelegenheid zijn partijgenoten het radicale christendom van de gerechtigheid voor te houden. ,,Christelijk is terecht een woord gebleven dat appelleert aan sociale gerechtigheid, heel concreet: solidariteit met mensen die het op eigen kracht niet redden en met hen die geen verweer hebben, die oproep tot sociale gerechtigheid wordt in de Bijbel in de mond van God zelf gelegd. En de Bijbel wordt tot op vandaag door christenen beschouwd als het Boek waaraan zij hun geweten toetsen.’’
Het is dié 72-jarige Oosterhuis die bevriend is geraakt met SP-leider Jan Marijnissen. De SP-voorman, afkomstig uit een rooms-katholiek gezin, gelooft niet. Marijnissen heeft wel afstand genomen van zijn eerdere atheïstische opstelling. Voor SP-senator, actievoerder voor Palestijnen en feministisch schrijfster Anja Meulenbelt ligt dat anders. Zij liet zich begin 2003 dopen in de door Oosterhuis geleide ‘Studentenekklesia’ te Amsterdam, door haar ‘de linkse kerk’ genoemd. Meulenbelt ziet haar doop als een ,,coming out’’ die ze graag op haar website laat zien. De kerk waar Oosterhuis voorgaat leert: ,,Heb uw naaste lief als gij’’, dat doet de SP ook, schrijft Meulenbelt op haar weblog. ,,Bij de SP zie ik diepgelovige mensen, niet kerkelijk. Mensen met ‘rechtvaardige handen’, zou Huub zeggen, omdat het gaat om het doen van gerechtigheid.’’
Kerkelijk
Haar collega-senator en partijideoloog Ronald van Raak ontwaart een trend. Hij schreef er een paar artikelen over, bijvoorbeeld ‘Geloven in de SP’. Op het recente partijcongres vertelt hij dat van de twaalf Kamerleden, in Tweede en Eerste Kamer, de helft gelovig is en een derde ook kerkelijk. Een uit die laatste categorie is Tweede Kamerlid Harry van Bommel. Met kerkelijk Rome heeft Van Bommel nog altijd weinig op. Sinds begin dit jaar is hij aangesloten bij de ‘Sint Petrus Banden’ in Diemen. De wekelijkse diensten geven hem rust, vertelt hij aan Christenen in contact. ,,De SP is niet een christelijke partij, maar heeft wel veel christelijk gedachtegoed, dat vind ik belangrijk.’’
Overeenkomsten
Van Raak, die op plek zeven staat voor de SP-lijst van de Tweede Kamer, ziet overeenkomsten tussen zijn socialistische partij en het christendom. Hij spreekt van ,,gedeelde waarden’’, ook ziet hij een ,,brede coalitie ontstaan tegen het neo-liberale beleid’’. Tegelijk ziet hij verschillen met, bijvoorbeeld, de ChristenUnie. Met name op het vlak van het buitenlands beleid, Israël, Irak, Afghanistan én het homohuwelijk.
De aantrekkingskracht op christenen beperkt zich niet tot landelijke kopstukken. Fons Luijben is SP-fractievoorzitter in de Provinciale Staten van Zeeland. De voormalige directeur van de Rabobank in Heusden is actief kerklid van de rooms-katholieke parochie in Kloosterzande. In de charitasbeweging is Luijben bestuurlijk actief. In zijn kerkelijke omgeving ontmoet het Statenlid ,,sympathie’’ voor zijn partij. Hij constateert een groei van christelijke invloeden binnen de SP. ,,Fantastisch’’, vond Luijben de toespraak van Oosterhuis op het SP-congres. ,,Die sociale bewogenheid zal een heleboel christenen aanspreken’’, denkt hij. Vanwege het schraler worden van het sociale gezicht van het CDA brak Luijben in 1999 met die partij. ,,Ik begaf me altijd al op de linkervleugel van het CDA. Het sociale gezicht dreigde verloren te gaan en het tij keren lukte niet’’, verklaart hij zijn overstap. Voor zijn politieke handelen is het bijbelse gebod: ‘de naaste lief te hebben als jezelf’ zijn leidraad. Ook citeert Luijben Jezus’ woorden over de minsten en onaanzienlijken in het Koninkrijk van God (Matheüs 25: 40 en 45). De weerklank van die oproep zag Luijben niet meer bij zijn oude partij.
In Vlaardingen is Arnout Hoekstra actief voor de SP. Hij is lid van de PKN, Ichtusgemeente. Regelmatig bezoekt hij de jeugdkerk ‘Save my Soul’ in Schiedam. Voor die jeugdkerk was Arnout voor aanvang van zijn politieke loopbaan zelf actief. Inmiddels is hij bestuurslid en fractievoorzitter van de SP. In het partijblad De Tribune omschreef Arnout Hoekstra de SP als ,,de meest christelijke partij van Nederland’’.
,,Daarmee bedoel ik’’, zegt Hoekstra, ,,dat het ontoelaatbaar is dat ouders hun kinderen noodgedwongen zonder eten naar school sturen, kinderen in gevangenissen zitten, of dat 16-jarigen in Nederland worden opgeleid voor het leger, die vervolgens in het buitenland een ongegronde oorlog moeten voeren voor de bloederige begeerte naar ruwe aardolie’’.
Wantoestanden
De SP, zegt hij, heeft moeite met deze wantoestanden en eigenlijk zouden alle christenen die moeite moeten hebben. ,,In het evangelie staat wel degelijk een richtlijn als het gaat over inkomstenverdeling, armoedebestrijding, het omgaan met vreemdelingen, over kansspelen, over oorlogen, over menselijke waardigheid en solidariteit.’’ Arnout Hoekstra meent dat, met uitzondering van de ChristenUnie, andere partijen daar weinig van laten zien. Bij de partij van Rouvoet acht hij kerk en staat onvoldoende onderscheiden, zodat voor hem als christen alleen de SP overblijft. Hij is de enige niet, merkt hij op. In zijn afdeling zijn zeker nog ,,vier andere christenen actief’’.
Hoekstra heeft ,,veel vrienden onder vrijgemaakt-gereformeerden’’. Die heeft hij nog niet in de SP aangetroffen. Hij vermoedt dat dat ,,in die kring toch nog niet helemaal geaccepteerd is’’. Ook denkt hij dat deze jongeren veelal nog stemmen op de partij van hun ouders. Het jonge raadslid stelt dat er sprake is van vooroordelen over zijn partij. Met ,,goede communicatie’’ zijn die uit de wereld te helpen. ,,De inzet van Huub Oosterhuis is hier een krachtig begin’’.
Hoekstra waardeert de christelijke invloeden binnen de SP als positief. ,,Jarenlang was dat binnen mijn partij een taboe’’. De ,,oude garde’’ denkt bij christelijke politiek vooral aan de verdediging van de slavernij, later de apartheid en de onderdrukking van de arbeider.
Is het christelijk geluid binnen de SP meer dan een poging om het CDA, als grote en machtige partij, te bekritiseren? Hoekstra vindt van wel. ,,De kritiek op het CDA is inhoudelijk. Als je in de naam van jouw partij aangeeft dat je een volgeling van Christus bent, dan moet je daar ook naar handelen. Doe je dat niet, dan ben je verplicht je daarvoor te verantwoorden omdat je in dat geval de naam van Christus ernstig beschadigt.’’
Arnout Hoekstra zegt dat hij vanuit zijn kerkelijke gemeente veel sympathie ontvangt. Hij omschrijft die gemeente als een kerk met ,,veel links georiënteerde mensen, zeker niet allemaal, maar wel veel’’. In andere kerken waar hij komt, merkt hij dat de SP vaak nog als een communistische partij wordt gezien.
Buitenparlementair
Jan de Bas is docent, dichter en historicus. Hij beschreef voor zijn proefschrift (1999) de geschiedenis van de ‘Evangelische Volkspartij’. Een partij van radicale christenen die opging in GroenLinks. Rotterdammer De Bas is lid van een PKN-gemeente. Hij constateert dat er heel gemakkelijk lijntjes gelegd worden tussen SP’ers en kerkleden. ,,In de kerk zitten heel wat vooruitstrevende maatschappijkritische mensen. Een wake ten behoeve van uitgeprocedeerde asielzoekers, die vastzitten op het uitzetcentrum op Zestienhoven, is dan zo maar een coproductie van kerkmensen met de SP.’’
De SP fungeert dan als platform van radicale groepen in grote steden. In die grote steden, merkt De Bas op, stelt het CDA niks voor. In dat kleinschalige optreden, ziet De Bas een verklaring voor de opmars van de SP. Hij trekt een vergelijking met de vroegere PSP, die sterk was in buitenparlementaire acties. Dat binnen de SP de interesse voor het christelijk gedachtegoed toeneemt ziet de historicus mede als een gevolg van de groei van de SP. ,,Verhoudingsgewijs zullen er dan meer christenen bij zitten.’’ Een andere reden waarom die aandacht voor het christelijke toeneemt is het ‘witte’ karakter van de partij. Dat heeft te maken met de identiteit van de SP.
Terwijl de PvdA en GroenLinks nogal wat actieve moslims tellen, is dat bij de partij van Marijnissen nauwelijks het geval. Zelf is de hervormde De Bas lid geweest van GroenLinks. Daarin was het platform ‘De Linker Wang’ actief, waarin christenen en moslims elkaar ontmoeten. ,,Bij de SP is dat meer ongeorganiseerd. Als ik nu Femke Halsema van GroenLinks soms op niet positieve wijze hoor spreken over christenen, dan zie ik zo’n antithese niet bij de SP. Voor christenen kan het daarom makkelijker zijn in de SP te opereren’’, oppert De Bas. Ronald van Raak stelt in zijn artikel in het CDA-blad Christen Democratische Verkenningen dat christenen binnen GroenLinks in een ,,isolement zijn geraakt’’. De partij-ideoloog denkt dat voor ,,veel van deze christelijke socialisten de SP een alternatief’’ is geworden. Van Raak ziet het zelfs nog breder. Vanwege de ,,morele kritiek’’ van Marijnissen op het paarse beleid én de wijziging van het SP-beginselprogramma in 1999 voelen veel christenen zich aangetrokken tot de SP.
Centralistisch
Gerrit Voerman slaat de veranderingen binnen de SP met grote belangstelling gade. De historicus en directeur van het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP) is bezig met een wetenschappelijk boek over de SP in de afgelopen veertig jaar. Een boek dat een wat minder ,,halleluja-karakter’’ krijgt dan recente geschiedschrijvers van de SP gaven.
,,Bij de SP gebeurt niet vaak zo maar wat’’, is de analyse van Voerman. De centralistische partij die de SP nog altijd is, staat daar borg voor. Voerman ziet een beweging in de SP waarbij de partij eerst een poging heeft gedaan het electoraat uit te breiden naar sociaal-democratische zijde. Dat gaat zo ver dat de SP zelfs de leus van het kabinet-Den Uyl (spreiding van kennis, macht en inkomen) naar zich toe heeft getrokken.
In 1999 werden met het nieuwe beginselprogramma van de SP de laatste resten van het ,,wetenschappelijk socialisme’’ van Karl Marx en Friedrich Engels overboord gekieperd. De socialisatie van de productiemiddelen werd uit het programma geschrapt. ,,Wat overbleef’’, zegt Voerman, ,,zijn begrippen als solidariteit, menselijke waardigheid en gelijkwaardigheid. Daar kan iedereen wel mee instemmen. Ook de verkiezingsprogramma’s werden almaar pragmatischer.’’ Al in 1998 werd het punt van de maximering van het inkomen geschrapt. In het recente programma zijn zelfs de NAVO en de monarchie niet langer taboe voor de SP. Na eerst de sociaal-democraten electoraal te hebben benaderd, spreekt Voerman van een bewuste strategie van de SP in de richting van ,,sociaal voelende of progressief denkende christenen’’. ,,Dat Huub Oosterhuis op het SP-congres spreekt heeft zijn betekenis’’, meent Voerman. ,,Door die toespraak en met het schrijven over ‘geloven in de SP’ van Ronald van Raak geven ze het signaal af dat christenen bij de SP welkom zijn.
Die benadering past in het proces van ideologische en programmatische matiging dat de SP heeft ingezet. De SP gaat ver in het aanboren van nieuwe doelgroepen.’’
SP vist in kerkelijke vijvers.....
Dit gaat de (linkse) CU kiezers kosten..
Aan ene kant juich ik het toe dat een partij rekening houdt met christenen. Aan de andere kant vind ik het een gevaarlijke ontwikkeling als een partij-ideologie word gekoppeld aan de bijbel. Het leidt tot een vertekend beeld van de boodschap van de Schrift, en leidt af van de Kern (namelijk verzoening door voldoening door Gods Zoon) van het evangelie.
Aan ene kant juich ik het toe dat een partij rekening houdt met christenen. Aan de andere kant vind ik het een gevaarlijke ontwikkeling als een partij-ideologie word gekoppeld aan de bijbel. Het leidt tot een vertekend beeld van de boodschap van de Schrift, en leidt af van de Kern (namelijk verzoening door voldoening door Gods Zoon) van het evangelie.
-
Dathenum
-
Labyrinth
Dat is hetgeen de SP ook prcies doet, appeleren aan de Bijbelse noties van sociale rechtvaardigheid, naastenliefde en al wat daarmee gelijkgesteld kan worden.Dathenum schreef: men de bijbel reduceert tot een sociaal evangelie.
Maar wie vérder kijkt dan dat, ziet dat op etisch gebied Christenen bij de SP niets te zoeken hebben, behalve dan alleen uiting geven aan sociale onvrede met het hier en nu in Nederland.
Heeft de SGP ook niet de partij-ideologie aan de Bijbel gekoppeld?memento schreef:Dit gaat de (linkse) CU kiezers kosten..
Aan ene kant juich ik het toe dat een partij rekening houdt met christenen. Aan de andere kant vind ik het een gevaarlijke ontwikkeling als een partij-ideologie word gekoppeld aan de bijbel. Het leidt tot een vertekend beeld van de boodschap van de Schrift, en leidt af van de Kern (namelijk verzoening door voldoening door Gods Zoon) van het evangelie.
Atze
Kun je duidelijker zijn. Ook SP stemde tegen de Euthenasie wet, ik weet niet of ze bij de abortuswetten ook al in de kamer zaten en wat hun standpunt was. Ook met betrekking tot zondagsrust stemmen ze niet niet-Christelijk.Dathenum schreef:Wat betreft ethische zaken kun je geen SP stemmen. Als men de SP als een bijbelse partij ziet, vrees ik dan men de bijbel reduceert tot een sociaal evangelie.
Sociale gerechtigheid is m.i. het eerste wat politiek vertaald kan worden uit de Bijbel (samen met de zorg voor de vreemdelingen in het land). Verder snap ik Memento's kritiek niet in de combinatie met zijn gecharmeerd zijn van Wilders.
-
Labyrinth
Wat mij opvalt in interne onderzoeken van de SP naar de herkomst van SP-stemmers, (in het licht van de thans gaande zijnde peilingen waarin ze steeds verder groeit) is dat er bepaalde sentimenten spelen bij christelijke oud-SP-stemmers/leden die van de SP zijn afgedwaald vanwege de etische punten, waardoor ze nu vanwege die sentimenten tóch weer op het oude honk terugkeren nu ze zien dat er steeds méér christenen zich (her-)aansluiten bij de SP.
Opmerkelijk.
Of het ook verontrustend is, dan mag ieder voor zich uitmaken.
Opmerkelijk.
Of het ook verontrustend is, dan mag ieder voor zich uitmaken.
-
Dathenum
De SP is een voorstander van Euthanasie, en een tegelstander van verdere verruiming hiervan. Verder is men wel dergelijk een voorstander van bijvoorbeeld abortus en het homohuwelijk. Ik weet ook niet wat hun standpunt was tijdens de abortus-discussie, maar nu zijn ze er in ieder geval niet tegen.parsifal schreef:Kun je duidelijker zijn. Ook SP stemde tegen de Euthenasie wet, ik weet niet of ze bij de abortuswetten ook al in de kamer zaten en wat hun standpunt was. Ook met betrekking tot zondagsrust stemmen ze niet niet-Christelijk.
Ik snap dus absoluut niet hoe christenen met een goed geweten op een dergelijke partij kunnen stemmen.
Ik denk dat Memento bedoelde: de Bijbel gekoppeld aan een bepaalde partij-ideologie.astroguy schreef:Heeft de SGP ook niet de partij-ideologie aan de Bijbel gekoppeld?memento schreef:Dit gaat de (linkse) CU kiezers kosten..
Aan ene kant juich ik het toe dat een partij rekening houdt met christenen. Aan de andere kant vind ik het een gevaarlijke ontwikkeling als een partij-ideologie word gekoppeld aan de bijbel. Het leidt tot een vertekend beeld van de boodschap van de Schrift, en leidt af van de Kern (namelijk verzoening door voldoening door Gods Zoon) van het evangelie.