Pak slaag

Gebruikersavatar
Quercus
Berichten: 173
Lid geworden op: 30 jul 2020, 23:42

Re: Pak slaag

Bericht door Quercus »

De tekst volgens de SV:
"Wanneer iemand een moedwilligen en wederspannigen zoon heeft, die de stem zijns vaders en de stem zijner moeder niet gehoorzaam is, en zij hem gekastijd zullen hebben, en hij naar hen niet horen zal,"

Waar doel je op met stoornis?
DDD
Berichten: 33053
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Pak slaag

Bericht door DDD »

Goed, maar dit lijkt dan toch een van de fouten in de GBS-editie. Want dat woord betekent wat anders.

https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie ... W&id=30457

Er staat niet dat iemand iets moedwillig doet. Maar dat hij moetwillig is. Dat betekent opstandig, met een door niets belemmerde wil. Daar hoort naar mijn voorlopig idee ook helemaal geen d te staan. Want 'moeten' en 'moed' zijn heel wat anders.
Laatst gewijzigd door DDD op 08 sep 2025, 22:08, 1 keer totaal gewijzigd.
KDD
Berichten: 2184
Lid geworden op: 17 okt 2020, 21:40

Re: Pak slaag

Bericht door KDD »

Die tekst gaat over iemand die al ouder is.
DDD
Berichten: 33053
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Pak slaag

Bericht door DDD »

Overigens vind ik het wel een opmerkelijke zaak dat de GBS hier 'moedwillig' heeft laten staan. Dat komt uit de versie NBG 1886. Maar in de SV 1977 stond al 'eigenzinnige', dus dan was de commissie Tukker in ieder geval toch duidelijk dat je van een t niet zomaar een d kunt maken en denken dat je het wel begrijpt.

Ik ben benieuwd of iemand met verstand van zaken het verlossende woord kan spreken. Misschien Valcke?
Gebruikersavatar
Quercus
Berichten: 173
Lid geworden op: 30 jul 2020, 23:42

Re: Pak slaag

Bericht door Quercus »

DDD schreef: 08 sep 2025, 22:04 Goed, maar dit lijkt dan toch een van de fouten in de GBS-editie. Want dat woord betekent wat anders.

https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie ... W&id=30457

Er staat niet dat iemand iets moedwillig doet. Maar dat hij moetwillig is. Dat betekent opstandig, met een door niets belemmerde wil. Daar hoort naar mijn voorlopig idee ook helemaal geen d te staan. Want 'moeten' en 'moed' zijn heel wat anders.
Is dat niet gewoon de oudnederlandse term voor hetzelfde? Het zou kunnen zijn dat moedwillig een wat andere lading heeft gekregen dan het oorspronkelijk betekende. Maar voor mijn gevoel betekent moedwillig namelijk precies wat je beschrijft.

Ik schreef trouwens "moedwillig ongehoorzaam", wat niet helemaal gelijk is aan de letterlijke tekst. Die had ik er beter meteen bij kunnen pakken om misverstanden te voorkomen.
DDD
Berichten: 33053
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Pak slaag

Bericht door DDD »

Nee, dat is duidelijk niet hetzelfde, zie de link naar het Middelnederlands Woordenboek. En ook niet 'een wat andere lading', alsof het toch nog een beetje zou kloppen, zoals waar de GBS-editie spreekt over 'lopen'. Dit is gewoon echt iets anders, en wat er staat, is misleidend en vermoedelijk ook historisch onjuist (zij het dat de fout al eerder ligt dan de GBS begon).

Moedwillig betekent: opzettelijk.

Overigens zie ik dat de online GBS wel het juiste woord vermeldt: opstandige.

https://bijbel-statenvertaling.com/stat ... ium/21/#18
Laatst gewijzigd door DDD op 08 sep 2025, 22:27, 1 keer totaal gewijzigd.
Gebruikersavatar
Quercus
Berichten: 173
Lid geworden op: 30 jul 2020, 23:42

Re: Pak slaag

Bericht door Quercus »

DDD schreef: 08 sep 2025, 22:19 Nee, dat is duidelijk niet hetzelfde, zie de link naar het Middelnederlands Woordenboek. En ook niet 'een wat andere lading', alsof het toch nog een beetje zou kloppen, zoals waar de GBS-editie spreekt over 'lopen'. Dit is gewoon echt iets anders, en wat er staat, is misleidend en vermoedelijk ook historisch onjuist (zij het dat de fout al eerder ligt dan de GBS begon).
Ik ben zeker geen Nederlands expert, en al helemaal geen deskundige in Bijbelvertalingen. Maar in jouw link zie ik staan o.a.
Anders: "moedwille"
en: "wil van het gemoed"

En nog veel meer. Of zie jij iets anders dan ik?

Volgensmij schrijven we nu moed, waar men vroeger moet schreef.
DDD
Berichten: 33053
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Pak slaag

Bericht door DDD »

Dat zou heel goed kunnen. Ik ben ook geen Nederlands-deskundige.

Ik heb mij alleen aangeleerd om bij rare teksten in de SV-GBS een Middelnederlands woordenboek erbij te halen, omdat daar regelmatig iets anders staat dan er zou moeten staan.

Maar goed, nu de GBS zelf vermeldt dat het 'opstandig' zou moeten betekenen, kunnen we er wel gevoeglijk vanuit gaan dat het in ieder geval niet 'opzettelijk' betekent.

Het gaat dus om onhandelbare mensen. Ik hoop maar dat dit wetsartikel later toegevoegd is, maar zeker weten zullen we het nooit, want er was geen versiebeheer zoals bij de tegenwoordige wetgevingsprocessen.
Gebruikersavatar
Quercus
Berichten: 173
Lid geworden op: 30 jul 2020, 23:42

Re: Pak slaag

Bericht door Quercus »

Ik vat het woord "moedwillig" op als "tegen beter weten in". Als het "opstandig" zou moeten betekenen, dan is "moedwillig" (en dus ook moetwille) niet een juiste vertaling.
Mocht iemand daar nog iets zinnigs over kunnen zeggen, dan ben ik benieuwd, maar verder stop ik gezien vervuiling van het topic.
DDD
Berichten: 33053
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Pak slaag

Bericht door DDD »

Het is geen vervuiling van het topic, want het gaat juist over de interpretatie van dit soort voorschriften. De eerste stap is dan wel dat je snapt wat er eigenlijk staat. Al zou je daarvoor ook gewoon de NBV21 of de HSV kunnen gebruiken, maar er zijn nu eenmaal mensen die zich van de GBS-SV bedienen en dan is het allemaal net iets ingewikkelder om goed te begrijpen wat er staat.

Moedwillig betekent in het hedendaags Nederlands in ieder geval niet 'tegen beter weten in'. Dat is een soort BMU-omschrijving/parafrase, om het wat onaardig te zeggen. Die zit er ook regelmatig flink naast.

Moetwille is vermoedelijk een prima vertaling in het Middelnederlands, maar niet in het huidige Nederlands.
Gebruikersavatar
Quercus
Berichten: 173
Lid geworden op: 30 jul 2020, 23:42

Re: Pak slaag

Bericht door Quercus »

DDD schreef: 08 sep 2025, 23:10 Het is geen vervuiling van het topic, want het gaat juist over de interpretatie van dit soort voorschriften. De eerste stap is dan wel dat je snapt wat er eigenlijk staat. Al zou je daarvoor ook gewoon de NBV21 of de HSV kunnen gebruiken, maar er zijn nu eenmaal mensen die zich van de GBS-SV bedienen en dan is het allemaal net iets ingewikkelder om goed te begrijpen wat er staat.

Moedwillig betekent in het hedendaags Nederlands in ieder geval niet 'tegen beter weten in'. Dat is een soort BMU-omschrijving/parafrase, om het wat onaardig te zeggen. Die zit er ook regelmatig flink naast.

Moetwille is vermoedelijk een prima vertaling in het Middelnederlands, maar niet in het huidige Nederlands.
Het topic gaat over of het geven van een pak slaag nog wel eens gebeurt in onze kringen. Dit gaat over een Mozaïsche strafwet, die bij het Israëlitische volk intrad wanneer een pak slaag niet meer hielp (om het maar wat plat uit te drukken). Vervolgens hebben we het over de betekenis van moedwillig. Waarvan jij duidelijk vind dat ik het niet weet. Prima, dat mag je vinden.
KDD
Berichten: 2184
Lid geworden op: 17 okt 2020, 21:40

Re: Pak slaag

Bericht door KDD »

Bij een pak slag denk ik aan het corrigeren van een klein kind. De tekst waar jullie het nu over hebben gaat het over een volwassen zoon.
DDD
Berichten: 33053
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Pak slaag

Bericht door DDD »

Dat doet er mijns inziens niet toe, omdat het erom gaat hoe je zo'n voorschrift in onze huidige cultuur interpreteert.

Verstuurd vanaf mijn SM-X900 met Tapatalk

Gebruikersavatar
Quercus
Berichten: 173
Lid geworden op: 30 jul 2020, 23:42

Re: Pak slaag

Bericht door Quercus »

KDD schreef:Bij een pak slag denk ik aan het corrigeren van een klein kind. De tekst waar jullie het nu over hebben gaat het over een volwassen zoon.
Dat denk ik ook. Maar het werd even terug aangehaald om aan te tonen dat het verschil in straffen met nu wel erg groot is geworden. Maar persoonlijk denk ik dat de tekst niet zo van toepassing is hier.
DDD
Berichten: 33053
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Pak slaag

Bericht door DDD »

Het is relevant, omdat het een uitvloeisel is van deze bijdrage.
J.C. Philpot schreef: 05 sep 2025, 07:20
Orchidee schreef: 04 sep 2025, 21:55slaan uit liefde bestaat echt niet, het gebeurt altijd uit onmacht en/of frustratie van de slaande persoon en als machtsuitoefening op de ander.
Zoals Bertiel terecht aangeeft, de bijbel spreekt daar anders over.
Spreuken 13:24 - Die zijn roede inhoudt, haat zijn zoon; maar die hem liefheeft, zoekt hem vroeg met tuchtiging.

Nu weet ik daar niet zo goed raad mee. Dat is echter mijn onkunde, want Gods Woord is de Waarheid.
Plaats reactie