Gelezen, gedacht, gehoord...

[Ararat]

Dank voor de uitgebreide uitleg. De belijdenis van tekort schieten herken ik zeker ook!

[DDD]

Weer twee ontroerende stukken van ds. Doornenbal in de Nieuwsbrief van Van der Valk. Er zijn weinig mensen waarvan ik het zo betreur dat ik ze niet persoonlijk zou kunnen spreken.

20 december 1962
Heel veel moed om te schrijven, heb ik op het ogenblik niet. Zojuist nog twee brieven, die niet
bepaald opwekkend waren. De één kwalificeerde mijn stukje als ‘onzinnig geschrijf’, de tijd
eraan besteed kon ik beter gebruiken om te bidden, enz.
De inhoud van de andere was voor mij nog pijnlijker, maar berustte alleen maar op een
misverstand; schrijven blijft een gevaarlijk werk, en vaak bereik je er het tegendeel van wat je
ermee bedoelt. Bovendien is het deze week heel druk en loopt ’t me over de kop. Ik had zo heel
graag een paar dagen naar huis willen gaan en rust en nieuwe kracht willen vinden in de bossen
voor het ergste komt in deze laatste weken van het jaar. Maar zelfs daartoe heb ik niet kunnen
komen, waarschijnlijk het beste bewijs hoe nodig het was.
Ondanks alles gaan we voort met werken en…met schrijven, ten spijt ook van vermoeidheid en
kritiek. Er is eerst de dienst, die ik donderdagavond in Elburg had. Die heeft toch wel weer veel
voor mij betekend. Ik heb niet meer de vreugde van uit preken te gaan van vroeger jaren. Vooral
in het laatste jaar heb ik veel van mijn kracht verloren. Toch heeft deze avonddienst mij veel
gedaan, al was het alleen om de herinnering aan vroeger dagen. Het is al heel lang geleden, dat
ik met Elburg kennis maakte. Het was in een dienst in verband met een beroep. Ik maakte toen
een hele rondreis. De vorige avond had ik in Rijssen gepreekt waar ik ook beroepen was, en de
volgende avond moest ik in Harderwijk preken voor de zending. Toch geloof ik, dat die avond in
Elburg mij het beste is bijgebleven van de drie, vooral om de kerkdienst. Ik zal nooit meer
vergeten hoe ik ’t toen zag: de gemeente in de oude kathedraal met de slanke zuilen en de
donkere banken, het stille en eerbiedige luisteren van de schare, de ernst en wijding die
uitgingen van heel deze avondlijke dienst. En dan is er in Elburg dat zingen, dat mij altijd weer
roert op een wonderlijke wijze, voor mij de enige manier om de psalmen te zingen in de
gemeente. Er zijn ook andere winteravonddiensten in Elburg, waaraan ik de herinnering zal
blijven omdragen. Ook deze avond was er wel iets van bij. Ik zag de sterren van vader Abraham
aan de hemel. De maan steeg op achter de bossen en achter de bomen bij de kerk. De klokken
luidden bij ’t begin van de dienst. In de consistorie de bekende gezichten der broeders als in
vroeger jaren. Er gaat zoveel uit van zo’n oude kerk en van een gemeente in een avonddienst,
die ’t te doen is om het Woord. Meer dan eenmaal heb ik de band bespeurd, die mij bindt aan
dit volk, hier en elders. Het is niet zo’n grote schare, die vandaag nog komt in avonddiensten.
Maar als er iets van contact mag zijn door het Woord des Heeren, dan geeft dit toch een
vreugde die boven alle andere uitgaat. En dan hoop je, dat er iets van achter mag blijven tot
zegen en zaligheid voor deze en gene. Dan heeft ook de Kerk weer de waarde, die de wereld niet
ziet, en die wij zelf ook niet altijd zien, en heeft ze weer iets van de Godsstad, het nieuwe
Jeruzalem, dat neerdaalt van God uit de hemel, de stad, waar ook onze adventstekst
zondagmorgen van sprak uit Ezechiël 38, die ligt in het vierkant (ook Elburg ligt in het vierkant!!).
‘En de naam dier stad zal van die dag af zijn: De Heere is aldaar’.
Vanmiddag een gedeelte meegemaakt van de overdracht van de gerestaureerde kerk van Epe
aan de kerkenraad. Ze is werkelijk bijzonder mooi geworden, en ook hier kwam ik onder de
indruk van wat er van een oude kerk kan uitgaan, al is het moeilijk en onmogelijk dit onder
woorden te brengen. De eeuwen spreken en velerlei gedachten dringen zich op. Ik moest
denken aan wat ik ergens las, dat nl. kort na de reformatie de kerkenraden uit deze omgeving de
classicale vergaderingen niet konden bijwonen, omdat wolven de bossen rondom Epe onveilig
maakten. En nog verder gingen de gedachten terug, naar de tijd, toen deze kerk nog moederkerk
[21] Jaargang 20, nummer 17, 26 april 2023

was van de dorpen rondom, ook van Oene, en heel het volk nog één was en samenkwam in dit
Godsgebouw waarin nog de luister was van de beelden der heiligen en van priesterlijke gewaden
en de wierook met de liederen en gebeden nog opsteeg onder de gewelven. Het is alles al zolang
geleden en er is zoveel veranderd. Het verkeer raast nu langs de kerk en is zelfs binnen
hoorbaar. Maar als Jezus nog maar zeggen kan van deze kerk, wat ds. de Mooy aanhaalde uit
een preek van Kaj Munk: ‘Ze is nog wel goed genoeg, zó!’
En als Hij Zijn zegen nog maar geven wil over heel de gemeente en heel het volk van Epe!
Alle lezers wederom gezegende Kerstdagen en een gelukkig einde toegewenst. Vaker dan
vroeger moet ik, vooral zondagsmorgens in de vroegte voor de dienst, denken aan mijn vele
vrienden, ook en juist in de verte en over zee, en ik hoop dat op de zegen van de rustdag voor
hen allen. Dit wens ik hen ook nu, al weet ik dat velen van hen dit pas onder ogen krijgen als de
feestdagen al achter de rug zijn.
Zegen voor hen allen, en voor mijn vrienden aan de overzijde: ‘God bless you everyone!’
3 januari 1963
Vrijdagavond, vlak voor Kerstmis, preekte ik in Oostendorp. Het was een koude winteravond,
maar ik had behoefte met de bromfiets te gaan, want ik had dagenlang vrijwel geen buitenlucht
geproefd. Iedereen zei of dacht, dat ik niet goed wijs was, en ze hadden waarschijnlijk wel gelijk.
Maar al ben ik half bevroren die avond, ik heb er geen spijt van gehad. De bossen stonden stil en
roerloos onder de winterhemel, de grond licht besneeuwd aan deze zijde van de berg, het waren
overal Kerst- en Nieuwjaarsplaatjes, waar ik nu eenmaal een zonderlinge voorkeur voor heb. Het
was koud, maar de avond was vol vrede, en op de terugweg ben ik meer dan eemaal afgestapt
om de rust op mij in te laten werken. Ik kwam vrijwel verkleumd in Oostendorp aan, maar de
broeders zeiden dat ik, zolang de voorlezing duurde, maar bij de kachel moest gaan zitten. Ik ben
er ongeveer ingekropen, vlak naast de vrouwen op de voorste rij met hun wijde schorten en
rokken en jakken met kanten kraagjes en kralen kettingen met gouden of zilveren sloten, echt
een plekje voor mij, onder zoveel moederlijke bescherming in de hulpeloosheid van mijn
bestaan en nog bibberend van de kou.
Dat gebouwtje in Oostendorp heeft toch altijd mijn hart gehad. Het is er altijd vol en warm en
goed. Het is nog een echt Veluws volk dat er samen is, en waarbij je hart opengaat. Ik kan niet
zeggen, dat ik er zo makkelijk gepreekt hebt die avond, en toch ben ik gelukkig naar huis gegaan.
Het was weer de laatste winteravonddienst in dit jaar. Onze tijd gaat verder. Kerstmis is voorbij
en het jaar bijna ten einde. Veel kansen hebben wij gemist en anderen maar gedeeltelijk benut,
en als er soms iets goeds geweest is, was het niet uit ons. En wij hebben nodig, dat alles van dit
jaar en van heel ons leven wordt toegedekt en opgelost door het Kind in de kribbe, dat de Vader
is der eeuwigheid en de Vredevorst. Alleen zo kunnen wij verder, het oude jaar uit en het
nieuwe in en de nieuwe toekomst tegen met nieuwe arbeid en zorgen en heengaan in vrede
naar Zijn Woord.
De Jongelings- en Meisjesvereniging waren vorige week samen in een eenvoudige
Kerstfeestviering, en ik ben achteraf blij dat ik die een ogenblik heb kunnen meemaken. Wat mij
het meest is bijgebleven, is de opmerking in één van de werkzaamheden, dat in de hele
kerstgeschiedenis geen deuren en geen ramen zijn.
Ik heb mijzelf in de laatste week voor Kerstmis opgesloten in mijn studeerkamer om ik weet niet
hoeveel preken van 24 bladzijden te schrijven, waar natuurlijk niets van terecht komt op die
manier. Waarom gooi ik niet al mijn deuren en ramen open en ga eruit? Het Kind lag in de open
stal, de herders waren in de velden, en ik zit in een donkere kamer bij de kachel. Wij moesten er
misschien maar liever uit gaan en ons open stellen voor heel de volheid van de schepping en de
wereld en wij zouden mogelijk meer kans hebben op de zegen van Kerstmis dan nu, opgesloten
[22] Jaargang 20, nummer 17, 26 april 2023

tussen onze muren, achter gesloten deuren en ramen. Maar ik moest toch, nu Kerstmis nog
maar net voorbij is, alweer gaan zitten schrijven aan idem zoveel nieuwe preken. Dat moet toch
gebeuren, en hoe kan het nu anders? Maar één ding is er toch, dat ik mij ook nog herinner van
die Kerstavond: ‘Het licht breekt door alle wanden heen!’
Dan kan ’t toch zelfs in een studeerkamer en in welke kamer dan ook, achter gesloten deuren en
ramen.
Want het Licht schijnt overal!
Vandaag (het is nu daags na Kerstmis) heb ik bereids de deuren en de ramen maar open
gegooid. Het heeft overigens moeite genoeg gekost. In feite heeft het mij bloed en zweet
gekost, want ik kon er maar niet toe besluiten eruit te gaan. Natuurlijk kon het ook niet met al
die preken in het vooruitzicht. Maar ik heb het toch ook niet kunnen nalaten en ben een vriendin
gaan opzoeken in het ziekenhuis in Utrecht. Zo juist ben ik teruggekeerd, en ik heb er nog geen
spijt van. Het moet er toch eigenlijk wel af kunnen onze zieke vrienden te bezoeken. Het is onze
roeping en het maakt ons niet armer. Het is een goede reis geweest. De sneeuw joeg langs de
ruiten van de trein en dekte de bossen en heide toe tot een groot Kerstlandschap. Utrecht met
zijn pleinen en parken was een betoverde stad, en in een kamer in het ziekenhuis kan het licht
van Kerstmis ook stralen, al zijn de feestdagen voorbijgegaan. Wij moeten maar gaan waar ons
hart ons roept, al zegt ons verstand of wat dan ook, dat het fout is, en de kansen waarnemen,
die op onze weg gebracht worden om met anderen mee te leven.
Vooral als het zo pas Kerstmis geweest is!

[Mister]

Weer twee ontroerende stukken van ds. Doornenbal in de Nieuwsbrief van Van der Valk. Er zijn weinig mensen waarvan ik het zo betreur dat ik ze niet persoonlijk zou kunnen spreken.

Herkenbaar. Las onderlaatst het boek van Bart-Jan Spruijt over ds. Doornenbal. Dan bekruipt je ook die gedachte.

[Terri]

Wat kan hij schilderachtig schrijven! En die melancholiek, ik hou daarvan.

[Ad Anker]

Weer twee ontroerende stukken van ds. Doornenbal in de Nieuwsbrief van Van der Valk. Er zijn weinig mensen waarvan ik het zo betreur dat ik ze niet persoonlijk zou kunnen spreken.

Herkenbaar. Las onderlaatst het boek van Bart-Jan Spruijt over ds. Doornenbal. Dan bekruipt je ook die gedachte.

Er gaat bijna geen week voorbij of ik lees diverse stukken van ds. Doornenbal. Onovertroffen!

Zulke predikanten bestaan niet meer. Ds. Klink van Hoornaar komt misschien in de buurt?

[Piet Puk]

Vanavond deze preek gelezen van ds. G. Wisse. Toepasselijk voor Koningsdag en zeker actueel voor deze tijd:
https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?i ... ld=creator

[DDD]

Weer twee ontroerende stukken van ds. Doornenbal in de Nieuwsbrief van Van der Valk. Er zijn weinig mensen waarvan ik het zo betreur dat ik ze niet persoonlijk zou kunnen spreken.

Herkenbaar. Las onderlaatst het boek van Bart-Jan Spruijt over ds. Doornenbal. Dan bekruipt je ook die gedachte.

Er gaat bijna geen week voorbij of ik lees diverse stukken van ds. Doornenbal. Onovertroffen!

Zulke predikanten bestaan niet meer. Ds. Klink van Hoornaar komt misschien in de buurt?

Die heb ik dan wel weer geregeld gehoord, maar ik stel mij ds. Doornenbal toch meer traditioneel bevindelijk voor. Geen idee verder. Het betreft in ieder geval beide mensen die in zeker opzicht zichzelf zijn.

[Maanenschijn]

[

Er gaat bijna geen week voorbij of ik lees diverse stukken van ds. Doornenbal. Onovertroffen!

Zulke predikanten bestaan niet meer. Ds. Klink van Hoornaar komt misschien in de buurt?

Ik word plotseling getriggerd door jouw opmerking over ds. Klink. Waar lees je zijn stukjes? Ik ken hem in de tijd dat hij predikant was in het dorp waar ik ben geboren en opgegroeid, getrouwd en onze kinderen zijn geboren. Als half Hervormde kende ik hem, hoorde hem ook, maar zijn preken zijn me niet zo bijgebleven om ze in de schaduw van ds. Doornebal te plaatsen. Ik zou best weer eens wat van hem willen lezen. Hij had de gewoonte bij zijn wandelingen door het dorp de psalmen te fluiten. In iso-ritmisch marstempo. .

Trouwens een tweelingbroer van destijds Ab Klink, de minister.

[Ad Anker]

Alleen in zijn zelfstandige denken, in zijn kerkvisie, hervormd en breed (liefde voor Aalders). Zijn preken zijn verrassend en het beluisteren waard maar dat heeft dan weer wat minder weg van de preken van ds. Doornenbal.

Verder is het vergelijk wat minder inderdaad.

[-DIA-]

Alleen in zijn zelfstandige denken, in zijn kerkvisie, hervormd en breed (liefde voor Aalders). Zijn preken zijn verrassend en het beluisteren waard maar dat heeft dan weer wat minder weg van de preken van ds. Doornenbal.

Verder is het vergelijk wat minder inderdaad.

Zijn er audiopreken van ds. Doornebal te vinden (duidelijke verstaanbare). Ik heb namelijk veel over deze prediker gehoord.

[Johann Gottfried Walther]

https://www.youtube.com/watch?v=WoKThRD1QvM
Ds. J.T. Doornenbal over Matth22

[Ad Anker]

https://m.youtube.com/watch?v=WoKThRD1Q ... JhbA%3D%3D
https://m.youtube.com/watch?v=oWxLmJqRX ... JhbA%3D%3D
https://m.youtube.com/watch?v=6Jhy1LSeo ... JhbA%3D%3D
https://m.youtube.com/watch?v=6Jhy1LSeo ... JhbA%3D%3D

[DDD]

https://www.youtube.com/watch?v=WoKThRD1QvM
Ds. J.T. Doornenbal over Matth22

Wat een prachtige preek en wat een uitstekende psalmenkeuze. Iets meer structuur en exegese zou in theorie wel mogen, maar het stoort totaal niet.

Dit is een duidelijk voorbeeld dat ernstige prediking geen afbreuk hoeft te doen aan de welgemeende aanbieding van het heil in Christus.

Het zou een mooie preek zijn voor de preekluisterkring. Net als trouwens de preek van ds. Zoutendijk deze week zondagmorgen in Groningen.

[GerefGemeente-lid]

https://www.nd.nl/opinie/columns/117283 ... aar-de-oud

[Johann Gottfried Walther]

https://www.youtube.com/watch?v=WoKThRD1QvM
Ds. J.T. Doornenbal over Matth22

Wat een prachtige preek en wat een uitstekende psalmenkeuze. Iets meer structuur en exegese zou in theorie wel mogen, maar het stoort totaal niet.

Dit is een duidelijk voorbeeld dat ernstige prediking geen afbreuk hoeft te doen aan de welgemeende aanbieding van het heil in Christus.

Het zou een mooie preek zijn voor de preekluisterkring. Net als trouwens de preek van ds. Zoutendijk deze week zondagmorgen in Groningen.

Het verschil tussen ds Doornenbal en ds Zoutendijk is erg groot.