Prediking in de crisis
- ndonselaar
- Berichten: 3105
- Lid geworden op: 29 dec 2001, 12:34
- Contacteer:
Prediking in de crisis
VEENENDAAL - De prediking in de gereformeerde gezindte verkeert in een diepe crisis. Het orthodoxe geloof is verstard en het gif van het remonstrantisme is diep doorgedrongen, vindt de hervormde emeritus predikant dr. C.A. van der Sluijs.
Toen dr. C.A. van der Sluijs nog predikant was in Veenendaal, waar hij twaalf jaar stond, en Rotterdam, zijn laatste gemeente, volgde hij de ontwikkelingen op het kerkelijk erf met zorg. Een jaar geleden ging de gereformeerde-bonder (63) met vervroegd emeritaat en vond hij de tijd zijn zorgen aan het papier toe te vertrouwen. Dat resulteerde in een boek met de titel Prediking in de crisis dat begin volgende maand verschijnt.
De predikant zet zijn analyse in bij hét hoofdpunt van de Reformatie: het leven uit enkel Gods genade. De Reformatie leerde de drie zogeheten sola's: sola scriptura (alleen de Schrift), sola fide (alleen door geloof) en sola gratia (alleen door genade). Volgens Van der Sluijs hebben de bevindelijk-gereformeerden - naar zijn idee de hoofdstroom binnen de gereformeerde gezindte - er een aan toegevoegd: die van de vrome mens. ,,De rechtvaardiging van de goddeloze is steeds minder uitgangspunt. De gereformeerde mens in deze tijd meent dat hij iets is buiten Christus om. Hij is vroom, voelt zich geestelijk superieur en laat zich daarop voorstaan.''
Veel gereformeerden leven niet meer uit ,,genade alleen'', is zijn oordeel. ,,De uiterlijke kenmerken zijn een belangrijke rol gaan spelen. De reformatorische cultuur is op instandhouding gericht, met eigen voorschriften over kleding en een eigen taal. De preken zijn voorspelbaar geworden, predikanten bedienen zich van een hopeloos verbalisme'' (woordenstroom zonder inhoud, red.).
Het gevolg is naar zijn mening dat gereformeerden geen boodschap meer hebben aan deze tijd. ,,Als wij de oorspronkelijke bedoeling van de Reformatie zelf al niet meer verstaan, hoe moet je de boodschap dan vertellen in een geseculariseerde wereld?'', vraagt hij retorisch.
Maar hoe meet je dat er te weinig uit genade wordt gepreekt? Van der Sluijs wijst op een ,,groot gebrek aan bewogenheid met zondaars buiten de kerk die verloren dreigen te gaan''. ,,Iemand die leeft uit genade, kan niet anders dan bewogen zijn met de mensen om hem heen.''
Emoties
Een andere bedreiging die ,,zijn duizenden verslaat'', is volgens hem een opkomende remonstrantse prediking, waarin niet de genade van God, maar het geloof van de mens voorop staat.
,,Dan klinkt de oproep om voor Jezus te kiezen, zonder het besef dat Hij eerst heeft gekozen. Er ontstaan emoties, die uiteindelijk op niets uitlopen. De gelovigen proberen te doen wat ze kunnen om in de richting van God te komen. Het lijkt erop dat het geloof van jou is, maar het is niet geworteld in de genade.'' Deze remonstrantse prediking heeft een brede ingang gevonden, meent Van der Sluijs. ,,Bij de evangelischen, maar je komt het ook tegen in menig gereformeerde-bondsgemeente.''
De predikant mist in deze prediking de klem van de predestinatie, de oproep om je te bekeren tot een verkiezende God. Van een vanzelfsprekendheid waarmee ,,gelovigen als rechthebbende mensen menen het evangelie te kunnen annexeren'', moet hij niets hebben.
Aan de andere kant waarschuwt hij ervoor van de uitverkiezing een rationeel systeem te maken, waarbij de gelovige worstelt met de vraag of hij wel of niet bekeerd is. Van der Sluijs wil de uitverkiezing juist uit de persoonlijke sfeer halen. ,,Het is een onderstreping van het genadekarakter van het geloof. God is de eerste. Hij heeft ons eerst lief gehad. Dat is bevrijdend. Hij beseft dat Hij ons vasthoudt, dáár gaat het om.''
In een verstarde orthodoxie is het gevaar groot dat gelovigen lijdelijk afwachten, tot God hen bekeert. De valkuil van het door remonstrantisme beïnvloede christendom is activisme, het vluchten in allerlei activiteiten, die voor God zouden worden verricht.
,,Lijdelijkheid en activisme zijn onderhuids met elkaar verbonden. Ze wijzen op hetzelfde verschijnsel: dat het leven uit genade niet centraal staat. In beide gevallen zoekt de mens het niet bij Christus, maar meent hij zelf in geloof iets te zijn'', oordeelt de emeritus-predikant.
Terrasjes
Van der Sluijs pleit ervoor ,,God weer ter sprake te brengen''. Het is de titel van het laatste hoofdstuk van zijn boek. Een hernieuwde oriëntatie op de Reformatie is nodig. ,,God moet weer aan het woord komen. Zijn boodschap van genade moet weer onvervalst worden gepreekt.''
Daarnaast moeten predikanten ,,aansluiten bij de taalvelden van vandaag''. Een dominee doet er goed aan moderne literatuur te lezen, om de geest van deze tijd te verstaan, vindt Van der Sluijs. ,,Ik zit regelmatig op terrasjes om te luisteren wat mensen bezighoudt. Dan leer je begrijpen wat ze nodig hebben. Je kunt je in deze tijd niet terugtrekken in je studeerkamer.''
Ten diepste verlangt Van der Sluijs ,,zeer'' naar een opwekking. Hij bestudeerde niet voor niets de werken van enkele Amerikaanse en Engelse opwekkingspredikers uit de negentiende en twintigste eeuw. De predikant promoveerde op de opwekkingsprediker Spurgeon.
Klimaat
Hij realiseert zich dat een opwekking niet te organiseren is. ,,God kan die alleen geven.'' Toch mogen we volgens hem werken aan een klimaat waarin een opwekking plaats zou kunnen vinden.
Hij ziet daarin een grote rol weggelegd voor de Engelse theoloog Alister McGrath, die bekend raakte door zijn bewering dat het traditionele protestantisme zal verdwijnen. De toekomst is aan het evangelicale christendom, dat je volgens Van der Sluijs vooral niet moet verwarren met het evangelische christendom.
Het eerste heeft zijn wortels in het Engelse puritanisme, de tweede in het doperdom van na de Reformatie. ,,Het katholieke denken van de Reformatie over de kerk vind je bij McGrath terug. Hij vertolkt dat op een eigentijdse wijze. Gevoel en emotie krijgen bij hem een verantwoorde plaats, omdat ze opgaan in de leer van de Reformatie. McGrath kan de sleutel tot een opwekking zijn.''
Mede naar aanleiding van Prediking in de crisis, door dr. C.A. van der Sluijs. Uitg. Boekencentrum, Zoetermeer 2006. 200 blz., E 17,90.
Bron: Nederlands Dagblad 9 november
Toen dr. C.A. van der Sluijs nog predikant was in Veenendaal, waar hij twaalf jaar stond, en Rotterdam, zijn laatste gemeente, volgde hij de ontwikkelingen op het kerkelijk erf met zorg. Een jaar geleden ging de gereformeerde-bonder (63) met vervroegd emeritaat en vond hij de tijd zijn zorgen aan het papier toe te vertrouwen. Dat resulteerde in een boek met de titel Prediking in de crisis dat begin volgende maand verschijnt.
De predikant zet zijn analyse in bij hét hoofdpunt van de Reformatie: het leven uit enkel Gods genade. De Reformatie leerde de drie zogeheten sola's: sola scriptura (alleen de Schrift), sola fide (alleen door geloof) en sola gratia (alleen door genade). Volgens Van der Sluijs hebben de bevindelijk-gereformeerden - naar zijn idee de hoofdstroom binnen de gereformeerde gezindte - er een aan toegevoegd: die van de vrome mens. ,,De rechtvaardiging van de goddeloze is steeds minder uitgangspunt. De gereformeerde mens in deze tijd meent dat hij iets is buiten Christus om. Hij is vroom, voelt zich geestelijk superieur en laat zich daarop voorstaan.''
Veel gereformeerden leven niet meer uit ,,genade alleen'', is zijn oordeel. ,,De uiterlijke kenmerken zijn een belangrijke rol gaan spelen. De reformatorische cultuur is op instandhouding gericht, met eigen voorschriften over kleding en een eigen taal. De preken zijn voorspelbaar geworden, predikanten bedienen zich van een hopeloos verbalisme'' (woordenstroom zonder inhoud, red.).
Het gevolg is naar zijn mening dat gereformeerden geen boodschap meer hebben aan deze tijd. ,,Als wij de oorspronkelijke bedoeling van de Reformatie zelf al niet meer verstaan, hoe moet je de boodschap dan vertellen in een geseculariseerde wereld?'', vraagt hij retorisch.
Maar hoe meet je dat er te weinig uit genade wordt gepreekt? Van der Sluijs wijst op een ,,groot gebrek aan bewogenheid met zondaars buiten de kerk die verloren dreigen te gaan''. ,,Iemand die leeft uit genade, kan niet anders dan bewogen zijn met de mensen om hem heen.''
Emoties
Een andere bedreiging die ,,zijn duizenden verslaat'', is volgens hem een opkomende remonstrantse prediking, waarin niet de genade van God, maar het geloof van de mens voorop staat.
,,Dan klinkt de oproep om voor Jezus te kiezen, zonder het besef dat Hij eerst heeft gekozen. Er ontstaan emoties, die uiteindelijk op niets uitlopen. De gelovigen proberen te doen wat ze kunnen om in de richting van God te komen. Het lijkt erop dat het geloof van jou is, maar het is niet geworteld in de genade.'' Deze remonstrantse prediking heeft een brede ingang gevonden, meent Van der Sluijs. ,,Bij de evangelischen, maar je komt het ook tegen in menig gereformeerde-bondsgemeente.''
De predikant mist in deze prediking de klem van de predestinatie, de oproep om je te bekeren tot een verkiezende God. Van een vanzelfsprekendheid waarmee ,,gelovigen als rechthebbende mensen menen het evangelie te kunnen annexeren'', moet hij niets hebben.
Aan de andere kant waarschuwt hij ervoor van de uitverkiezing een rationeel systeem te maken, waarbij de gelovige worstelt met de vraag of hij wel of niet bekeerd is. Van der Sluijs wil de uitverkiezing juist uit de persoonlijke sfeer halen. ,,Het is een onderstreping van het genadekarakter van het geloof. God is de eerste. Hij heeft ons eerst lief gehad. Dat is bevrijdend. Hij beseft dat Hij ons vasthoudt, dáár gaat het om.''
In een verstarde orthodoxie is het gevaar groot dat gelovigen lijdelijk afwachten, tot God hen bekeert. De valkuil van het door remonstrantisme beïnvloede christendom is activisme, het vluchten in allerlei activiteiten, die voor God zouden worden verricht.
,,Lijdelijkheid en activisme zijn onderhuids met elkaar verbonden. Ze wijzen op hetzelfde verschijnsel: dat het leven uit genade niet centraal staat. In beide gevallen zoekt de mens het niet bij Christus, maar meent hij zelf in geloof iets te zijn'', oordeelt de emeritus-predikant.
Terrasjes
Van der Sluijs pleit ervoor ,,God weer ter sprake te brengen''. Het is de titel van het laatste hoofdstuk van zijn boek. Een hernieuwde oriëntatie op de Reformatie is nodig. ,,God moet weer aan het woord komen. Zijn boodschap van genade moet weer onvervalst worden gepreekt.''
Daarnaast moeten predikanten ,,aansluiten bij de taalvelden van vandaag''. Een dominee doet er goed aan moderne literatuur te lezen, om de geest van deze tijd te verstaan, vindt Van der Sluijs. ,,Ik zit regelmatig op terrasjes om te luisteren wat mensen bezighoudt. Dan leer je begrijpen wat ze nodig hebben. Je kunt je in deze tijd niet terugtrekken in je studeerkamer.''
Ten diepste verlangt Van der Sluijs ,,zeer'' naar een opwekking. Hij bestudeerde niet voor niets de werken van enkele Amerikaanse en Engelse opwekkingspredikers uit de negentiende en twintigste eeuw. De predikant promoveerde op de opwekkingsprediker Spurgeon.
Klimaat
Hij realiseert zich dat een opwekking niet te organiseren is. ,,God kan die alleen geven.'' Toch mogen we volgens hem werken aan een klimaat waarin een opwekking plaats zou kunnen vinden.
Hij ziet daarin een grote rol weggelegd voor de Engelse theoloog Alister McGrath, die bekend raakte door zijn bewering dat het traditionele protestantisme zal verdwijnen. De toekomst is aan het evangelicale christendom, dat je volgens Van der Sluijs vooral niet moet verwarren met het evangelische christendom.
Het eerste heeft zijn wortels in het Engelse puritanisme, de tweede in het doperdom van na de Reformatie. ,,Het katholieke denken van de Reformatie over de kerk vind je bij McGrath terug. Hij vertolkt dat op een eigentijdse wijze. Gevoel en emotie krijgen bij hem een verantwoorde plaats, omdat ze opgaan in de leer van de Reformatie. McGrath kan de sleutel tot een opwekking zijn.''
Mede naar aanleiding van Prediking in de crisis, door dr. C.A. van der Sluijs. Uitg. Boekencentrum, Zoetermeer 2006. 200 blz., E 17,90.
Bron: Nederlands Dagblad 9 november
- FlyingEagle
- Berichten: 3148
- Lid geworden op: 23 apr 2005, 22:34
- Locatie: air
Is iedereen het hier dan ook met zijn conclusie eens?
Ik dacht dat Allister McGrath namelijk niet zo populair was in bevindelijke kringen
Ik vind het overigens moeilijk er een goede mening over te geven. Hij heeft op zich gelijk, Gods genade moet centraal staan... maar ondanks dat mag er ook worden gewezen op hoe we met geloof omgaan. Daar aandacht aan geven is niet remonstrants.... geloof zonder werken is dood, en Jakobus roept bijvoorbeeld de gelovigen op om hun geloof te tonen uit hun werken. Doet hij daarmee iets af aan Gods genade? Is het verkeerd, omdat hij praat over hoe je met het geloof omgaat, goed geloven of niet? Nee. Als er men maar niet vergeet dat God begonnen is... dat het allemaal genade is, gegeven. Dat moeten we inderdaad niet vergeten, en dat is een wijze les uit dit stuk.
Ik dacht dat Allister McGrath namelijk niet zo populair was in bevindelijke kringen

Ik vind het overigens moeilijk er een goede mening over te geven. Hij heeft op zich gelijk, Gods genade moet centraal staan... maar ondanks dat mag er ook worden gewezen op hoe we met geloof omgaan. Daar aandacht aan geven is niet remonstrants.... geloof zonder werken is dood, en Jakobus roept bijvoorbeeld de gelovigen op om hun geloof te tonen uit hun werken. Doet hij daarmee iets af aan Gods genade? Is het verkeerd, omdat hij praat over hoe je met het geloof omgaat, goed geloven of niet? Nee. Als er men maar niet vergeet dat God begonnen is... dat het allemaal genade is, gegeven. Dat moeten we inderdaad niet vergeten, en dat is een wijze les uit dit stuk.
Ik moet zeggen dat als de recensie een juiste weergave geeft van het hele boek, dit inderdaad de moeite waard is!
Veel wat hij schrijft is inderdaad "de koe bij de horens"
Ik ben alleen wel benieuwd hoe hij in zijn boek verder in gaat op het "rechts orthodoxe" deel binnen de gezinthe.
Hij zegt nl. dat je af en toe op terrasjes moet zitten om te weten wat er "in de wereld" te vinden is, maar ik denk dat hij ook binnen de rechterflank eens in de kerkbanken moet zitten en zijn oor te luisteren leggen i.p.v. n.a.v. de vele karikaturen oordelen!
Hier ben ik wel benieuwd naar!
Veel wat hij schrijft is inderdaad "de koe bij de horens"
Ik ben alleen wel benieuwd hoe hij in zijn boek verder in gaat op het "rechts orthodoxe" deel binnen de gezinthe.
Hij zegt nl. dat je af en toe op terrasjes moet zitten om te weten wat er "in de wereld" te vinden is, maar ik denk dat hij ook binnen de rechterflank eens in de kerkbanken moet zitten en zijn oor te luisteren leggen i.p.v. n.a.v. de vele karikaturen oordelen!
Hier ben ik wel benieuwd naar!
van de site van Boekencentrum:
Prediking in de crisis
Over de scheiding der geesten
AUTEUR Dr. C.A. van der Sluijs
KORTE TYPERING Op de bres voor de zuiverheid van de prediking.
MEER OVER DEZE TITEL
Er zijn de afgelopen decennia diepe gaten geslagen in het geestelijk leven in Nederland. Velen maken zich zorgen over het geesteloze karakter van het kerkelijk leven, en vaak is dat te herleiden tot het karakter van de prediking. De hervormde predikant dr. C.A. van der Sluijs ziet twee gevaren: enerzijds de inkapseling van het Woord in de traditie, die leidt tot een dode rechtzinnigheid, anderzijds het pleidooi voor charismatische vernieuwing in de kerken van de Reformatie, die leidt tot het losmaken van Woord en Geest.
De auteur wijst een andere weg en ijkt in dit boek de prediking opnieuw aan het sola scriptura van de Reformatie, in een poging tot sanering en genezing van diverse afwijkende vormen van prediking. Hij behandelt daartoe de positie en kenmerken van profetische, reformatorische prediking, waaronder de plaats van de verkiezing en de verwerping in verband met de soevereiniteit van God en het genadekarakter van het geloof. Daarbij wordt grote aandacht gegeven aan het karakter van de prediking als een vertaling van het ‘Alzo spreekt de HEERE’.
Ook de uitdagingen van diverse vormen van opwekkingsprediking van een meer evangelische snit, zoals bij C.H. Spurgeon, D.L. Moody en Martin Lloyd-Jones, komen aan de orde. Een en ander leidt in dit boek tot een haarscherpe analyse van de scheiding der geesten. De auteur wil daarmee een actuele positiebepaling en afbakening bieden, waarbij slechts het ‘alleen de Schrift’ uit de crisis kan leiden.
AUTEURINFO
Dr. C.A. van der Sluijs (1942) is sinds september 2004 hervormd emeritus predikant te Veenendaal. Hij diende de hervormde gemeenten te Poederoijen en Loevestein in de Bommelerwaard, te Veenendaal en te Rotterdam. Aan de Rijksuniversiteit te Utrecht promoveerde hij in 1987 op een proefschrift over de Londense prediker Charles Haddon Spurgeon.
IMPRINT Uitgeverij Boekencentrum
VERSCHIJNT december 2005
DRUK 1e
BLZ 220
PRIJS ca. € 17.90
ISBN 9023905792
Prediking in de crisis
Over de scheiding der geesten
AUTEUR Dr. C.A. van der Sluijs
KORTE TYPERING Op de bres voor de zuiverheid van de prediking.
MEER OVER DEZE TITEL
Er zijn de afgelopen decennia diepe gaten geslagen in het geestelijk leven in Nederland. Velen maken zich zorgen over het geesteloze karakter van het kerkelijk leven, en vaak is dat te herleiden tot het karakter van de prediking. De hervormde predikant dr. C.A. van der Sluijs ziet twee gevaren: enerzijds de inkapseling van het Woord in de traditie, die leidt tot een dode rechtzinnigheid, anderzijds het pleidooi voor charismatische vernieuwing in de kerken van de Reformatie, die leidt tot het losmaken van Woord en Geest.
De auteur wijst een andere weg en ijkt in dit boek de prediking opnieuw aan het sola scriptura van de Reformatie, in een poging tot sanering en genezing van diverse afwijkende vormen van prediking. Hij behandelt daartoe de positie en kenmerken van profetische, reformatorische prediking, waaronder de plaats van de verkiezing en de verwerping in verband met de soevereiniteit van God en het genadekarakter van het geloof. Daarbij wordt grote aandacht gegeven aan het karakter van de prediking als een vertaling van het ‘Alzo spreekt de HEERE’.
Ook de uitdagingen van diverse vormen van opwekkingsprediking van een meer evangelische snit, zoals bij C.H. Spurgeon, D.L. Moody en Martin Lloyd-Jones, komen aan de orde. Een en ander leidt in dit boek tot een haarscherpe analyse van de scheiding der geesten. De auteur wil daarmee een actuele positiebepaling en afbakening bieden, waarbij slechts het ‘alleen de Schrift’ uit de crisis kan leiden.
AUTEURINFO
Dr. C.A. van der Sluijs (1942) is sinds september 2004 hervormd emeritus predikant te Veenendaal. Hij diende de hervormde gemeenten te Poederoijen en Loevestein in de Bommelerwaard, te Veenendaal en te Rotterdam. Aan de Rijksuniversiteit te Utrecht promoveerde hij in 1987 op een proefschrift over de Londense prediker Charles Haddon Spurgeon.
IMPRINT Uitgeverij Boekencentrum
VERSCHIJNT december 2005
DRUK 1e
BLZ 220
PRIJS ca. € 17.90
ISBN 9023905792
- ndonselaar
- Berichten: 3105
- Lid geworden op: 29 dec 2001, 12:34
- Contacteer:
- Miscanthus
- Berichten: 5306
- Lid geworden op: 30 okt 2004, 14:38
- Locatie: Heuvelrug