Leerdiensten

[hamlap]

In Gouda nam eens een predikant afscheid met de tekst: en de borstlap zal van den efod niet afgescheiden worden.

En terecht, zo zou ik zeggen. Anders dreigt het gevaar van valse profetie!

[Erasmiaan]

Bij ons thuis aan tafel lezen we op dit moment wel zo de bijbel door, heel goed om al die onbekende dingen eens te horen.Maar in de kerk lijkt me dit niet gewenst en al helemaal niet om op deze manier je preekteksten uitkiezen.

Pauls zegt in één van zijn brieven 'Want ik heb niet voorgenomen iets te weten onder u, dan Jezus Christus en, Dien gekruisigd' als hij het heeft over de inhoud van zijn preken. Dat lijkt me het enige goede doel van de preken. Ik dacht dat de meesten op het forum het daar toch wel over eens zijn? En om met dat doel uit bijvoorbeeld Leviticus 12 te preken lijkt me een erg lastige opgave, of je moet wel een heel knappe(?) exegeet zijn. De ene tekst leent zich nu eenmaal meer voor de evangelieverkondiging dan de andere. Kennis van de hele Schrift is noodzakelijk maar dat er uit het ene vers meer wordt gepreekt dan uit het andere lijkt me eigenlijk alleen maar logisch. Waarmee ik niet zeg dat de verhoudingen niet wat beter zouden kunnen.

Geheel en principieel mee oneens. In de héle Schrift openbaart God Zich, laat Hij zien wie Hij is. Daarom is héél de Schrift nuttig tot onderwijzing. Ook uit het OT kunnen we leren wie God is en wil zijn. Daarnaast is het OT ook niet Christus-loos, de schaduwendienst wees heen naar de Christus, de Exodus wees heen naar Gods verlossingsplan, het Paaslam wees heen naar het Lam Gods dat de zonden der wereld op zich nam, het falen van de koning, de priesters en het hele religieuze systeem toont hoe nodig de werkelijke verlossing door Christus is. Etc.

Het heeft God behaagd zich te openbaren als een God die in de geschiedenis werkt. Wie de komst van Christus loskoppelt uit deze lange geschiedenis, kan haar niet werkelijk verstaan. Daarnaast: Gods heilsplan is breder dan de verlossing (hoewel dit het centrale thema is en blijft). Gods plan doortrekt het hele leven, niet alleen de zaligheid van de ziel. In het OT komt die breedte ruimer aan bod dan in het NT, om nog maar een argument te noemen om het OT (ook de onbekende gedeelten) te bepreken.

Sola Scriptura. Maar ook: Tota Scriptura!

PS> Het is nog maar de vraag, of Paulus met de woorden niets te willen weten dan Christus en dien gekruisigd, daarmee het OT op een lager niveau zet, als een boek waaruit hij niet alle gedeelten beprediken zou.
PS2> Je noemt Leviticus 12. Drie leerzame aspecten daaruit zijn:
1. Vs 6 e.v.: De koppeling naar het NT, waar Jozef en Maria een duif offeren bij Jezus' besnijdenis
2. De noodzaak van reiniging het hele leven, zelfs de gewone dingen zoals het baren van een kind, is met zonde bevlekt en heeft daarom reiniging, verzoening nodig.
3. Het hele hoofdstuk staat in het teken van de verzoening (bv vs7). Je hoeft geen "knappe exegeet" te zijn, om vanuit de schaduwendienst uit te komen bij de wérkelijke verzoening (dat is: Christus en dien gekruisigd).

Ik weet niet of Jongere het nog met zijn eigen standpunt (dat hij enkele jaren geleden opgeschreven heeft) eens is. Maar om uit de geslachtsregisters te preken, lijkt me iets te ver gezocht (hoewel achter veel geslachtsregisters een verhaal zit, echter, dat kun je beter uit andere teksten bepreken). Dus, Jongere's nuance, dat niet iedere tekst zich leent voor een preek, onderschrijf ik. Maar ook wat memento zegt, namelijk dat je niet te snel moet zeggen dat een tekst voor ons niets te zeggen heeft, daar ben ik het mee eens.

[memento]

Maar om uit de geslachtsregisters te preken, lijkt me iets te ver gezocht (hoewel achter veel geslachtsregisters een verhaal zit, echter, dat kun je beter uit andere teksten bepreken). Dus, Jongere's nuance, dat niet iedere tekst zich leent voor een preek, onderschrijf ik. Maar ook wat memento zegt, namelijk dat je niet te snel moet zeggen dat een tekst voor ons niets te zeggen heeft, daar ben ik het mee eens.

Ik weet het niet.

Het feit dát er geslachtsregisters staan, heeft al wat te vertellen. Wie geslachtsregisters bestudeerd, zal zien dat ze altijd een functie hebben in het geheel van de tekst. Zo zien we bv in Genesis de geslachtsregisters van de niet-verkozen geslachtslijn vóór die van de verkozen geslachtslijn staan. In de geslachtsregisters komt Gods verkiezing openbaar.

Daarnaast zijn veel namen in de geslachtsregisters, en de opmerking die zo tussen de namen door gemaakt worden, bij nadere bestudering vaak stof genoeg voor een preek.

Tenslotte: De context rondom de geslachtsregisters (heel vaak één die gekleurd wordt door zonde) geeft het geslachtsregister bijzondere betekenis. Ik denk aan een thema voor de preek als: God gaat door met Zijn heilsplan, ondanks de zonden van mensen. Een thema waarin Gods onverdiende genade belicht wordt.

Het is mijn stelling dat elk tekstgedeelte, zeker wanneer de grotere context meegenomen wordt, preekstof biedt. Het zal bij het ene gedeelte meer studie vergen als bij een ander gedeelte, maar m.i. is (zoals de apostel reeds zei) alle Woord Gods nuttig tot lering, vermaning en onderwijzing. En dus ook als preekstof.

[helma]

ik herinner me een preek van ds van Haaren over het geslachtsregister van Jezus; was een bijzondere preek!

[Ander]

Op zich heeft memento wel gelijk natuurlijk. Toch zijn er best teksten die niet zo snel bepreekt zullen worden, zoals bepaalde teksten uit het Spreukenboek, over kijfachtige huisvrouwen ofzo. Je kunt het wel doen maar dan moet je er heel veel bij halen om er nog wat zinnigs van te maken. Met het gevaar dat je zelf wat in de tekst gaat leggen.

[Jongere]

Oh help, dat is een oud citaat.
Ik ben wel van mening dat het in de preken vooral draait om opbouw van de gemeente en de oproep tot bekering en geloof. Om het verkondigen van Gods Woord (wat met álle en heel diverse terreinen van het leven te maken heeft). Maar niet in de eerste plaats tekstuitleg. Paulus roept ons op niet te vervallen in eindeloze geslachtsrekeningen en Petrus noemt sommige dingen 'zwaar om te verstaan'. Ik denk dat je daaruit mag afleiden dat je er geen wet van hoeft te maken om over elke tekst een hele preek te kunnen vullen. Ik ben bang dat er soms wel eens teveel over eigenzinnige teksten gepreekt kan worden, waar een gemeente de basiskennis (redelijke onvervalste melk) eigenlijk ontbeert. De "beste preken" (vergeef me de uitdrukking) die ik heb gehoord, waren toch de preken waarin lijnen werden getrokken naar veel andere gedeelten uit de schrift, de preken waarin je het overzicht kreeg. Dat is eigenlijk ook hoe je de apostelen heel vaak in Handelingen ziet spreken het vertellen van de heilsgeschiedenis.

Maar goed, alles valt natuurlijk weer eindeloos te nuanceren. Ik heb ook mooie preken gehoord over een tekst die je niet zo snel zou verwachten. Bijvoorbeeld zo'n tekst die refo noemt.

Ik vind Lloyd-Jones in zijn 'Prediking en predikers' erg goed met deze dingen omgaan. Ook over het bepreken van gedeeltes, etc. Het voert wat ver om dat hier allemaal over te tiepen. Daarom graag aanbevolen.

[memento]

Oh help, dat is een oud citaat.
Ik ben wel van mening dat het in de preken vooral draait om opbouw van de gemeente en de oproep tot bekering en geloof. Om het verkondigen van Gods Woord (wat met álle en heel diverse terreinen van het leven te maken heeft). Maar niet in de eerste plaats tekstuitleg. Paulus roept ons op niet te vervallen in eindeloze geslachtsrekeningen en Petrus noemt sommige dingen 'zwaar om te verstaan'. Ik denk dat je daaruit mag afleiden dat je er geen wet van hoeft te maken om over elke tekst een hele preek te kunnen vullen.

Als je de tekstgedeeltes waar je het in onderstreepte zin over hebt onderzoekt, zul je zien dat deze absoluut NIET zeggen dat sommige tekstgedeelten niet geschikt zijn voor de prediking.

Als Paulus spreekt over "eindeloze geslachtsrekeningen", dan heeft hij het niet over preken over de geslachtsregisters, maar tegen hen die meenden dat de geslachtsregisters uit de evangeliën niet klopten, en daarom Christus niet erkende als de door God voorzegde Messias.

Je haalt ook Petrus aan. Deze zegt dat sommige dingen in Paulus brieven moeilijk zijn, en dat sommigen dat tot hun verderf gebruikt hebben. Is dat een waarschuwing, om vooral je maar niet bezig te houden met die moeilijke dingen in Paulus brieven? Is het niet veel meer een aansporing, dat die moeilijke gedeelten uitgelegd moeten worden...

Kortom, m.i. bewijzen deze teksten niet wat je stelt.

[Solipsis]

Och, troost je, bij de Vrijgemaakten en de "lichtere" Christelijk Gereformeerden preken ze bijna nooit uit het Oude Testament, laat staan uit de profeten, bleek uit onderzoek.

Heb je daar ook bronnen van, of zuig je dit uit de duim?

[huisman]

Och, troost je, bij de Vrijgemaakten en de "lichtere" Christelijk Gereformeerden preken ze bijna nooit uit het Oude Testament, laat staan uit de profeten, bleek uit onderzoek.

Heb je daar ook bronnen van, of zuig je dit uit de duim?

Ja, en bij de GerGem preken ze alleen uit Ruth, bleek uit onderzoek (onzin net als dit statement hierboven)

[Erasmiaan]

Och, troost je, bij de Vrijgemaakten en de "lichtere" Christelijk Gereformeerden preken ze bijna nooit uit het Oude Testament, laat staan uit de profeten, bleek uit onderzoek.

Heb je daar ook bronnen van, of zuig je dit uit de duim?

Ja, ik heb zit zoeken, maar kon in het register van refdag het artikel niet vinden (vermoedelijk heb ik niet goed gezocht). Ik meen dat ik een enkel jaar geleden een krantenartikel heb gelezen, waarin dit gesteld werd.

[Solipsis]

Ja, ik heb zit zoeken, maar kon in het register van refdag het artikel niet vinden (vermoedelijk heb ik niet goed gezocht). Ik meen dat ik een enkel jaar geleden een krantenartikel heb gelezen, waarin dit gesteld werd.

Jaja.

[Erasmiaan]

Ja, ik heb zit zoeken, maar kon in het register van refdag het artikel niet vinden (vermoedelijk heb ik niet goed gezocht). Ik meen dat ik een enkel jaar geleden een krantenartikel heb gelezen, waarin dit gesteld werd.

Jaja.

Beste Solipsis,

Het gebeurd niet vaak dat ik wat stel waar ik geen bewijzen voor heb. Ik dacht dat ik dat in dit geval ook niet deed, maar ik kan het krantenartikel, ook na een betere speurtocht niet vinden. Het zou kunnen dat het niet in de krant stond maar in Gezinsgids o.i.d. Het zou ook kunnen dat ik met vergist heb en dat ik dingen verwar.

Maar het gaat me een beetje te ver dat je me stilzwijgend verwijt dat ik expres dingen uit mijn duim zuig.

[Auto]

Och, troost je, bij de Vrijgemaakten en de "lichtere" Christelijk Gereformeerden preken ze bijna nooit uit het Oude Testament, laat staan uit de profeten, bleek uit onderzoek.

Heb je daar ook bronnen van, of zuig je dit uit de duim?

Ja, ik heb zit zoeken, maar kon in het register van refdag het artikel niet vinden (vermoedelijk heb ik niet goed gezocht). Ik meen dat ik een enkel jaar geleden een krantenartikel heb gelezen, waarin dit gesteld werd.

Bedoel je dit artikel in het RD?

VEENENDAAL – Over het Bijbelboek Job is voornamelijk in de Tweede Wereldoorlog gepreekt. Dat blijkt uit een inventarisatie van 14.000 preken van christelijke gereformeerde predikanten door drs. Machiel Vennik.
Wiskundige Machiel Vennik onderzocht in opdracht van het Documentatiecentrum van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) meer dan 14.000 preken van christelijke gereformeerde predikanten die gehouden zijn in de periode van 1898 tot 2009.
Zijn conclusies zijn gebundeld in het boekje ”Zie, Ik verkondig u grote blijdschap”, dat donateurs van het Documentatiecentrum vanaf vrijdag kunnen bestellen bij het centrum.

Uit het onderzoek van Vennik, medewerker van het Documentatiecentrum in Veenendaal, blijkt dat het kerkelijk jaar ongeveer 20 procent van de preken bepaalt. De overige 80 procent is vrije stof. Van de vrije preken gaat de ene helft over het Oude en de andere helft over het Nieuwe Testament.

Uit Lukas 2 wordt het meest gepreekt. Ook Romeinen 8 en Hebreeën 11 zijn geliefde hoofdstukken. Psalm 84 is het meeste bepreekte hoofdstuk uit het Oude Testament, namelijk vijftig keer. Genesis 49 volgt op de tweede plaats met 39 keer.

De tekstkeuze komt uit alle Bijbelboeken, behalve uit 2 Johannes, en uit 930 van de 1189 Bijbelhoofdstukken. De hoofdstukken waarover geen preek aanwezig is, komen vrijwel alleen uit het Oude Testament. Van slechts zes hoofdstukken van het Nieuwe Testament is geen preek aanwezig.

Over veel gedeelten uit de Bijbel die ook bij niet-kerkelijken bekend zijn, zoals de schepping, David en Goliath, Psalm 23, de barmhartige Samaritaan, wordt weinig gepreekt. Over Genesis 1 zijn slechts twee preken. Ezra is het minst bepreekte Bijbelboek. De laatste preek daaruit dateert van 6 mei 1962.

Alleen in de periode 1930 tot 1945 is er meer gepreekt over het Oude Testament dan in de periode 1994 tot 2009. Van 1930 tot 1945 zijn veel preken gehouden over profetische gedeelten van de Bijbel, zoals Jesaja, Jeremia en Openbaring.

De Bijbelboeken Markus, Efeze en Jakobus worden steeds vaker gebruikt als basis voor de preek.

Het grootste deel van de onderzochte preken is afkomstig uit de serie ”Uit de Levensbron”, een bundel preken bestemd voor leesdiensten, die sinds 1927 wordt uitgegeven. Andere bronnen zijn cassettes, prekenboekjes, (gedenk)boeken en radio- en televisiekerkdiensten.

Met name van de predikanten ds. J. H. Velema, ds. G. Blom en ds. I. de Bruyne gaat het om vrijwel al hun preken.

Het Documentatiecentrum van de Christelijke Gereformeerde Kerken werkt aan een digitale catalogus van alle artikelen, preken, boeken en tijdschriften die het in zijn bezit heeft.

[huisman]

Och, troost je, bij de Vrijgemaakten en de "lichtere" Christelijk Gereformeerden preken ze bijna nooit uit het Oude Testament, laat staan uit de profeten, bleek uit onderzoek.

Heb je daar ook bronnen van, of zuig je dit uit de duim?

Ja, ik heb zit zoeken, maar kon in het register van refdag het artikel niet vinden (vermoedelijk heb ik niet goed gezocht). Ik meen dat ik een enkel jaar geleden een krantenartikel heb gelezen, waarin dit gesteld werd.

Bedoel je dit artikel in het RD?

VEENENDAAL – Over het Bijbelboek Job is voornamelijk in de Tweede Wereldoorlog gepreekt. Dat blijkt uit een inventarisatie van 14.000 preken van christelijke gereformeerde predikanten door drs. Machiel Vennik.
Wiskundige Machiel Vennik onderzocht in opdracht van het Documentatiecentrum van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) meer dan 14.000 preken van christelijke gereformeerde predikanten die gehouden zijn in de periode van 1898 tot 2009.
Zijn conclusies zijn gebundeld in het boekje ”Zie, Ik verkondig u grote blijdschap”, dat donateurs van het Documentatiecentrum vanaf vrijdag kunnen bestellen bij het centrum.

Uit het onderzoek van Vennik, medewerker van het Documentatiecentrum in Veenendaal, blijkt dat het kerkelijk jaar ongeveer 20 procent van de preken bepaalt. De overige 80 procent is vrije stof. Van de vrije preken gaat de ene helft over het Oude en de andere helft over het Nieuwe Testament.Uit Lukas 2 wordt het meest gepreekt. Ook Romeinen 8 en Hebreeën 11 zijn geliefde hoofdstukken. Psalm 84 is het meeste bepreekte hoofdstuk uit het Oude Testament, namelijk vijftig keer. Genesis 49 volgt op de tweede plaats met 39 keer.

De tekstkeuze komt uit alle Bijbelboeken, behalve uit 2 Johannes, en uit 930 van de 1189 Bijbelhoofdstukken. De hoofdstukken waarover geen preek aanwezig is, komen vrijwel alleen uit het Oude Testament. Van slechts zes hoofdstukken van het Nieuwe Testament is geen preek aanwezig.

Over veel gedeelten uit de Bijbel die ook bij niet-kerkelijken bekend zijn, zoals de schepping, David en Goliath, Psalm 23, de barmhartige Samaritaan, wordt weinig gepreekt. Over Genesis 1 zijn slechts twee preken. Ezra is het minst bepreekte Bijbelboek. De laatste preek daaruit dateert van 6 mei 1962.

Alleen in de periode 1930 tot 1945 is er meer gepreekt over het Oude Testament dan in de periode 1994 tot 2009. Van 1930 tot 1945 zijn veel preken gehouden over profetische gedeelten van de Bijbel, zoals Jesaja, Jeremia en Openbaring.

De Bijbelboeken Markus, Efeze en Jakobus worden steeds vaker gebruikt als basis voor de preek.

Het grootste deel van de onderzochte preken is afkomstig uit de serie ”Uit de Levensbron”, een bundel preken bestemd voor leesdiensten, die sinds 1927 wordt uitgegeven. Andere bronnen zijn cassettes, prekenboekjes, (gedenk)boeken en radio- en televisiekerkdiensten.

Met name van de predikanten ds. J. H. Velema, ds. G. Blom en ds. I. de Bruyne gaat het om vrijwel al hun preken.

Het Documentatiecentrum van de Christelijke Gereformeerde Kerken werkt aan een digitale catalogus van alle artikelen, preken, boeken en tijdschriften die het in zijn bezit heeft.

Vast niet want het zegt het tegendeel van wat Erasmiaan beweerde (Zie gekleurd citaat)

[Erasmiaan]

Ja, dat is het artikel wat ik bedoelde! Ik trok alleen iets te vergaande conclusies

Wel is duidelijk dat uit het Oude Testament meer hoofdstukken niet zijn bepreekt dan uit het nieuwe testament. Overigens heeft Janse eens een artikel geschreven waarin hij details van dit onderzoek aanhaalde, die meer in de richting van mijn conclusie wezen (hij haalde er volgens mij ook de GKv bij). Maar goed, ik had niet ononderbouwd moeten reageren, om mijn geloofwaardigheid niet in diskrediet te brengen.