Het domineesspel
Geplaatst: 01 aug 2008, 17:21
Het domineesspel
Nee, ’t is geen drukfout! Dacht u aan het dominospel? ’t Heeft er niets mee te maken. Het lijkt er in de verste verte zelfs niet op. Ik wilde iets opmerken over het domineesspel. Kent u het? ’t Is een gezelschapsspel bij uitstek. Voor u het weet bent u erbij betrokken. Ongewild vaak. Ongedacht ook. Je moet het volgen, of je wilt of niet. Het domineesspel wordt vaak gespeeld. Onlangs nog, op een verjaardag waar ik – bijna noodgedwongen zou ik haast zeggen – aanwezig was, kwam dit spel weer op tafel. Dan wordt er over dominee A, B of C gesproken. Of over alledrie. Spelregels zijn er niet. Het gaat als volgt: ‘Heb je gehoord dat... weet je dat ds. A... begrijp je nu dat ds. B... nog maar zo kort in die gemeente en nu al weer weg... dure pastorie... en ds. C is een goede leraar maar een slechte herder, want... en student X was bij ons met de Biddag. Och, het ging nogal, maar hij stond zoveel te lezen... Ouderling Y heeft weer een nieuwe auto, waar doet die man het van... En kandidaat Z zou weleens naar die plaats kunnen gaan, net een gemeente voor hem...’
’t Is een langdurig spel, dit domineesspel. En soms wel spannend ook. De aandacht blijft er doorgaans goed bij. En er zijn altijd gretige spelers. Spelbrekers zijn er doorgaans niet. ’t Is ook een merkwaardig spel: iedereen die meedoet verliest, zonder dat men het zelf beseft. Vast en zeker. En er is ook altijd één die wint. Een lachende derde. Eén die onzichtbaar, maar altijd aanwezig is. Hij speelt mee. Met succes. Hij is spelleider. En hoe meer spelers, hoe beter. Hoe langer het duurt, hoe meer die ene het naar zijn zin heeft.
Het domineesspel. Nee, we mogen ons niet boven die spelers verheffen. Ongemerkt bent u, ben ik geneigd mee te spelen, alle goede voornemens ten spijt. Ongetwijfeld zijn er onder de lezers die dit spel herkennen. Dit interkerkelijke familiespel, dat alleen maar verlies oplevert. Dat nogal eens ontaarden kan in een fikse onenigheid. Dat eigenlijk alleen maar bestaat uit voortdurend ‘gemeenspelen’. Omdat er over mensen, predikanten, voorgangers, ambtsdragers wordt gesproken die zich niet kunnen verdedigen omdat ze er niet bij zijn. Daarom alleen al moeten we ons verre houden van een dergelijke avondvulling. En duidelijk ‘nee’ zeggen als de gesprekken in de richting gaan van dominee A, B of C, kerkverband dit of dat, ouderling zus of zo. Mag er dan in het geheel niet over de ambtsdragers gesproken worden, ook niet in positieve zin? Vanzelfsprekend wel. Maar er is een weg die uitnemender is. De weg van het gebed. Vraagt u het gerust als u onverwacht in een situatie terechtkomt die we hierboven hebben geschetst en waarin er nogal wat mensen over de hekel worden gehaald: ‘Maar als ik vragen mag, heb u ook weleens voor die dominee, die ambtsdrager mogen bidden?’ Dan is de kans groot dat het spel ineens is uitgespeeld. Dan is de lol ervan af. Als dat gebeurt, heeft die grote onzichtbare meespeler, die vaste winnaar, het ineens verloren. En gunnen we hem dat verlies niet van harte?
Nee, ’t is geen drukfout! Dacht u aan het dominospel? ’t Heeft er niets mee te maken. Het lijkt er in de verste verte zelfs niet op. Ik wilde iets opmerken over het domineesspel. Kent u het? ’t Is een gezelschapsspel bij uitstek. Voor u het weet bent u erbij betrokken. Ongewild vaak. Ongedacht ook. Je moet het volgen, of je wilt of niet. Het domineesspel wordt vaak gespeeld. Onlangs nog, op een verjaardag waar ik – bijna noodgedwongen zou ik haast zeggen – aanwezig was, kwam dit spel weer op tafel. Dan wordt er over dominee A, B of C gesproken. Of over alledrie. Spelregels zijn er niet. Het gaat als volgt: ‘Heb je gehoord dat... weet je dat ds. A... begrijp je nu dat ds. B... nog maar zo kort in die gemeente en nu al weer weg... dure pastorie... en ds. C is een goede leraar maar een slechte herder, want... en student X was bij ons met de Biddag. Och, het ging nogal, maar hij stond zoveel te lezen... Ouderling Y heeft weer een nieuwe auto, waar doet die man het van... En kandidaat Z zou weleens naar die plaats kunnen gaan, net een gemeente voor hem...’
’t Is een langdurig spel, dit domineesspel. En soms wel spannend ook. De aandacht blijft er doorgaans goed bij. En er zijn altijd gretige spelers. Spelbrekers zijn er doorgaans niet. ’t Is ook een merkwaardig spel: iedereen die meedoet verliest, zonder dat men het zelf beseft. Vast en zeker. En er is ook altijd één die wint. Een lachende derde. Eén die onzichtbaar, maar altijd aanwezig is. Hij speelt mee. Met succes. Hij is spelleider. En hoe meer spelers, hoe beter. Hoe langer het duurt, hoe meer die ene het naar zijn zin heeft.
Het domineesspel. Nee, we mogen ons niet boven die spelers verheffen. Ongemerkt bent u, ben ik geneigd mee te spelen, alle goede voornemens ten spijt. Ongetwijfeld zijn er onder de lezers die dit spel herkennen. Dit interkerkelijke familiespel, dat alleen maar verlies oplevert. Dat nogal eens ontaarden kan in een fikse onenigheid. Dat eigenlijk alleen maar bestaat uit voortdurend ‘gemeenspelen’. Omdat er over mensen, predikanten, voorgangers, ambtsdragers wordt gesproken die zich niet kunnen verdedigen omdat ze er niet bij zijn. Daarom alleen al moeten we ons verre houden van een dergelijke avondvulling. En duidelijk ‘nee’ zeggen als de gesprekken in de richting gaan van dominee A, B of C, kerkverband dit of dat, ouderling zus of zo. Mag er dan in het geheel niet over de ambtsdragers gesproken worden, ook niet in positieve zin? Vanzelfsprekend wel. Maar er is een weg die uitnemender is. De weg van het gebed. Vraagt u het gerust als u onverwacht in een situatie terechtkomt die we hierboven hebben geschetst en waarin er nogal wat mensen over de hekel worden gehaald: ‘Maar als ik vragen mag, heb u ook weleens voor die dominee, die ambtsdrager mogen bidden?’ Dan is de kans groot dat het spel ineens is uitgespeeld. Dan is de lol ervan af. Als dat gebeurt, heeft die grote onzichtbare meespeler, die vaste winnaar, het ineens verloren. En gunnen we hem dat verlies niet van harte?