Wachten wij op Rome??
Geplaatst: 11 jan 2008, 13:07
Van den Belt: Bonder voelt zich thuis in de PKN, de ware kerk
van onze redactie kerk
DOORN - Gereformeerdebonders zijn niet in de Protestantse Kerk in Nederland gebleven omdat zij daar nog een plaatsje kunnen innemen op gereformeerde grondslag. ,,Wij zijn in de kerk omdat wij belijden dat er maar één ware kerk kan zijn'', vindt dr. Henk van den Belt.
Van den Belt, de nieuwe bijzonder universitair docent van de Gereformeerde Bond in Utrecht, sprak op de tweede dag van de conferentie van bondspredikanten in Doorn. Gereformeerdebonders hebben jarenlang geworsteld met de komst van de Protestantse Kerk in Nederland, in 2004 ontstaan uit een fusie van hervormden, gereformeerden en lutheranen.
Een deel van hen ging niet mee in de fusiekerk en vormde de Hersteld Hervormde Kerk. Om de bonders voor de Protestantse Kerk te bewaren, kregen gemeenten de mogelijkheid zich bijzonder verbonden te verklaren met de gereformeerde belijdenis.
Hoewel Van den Belt de handreiking in die context begreep, uitte hij kritiek. Deze oplossing is namelijk niet-hervormd, maar draagt een neocalvinistisch stempel. Daardoor kan het zicht op de eenheid van de kerk verdwijnen, vindt hij.
Van den Belts lezing cirkelde rond de vraag hoeveel invloed het neocalvinisme heeft gehad op de Gereformeerde Bond. Dit denken is ontwikkeld door dr. Abraham Kuyper, voorman van de Gereformeerde Kerken eind negentiende eeuw. Hij wilde het calvinisme van de zestiende eeuw actualiseren voor zijn tijd.
De laatste decennia kon dit neocalvinisme op kritiek van gereformeerdebonders rekenen, terwijl de Gereformeerde Bond aanvankelijk theologisch sterk op deze stroming steunde, betoogde Van den Belt.
Onder meer stond Van den Belt stil bij de kerkvisie. Kuyper en de zijnen verwierpen bij de Doleantie in 1886 de Nederlandse Hervormde Kerk. Maar zij erkenden dat er onder plaatselijke gemeenten in de Hervormde Kerk 'ware kerken' waren, die moesten worden vrijgemaakt van de 'goddeloze hiërarchie'.
De afgescheidenen die vijftig jaar eerder de Hervormde Kerk verlieten, stelden het zwart-witter: de Hervormde Kerk was zonder meer een valse kerk.
Van den Belt: ,,In eerste instantie lijkt de dolerende visie sympathieker, maar schijn bedriegt. De Afscheiding handhaafde het reformatorische begrip van de eenheid van de kerk, terwijl de Doleantie de eenheid principieel prijsgaf.''
De afgescheidenen typeerden een kerk als waar of vals, terwijl een kerk voor de dolerenden meer of minder zuiver kon zijn, zo beschreef Van den Belt. Zij legden daarmee grote nadruk op de plaatselijke gemeente.
Dit neocalvinistische, kuyperiaanse gedachtegoed bleef latent in de Gereformeerde Bond aanwezig, stelde Van den Belt. Daardoor zijn in zijn optiek in 2004 de wegen van gereformeerdebonders uiteen gegaan: mee met de Protestantse Kerk of over naar de Hersteld Hervormde Kerk.
De rechtszaak waarin de hersteld-hervormden eisen dat hun plaatselijke gemeenten zich als voortzetting van de Nederlandse Hervormde Kerk mogen zien, illustreert hun neocalvinistische denken, aldus Van den Belt.
Hij wees die gedachtegang echter af op basis van de Nederlandse Geloofsbelijdenis die leert dat er maar een ware kerk kan zijn. De hersteld-hervormden noemen in navolging van de dolerenden de Protestantse Kerk geen valse kerk, zei Van den Belt. In de optiek van de aanstaande universitair docent is de Protestantse Kerk dus een ware kerk - en aangezien er maar één kan zijn: dé ware kerk. ,,Niemand heeft het recht zich af te scheiden van de ware kerk, de Protestantse Kerk. Het voelt raar aan om het zo te zeggen, maar dit is wel de klassiek reformatorische, calvinistische lijn. Zolang een kerk niet vals is, mogen we haar niet prijsgeven.''
Dr. Bert de Leede, rector van het protestantse opleidingsinstituut Hydepark, vroeg of Van den Belt de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt), de Christelijke Gereformeerde Kerken en evangelische groepering durfde op te roepen samen te gaan met de Protestantse Kerk. Ja, antwoordde Van den Belt. ,,De Protestantse Kerk is een gestalte van de ware kerk. Bouw met haar aan eenheid.'' De Protestantse Kerk dient zich dan wel zo op te stellen dat er ook ruimte en aandacht is voor de kleine gereformeerde kerken.
Tegelijk beklemtoonde Van den Belt dat de Protestantse Kerk ,,een noodkerk is in afwachting van het herstel van Rome. Als we echt nadenken over eenheid van de kerk, mogen wij de Rooms-Katholieke Kerk nooit vergeten. Dan moeten we dus eigenlijk bij aartsbisschop Eijk (hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland, red.) zijn.''
We hebben het op dit forum wel eens over kerkisme. Hierbij een staaltje kerkisme waar je ú tegen zegt ( :roll: ). Ik herken dit soort geluiden ergens van. Dat 'wij zijn de ware kerk'-denken...
En wachten jullie ook op het herstel van Rome? Ik geloof niet dat wij terug naar Rome moeten. Of denken jullie van wel?
van onze redactie kerk
DOORN - Gereformeerdebonders zijn niet in de Protestantse Kerk in Nederland gebleven omdat zij daar nog een plaatsje kunnen innemen op gereformeerde grondslag. ,,Wij zijn in de kerk omdat wij belijden dat er maar één ware kerk kan zijn'', vindt dr. Henk van den Belt.
Van den Belt, de nieuwe bijzonder universitair docent van de Gereformeerde Bond in Utrecht, sprak op de tweede dag van de conferentie van bondspredikanten in Doorn. Gereformeerdebonders hebben jarenlang geworsteld met de komst van de Protestantse Kerk in Nederland, in 2004 ontstaan uit een fusie van hervormden, gereformeerden en lutheranen.
Een deel van hen ging niet mee in de fusiekerk en vormde de Hersteld Hervormde Kerk. Om de bonders voor de Protestantse Kerk te bewaren, kregen gemeenten de mogelijkheid zich bijzonder verbonden te verklaren met de gereformeerde belijdenis.
Hoewel Van den Belt de handreiking in die context begreep, uitte hij kritiek. Deze oplossing is namelijk niet-hervormd, maar draagt een neocalvinistisch stempel. Daardoor kan het zicht op de eenheid van de kerk verdwijnen, vindt hij.
Van den Belts lezing cirkelde rond de vraag hoeveel invloed het neocalvinisme heeft gehad op de Gereformeerde Bond. Dit denken is ontwikkeld door dr. Abraham Kuyper, voorman van de Gereformeerde Kerken eind negentiende eeuw. Hij wilde het calvinisme van de zestiende eeuw actualiseren voor zijn tijd.
De laatste decennia kon dit neocalvinisme op kritiek van gereformeerdebonders rekenen, terwijl de Gereformeerde Bond aanvankelijk theologisch sterk op deze stroming steunde, betoogde Van den Belt.
Onder meer stond Van den Belt stil bij de kerkvisie. Kuyper en de zijnen verwierpen bij de Doleantie in 1886 de Nederlandse Hervormde Kerk. Maar zij erkenden dat er onder plaatselijke gemeenten in de Hervormde Kerk 'ware kerken' waren, die moesten worden vrijgemaakt van de 'goddeloze hiërarchie'.
De afgescheidenen die vijftig jaar eerder de Hervormde Kerk verlieten, stelden het zwart-witter: de Hervormde Kerk was zonder meer een valse kerk.
Van den Belt: ,,In eerste instantie lijkt de dolerende visie sympathieker, maar schijn bedriegt. De Afscheiding handhaafde het reformatorische begrip van de eenheid van de kerk, terwijl de Doleantie de eenheid principieel prijsgaf.''
De afgescheidenen typeerden een kerk als waar of vals, terwijl een kerk voor de dolerenden meer of minder zuiver kon zijn, zo beschreef Van den Belt. Zij legden daarmee grote nadruk op de plaatselijke gemeente.
Dit neocalvinistische, kuyperiaanse gedachtegoed bleef latent in de Gereformeerde Bond aanwezig, stelde Van den Belt. Daardoor zijn in zijn optiek in 2004 de wegen van gereformeerdebonders uiteen gegaan: mee met de Protestantse Kerk of over naar de Hersteld Hervormde Kerk.
De rechtszaak waarin de hersteld-hervormden eisen dat hun plaatselijke gemeenten zich als voortzetting van de Nederlandse Hervormde Kerk mogen zien, illustreert hun neocalvinistische denken, aldus Van den Belt.
Hij wees die gedachtegang echter af op basis van de Nederlandse Geloofsbelijdenis die leert dat er maar een ware kerk kan zijn. De hersteld-hervormden noemen in navolging van de dolerenden de Protestantse Kerk geen valse kerk, zei Van den Belt. In de optiek van de aanstaande universitair docent is de Protestantse Kerk dus een ware kerk - en aangezien er maar één kan zijn: dé ware kerk. ,,Niemand heeft het recht zich af te scheiden van de ware kerk, de Protestantse Kerk. Het voelt raar aan om het zo te zeggen, maar dit is wel de klassiek reformatorische, calvinistische lijn. Zolang een kerk niet vals is, mogen we haar niet prijsgeven.''
Dr. Bert de Leede, rector van het protestantse opleidingsinstituut Hydepark, vroeg of Van den Belt de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt), de Christelijke Gereformeerde Kerken en evangelische groepering durfde op te roepen samen te gaan met de Protestantse Kerk. Ja, antwoordde Van den Belt. ,,De Protestantse Kerk is een gestalte van de ware kerk. Bouw met haar aan eenheid.'' De Protestantse Kerk dient zich dan wel zo op te stellen dat er ook ruimte en aandacht is voor de kleine gereformeerde kerken.
Tegelijk beklemtoonde Van den Belt dat de Protestantse Kerk ,,een noodkerk is in afwachting van het herstel van Rome. Als we echt nadenken over eenheid van de kerk, mogen wij de Rooms-Katholieke Kerk nooit vergeten. Dan moeten we dus eigenlijk bij aartsbisschop Eijk (hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland, red.) zijn.''
We hebben het op dit forum wel eens over kerkisme. Hierbij een staaltje kerkisme waar je ú tegen zegt ( :roll: ). Ik herken dit soort geluiden ergens van. Dat 'wij zijn de ware kerk'-denken...
En wachten jullie ook op het herstel van Rome? Ik geloof niet dat wij terug naar Rome moeten. Of denken jullie van wel?