Jona, feit of fictie?

Online
Henk J
Berichten: 2559
Lid geworden op: 11 mar 2021, 10:34
Locatie: henkjrefoforum@gmail.com

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door Henk J »

MGG schreef: 15 mei 2023, 22:16 Als dr. Huijgen vooraf het artikel gelezen had, dan was deze hele discussie waarschijnlijk overbodig. (Ik ga er vanuit dat hij dan vriendelijk gevraagd had om de kop aan te passen.)
Ik denk dat dat weinig uit had gemaakt. Prof. Huijgen heeft geen problemen met het niet historisch lezen van Jona, dus dat zorgt al voor genoeg consternatie binnen de achterban van het RD.
Wat inderdaad wel los staat dat kop en intro een wat verkeerde indruk geven, alsof prof. Huijgen het oordeel van God als een grap ziet.
Zeeuw
Berichten: 11550
Lid geworden op: 19 sep 2018, 08:28

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door Zeeuw »

DDD schreef: 16 mei 2023, 08:48
Zeeuw schreef: 16 mei 2023, 08:29
MGG schreef: 15 mei 2023, 21:49 Tip voor iedereen. Als je weet/vermoedt dat er iets over jou in de krant komt, vraag even of de journalist het artikel vooraf wil doorsturen. Daarmee kunnen misverstanden of ongelukkige uitspraken voorkomen worden.
De meeste kranten sturen niks vooraf toe. Ik ben één keer verkeerd geciteerd. Gelukkig had de betreffende journalist me later nodig en werd het, nadat ik helder had gemaakt wat ik ervan vond, beter qua citeren. Maar vooraf toesturen, zelden meegemaakt.
Dat ligt toch echt ook aan jou. De meeste kranten, lokaal en landelijk, hebben journalisten die als je uitlegt dat het nauwkeurig komt en zelf niet precies kunnen vertellen wat je hebt gezegd, heel graag bereid zijn om de concept-tekst toe te sturen. Maar het scheelt natuurlijk of sprake is van een openbare bijeenkomst.
Als het gaat om telefonische interviews over zaken waar veel tijdsdruk op zit, is mijn ervaring en die van mijn landelijke collega's en bestuurders dat het exact klopt wat ik zeg.
Gebruikersavatar
Tiberius
Administrator
Berichten: 33198
Lid geworden op: 12 jan 2006, 09:49
Locatie: Breda

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door Tiberius »

Zeeuw schreef: 16 mei 2023, 09:00
DDD schreef: 16 mei 2023, 08:48
Zeeuw schreef: 16 mei 2023, 08:29
MGG schreef: 15 mei 2023, 21:49 Tip voor iedereen. Als je weet/vermoedt dat er iets over jou in de krant komt, vraag even of de journalist het artikel vooraf wil doorsturen. Daarmee kunnen misverstanden of ongelukkige uitspraken voorkomen worden.
De meeste kranten sturen niks vooraf toe. Ik ben één keer verkeerd geciteerd. Gelukkig had de betreffende journalist me later nodig en werd het, nadat ik helder had gemaakt wat ik ervan vond, beter qua citeren. Maar vooraf toesturen, zelden meegemaakt.
Dat ligt toch echt ook aan jou. De meeste kranten, lokaal en landelijk, hebben journalisten die als je uitlegt dat het nauwkeurig komt en zelf niet precies kunnen vertellen wat je hebt gezegd, heel graag bereid zijn om de concept-tekst toe te sturen. Maar het scheelt natuurlijk of sprake is van een openbare bijeenkomst.
Als het gaat om telefonische interviews over zaken waar veel tijdsdruk op zit, is mijn ervaring en die van mijn landelijke collega's en bestuurders dat het exact klopt wat ik zeg.
Toch is dat niet helemaal waar. Je kan altijd vragen of ze het artikel vóór publicatie toesturen; meestal gaat men daar wel mee akkoord, is mijn ervaring.
CvdW
Berichten: 2928
Lid geworden op: 23 mar 2015, 13:07

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door CvdW »

Tiberius schreef: 16 mei 2023, 09:06
Zeeuw schreef: 16 mei 2023, 09:00
DDD schreef: 16 mei 2023, 08:48
Zeeuw schreef: 16 mei 2023, 08:29 De meeste kranten sturen niks vooraf toe. Ik ben één keer verkeerd geciteerd. Gelukkig had de betreffende journalist me later nodig en werd het, nadat ik helder had gemaakt wat ik ervan vond, beter qua citeren. Maar vooraf toesturen, zelden meegemaakt.
Dat ligt toch echt ook aan jou. De meeste kranten, lokaal en landelijk, hebben journalisten die als je uitlegt dat het nauwkeurig komt en zelf niet precies kunnen vertellen wat je hebt gezegd, heel graag bereid zijn om de concept-tekst toe te sturen. Maar het scheelt natuurlijk of sprake is van een openbare bijeenkomst.
Als het gaat om telefonische interviews over zaken waar veel tijdsdruk op zit, is mijn ervaring en die van mijn landelijke collega's en bestuurders dat het exact klopt wat ik zeg.
Toch is dat niet helemaal waar. Je kan altijd vragen of ze het artikel vóór publicatie toesturen; meestal gaat men daar wel mee akkoord, is mijn ervaring.
Zowel bij de PZC en RD is mijn ervaring dat interview vooraf wordt toegestuurd, maar zodanig dat er binnen 15 minuten gereageerd dient te worden. Ik vind dit geen manier van werken.
DDD
Berichten: 28483
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door DDD »

O, dat vind ik dan wel weer redelijk. Het gaat om een krant. Je kunt daar geen uren over doen, die journalisten hebben nog meer te doen. Maar in een kwartier moet je toch een krantenartikel kunnen lezen, anders moet je geen interviews geven over nieuws-onderwerpen. Een persoonlijk inkijkje in je leven in de weekeindebijlage is nog een ander verhaal.
Zeeuw
Berichten: 11550
Lid geworden op: 19 sep 2018, 08:28

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door Zeeuw »

Tiberius schreef: 16 mei 2023, 09:06
Zeeuw schreef: 16 mei 2023, 09:00
DDD schreef: 16 mei 2023, 08:48
Zeeuw schreef: 16 mei 2023, 08:29 De meeste kranten sturen niks vooraf toe. Ik ben één keer verkeerd geciteerd. Gelukkig had de betreffende journalist me later nodig en werd het, nadat ik helder had gemaakt wat ik ervan vond, beter qua citeren. Maar vooraf toesturen, zelden meegemaakt.
Dat ligt toch echt ook aan jou. De meeste kranten, lokaal en landelijk, hebben journalisten die als je uitlegt dat het nauwkeurig komt en zelf niet precies kunnen vertellen wat je hebt gezegd, heel graag bereid zijn om de concept-tekst toe te sturen. Maar het scheelt natuurlijk of sprake is van een openbare bijeenkomst.
Als het gaat om telefonische interviews over zaken waar veel tijdsdruk op zit, is mijn ervaring en die van mijn landelijke collega's en bestuurders dat het exact klopt wat ik zeg.
Toch is dat niet helemaal waar. Je kan altijd vragen of ze het artikel vóór publicatie toesturen; meestal gaat men daar wel mee akkoord, is mijn ervaring.
Dat is bij mij bij de PZC, Telegraaf en het AD niet de ervaring. Bij het RD overigens wel.
Christen
Berichten: 767
Lid geworden op: 23 okt 2019, 21:32

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door Christen »

Mijn man leest de boeken van Dr. Huijgen.. hij vindt ze interessant. Maar praat er niet veel over. Toch hoor ik het terug n.a.v. preekbespreking/kerkelijke ontwikkelingen etc. Het vormt je, en ik zie dat niet vanzelf als negatief.
"Hoed u voor het "kan niet"." - Maarten Luther
ZWP
Berichten: 1663
Lid geworden op: 29 dec 2001, 12:43

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door ZWP »

Interessant om ook ChatGPT (AI) eens te vragen welke Bijbelboeken historisch zijn:
"De vraag welke bijbelboeken historisch zijn, is niet eenvoudig te beantwoorden. De bijbel is geen geschiedenisboek in de moderne zin van het woord, maar een verzameling van verschillende soorten teksten die getuigen van het geloof en de ervaringen van het volk Israël en de eerste christenen. Sommige bijbelboeken bevatten historische gegevens, maar die zijn vaak vermengd met legenden, mythen, profetieën en theologische interpretaties. Bovendien zijn de bijbelboeken niet chronologisch geordend, maar thematisch of literair.

Een mogelijke manier om de bijbelboeken historisch te benaderen, is door ze te verdelen in vier categorieën:

- Primaire historische bronnen: dit zijn bijbelboeken die geschreven zijn door ooggetuigen of tijdgenoten van de gebeurtenissen die ze beschrijven. Voorbeelden hiervan zijn de brieven van Paulus, het evangelie van Marcus en het boek Handelingen.
- Secundaire historische bronnen: dit zijn bijbelboeken die gebaseerd zijn op primaire bronnen, maar die later zijn geschreven of bewerkt door andere auteurs. Ze kunnen ook aanvullende informatie of interpretaties bevatten. Voorbeelden hiervan zijn de evangeliën van Matteüs, Lucas en Johannes, en het boek Openbaring.
- Tertiaire historische bronnen: dit zijn bijbelboeken die geen directe relatie hebben met de historische gebeurtenissen die ze beschrijven, maar die wel een beeld geven van de culturele, religieuze en sociale context waarin ze ontstaan zijn. Voorbeelden hiervan zijn de Psalmen, de Spreuken en de Profeten.
- Niet-historische bronnen: dit zijn bijbelboeken die geen historische informatie bevatten, maar die een andere functie hebben, zoals poëzie, wijsheid of allegorie. Voorbeelden hiervan zijn het Hooglied, Prediker en Job.

Deze indeling is echter niet absoluut of definitief. Er kunnen verschillende meningen en discussies bestaan over de historiciteit en betrouwbaarheid van de verschillende bijbelboeken. Het is daarom belangrijk om altijd kritisch en zorgvuldig om te gaan met de bijbelse teksten en ze te lezen in hun eigen context en genre."
En dan meteen ook maar een vraag wat de betekenis van de theologie van Barth is:
Het werk van Karl Barth is van grote betekenis voor de theologie. Barth wordt beschouwd als een van de belangrijkste theologen van de twintigste eeuw. Hij heeft een omvangrijk oeuvre nagelaten, waarin hij zich bezighield met verschillende theologische thema's, zoals de openbaring, de Schrift, de Drie-eenheid, de Christologie, de kerk en de ethiek. Barth wordt gekenmerkt door zijn dialectische methode, waarin hij de spanning tussen God en mens, tussen genade en zonde, tussen Woord en wereld onderstreept. Hij wilde daarmee afstand nemen van de liberale theologie, die volgens hem te veel uitging van de menselijke rede en ervaring. Barth benadrukte dat God altijd anders is dan wij denken of verwachten, en dat Hij zich alleen bekendmaakt in Jezus Christus. Barth heeft met zijn werk veel invloed gehad op andere theologen, zowel binnen als buiten zijn eigen traditie. Hij heeft ook bijgedragen aan het oecumenische gesprek en aan het verzet tegen het nationaal-socialisme. Zijn theologie is nog steeds actueel en uitdagend voor hedendaagse theologen.
Ter leering ende vermaeck
Gebruikersavatar
Terri
Berichten: 3952
Lid geworden op: 21 nov 2009, 20:53

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door Terri »

-DIA- schreef: 16 mei 2023, 02:02

Koppenmaken is niet altijd eenvoudig. In het herdenkingsboek van 50 jaar RD staat een mooi voorbeeld. In Monster sloot de Oud Gereformeerde Gemeente. Je mocht er toen niet van maken: Oud Gereformeerd Monster sluit... Dat kon immers misverstanden geven?
:D
windorgel
Berichten: 1385
Lid geworden op: 18 jan 2013, 23:40

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door windorgel »

Terri schreef:
-DIA- schreef: 16 mei 2023, 02:02

Koppenmaken is niet altijd eenvoudig. In het herdenkingsboek van 50 jaar RD staat een mooi voorbeeld. In Monster sloot de Oud Gereformeerde Gemeente. Je mocht er toen niet van maken: Oud Gereformeerd Monster sluit... Dat kon immers misverstanden geven?
:D
Dat was de vrije ogg. De andere bestaat (gelukkig) nog in deze plaats.
Gebruikersavatar
Herman
Moderator
Berichten: 11945
Lid geworden op: 29 dec 2001, 12:21
Locatie: Geldermalsen

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door Herman »

ZWP schreef: 16 mei 2023, 14:34 Interessant om ook ChatGPT (AI) eens te vragen welke Bijbelboeken historisch zijn:
(...)
Ter leering ende vermaeck
Mag het ook tot ergernis zijn. Ik adviseer je toch wat andere lectuur en ook een betere beoordeling.

Ik val bijvoorbeeld al over de zin dat de bijbeltekst 'vaak' vermengt is met mythes en dergelijke. De vraag is hoe je allerlei overeenkomsten tussen de bijbel en buitenbijbelse literatuur typeert en hoe je daar een kwalificatie aangeeft. Dan kom je dus al heel snel op een onderscheid of je wonderen aanvaard of niet. Als je enigszins orthodox bent, dan vertrouw je je toe aan een God die wonderen werkt. Dan vallen heel veel kwalificaties van teksten of fragmenten als mythe af.

Dan nog over het begrip historiciteit van de Schrift. Na een goede inleiding op het genre van Jona gelezen te hebben, dan kan je niet ontkennen dat allerlei signalen in het boek zelf al aangeven dat het bijbelboek zich historisch aandient. Dat kan je bijvoorbeeld al aan de identieke openingszin van het bijbelboek afleiden, die dezelfde structuur heeft als andere profeten. En zo zijn er natuurlijk nog veel meer elementen, voornamelijk de geografische aanduidingen, die doordat ze benoemd worden een heel andere karakter aan dit verhaal geven, dan een gemiddelde allegorie. Van allegorieën maken concrete plaatsen geen onderdeel vanuit, omdat het een fantasievertelling is. En zo zijn er nog wel wat elementen.

Dat ChatGPT helaas niet gereformeerd is, blijkt wel uit het gegeven dat hij de voornaamste typering die een gereformeerd theoloog aan Barth zou geven, namelijk dat Barth de alverzoening leert, niet in dit overzicht is opgenomen. Je zou op het seminarie daarmee net een onvoldoende scoren :D
Gebruikersavatar
Maanenschijn
Berichten: 4030
Lid geworden op: 01 jan 2016, 14:33

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door Maanenschijn »

Dr. P. De Vries heeft ook iets geschreven over Jona:

http://drpdevries.com/2023/05/18/jona- ... eze-vraag/
schreef: Jona’s verlossing uit de vis een voorafschaduwing van de opstanding van de Heere Jezus Christus

Is Jona wel een historisch figuur of is hij een literaire fictie en moet het boek dat zijn naam draagt als een allegorie of gelijkenis worden gezien? Voor de Vroege Kerk leed dit geen enkele twijfel dat Jona werkelijk had bestaan en dat zijn verblijf in de vis een historische gebeurtenis was.

In overeenstemming met het getuigenis van het Nieuwe Testament zagen de kerkvaders in het feit dat Jona na drie dagen levend door de vis werd uitgespuwd een prefiguratie van de opstanding van de Heere Jezus Christus. Zo verwijst de eerste kerkvader Irenaeus naar Jona om duidelijk te maken dat de opstanding van Jezus mogelijk is.

Het wonder van het feit dat Jona na drie dagen in de vis te hebben verkeerd levend door de vis werd uitgespuwd is overtroffen door het nog veel grotere wonder van de opstanding van Jezus uit de dood. Men besefte dat naar de maatstaven van de natuurlijke reden de opstanding van Jezus uit de dood onmogelijk was. Echter, het feit was geschied. Getuigenissen hadden het gestaafd. Door de kracht van de Heilige Geest was men van de waarachtigheid van het nieuwtestamentisch getuigenis overtuigd en kon men geloven wat voor het natuurlijke verstand absurd was.

Juist omdat men kon geloven in de opstanding van Jezus Christus als een historisch feit was niet moeilijk de historiciteit van de wonderen vermeld in het Oude en Nieuwe Testament te geloven. Zo kon men de spot van de heidenen weerstaan die het belachelijk vonden dat de christenen in de historiciteit van dergelijke gebeurtenissen konden geloven.


Twijfel aan de historiciteit van Jona

Tot aan de Verlichting is zowel door de overgrote meerderheid van Joodse en christelijke Schriftuitleggers niet getwijfeld aan de historische betrouwbaarheid van Jona. Wel zien we dat een aantal grote Joodse Middeleeuwse commentaren voorzichtig de suggestie doen dat het verblijf van Jona in de vis een droom was. Pas vanaf de Verlichting krijgt de opvatting breed ingang dat het boek Jona een allegorie of gelijkenis is. Dat heeft alles te maken met het feit dat men de historische realiteit van wonderen onbestaanbaar acht.

De zienswijze dat het zonder reserve vasthouden aan de historische betrouwbaarheid van de Bijbel pas opkwam in de Verlichting en getuigt van een modern denken is historisch onjuist. Wel moet worden erkend dat men tot aan de Verlichting geen behoefte had een uitgebreid historisch onderzoek in te stellen. Dat die behoefte dan wel begint te ontstaan, heeft te maken met dat men oog gaat krijgen voor de eigenheid van de geschiedenis en dat in samenhang daarmee bestudering van geschiedenis als een afzonderlijke wetenschappelijke discipline tot ontwikkeling komt.

Vanaf de Verlichting gaat men binnen het boek Jona zelf naarstig op zoek naar argumenten om de historiciteit ervan te betwijfelen. Ik noem er een drietal. Pas Sanherib maakte Ninevé tot de hoofdstad het neo-Assyrische rijk. Het optreden van de profeet Jona onder Jerobeam II gaat daar zo’n 45 jaar aan vooraf. De constatering dat Ninevé een stad was van drie dagreizen is strijdig met wat wij weten over de omvang van Ninevé in de achtste eeuw vóór Chr. Als derde argument noem ik dat het woord ‘vis’ in Jona 1:17 en 2:10 mannelijk is en in 2:1 vrouwelijk

Voor elk van die argumenten kan een tegenargument worden gegeven. De regeringsperiode van de Assyrische koningen Assur-dan III en Asur-nirari V kenmerkten zich door grote instabiliteit. We kunnen vooronderstellen dat in deze periode Ninevé een semi-onafhankelijke stadstad was. Historisch gezien had Ninevé een ereplaats onder de Asyrische steden.

Het feit dat er wordt gesteld dat Ninevé een zeer grote stad van God/zeer grote stad was van drie dagreizen kan wellicht het best worden verklaard door aan te nemen dat de drie dagreizen slaan op het protocol dat bij een staatsbezoek aan een dergelijke stad was voorgeschreven. Een andere, zij het naar mijn overtuiging minder waarschijnlijke mogelijkheid, is dat drie dagreizen ook slaat op het gebied rond Ninevé, de zogenaamde Assyrische driehoek..

Als het gaat om het geslacht van de vis zijn er meerdere verklaringen mogelijk. De verandering van geslacht kan simpel liggen in het feit dat de verteller het niet interesseerde of de vis een mannetje of vrouwtje was. Een andere mogelijkheid is dat de mannelijke aanduiding meer algemeen is en de verteller vervolgens aangeeft dat het om een vrouwtje ging. Daarbij kan de verteller dat expliciet hebben gemaakt om de parallel met uit de buik van het graf (šeôl) en buik van de vis te onderstrepen.


Er is geen profetische en christelijke prediking voorstelbaar zonder daden van God in de geschiedenis

Evenals de kerkvaders stond het voor de Reformatoren vast dat Jona een historische persoon is. Wie de preken van Luther over Jona leest, kan dit met eigen ogen constateren. De historiciteit noch van Jona zelf noch van zijn wonderbaarlijke belevenissen zijn door Luther ooit betwijfeld. Hij kon zich geen profetische en christelijke prediking voorstellen zonder daden van God in de geschiedenis.

Daarmee komen we bij het antwoord op de vraag of het geestelijk van belang is of het boek Jona als een allegorie of gelijkenis wordt gezien dan wel als een verslag van historische gebeurtenissen,. Echte gebeurtenissen die ons worden verteld om duidelijk te maken dat niemand buiten het bereik van Gods genade valt en dat God bekering wil geven aan concrete personen van wie het helemaal niet zouden verwachten. Bekering die nodig is om de toekomende toorn te ontgaan.

Het ontkennen van de historiciteit van Jona moet wel leiden tot een relativering van de ernst van het gericht en de realiteit van de komende wederkomst. Gelooft men wel werkelijk dat ieder mens eenmaal voor de rechterstoel van Christus gedagvaard zal worden en dat alleen zij die hier op aarde de smalle weg leerden bewandelen, het nieuwe Jeruzalem zullen binnengaan?!


Het onderwijs van de Heere Jezus Zelf

In het onderwijs van de Heere Jezus heeft de persoon van Jona en zijn boodschap geen onbelangrijke plaats. Dan valt op dat de Heere Jezus zonder reserve van de historiciteit van Jona uitgaat. Dat geldt ook voor de bekende Joodse geschiedschrijver Flavius Josephus getuige zijn werk Antiquitates Judaicae. De opvatting dat het boek Jona echte geschiedenis vertelt is dan ook de oudste opvatting en de canonieke opvatting.

Het boek Jona staat in de bundel van de twaalf Kleine Profeten. In deze bundel is de dag des HEEREN een centraal thema. De profeten laten ons zien dat bekering nodig is om het oordeel met die dag verbonden te ontgaan en in de zegen aan die verbonden te delen. Dan is het niet voldoende om bij het volk van Israël te behoren. Nodig is dan men de naam van de HEERE werkelijk heeft leren vrezen en dat er spraken mag zijn van een besnijdenis van het hart.

De Heere Jezus waarschuwde Zijn Joodse tijdgenoten op aarde dat de mannen van Ninevé hen zullen veroordelen in de dag van het oordeel. Die hadden zich immers op de prediking van Jona bekeerd. Als het feitelijk gaat om een fictief gehoor dat zich fictief bekeerd heeft op grond van de fictieve prediking van een fictieve profeet, verliest de waarschuwing haar kracht. Hoe kan dat een waarschuwing zijn voor werkelijke mensen.

Het boek Jona kan met name als we dit boek zien in het licht van het onderwijs van de Heere Jezus bepaald niet als een grap worden getypeerd. Zo’n typering staat wel ver af van de noodzaak van bekering waarmee het boek Jona ons confronteert en waartoe de Heere Jezus ons oproep. Zo’n typering staat ook ver af van de ernst van het voor eeuwig verloren gaan en het feit dat men op de jongste dat veroordeeld worden door anderen op wie men in dit leven vanuit de hoogte neerkeek. Ontkenning van het belang van de historiciteit van Jona staat dan ook niet los van relativering van de ernst en de realiteit van het komende gericht en de noodzaak van bekering om zonder vrees God te kunnen ontmoeten.


De boodschap van Jona

Het boek Jona onderstreept de noodzaak van bekering. Hij laat ons de mogelijkheid van terugkeer tot de HEERE aan niemand mogen ontzeggen. Dan blijkt dezelfde HEERE Die rechtvaardig en heilig is, ook barmhartig en genadig te zijn en berouw te hebben over het kwaad dat Hij had laten aankondigen. De verkiezing van Israël door de HEERE sluit heil voor de volkeren niet uit. Daarin is het boek Jona een prelude op de nieuwe bedeling.

Het Hebreeuwse woord šwb komt vijfmaal het boek Jona voor. In Jona 1:3 in de letterlijke betekenis van ‘terugbrengen’. In Jona 3:8 wordt het gebruikt voor het appèl tot bekering dat de koning van Ninevé doet uitgaan en in Jona 3:10 wordt beschreven hoe aan dit appèl gehoor wordt gegeven.

Weliswaar had Jona een boodschap van louter oordeel gebracht, maar de koning van Ninevé schepte moed uit het feit dat men gewaarschuwd werd. Daarom zei hij: Wie weet, God zal Zich wenden/omkeren en berouw hebben; en Hij Zich wenden/omkeren van de hittigheid van Zijns toorn, zodat wij niet vergaan.’ (Jona 3:9).

Tot tweemaal toe wordt in Jona 3:9 het Hebreeuwse woord šwb voor God Zelf gebruikt. Het grote wonder is dat God metterdaad afziet van het voltrekken van de aangekondigde straf. De bekering van de inwoners van Ninevé correspondeert met het vrezen van de HEERE door de heidense zeelieden die Jona overboord wierpen.

Het boek Jona heeft evenals de gelijkenis van de verloren zoon een open einde. De gelijkenis van de verloren zoon eindigt met een appel op de oudste zoon. Het boek Jona loopt uit op een appèl op Jona. Een appèl dat ook hij zich bij vernieuwing bekeert en zo nog dieper dan tevoren de Psalm die hij dichtte in de buik van de vis leert zingen. Hij was bereid om zich overboord te laten zetten voor het leven van heidense zeelui. Waarom zou hij zich dan niet verblijden over de bekering vna Ninevé!?

Met haar open einde is het boek Jona ook een appèl op ons. Temeer omdat Hij Die zoveel meer is dan Jona in en door Zijn Woord tot ons komt. Hij overtreft Jona allereest als persoon. Hij is de hoogste Profeet omdat Hij Zelf God was en bleef en mens is geworden. Daarom hebben wij/heb ik mij tot de bekering bekeerd en zien wij/zie ik uit naar de bekering van anderen?!

Jona was bereid zich overboord te laten zetten om heidense zeelieden te redden. Een vermelding die aan kracht verliest als het niet om een historische gebeurtenis gaat. Nu was Jona zelf de oorzaak van de storm. De Heere Jezus Christus is plaatsvervangend aan het kruis gestorven. Zelf had Hij geen zonde gehad of gedaan.

Plaatsvervangend overwon Hij ook de dood. Daarom kan worden gezongen:

Nu jaagt de dood geen angst meer aan,
want alles, alles is voldaan;
wie in geloof op Jezus ziet,
die vreest voor dood en helle niet.

Want nu de Heer is opgestaan,
nu vangt het nieuwe leven aan,
een leven door zijn dood bereid,
een leven in zijn heerlijkheid.

De boodschap van Jona was een boodschap van louter oordeel. Desondanks ging de koning van Ninevé – en naar de uitkomst laat zien – er terecht vanuit dat er nog een mogelijkheid van bekering was. Als ons het Evangelie wordt verkonding, horen we niet alleen van de toorn van God over d de zonde, maar ook dat wie tot Christus komt niet wordt uitgeworpen, dat wij welkom zijn bij Hem.

De Heere Jezus zei: ‘Komt herwaarts tot Mij, allen die vermoeid en belast zijt, en Ik zal u rust geven.’ (Mat. 11:28). Dat er dan in niemand van ons een boos, ongelovig hart is om te wijken van de levende God. (Heb. 3:12). Laat het niet zo zijn dat op de jongste dag de mannen van Ninevé ons moeten veroordelen, maar laat het zo zijn dat wij samen met hen in het nieuwe Jeruzalem mogen aanzitten met Abraham, Izak en Jacob, ja wat meer is tot in alle eeuwigheid het Lam mogen loven dat voor ons werd geslacht en ons vrijkocht met Zijn bloed.
Wie lege handen heeft, kan ze altijd vouwen.
DDD
Berichten: 28483
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door DDD »

Intrigerend hoor.

Dr. De Vries stelt:
Pas vanaf de Verlichting krijgt de opvatting breed ingang dat het boek Jona een allegorie of gelijkenis is. Dat heeft alles te maken met het feit dat men de historische realiteit van wonderen onbestaanbaar acht.
Deze stelling licht hij niet nader toe. En ik vind deze stelling ook niet perse voor de hand liggen, en zeker niet als enige verklaring. Daar komt nog eens bij dat het feitelijk sinds de jaren 80 een minder relevante discussie wordt, omdat mensen tegenwoordig naar mijn idee meer bezig zijn met literaire kenmerken dan met natuurkundige bezwaren, ook onder invloed van de bekende Franse taalfilosofen.

Ook deze stelling onderbouwt dr. De Vries niet, terwijl dat een heel cruciaal onderdeel is van zijn redenering en ik vooralsnog denk dat het niet klopt:
De zienswijze dat het zonder reserve vasthouden aan de historische betrouwbaarheid van de Bijbel pas opkwam in de Verlichting en getuigt van een modern denken is historisch onjuist.
Ik betwijfel zelfs of het begrip 'historische betrouwbaarheid' vóór de Verlichting überhaupt een thema was. Maar ik ben geen filosoof, helaas, en ik weet het ook niet zeker. Ik kan me dan weer wel vinden in de volgende zinnen, die duidelijk maken dat het niet zo eenvoudig ligt als het in het artikel lijkt:
Wel moet worden erkend dat men tot aan de Verlichting geen behoefte had een uitgebreid historisch onderzoek in te stellen. Dat die behoefte dan wel begint te ontstaan, heeft te maken met dat men oog gaat krijgen voor de eigenheid van de geschiedenis en dat in samenhang daarmee bestudering van geschiedenis als een afzonderlijke wetenschappelijke discipline tot ontwikkeling komt.
Los daarvan is het jammer dat dr. De Vries met argumenten komt die wel passen bij de discussies uit de tijd van de opkomst van het fundamentalisme, zo rond 1920, maar die -voor zover ik als leek kan beoordelen- niet zoveel te maken hebben met de huidige taalfilosofie en hermeneutiek. Daarmee doet hij denk ik geen recht aan de positie van dr. Huijgen.

Om over de onnozelheid van de uitdrukking 'kan bepaald niet als grap worden getypeerd' maar te zwijgen.

Jammer. Ik las vandaag het boekje Jona nog eens rustig door. Het is een parel onder de profeten. Ik geloof niet dat het aan de boodschap veel toe of afdoet of het daadwerkelijk is gebeurd, hoewel ik het toch het meest aansprekend vind om de uitdrukking 'de mannen van Ninevé' letterlijk te nemen. Soms, als ik discussies op synodes lees over de HSV en andere dingen van volstrekt onbelangrijke aard, dan denk ik aan die mannen van Ninevé in het oordeel. En aan Jezus, die over zichzelf zei: zie, méér dan Jona, is hier.
Gebruikersavatar
Herman
Moderator
Berichten: 11945
Lid geworden op: 29 dec 2001, 12:21
Locatie: Geldermalsen

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door Herman »

DDD schreef: 18 mei 2023, 22:33 Deze stelling licht hij niet nader toe.

Ook deze stelling onderbouwt dr. De Vries niet
De alinea die volgt op wat jij noem 'hij licht het niet nader toe' is dus de nadere toelichting.

De tweede stelling waarvan jij de onderbouwing mist, licht hij toe aan de hand van Luther. Tijdens college noemde hij ook Ireneaus en Augustinus. Dat zijn positieve voorbeelden, want de negatieve bestaan niet. Of je moet deze mannen niet representatief voor het christendom achten, natuurlijk. Tenslotte waren het in de tijd van Augustinus de heidenen die het boek Jona lachwekkend vonden. Van die heidenen kunnen we vast wat leren.

Misschien heb je het al te slordig gelezen of vul jij termen anders in dan dat ze bedoelt zijn, maar vooralsnog denk ik dat je er goed aan doet om je breder in de materie van de geschiedenis van de bijbelse exegese te verdiepen dan met zulke soort proefballonnetjes een duidelijke betoog proberen af te schieten.
Online
Henk J
Berichten: 2559
Lid geworden op: 11 mar 2021, 10:34
Locatie: henkjrefoforum@gmail.com

Re: Jona, feit of fictie?

Bericht door Henk J »

Wat ik dan wel weer grappig vind is dat sommigen prof. Huijgen vroegen of hij nu afwijkt van 'de klassieke uitleg'. Dan verwacht je (ik althans) citaten van Augustinus, Luther en Calvijn. Maar prof. Huijgen liet een citaat van prof. Oosterhoff uit 1982 zien om te laten zien dat hij niet afwijkt van 'de klassieke uitleg'.
Overigens kun je het boek Jona natuurlijk vanuit meerdere gezichtspunten bekijken, maar dat laat mijns inziens onverlet dat het een historische geschiedenis is. Je ziet gewoon dat er mensen zijn die moeite hebben met het voor ons verstand onverklaarbare feit dat een mens drie dagen en drie nachten in de buik van een vis is.
Plaats reactie