Dordtse Leerregels samengevat voor jou

[Luther]

Dordtse Leerregels voor jou
Het RD publiceerde de ”Dordtse Leerregels samengevat voor jou” (RD 9-11). Deze publicatie wordt genoemd „een vereenvoudigde samenvatting, met dezelfde kern als 400 jaar geleden”. Ik heb niets tegen vereenvoudigen, als de kern inderdaad maar hetzelfde blijft.
Hoofdstuk 2 van de Dordtse Leerregels is een reactie op de dwaling van de remonstranten dat Jezus Christus voor ieder mens gestorven zou zijn. In de leerregels laten onze Dordtse vaderen Gods volk aan het woord, evenals bij de andere belijdenisgeschriften. In paragraaf 2.2 wordt beleden dat Christus voor ons zou genoegdoen, voor ons of in onze plaats. God zorgde in Zijn barmhartigheid voor plaatsvervanging. De vereenvoudigde versie luidt: „Daarom heeft God Zijn Zoon gegeven als Borg Die in jouw plaats gaat staan.” Door ”voor ons” naar de tweede persoon enkelvoud te converteren, laat deze jongerenuitgave hier de leerregels iets zeggen wat onze Dordtse vaderen nu juist bestrijden. Zij reageren juist tegen de dwaling van de remonstranten dat Jezus gestorven zou zijn voor alle mensen. De vereenvoudiging gaat hier zo ver, dat de kern niet hetzelfde blijft. Je kunt het ”ons” van Gods verkoren kerk niet zomaar omzetten naar het persoonlijke ”jouw” van elke jongere.
Ds. A. Schot
Nunspeet

De gekozen formulering is het gevolg van de vertaalslag waarbij door alle artikelen heen de jongere lezer wordt aangesproken. Dat kan (onbedoeld) aanleiding geven tot een uitleg die een algemene verzoening veronderstelt. Dat is eenvoudig te ondervangen door deze formulering: „Daarom heeft God Zijn Zoon gegeven als Borg Die in onze plaats gaat staan.” De webversie van het artikel is in dier voege aangepast, ook na overleg met dr. P. C. Hoek, meelezer van de samenvatting.
Hoofdredactie

- Een zeer terechte opmerking van ds. Schot. Overigens blijf ik moeite houden met 'gegeven als Borg Die in jouw plaats gaat staan'. Nu lijkt het alsof de Zoon pas Borg is geworden bij zijn lijden en sterven. En dat is niet juist en staat ook niet in het oorspronkelijke.

- Verder vind ik in zijn algemeenheid (dus niet alleen in dit artikel) bezwaarlijk dat "je" gebruikt is. Het is natuurlijk gedaan om het dichterbij de jeugd te brengen. Maar het 'ons' is natuurlijk veel krachtiger. Het gaat om het belijden van de Kerk, niet om slechts om mij of jou als individu.

Dat laatste is volgens mij niet wat ds. Schot zegt. Hij stelt dat in de DL Gods volk aan het woord is, en dat het 'ons' dus slaat op hen, ofwel de uitverkorenen. De vraag is, of dat een juiste uitleg is, maar dat bedoelt ds. Schot wel.
Overigens eens met zijn kritiek dat je hier niet zomaar 'ons' kunt vervangen door de tweede persoon 'je, jou'.

[Valcke]

Dordtse Leerregels voor jou
Het RD publiceerde de ”Dordtse Leerregels samengevat voor jou” (RD 9-11). Deze publicatie wordt genoemd „een vereenvoudigde samenvatting, met dezelfde kern als 400 jaar geleden”. Ik heb niets tegen vereenvoudigen, als de kern inderdaad maar hetzelfde blijft.
Hoofdstuk 2 van de Dordtse Leerregels is een reactie op de dwaling van de remonstranten dat Jezus Christus voor ieder mens gestorven zou zijn. In de leerregels laten onze Dordtse vaderen Gods volk aan het woord, evenals bij de andere belijdenisgeschriften. In paragraaf 2.2 wordt beleden dat Christus voor ons zou genoegdoen, voor ons of in onze plaats. God zorgde in Zijn barmhartigheid voor plaatsvervanging. De vereenvoudigde versie luidt: „Daarom heeft God Zijn Zoon gegeven als Borg Die in jouw plaats gaat staan.” Door ”voor ons” naar de tweede persoon enkelvoud te converteren, laat deze jongerenuitgave hier de leerregels iets zeggen wat onze Dordtse vaderen nu juist bestrijden. Zij reageren juist tegen de dwaling van de remonstranten dat Jezus gestorven zou zijn voor alle mensen. De vereenvoudiging gaat hier zo ver, dat de kern niet hetzelfde blijft. Je kunt het ”ons” van Gods verkoren kerk niet zomaar omzetten naar het persoonlijke ”jouw” van elke jongere.
Ds. A. Schot
Nunspeet

De gekozen formulering is het gevolg van de vertaalslag waarbij door alle artikelen heen de jongere lezer wordt aangesproken. Dat kan (onbedoeld) aanleiding geven tot een uitleg die een algemene verzoening veronderstelt. Dat is eenvoudig te ondervangen door deze formulering: „Daarom heeft God Zijn Zoon gegeven als Borg Die in onze plaats gaat staan.” De webversie van het artikel is in dier voege aangepast, ook na overleg met dr. P. C. Hoek, meelezer van de samenvatting.
Hoofdredactie

- Een zeer terechte opmerking van ds. Schot. Overigens blijf ik moeite houden met 'gegeven als Borg Die in jouw plaats gaat staan'. Nu lijkt het alsof de Zoon pas Borg is geworden bij zijn lijden en sterven. En dat is niet juist en staat ook niet in het oorspronkelijke.

- Verder vind ik in zijn algemeenheid (dus niet alleen in dit artikel) bezwaarlijk dat "je" gebruikt is. Het is natuurlijk gedaan om het dichterbij de jeugd te brengen. Maar het 'ons' is natuurlijk veel krachtiger. Het gaat om het belijden van de Kerk, niet om slechts om mij of jou als individu.

Dat laatste is volgens mij niet wat ds. Schot zegt. Hij stelt dat in de DL Gods volk aan het woord is, en dat het 'ons' dus slaat op hen, ofwel de uitverkorenen. De vraag is, of dat een juiste uitleg is, maar dat bedoelt ds. Schot wel.
Overigens eens met zijn kritiek dat je hier niet zomaar 'ons' kunt vervangen door de tweede persoon 'je, jou'.

Ik gaf in het laatste inderdaad mijn mening weer, niet de mening van ds. Schot. Het gaat om het belijden van de Kerk. Wat mij betreft mag dit echter wel met een hoofdletter. Een naam-christen kan dit niet belijden.

Overigens had ik juist deze passage nog iets aangepast. Want de 'je' in de samenvatting is juist niet bedoeld als gelovige (zie bv. I.16). Dat maakt de samenvatting nog armer. Het persoonlijk belijden is daarmee uit de tekst verdwenen.

[Herman]

De Schrift spreekt overigens ook (hier en daar) in de tweede persoon enkelvoud.

Want gij weet de genade van onzen Heere Jezus Christus, dat Hij om uwentwil is arm geworden, daar Hij rijk was, opdat gij door Zijn armoede zoudt rijk worden.

[Valcke]

De Schrift spreekt overigens ook (hier en daar) in de tweede persoon enkelvoud.

Want gij weet de genade van onzen Heere Jezus Christus, dat Hij om uwentwil is arm geworden, daar Hij rijk was, opdat gij door Zijn armoede zoudt rijk worden.

Zeker, hier wordt de gemeente aangesproken, terwijl alleen de ware gelovigen dit zich in waarheid toe-eigenen.
Maar in de samenvatting is de 'je' niet consequent bedoeld als gelovige, zie bv. I.16 en I.18. Het 'ons' voor het belijden van de Kerk in de oorspronkelijke D.L. lijkt mij dan toch verre te verkiezen.

[Herman]

Zeker, hier wordt de gemeente aangesproken, terwijl alleen de ware gelovigen dit zich in waarheid toe-eigenen.
Maar in de samenvatting is de 'je' niet consequent bedoeld als gelovige, zie bv. I.16 en I.18. Het 'ons' voor het belijden van de Kerk in de oorspronkelijke D.L. lijkt mij dan toch verre te verkiezen.

Ik ben het er mee eens dat het woord 'je' niet eenduidige slaat op de gelovige. Maar dat vind ik dan geen verhindering, omdat de contekst in 16 en 18 duidelijk anders is en het je goed is ingebed in de daar genoemde gestalten van kleinmoedige of tegenstander.

Overigens was ik tot nog toe van mening dat artikel I.16 (origineel) wél spreekt over het ware geloof. Maar jij ziet dat anders?

[Valcke]

Zeker, hier wordt de gemeente aangesproken, terwijl alleen de ware gelovigen dit zich in waarheid toe-eigenen.
Maar in de samenvatting is de 'je' niet consequent bedoeld als gelovige, zie bv. I.16 en I.18. Het 'ons' voor het belijden van de Kerk in de oorspronkelijke D.L. lijkt mij dan toch verre te verkiezen.

Ik ben het er mee eens dat het woord 'je' niet eenduidige slaat op de gelovige. Maar dat vind ik dan geen verhindering, omdat de contekst in 16 en 18 duidelijk anders is en het je goed is ingebed in de daar genoemde gestalten van kleinmoedige of tegenstander.

Overigens was ik tot nog toe van mening dat artikel I.16 (origineel) wél spreekt over het ware geloof. Maar jij ziet dat anders?

Wat 'je' betreft: ook in de andere artikelen mag 'je' in de samenvatting niet overal gelijk gesteld worden aan de gelovige. Het perspectief verandert voortdurend. Uit de context mag dat dan wel duidelijk zijn, maar het persoonlijk-belijdende element is toch uit de teksten verdwenen (wat met 'ons' wel het geval was).

Ten aanzien van I.16: We hebben dat ooit (hier op het forum) onderzocht aan de hand van de Acta op basis van overeenkomende passages in de oordelen van de godgeleerden ten tijde van de Synode. Dat moet nog ergens op het forum te vinden zijn. I.16 valt overigens uiteen in twee delen (eigenlijk drie). Voor het tweede deel is het m.i. duidelijk dat het gaat om ware gelovigen. Voor de eerste groep is dat m.i. minder duidelijk. Dit lees ik als een aanmoediging van hen die de middelen met ernst gebruiken maar niet (of nog niet) belijden kunnen dat zij gelovigen zijn.

[Valcke]

Ik heb teruggevonden wat hierover in 2015 geschreven is:

D.L. 1-16.
1.Die het levend geloof in Christus, of het zeker vertrouwen des harten, den vrede der consciëntie, de betrachting van de kinderlijke gehoorzaamheid, den roem in God door Christus, in zich nog niet krachtiglijk gevoelen, en nochtans de middelen gebruiken, door welke God beloofd heeft deze dingen in ons te werken, die moeten niet mismoedig worden, wanneer zij van de verwerping horen gewagen, noch zichzelven onder de verworpenen rekenen, maar in het waarnemen der middelen vlijtig voortgaan, naar den tijd van overvloediger genade vuriglijk verlangen, en dien met eerbiedigheid en ootmoedigheid verwachten.

Om de uitdrukking 'naar den tijd van overvloediger genade vuriglijk verlangen' te kunnen plaatsen, ben ik bij de Synopsis te rade gegaan, het theologisch leerboek van de Leidse theologen die ook bij de Synode betrokken waren.
Daar lezen we in het hoofdstuk over de Roeping:

Synopsis schreef: Hoezeer sommige gaven die uit het samengaan van beide roepingen [inwendige en uitwendige P.] voortvloeien, en de geveinsden en de uitverkorenen gemeen zijn, namelijk de gave van de kennis en smaak van het goede woord Gods en de krachten der toekomende eeuw, de geveinsden ter zaligheid niet voldoende zijn, - zijn ze toch in de uitverkorenen voorbereidend (proparaskeuastika)ter zaligheid, en naar het welbehagen Gods jegens hen, voorlopers van meerdere genade, van welke anderen met recht naar verdienste verstoken blijven, omdat zij die eerste gaven niet recht gebruiken.

Er kan dus 'genade' zijn die niet zaligmakend is, maar wel in de uitverkorenen voorbereidend. Wellicht zijn er in de Acta ook dergelijke uitspraken te vinden, maar dat weet Zonderling misschien wel.

Nog even over deze passage in D.L. I.16 (de eerste daar genoemde mensen). @Posthoorn heeft er terecht erop gewezen dat de D.L. hier niet beogen een wedergeborene of levendgemaakte voor te stellen, maar spreken van een onwedergeborene. Dat wordt ook bevestigd uit de context van deze passage in relatie tot de Remonstrantse twisten. De Remonstranten leerden dat wanneer mensen de middelen ernstig waarnamen dat God dan wel 'meerdere genade' geven zou. De contra-remonstranten leerden echter dat God de mens niets schuldig is. De term 'meerdere genade' betekent dan ook: méér genade dan de genade van de uitwendige bediening van het Evangelie of van de uitwendige roeping. In de Acta van de Dordtse Synode zijn meerdere passages aan het krijgen van 'meerdere genade' gewijd. Steeds gaat het dan om onherborenen; mensen die verkeren onder de Evangeliedienst en de uitwendige roeping. Dit bevestigt inderdaad de eerder door @Posthoorn geuite opvatting dat we in D.L. I.16 bij de beschrijving die Tiberius geeft, volgens de Dordtse vaderen te maken hebben met onherborenen. ZIJ worden hier aangemoedigd om ernstig in het gebruik van de middelen voort te gaan. Zij behoeven ook niet te verschrikken voor de leer van de verkiezing en de verwerping. Dat is een belangrijke pastorale notie de de Dordtse vaderen bij de leer van de verkiezing maken. Het is er vér vandaan dat zij hiermee zouden willen spreken over de levendmaking of wedergeboorte. (Anders ligt het met de tweede groep mensen in D.L. I.16, maar dat citeerde Tiberius niet.) Over de levendmaking en wedergeboorte spreken zij zeer nadrukkelijk in het bekende artikel III.IV.12-14, waarin levendmaking, wedergeboorte met het dadelijk geloven en aannemen van Christus verbonden wordt.

N.B. voor de tweede passage in D.L. I.16 geldt dit niet. Daar gaat het zeker over gelovigen. Vandaar ook dat deze passage begint met de woorden: 'Veel minder behoren voor deze leer van de verwerping verschrikt te worden, enz.'

[Bezorgd]

Iedereen ging er bij het lezen van de samenvatting vanuit dat de DL een algemene verzoening leerde natuurlijk. Wat een verwarring in ref NL. Dat moet snel worden rechtgezet.

Het sarcasme druipt er weer vanaf...

Maar jij weet net zo goed dat er mensen zijn, ook jongeren, die met deze zinsnede toch een bepaalde kant uitgaan. Dus het is wel juist, deze reactie van ds. Schot.

Je doet wel aan inlegkunde. Maar deels zat die ondertoon er wel in ja.
Het gaat hier om een samenvatting in wat eenvoudigere taal die eenmalig geschreven is voor jongeren in een herdenkingsjaar.
En het is geen samenvatting van de bijbel, het is zelfs geen kinderbijbel. Het is een samenvatting van een waardevol maar door mensen geschreven belijdenisgeschrift.
Laten we maar een beetje nuchter doen. We hebben in onze gezindte veel te veel Nehustans

[Valcke]

Iedereen ging er bij het lezen van de samenvatting vanuit dat de DL een algemene verzoening leerde natuurlijk. Wat een verwarring in ref NL. Dat moet snel worden rechtgezet.

Het sarcasme druipt er weer vanaf...

Maar jij weet net zo goed dat er mensen zijn, ook jongeren, die met deze zinsnede toch een bepaalde kant uitgaan. Dus het is wel juist, deze reactie van ds. Schot.

Je doet wel aan inlegkunde. Maar deels zat die ondertoon er wel in ja.
Het gaat hier om een samenvatting in wat eenvoudigere taal die eenmalig geschreven is voor jongeren in een herdenkingsjaar.
En het is geen samenvatting van de bijbel, het is zelfs geen kinderbijbel. Het is een samenvatting van een waardevol maar door mensen geschreven belijdenisgeschrift.
Laten we maar een beetje nuchter doen. We hebben in onze gezindte veel te veel Nehustans

De laatste opmerking vind ik echt misplaatst. Om het vasthouden aan onze belijdenis hiermee te vergelijken. Kun je dan niet zien, dat de belijdenis meer en meer losgelaten wordt? De opmerking van ds. Schot betrof bovendien bepaald geen kleinigheid, maar het centrale onderdeel van het tweede hoofdstuk.

[Bezorgd]

Iedereen ging er bij het lezen van de samenvatting vanuit dat de DL een algemene verzoening leerde natuurlijk. Wat een verwarring in ref NL. Dat moet snel worden rechtgezet.

Het sarcasme druipt er weer vanaf...

Maar jij weet net zo goed dat er mensen zijn, ook jongeren, die met deze zinsnede toch een bepaalde kant uitgaan. Dus het is wel juist, deze reactie van ds. Schot.

Je doet wel aan inlegkunde. Maar deels zat die ondertoon er wel in ja.
Het gaat hier om een samenvatting in wat eenvoudigere taal die eenmalig geschreven is voor jongeren in een herdenkingsjaar.
En het is geen samenvatting van de bijbel, het is zelfs geen kinderbijbel. Het is een samenvatting van een waardevol maar door mensen geschreven belijdenisgeschrift.
Laten we maar een beetje nuchter doen. We hebben in onze gezindte veel te veel Nehustans

De laatste opmerking vind ik echt misplaatst. Om het vasthouden aan onze belijdenis hiermee te vergelijken. Kun je dan niet zien, dat de belijdenis meer en meer losgelaten wordt? De opmerking van ds. Schot betrof bovendien bepaald geen kleinigheid, maar het centrale onderdeel van het tweede hoofdstuk.

Ik begrijp dat de opmerking wat verduidelijking behoeft.
Nee de belijdenis is geen Nehustan. Maar wel de exegetische nauwkeurigheid waarin elk woord gewogen wordt, op dezelfde wijze dat een bijbelwoord gewogen wordt. Dat merk je bij HC preken ook.
En daarin vind ik onze gezindte soms wat te ver in gaan. Het zijn uiteindelijk menselijke geschriften, wel gegrond, maar nooit op één lijn te zetten met Gods Woord. Je mag er zelfs, itt Gods Woord, kritische vragen bij stellen.
En wat de samenvatting betreft: wees blij met zon verduidelijking. De jongeren lezen het misschien een keer door. En het doel van alles is om de DL onder de aandacht te brengen , niet als vervanging van.

[refo]

Christenen uit de hele wereld lezen 1 Johannes 2 vers 2 : En Hij is een verzoening voor onze zonden; en niet alleen voor de onze, maar ook voor de zonden der gehele wereld.
Zij nemen dat woord letterlijk, omdat dat zo in de bijbel staat. Dus de zgn algemene verzoening heeft goede papieren. Iets dergelijks is vaker op te tekenen uit de bijbel. We moeten als reformatorisch Nederland nu niet gaan doen alsof we op dit punt de exegetische wijsheid in pacht hebben.

[Valcke]

Christenen uit de hele wereld lezen 1 Johannes 2 vers 2 : En Hij is een verzoening voor onze zonden; en niet alleen voor de onze, maar ook voor de zonden der gehele wereld.
Zij nemen dat woord letterlijk, omdat dat zo in de bijbel staat. Dus de zgn algemene verzoening heeft goede papieren. Iets dergelijks is vaker op te tekenen uit de bijbel. We moeten als reformatorisch Nederland nu niet gaan doen alsof we op dit punt de exegetische wijsheid in pacht hebben.

Als je de leer van de algemene verzoening wilt verdedigen, dan lijkt het mij dat je een nieuw topic moet openen en niet dit topic daarvoor misbruiken.

We kunnen deze tekst trouwens letterlijk lezen en toch de leer van de algemene verzoening niet aanhangen. Nooit gehoord over het verschil van de genoegzaamheid van Christus' offerande en de kracht of het effect van Zijn verzoening? Het eerste is algemeen (een verzoening genoegzaam voor de gehele wereld), het tweede niet.

[liz boer]

Christenen uit de hele wereld lezen 1 Johannes 2 vers 2 : En Hij is een verzoening voor onze zonden; en niet alleen voor de onze, maar ook voor de zonden der gehele wereld.
Zij nemen dat woord letterlijk, omdat dat zo in de bijbel staat. Dus de zgn algemene verzoening heeft goede papieren. Iets dergelijks is vaker op te tekenen uit de bijbel. We moeten als reformatorisch Nederland nu niet gaan doen alsof we op dit punt de exegetische wijsheid in pacht hebben.

Als je de leer van de algemene verzoening wilt verdedigen, dan lijkt het mij dat je een nieuw topic moet openen en niet dit topic daarvoor misbruiken.

We kunnen deze tekst trouwens letterlijk lezen en toch de leer van de algemene verzoening niet aanhangen. Nooit gehoord over het verschil van de genoegzaamheid van Christus' offerande en de kracht of het effect van Zijn verzoening? Het eerste is algemeen (een verzoening genoegzaam voor de gehele wereld), het tweede niet.

Ik vond er een evenwichtig stukje over: https://www.digibron.nl/search/detail/d ... lle-mensen

[Bert Mulder]

Christenen uit de hele wereld lezen 1 Johannes 2 vers 2 : En Hij is een verzoening voor onze zonden; en niet alleen voor de onze, maar ook voor de zonden der gehele wereld.
Zij nemen dat woord letterlijk, omdat dat zo in de bijbel staat. Dus de zgn algemene verzoening heeft goede papieren. Iets dergelijks is vaker op te tekenen uit de bijbel. We moeten als reformatorisch Nederland nu niet gaan doen alsof we op dit punt de exegetische wijsheid in pacht hebben.

Christus is inderdaad voor allen gestorven. Maar, sinds die zaligheid alleen door het geloof is, is het voor allen die geloven...

[Jantje]

1 Johannes 2 vers 2
En Hij is een Verzoening (8) voor onze zonden (9); en niet alleen voor de onze (10), maar ook voor de zonden der gehele wereld (11).
[list][*]Kanttekening 8: Grieks: Hilasmos, Verzoening, dat is, Verzoener; gelijk in denzelfden zin Paulus Hem noemt Hilasterion, dat is, Verzoendeksel (Romeinen 3 vers 25). En Hij wordt hier de Verzoening Zelve genaamd, omdat Hij Zichzelven tot verzoening heeft opgeofferd (Johannes 17 vers 19, Hebreeën 10 vers 14), en dat Hij alleen en volmaaktelijk ons met God verzoend heeft (Hebreeën 9 vers 28).
[*]Kanttekening 9: Namelijk omdat Hij voor dezelve in onze plaats de straf dragende, en daarmede de gerechtigheid Gods voldoende, den toorn Gods stilt, en alzo God met de mensen verzoent (2 Korinthe 5 vers 21).
[*]Kanttekening 10: Namelijk der apostelen en der andere gelovigen die nu leven.
[*]Kanttekening 11: Dat is, van alle mensen die in de ganse wereld uit alle volken (Johannes 11 vers 52, Openbaringen 5 vers 9) nog in Hem zullen geloven. Want dat Hij alle en een ieder mens in de gehele wereld met God niet verzoent, blijkt zo uit de ervaring, alsook daaruit dat Hij niet voor alle en voor een ieder mens den Vader heeft gebeden (Johannes 17 vers 9), maar alleen voor degenen die in Hem zullen geloven (Johannes 17 vers 20).[/list]