Onze naïviteit en onze onverschilligheid.
Geplaatst: 24 jun 2016, 01:35
Vanavond las ik verontrustende ontwikkelingen. Helaas past dat niet meer in het topic dat ik daarover had geopend.
Ik laat nu dr. B.J. Spruyt aan het woord. Niet dat hij onfeilbaar zou zijn, maar wat ik meer zeg: wees wel wakker, want er zijn geesten bezig om zo mogelijk alles te vernietigen. En dat juist van binnenuit door onze naïviteit en onverschilligheid.
Hier het citaat wat in het vandaag verschenen nummer van GezinsGids staat:
“DE RECHTSTAAT IS DE LAATSTE WEERHOUDER VAN DE MACHT VAN DE ANTICHRIST”
BEDDING EN BEDREIGING
Wat betekenen de vrijheidsgrondrechten voor christenen?
Vrijheid van meningsuiting, van godsdienst, van onderwijs: dat zijn toch ‘liberale dingetjes’? Nee, zegt dr. Bart Jan Spruyt.
Ze wortelen in de christelijke traditie en vormen de bedding waarin waarin Gods Koninkrijk zich verbreidt. Jan Schippers laat zien hoe diezelfde grondrechten de vrijheid van christenen kan bedreigen. “Verzet je tegen iedere poging ze af te schaffen of in te perken.”
(Ik laat het artikel van Jan Schippers nu weg, kan eventueel later geplaatst worden (-DIA-))
Wij moeten zuinig zijn op vrijheden die geregeld zijn binnen grondrechten, vindt dr. B.J. Spruyt. Door een combinatie van onverschilligheid en naïviteit is de gereformeerde gezindte zich daar niet goed genoeg van bewust. “Er waart een geest rond die ons dwingt om onze opvattingen te relativeren.”
Krachtdadig en onverschrokken kruist dr. B.J. Spruyt (52) de degens met seculiere denkers, politici en publicisten van deze tijd. Met zijn fenomenale kennis van historie en ontwikkelingen weet hij hun denkbeelden tot op de wortels bloot te leggen. Tegelijkertijd laat Spruyt geregeld zijn christelijke medeburgers in de spiegel kijken. Zeker als het gaat om de grondrechten die samenhangen met vrijheden.
Vrijheid is een grondrecht. Waar komen due rechten historisch gezien vandaan?
“In onze Grondwet zijn diverse vrijheden vastgelegd: de vrijheid van godsdienst, van vereniging, van meningsuiting, van onderwijs. Dat zijn zaken waarvan de overheid erkent dat ieder individu daar recht op heeft. Bij de waardering van die vrijheden doen we er goed aan ons in de eerste plaats te realiseren dat zij geen product zijn van de Verlichting of de Franse Revolutie. Voor het eerst werden zij geformuleerd in christelijke teksten uit de Middeleeuwen en daarna in belangrijke documenten als bijvoorbeeld de Unie van Utrecht (1579) en het Plakkaat van Verlatinge (1581).
Dat deze rechten voor het eerst in een christelijke cultuur zijn vastgelegd en verdedigd heeft alles te maken met het christelijke mensbeeld. We zijn tot alle kwade geneigd, ook de overheden zijn dat. Mensen moeten dus tegen overheden worden beschermd. En ze hebben recht op die bescherming omdat zij schepselen van God zijn en als zodanig ook dragers van vrijheden ten opzichte van andere mensen.”
Hoe ver strekt vrijheid, wat u betreft?
“We moete zuinig zijn op vrijheden. Een overheid heeft macht, en macht corrumpeert. Al te gemakkelijk veranderd een overheid van een herder in een wolf, zoals onze vaderen het formuleerden. Daarom moet er een bereik zijn waarover de overheid niets te vertellen heeft en waarin burgers hun eigen keuzes kunnen maken. We mogen ons geloof vrij belijden, een eigen politieke partij oprichten, onze mening uiten en de overheid bekritiseren zonder dat we daardoor in de gevangenis belanden. Ouders mogen scholen oprichten waar het onderwijs in overeenstemming is met het geloof in gezin en kerk.
Dat zijn belangrijke verworvenheden, die als het ware de bedding vormen waarbinnen het Koninkrijk Gods zich verbreidt. Met een verwijzing naar 2 Thessalonicenzen 2 moeten we zeggen dat de rechtstaat de laatste weerhouder is van de macht van de antichrist. Er zijn christelijke politici die het bijna gênant lijken te vinden dat zij zich moeten beroepen op constitutionele vrijheden, alsof dat liberale dingetjes uit de negentiende eeuw zijn. Daarmee trappen ze in het misleidende verhaal dat liberalen over de herkomst van onze vrijheden vertellen!
Natuurlijk is de vrijheid niet onbegrensd. De Nederlandse wet stelt duidelijke grenzen aan bijvoorbeeld de vrijheid van meningsuiting. Het is bijzonder spijtig dat al die bepalingen in de praktijk vaak niet meer zijn dan een dode letter.
Problematischer wordt het wanneer een bepaald artikel uit de Grondwet, artikel 1 (het verbod op discriminatie), wordt ingezet om de andere vrijheden waar ik het zojuist over had, te relativeren. Of wanneer wordt gezegd dat individuele vrijheden door groepen moeten worden gerespecteerd.”
Voortgaande individualisering kan een bedreiging vormen voor de vrijheid van godsdienst. Deelt u die stelling?
“Dat is zeker het geval. Politici zeggen steeds vaker dat alleen individuen de dragers van de rechten zijn en dat iedere groep waarvan die indibiduen deel uitmaken de rechten van het individu moeten respecteren. Dat betekent bijvoorbeeld dat een reformatorische school wel iets mag vinden van homoseksualiteit maar een homoseksuele leraar toch moet accepteren omdat die als individu recht heeft op gelijke behandeling, wat zijn seksuele geaardheid ook is."
Dat is een bedenkelijke ontwikkeling omdat zij de vrijheid van godsdienst en godsdienst van binnenuit uitholt. Het is ook in strijd met de tekst van de Grondwet waar bijvoorbeeld duidelijk staat dat de vrijheid van godsdienst ook een collectief recht is: we hebben het recht om alleen of met anderen ons eigen geloof te belijden.
Wat onze eigen gezindte betreft ben ik erg bang voor een gevaarlijke combinatie van onverschilligheid en naïviteit.
Onverschilligheid, omdat we onze eigen scholen heel normaal zijn gaan vinden en ons niet meer realiseren welk een groot voorrecht dat eigen onderwijs is, met name wat betreft de kansen op vorming die zij biedt.
Naïviteit, omdat je nog zo vaak mensen tegenkomt die toch nog tamelijk beschermd leven en zich niet kunnen voorstellen welke geest zich van de hoofdstroom in politiek en samenleving meester heeft gemaakt. Die geest dwingt ons eigenlijk om onszelf en onze opvattingen te relativeren. Vanuit het christelijk geloof is dat onmogelijk.”
Is het denkbaar dat de grondrechten in de toekomst de vrijheid van christenen en hun instituten belemmeren?
“Ja, dat lijkt meer dan een theoretische mogelijkheid. We hebben gezien hoe de vrijheid van vereniging als de SGP om een bepaald vrouwenstandpunt in te nemen, al is belemmerd. Hoe je dat standpunt ook beoordeelt, de dwang was schokkend en pijnlijk.
De dwang om homoseksualiteit als gelijk aan heteroseksualiteit te accepteren kan gevolgen hebben voor onze scholen en kerken. Een beroep op de rechten van het kind wordt tegenwoordig als belangrijkste argument ingebracht in de strijd tegen jongensbesnijdenis. Voor onze dooppraktijk kan dat ook gevolgen hebben.
De VVD wil kerkverbanden die een bedreiging vormen, verbieden en opheffen. Dat plan lijkt zich vooralsnog tegen salafistische moskeeën te richten. Maar stel nu eens dat er een moment aanbreekt ook elke vorm van discriminatie als een integraal onderdeel van de rechtsorde wordt gezien? Dan komen wij ook aan de beurt.
Er is een politiek-incorrecte vorm van islamofobie bij de PVV van Geert Wilders. Maar er is ook een politiek-correcte vorm van islamofobie. Die tref je aan bij politici die de islam als een bedreiging voor onze moderne levensstijl zien maar zich niet tegen de islam als zodaning willen keren en daarom alle vormen van religie op één hoop gooien. Alle vormen van monotheïsme zijn gevaarlijk omdat deze gelovigen een God dienen en aanbidden die hen ieder moment kan opdragen iets te doen wat tegen de democratische rechtsorde ingaat. En daaerom moeten ze allemaal goed in de gaten worden gehouden. In Engeland komen ambtenaren al controleren bij het onderwijs op zondagscholen."
Hoe dienen christenen -en politici die hen vertegenwoordigen- zich op te stellen in de discussies rondom grondrechten?
“Een beetje moedig zou ik zeggen. Maak de herkomst van de grondrechten duidelijk, en de aard en betekenis van die grondrechten en de reikwijdte. En verzet je tegen iedere poging om die grondrechten vanuit een liberale ideologie in te perken of af te schaffen.
Er is nog een gevaar dat onze gezindte bedreigt. Tenminste als je hier en daar in het land voor zaaltjes staat. Dan hoor je mensen wel zeggen: Ach, laat maar die vrijheden, als christenen behoren we te worden vervolgd. Ik ben bang dat die gedachte wel eens op een bepaalde zelfoverschatting kan berusten. Ik ben ook bang dat mensen die zoiets zeggen ook weinig oog hebben voor de kaders waarbinnen we ons geloof kunnen blijven overdragen. Ik houdt het liever bij wat Groen van Prinster zei. Die maakte zich weinig illusies over de toekomst en vreesde dat het vacuüm van de moderne samenleving zich zou vullen met ideologieën die een anti-christelijkje spits hadden. Maar het maakt wat uit, zei Groen, of die ontwikkelingen zich dankzij ons of ondanks ons voltrekken. Dank zij ons gebrek aan waakzaamheid, of ondanks onze strijd tegen die ontwikkelingen."
Ik laat nu dr. B.J. Spruyt aan het woord. Niet dat hij onfeilbaar zou zijn, maar wat ik meer zeg: wees wel wakker, want er zijn geesten bezig om zo mogelijk alles te vernietigen. En dat juist van binnenuit door onze naïviteit en onverschilligheid.
Hier het citaat wat in het vandaag verschenen nummer van GezinsGids staat:
“DE RECHTSTAAT IS DE LAATSTE WEERHOUDER VAN DE MACHT VAN DE ANTICHRIST”
BEDDING EN BEDREIGING
Wat betekenen de vrijheidsgrondrechten voor christenen?
Vrijheid van meningsuiting, van godsdienst, van onderwijs: dat zijn toch ‘liberale dingetjes’? Nee, zegt dr. Bart Jan Spruyt.
Ze wortelen in de christelijke traditie en vormen de bedding waarin waarin Gods Koninkrijk zich verbreidt. Jan Schippers laat zien hoe diezelfde grondrechten de vrijheid van christenen kan bedreigen. “Verzet je tegen iedere poging ze af te schaffen of in te perken.”
(Ik laat het artikel van Jan Schippers nu weg, kan eventueel later geplaatst worden (-DIA-))
Wij moeten zuinig zijn op vrijheden die geregeld zijn binnen grondrechten, vindt dr. B.J. Spruyt. Door een combinatie van onverschilligheid en naïviteit is de gereformeerde gezindte zich daar niet goed genoeg van bewust. “Er waart een geest rond die ons dwingt om onze opvattingen te relativeren.”
Krachtdadig en onverschrokken kruist dr. B.J. Spruyt (52) de degens met seculiere denkers, politici en publicisten van deze tijd. Met zijn fenomenale kennis van historie en ontwikkelingen weet hij hun denkbeelden tot op de wortels bloot te leggen. Tegelijkertijd laat Spruyt geregeld zijn christelijke medeburgers in de spiegel kijken. Zeker als het gaat om de grondrechten die samenhangen met vrijheden.
Vrijheid is een grondrecht. Waar komen due rechten historisch gezien vandaan?
“In onze Grondwet zijn diverse vrijheden vastgelegd: de vrijheid van godsdienst, van vereniging, van meningsuiting, van onderwijs. Dat zijn zaken waarvan de overheid erkent dat ieder individu daar recht op heeft. Bij de waardering van die vrijheden doen we er goed aan ons in de eerste plaats te realiseren dat zij geen product zijn van de Verlichting of de Franse Revolutie. Voor het eerst werden zij geformuleerd in christelijke teksten uit de Middeleeuwen en daarna in belangrijke documenten als bijvoorbeeld de Unie van Utrecht (1579) en het Plakkaat van Verlatinge (1581).
Dat deze rechten voor het eerst in een christelijke cultuur zijn vastgelegd en verdedigd heeft alles te maken met het christelijke mensbeeld. We zijn tot alle kwade geneigd, ook de overheden zijn dat. Mensen moeten dus tegen overheden worden beschermd. En ze hebben recht op die bescherming omdat zij schepselen van God zijn en als zodanig ook dragers van vrijheden ten opzichte van andere mensen.”
Hoe ver strekt vrijheid, wat u betreft?
“We moete zuinig zijn op vrijheden. Een overheid heeft macht, en macht corrumpeert. Al te gemakkelijk veranderd een overheid van een herder in een wolf, zoals onze vaderen het formuleerden. Daarom moet er een bereik zijn waarover de overheid niets te vertellen heeft en waarin burgers hun eigen keuzes kunnen maken. We mogen ons geloof vrij belijden, een eigen politieke partij oprichten, onze mening uiten en de overheid bekritiseren zonder dat we daardoor in de gevangenis belanden. Ouders mogen scholen oprichten waar het onderwijs in overeenstemming is met het geloof in gezin en kerk.
Dat zijn belangrijke verworvenheden, die als het ware de bedding vormen waarbinnen het Koninkrijk Gods zich verbreidt. Met een verwijzing naar 2 Thessalonicenzen 2 moeten we zeggen dat de rechtstaat de laatste weerhouder is van de macht van de antichrist. Er zijn christelijke politici die het bijna gênant lijken te vinden dat zij zich moeten beroepen op constitutionele vrijheden, alsof dat liberale dingetjes uit de negentiende eeuw zijn. Daarmee trappen ze in het misleidende verhaal dat liberalen over de herkomst van onze vrijheden vertellen!
Natuurlijk is de vrijheid niet onbegrensd. De Nederlandse wet stelt duidelijke grenzen aan bijvoorbeeld de vrijheid van meningsuiting. Het is bijzonder spijtig dat al die bepalingen in de praktijk vaak niet meer zijn dan een dode letter.
Problematischer wordt het wanneer een bepaald artikel uit de Grondwet, artikel 1 (het verbod op discriminatie), wordt ingezet om de andere vrijheden waar ik het zojuist over had, te relativeren. Of wanneer wordt gezegd dat individuele vrijheden door groepen moeten worden gerespecteerd.”
Voortgaande individualisering kan een bedreiging vormen voor de vrijheid van godsdienst. Deelt u die stelling?
“Dat is zeker het geval. Politici zeggen steeds vaker dat alleen individuen de dragers van de rechten zijn en dat iedere groep waarvan die indibiduen deel uitmaken de rechten van het individu moeten respecteren. Dat betekent bijvoorbeeld dat een reformatorische school wel iets mag vinden van homoseksualiteit maar een homoseksuele leraar toch moet accepteren omdat die als individu recht heeft op gelijke behandeling, wat zijn seksuele geaardheid ook is."
Dat is een bedenkelijke ontwikkeling omdat zij de vrijheid van godsdienst en godsdienst van binnenuit uitholt. Het is ook in strijd met de tekst van de Grondwet waar bijvoorbeeld duidelijk staat dat de vrijheid van godsdienst ook een collectief recht is: we hebben het recht om alleen of met anderen ons eigen geloof te belijden.
Wat onze eigen gezindte betreft ben ik erg bang voor een gevaarlijke combinatie van onverschilligheid en naïviteit.
Onverschilligheid, omdat we onze eigen scholen heel normaal zijn gaan vinden en ons niet meer realiseren welk een groot voorrecht dat eigen onderwijs is, met name wat betreft de kansen op vorming die zij biedt.
Naïviteit, omdat je nog zo vaak mensen tegenkomt die toch nog tamelijk beschermd leven en zich niet kunnen voorstellen welke geest zich van de hoofdstroom in politiek en samenleving meester heeft gemaakt. Die geest dwingt ons eigenlijk om onszelf en onze opvattingen te relativeren. Vanuit het christelijk geloof is dat onmogelijk.”
Is het denkbaar dat de grondrechten in de toekomst de vrijheid van christenen en hun instituten belemmeren?
“Ja, dat lijkt meer dan een theoretische mogelijkheid. We hebben gezien hoe de vrijheid van vereniging als de SGP om een bepaald vrouwenstandpunt in te nemen, al is belemmerd. Hoe je dat standpunt ook beoordeelt, de dwang was schokkend en pijnlijk.
De dwang om homoseksualiteit als gelijk aan heteroseksualiteit te accepteren kan gevolgen hebben voor onze scholen en kerken. Een beroep op de rechten van het kind wordt tegenwoordig als belangrijkste argument ingebracht in de strijd tegen jongensbesnijdenis. Voor onze dooppraktijk kan dat ook gevolgen hebben.
De VVD wil kerkverbanden die een bedreiging vormen, verbieden en opheffen. Dat plan lijkt zich vooralsnog tegen salafistische moskeeën te richten. Maar stel nu eens dat er een moment aanbreekt ook elke vorm van discriminatie als een integraal onderdeel van de rechtsorde wordt gezien? Dan komen wij ook aan de beurt.
Er is een politiek-incorrecte vorm van islamofobie bij de PVV van Geert Wilders. Maar er is ook een politiek-correcte vorm van islamofobie. Die tref je aan bij politici die de islam als een bedreiging voor onze moderne levensstijl zien maar zich niet tegen de islam als zodaning willen keren en daarom alle vormen van religie op één hoop gooien. Alle vormen van monotheïsme zijn gevaarlijk omdat deze gelovigen een God dienen en aanbidden die hen ieder moment kan opdragen iets te doen wat tegen de democratische rechtsorde ingaat. En daaerom moeten ze allemaal goed in de gaten worden gehouden. In Engeland komen ambtenaren al controleren bij het onderwijs op zondagscholen."
Hoe dienen christenen -en politici die hen vertegenwoordigen- zich op te stellen in de discussies rondom grondrechten?
“Een beetje moedig zou ik zeggen. Maak de herkomst van de grondrechten duidelijk, en de aard en betekenis van die grondrechten en de reikwijdte. En verzet je tegen iedere poging om die grondrechten vanuit een liberale ideologie in te perken of af te schaffen.
Er is nog een gevaar dat onze gezindte bedreigt. Tenminste als je hier en daar in het land voor zaaltjes staat. Dan hoor je mensen wel zeggen: Ach, laat maar die vrijheden, als christenen behoren we te worden vervolgd. Ik ben bang dat die gedachte wel eens op een bepaalde zelfoverschatting kan berusten. Ik ben ook bang dat mensen die zoiets zeggen ook weinig oog hebben voor de kaders waarbinnen we ons geloof kunnen blijven overdragen. Ik houdt het liever bij wat Groen van Prinster zei. Die maakte zich weinig illusies over de toekomst en vreesde dat het vacuüm van de moderne samenleving zich zou vullen met ideologieën die een anti-christelijkje spits hadden. Maar het maakt wat uit, zei Groen, of die ontwikkelingen zich dankzij ons of ondanks ons voltrekken. Dank zij ons gebrek aan waakzaamheid, of ondanks onze strijd tegen die ontwikkelingen."