Zacheüs (uit: Schriftuurlijk bevindelijke prediking)

[Cantate]

Het argument dat Calvijn het anders verwoord is derhalve niet legitiem, tenzij men kan aantonen dat de verklaring van Calvijn de verklaring van ds. Schot uitsluit

Calvijn ziet dat de blinde bij Jezus komt als een gelovige. Christus stelt zijn geloof op de proef, door hem slijk op de ogen te smeren. Zo alle grote uitleggers.

Dat staat haaks op de uitleg die ds. Schot geeft, namelijk dat de blinde als een niet-gelovende bij Jezus komt, die eerst aan zijn kwaal ontdekt moet worden, etc

Er kan maar één uitleg waar zijn. Wie hier ds. Schot gelijk geeft, zegt dat de grote uitleggers zoals Calvijn, Matthew Henry, etc ernaast zitten.

Ik zie in Joh. 9 dat Jezus voorbijging en de blinde zag. Nergens lees ik dat de blinde naar Jezus gaat. Was dat zo geweest dan had het geklopt. Dan was er al geloof geweest. Zonder geloof gaat niemand tot Jezus. Dát is Bijbels.

En Zacheüs dan? Weinig geloof te vinden bij deze man. Uitsluitend nieuwsgierigheid.

[Ander]

Het argument dat Calvijn het anders verwoord is derhalve niet legitiem, tenzij men kan aantonen dat de verklaring van Calvijn de verklaring van ds. Schot uitsluit

Calvijn ziet dat de blinde bij Jezus komt als een gelovige. Christus stelt zijn geloof op de proef, door hem slijk op de ogen te smeren. Zo alle grote uitleggers.

Dat staat haaks op de uitleg die ds. Schot geeft, namelijk dat de blinde als een niet-gelovende bij Jezus komt, die eerst aan zijn kwaal ontdekt moet worden, etc

Er kan maar één uitleg waar zijn. Wie hier ds. Schot gelijk geeft, zegt dat de grote uitleggers zoals Calvijn, Matthew Henry, etc ernaast zitten.

Ik zie in Joh. 9 dat Jezus voorbijging en de blinde zag. Nergens lees ik dat de blinde naar Jezus gaat. Was dat zo geweest dan had het geklopt. Dan was er al geloof geweest. Zonder geloof gaat niemand tot Jezus. Dát is Bijbels.

En Zacheüs dan? Weinig geloof te vinden bij deze man. Uitsluitend nieuwsgierigheid.

Wellicht. Ik lees in die geschiedenis dat Jezus door Jericho ging. En later, nadat Zacheüs Jezus ontvangen had dat hij van Zichzelf zegt dat Hij gekomen is om te zoeken en zalig te maken dat verloren lag. Dus het is van tweeën een: nieuwsgierigheid of geloof. Of wil je hier beweren dat we zonder geloof ook wel tot Jezus gaan?

[eilander]

Het argument dat Calvijn het anders verwoord is derhalve niet legitiem, tenzij men kan aantonen dat de verklaring van Calvijn de verklaring van ds. Schot uitsluit

Calvijn ziet dat de blinde bij Jezus komt als een gelovige. Christus stelt zijn geloof op de proef, door hem slijk op de ogen te smeren. Zo alle grote uitleggers.

Dat staat haaks op de uitleg die ds. Schot geeft, namelijk dat de blinde als een niet-gelovende bij Jezus komt, die eerst aan zijn kwaal ontdekt moet worden, etc

Er kan maar één uitleg waar zijn. Wie hier ds. Schot gelijk geeft, zegt dat de grote uitleggers zoals Calvijn, Matthew Henry, etc ernaast zitten.

Ik zie in Joh. 9 dat Jezus voorbijging en de blinde zag. Nergens lees ik dat de blinde naar Jezus gaat. Was dat zo geweest dan had het geklopt. Dan was er al geloof geweest. Zonder geloof gaat niemand tot Jezus. Dát is Bijbels.

En Zacheüs dan? Weinig geloof te vinden bij deze man. Uitsluitend nieuwsgierigheid.

Zacheüs ging ook niet tot Jezus. Als het aan hem gelegen had, zou hij Jezus hebben "bekeken" terwijl Hij onder de boom doorliep, en daarna de boom uitgeklommen zijn en weer aan z'n werk gegaan.
Dat is althans mijn visie, die aansluit bij de gedachte dat enkel nieuwsgierigheid Zacheüs in de boom deed klimmen.

Er is ook een andere visie mogelijk. Namelijk dat Zacheüs een hartelijke begeerte had, meer dan alleen nieuwsgierigheid. Ik denk dat beide visies zeer wel mogelijk zijn.

[Erasmiaan]

Calvijn ziet dat de blinde bij Jezus komt als een gelovige. Christus stelt zijn geloof op de proef, door hem slijk op de ogen te smeren. Zo alle grote uitleggers.

Dat staat haaks op de uitleg die ds. Schot geeft, namelijk dat de blinde als een niet-gelovende bij Jezus komt, die eerst aan zijn kwaal ontdekt moet worden, etc

Er kan maar één uitleg waar zijn. Wie hier ds. Schot gelijk geeft, zegt dat de grote uitleggers zoals Calvijn, Matthew Henry, etc ernaast zitten.

Ik zie in Joh. 9 dat Jezus voorbijging en de blinde zag. Nergens lees ik dat de blinde naar Jezus gaat. Was dat zo geweest dan had het geklopt. Dan was er al geloof geweest. Zonder geloof gaat niemand tot Jezus. Dát is Bijbels.

En Zacheüs dan? Weinig geloof te vinden bij deze man. Uitsluitend nieuwsgierigheid.

Zacheüs ging ook niet tot Jezus. Als het aan hem gelegen had, zou hij Jezus hebben "bekeken" terwijl Hij onder de boom doorliep, en daarna de boom uitgeklommen zijn en weer aan z'n werk gegaan.
Dat is althans mijn visie, die aansluit bij de gedachte dat enkel nieuwsgierigheid Zacheüs in de boom deed klimmen.

Er is ook een andere visie mogelijk. Namelijk dat Zacheüs een hartelijke begeerte had, meer dan alleen nieuwsgierigheid. Ik denk dat beide visies zeer wel mogelijk zijn.

Precies. Als iemand zegt dat hij uitsluitend nieuwsgierig was dan doet hij aan inlegkunde.

[Erasmiaan]

Precies. Als iemand zegt dat hij uitsluitend nieuwsgierig was dan doet hij aan inlegkunde.

De vraag is hoe dit wordt gepredikt. Geeft een predikant beide visies weer en werkt hij deze uit, of beperkt hij zich tot één visie?

Juist. Ik heb eens een preek gehoord van een predikant die beide visies openliet. Ook heb ik eens een preek gehoord van een predikant die zichzelf de vraag stelde of het geen nieuwsgierigheid was. Nee, zijn mening was van niet (en toen somde hij een aantal argumenten op waarom hij dacht dat het om iemand ging die het om Jezus te doen was). Enz.

Maar nu zegt hier iemand dat Zacheüs uitsluitend nieuwsgierig was. Dan zijn we het er toch wel over eens dat dát inlegkunde is?

[Afgewezen]

Ik denk dat de grote uitleggers meer recht doen aan de tekst, door te wijzen op de toepassingen die regelrecht uit de tekst komen, die de tekst zelf maakt. Ik denk dat die toepassingen echt niet minder geestelijk zijn.

Is het niet zo dat men achteraf probeert bepaalde dogmatische stellingen probeert te rechtvaardigen?

Ook grote uitleggers hebben hun theologische brillen op.
De uitleg van Calvijn bij de geschiedenis van Zacheüs is trouwens wel interessant: geen geloof, ook niet louter nieuwsgierigheid, maar een innerlijke betrekking op een hem nog onbekende Zaligmaker drijft hem tot Jezus.

[Ander]

Ik denk dat de grote uitleggers meer recht doen aan de tekst, door te wijzen op de toepassingen die regelrecht uit de tekst komen, die de tekst zelf maakt. Ik denk dat die toepassingen echt niet minder geestelijk zijn.

Is het niet zo dat men achteraf probeert bepaalde dogmatische stellingen probeert te rechtvaardigen?

Ook grote uitleggers hebben hun theologische brillen op.
De uitleg van Calvijn bij de geschiedenis van Zacheüs is trouwens wel interessant: geen geloof, ook niet louter nieuwsgierigheid, maar een innerlijke betrekking op een hem nog onbekende Zaligmaker drijft hem tot Jezus.

En wat houdt die innerlijke betrekking dan in, volgens Calvijn? Daar ben ik dan wel weer benieuwd naar.

[huisman]

Precies. Als iemand zegt dat hij uitsluitend nieuwsgierig was dan doet hij aan inlegkunde.

De vraag is hoe dit wordt gepredikt. Geeft een predikant beide visies weer en werkt hij deze uit, of beperkt hij zich tot één visie?

Juist. Ik heb eens een preek gehoord van een predikant die beide visies openliet. Ook heb ik eens een preek gehoord van een predikant die zichzelf de vraag stelde of het geen nieuwsgierigheid was. Nee, zijn mening was van niet (en toen somde hij een aantal argumenten op waarom hij dacht dat het om iemand ging die het om Jezus te doen was). Enz.

Maar nu zegt hier iemand dat Zacheüs uitsluitend nieuwsgierig was. Dan zijn we het er toch wel over eens dat dát inlegkunde is?

Nee, of je moet vinden dat Matthew Henry aan inlegkunde doet.

1. Hij wenste zeer Jezus te zien, te zien wat soort van mens Hij was, daar hij zoveel over Hem had horen spreken, vers 3 . Het is natuurlijk voor ons om, indien wij kunnen, hen te gaan zien, wier roem tot onze oren is door- gedrongen, daar wij allicht geneigd zijn te denken dat er iets buitengewoons op hun gelaat is te lezen; en wij zullen dan later tenminste kunnen zeggen dat wij dezen of dien beroemden man gezien hebben. Maar het oog wordt niet verzadigd met zien. Wij behoren nu te trachten Jezus te zien met het oog des geloofs, te zien wie Hij is; wij moeten Hem zien in de heilige inzettingen, ons daartoe begeven met het verlangen in ons hart: Wij wilden Jezus zien.

2. Hij kon zijne nieuwsgierigheid niet bevredigen in deze zaak, omdat hij klein van persoon was, en de schare zeer talrijk. Christus heeft er zich niet op toegelegd om zich te vertonen; Hij werd niet op de schouderen der mensen gedragen) zoals de paus in processies) opdat iedereen Hem zou kunnen zien; noch Hij noch Zijn koninkrijk kwam met uiterlijk gelaat, dat is met praalvertoon. Hij reed niet in een open wagen, zoals vorsten, maar, als onzer een, verloor Hij zich in de menigte, want het was nu de tijd Zijner vernedering. Zacheus was klein van gestalte, al de hem omringenden staken boven hem uit, zodat hij Jezus niet te zien kon krijgen. Velen, die klein van gestalte zijn, hebben een grote ziel en zijn levendig van geest. Wie zou niet liever een Zacheus dan een Saul wezen, hoewel deze van zijne schouderen en opwaarts hoger was dan al het volk? Laat hen, die klein van gestalte zijn, niet bezorgd wezen om iets aan hun lengte toe te doen.

3. Omdat hij in zijne nieuwsgierigheid niet teleurgesteld wilde wezen, vergat hij zijne deftigheid als overste der tollenaren, en liep als een knaap vooruit en klom op een wilden vijgeboom, opdat hij Hem mocht zien. Zij, die in waarheid Jezus willen zien, zullen de geschikte middelen daartoe gebruiken en zich door vele en velerlei moeilijkheden en tegenstand een weg banen, want zij willen zich gaarne moeite getroosten om Hem te zien te krijgen. Zij, die zich klein bevinden moeten alle middelen aanwenden om zich op te heffen om Christus te kunnen zien, en zich niet schamen te erkennen dat zij die middelen nodig hebben. Laat geen dwerg wanhopen om met goede hulp door hoog te doelen hoog te reiken.

[Cantate]

Precies. Als iemand zegt dat hij uitsluitend nieuwsgierig was dan doet hij aan inlegkunde.

De vraag is hoe dit wordt gepredikt. Geeft een predikant beide visies weer en werkt hij deze uit, of beperkt hij zich tot één visie?

Juist. Ik heb eens een preek gehoord van een predikant die beide visies openliet. Ook heb ik eens een preek gehoord van een predikant die zichzelf de vraag stelde of het geen nieuwsgierigheid was. Nee, zijn mening was van niet (en toen somde hij een aantal argumenten op waarom hij dacht dat het om iemand ging die het om Jezus te doen was). Enz.

Maar nu zegt hier iemand dat Zacheüs uitsluitend nieuwsgierig was. Dan zijn we het er toch wel over eens dat dát inlegkunde is?

Het feit dat ik zeg dat Zacheüs uit nieuwsgierigheid handelde baseer ik met name op wat er in de tekst zelf staat: "En zocht Jezus te zien, wie Hij was". Er staat niet "Om Wie het hem te doen was" of "Die hij nodig had". Dus zoveel inlegkunde pleeg ik mijns inziens niet.

[Erasmiaan]

Precies. Als iemand zegt dat hij uitsluitend nieuwsgierig was dan doet hij aan inlegkunde.

De vraag is hoe dit wordt gepredikt. Geeft een predikant beide visies weer en werkt hij deze uit, of beperkt hij zich tot één visie?

Juist. Ik heb eens een preek gehoord van een predikant die beide visies openliet. Ook heb ik eens een preek gehoord van een predikant die zichzelf de vraag stelde of het geen nieuwsgierigheid was. Nee, zijn mening was van niet (en toen somde hij een aantal argumenten op waarom hij dacht dat het om iemand ging die het om Jezus te doen was). Enz.

Maar nu zegt hier iemand dat Zacheüs uitsluitend nieuwsgierig was. Dan zijn we het er toch wel over eens dat dát inlegkunde is?

Nee, of je moet vinden dat Matthew Henry aan inlegkunde doet.

1. Hij wenste zeer Jezus te zien, te zien wat soort van mens Hij was, daar hij zoveel over Hem had horen spreken, vers 3 . Het is natuurlijk voor ons om, indien wij kunnen, hen te gaan zien, wier roem tot onze oren is door- gedrongen, daar wij allicht geneigd zijn te denken dat er iets buitengewoons op hun gelaat is te lezen; en wij zullen dan later tenminste kunnen zeggen dat wij dezen of dien beroemden man gezien hebben. Maar het oog wordt niet verzadigd met zien. Wij behoren nu te trachten Jezus te zien met het oog des geloofs, te zien wie Hij is; wij moeten Hem zien in de heilige inzettingen, ons daartoe begeven met het verlangen in ons hart: Wij wilden Jezus zien.

2. Hij kon zijne nieuwsgierigheid niet bevredigen in deze zaak, omdat hij klein van persoon was, en de schare zeer talrijk. Christus heeft er zich niet op toegelegd om zich te vertonen; Hij werd niet op de schouderen der mensen gedragen) zoals de paus in processies) opdat iedereen Hem zou kunnen zien; noch Hij noch Zijn koninkrijk kwam met uiterlijk gelaat, dat is met praalvertoon. Hij reed niet in een open wagen, zoals vorsten, maar, als onzer een, verloor Hij zich in de menigte, want het was nu de tijd Zijner vernedering. Zacheus was klein van gestalte, al de hem omringenden staken boven hem uit, zodat hij Jezus niet te zien kon krijgen. Velen, die klein van gestalte zijn, hebben een grote ziel en zijn levendig van geest. Wie zou niet liever een Zacheus dan een Saul wezen, hoewel deze van zijne schouderen en opwaarts hoger was dan al het volk? Laat hen, die klein van gestalte zijn, niet bezorgd wezen om iets aan hun lengte toe te doen.

3. Omdat hij in zijne nieuwsgierigheid niet teleurgesteld wilde wezen, vergat hij zijne deftigheid als overste der tollenaren, en liep als een knaap vooruit en klom op een wilden vijgeboom, opdat hij Hem mocht zien. Zij, die in waarheid Jezus willen zien, zullen de geschikte middelen daartoe gebruiken en zich door vele en velerlei moeilijkheden en tegenstand een weg banen, want zij willen zich gaarne moeite getroosten om Hem te zien te krijgen. Zij, die zich klein bevinden moeten alle middelen aanwenden om zich op te heffen om Christus te kunnen zien, en zich niet schamen te erkennen dat zij die middelen nodig hebben. Laat geen dwerg wanhopen om met goede hulp door hoog te doelen hoog te reiken.

En verder: een man, een man, een ..., een ... (Maar ik vind het niet erg hoor)

[Erasmiaan]

Precies. Als iemand zegt dat hij uitsluitend nieuwsgierig was dan doet hij aan inlegkunde.

De vraag is hoe dit wordt gepredikt. Geeft een predikant beide visies weer en werkt hij deze uit, of beperkt hij zich tot één visie?

Juist. Ik heb eens een preek gehoord van een predikant die beide visies openliet. Ook heb ik eens een preek gehoord van een predikant die zichzelf de vraag stelde of het geen nieuwsgierigheid was. Nee, zijn mening was van niet (en toen somde hij een aantal argumenten op waarom hij dacht dat het om iemand ging die het om Jezus te doen was). Enz.

Maar nu zegt hier iemand dat Zacheüs uitsluitend nieuwsgierig was. Dan zijn we het er toch wel over eens dat dát inlegkunde is?

Het feit dat ik zeg dat Zacheüs uit nieuwsgierigheid handelde baseer ik met name op wat er in de tekst zelf staat: "En zocht Jezus te zien, wie Hij was". Er staat niet "Om Wie het hem te doen was" of "Die hij nodig had". Dus zoveel inlegkunde pleeg ik mijns inziens niet.

Dan is het jouw conclusie dat het om nieuwsgierigheid gaat (ik zou dat niet uit die woorden durven halen met uitsluiting van alle andere visies).

[huisman]

Nee, of je moet vinden dat Matthew Henry aan inlegkunde doet.

1. Hij wenste zeer Jezus te zien, te zien wat soort van mens Hij was, daar hij zoveel over Hem had horen spreken, vers 3 . Het is natuurlijk voor ons om, indien wij kunnen, hen te gaan zien, wier roem tot onze oren is door- gedrongen, daar wij allicht geneigd zijn te denken dat er iets buitengewoons op hun gelaat is te lezen; en wij zullen dan later tenminste kunnen zeggen dat wij dezen of dien beroemden man gezien hebben. Maar het oog wordt niet verzadigd met zien. Wij behoren nu te trachten Jezus te zien met het oog des geloofs, te zien wie Hij is; wij moeten Hem zien in de heilige inzettingen, ons daartoe begeven met het verlangen in ons hart: Wij wilden Jezus zien.

2. Hij kon zijne nieuwsgierigheid niet bevredigen in deze zaak, omdat hij klein van persoon was, en de schare zeer talrijk. Christus heeft er zich niet op toegelegd om zich te vertonen; Hij werd niet op de schouderen der mensen gedragen) zoals de paus in processies) opdat iedereen Hem zou kunnen zien; noch Hij noch Zijn koninkrijk kwam met uiterlijk gelaat, dat is met praalvertoon. Hij reed niet in een open wagen, zoals vorsten, maar, als onzer een, verloor Hij zich in de menigte, want het was nu de tijd Zijner vernedering. Zacheus was klein van gestalte, al de hem omringenden staken boven hem uit, zodat hij Jezus niet te zien kon krijgen. Velen, die klein van gestalte zijn, hebben een grote ziel en zijn levendig van geest. Wie zou niet liever een Zacheus dan een Saul wezen, hoewel deze van zijne schouderen en opwaarts hoger was dan al het volk? Laat hen, die klein van gestalte zijn, niet bezorgd wezen om iets aan hun lengte toe te doen.

3. Omdat hij in zijne nieuwsgierigheid niet teleurgesteld wilde wezen, vergat hij zijne deftigheid als overste der tollenaren, en liep als een knaap vooruit en klom op een wilden vijgeboom, opdat hij Hem mocht zien. Zij, die in waarheid Jezus willen zien, zullen de geschikte middelen daartoe gebruiken en zich door vele en velerlei moeilijkheden en tegenstand een weg banen, want zij willen zich gaarne moeite getroosten om Hem te zien te krijgen. Zij, die zich klein bevinden moeten alle middelen aanwenden om zich op te heffen om Christus te kunnen zien, en zich niet schamen te erkennen dat zij die middelen nodig hebben. Laat geen dwerg wanhopen om met goede hulp door hoog te doelen hoog te reiken.

En verder: een man, een man, een ..., een ... (Maar ik vind het niet erg hoor)

Na 1 maart 2011 Maar inhoudelijk heeft Henry duidelijk maar één zienswijze op het komen van Zacheüs, nieuwsgierigheid !

[memento]

Dan is het jouw conclusie dat het om nieuwsgierigheid gaat (ik zou dat niet uit die woorden durven halen met uitsluiting van alle andere visies).

Ik denk dat dat de juiste houding is. Uitleggen wat er staat. Wat er niet staat niet zelf gaan invullen. Misschien kwam hij uit nieuwsgierigheid. Misschien kwam hij omdat hij Jezus hartelijk nodig had. Maar daar gaat het niet om. Het gaat erom, dat Jezus hem uit de boom roept, en hem zegt: Volg mij. In onze uitleg, en ook in de prediking, moet centraal staan wat de tekst wél zegt, niet wat de tekst verzwijgt (want dat zou speculatie zijn).

Wel zou ik deze vraag willen stellen bij de geschiedenis van Zacheüs: Kunnen wij leven met een Zaligmaker, die mensen die slechts uit nieuwsgierigheid, en niet door zondekennis gedreven worden, toeroept: Volg mij. Een Zaligmaker, die zondaren zonder berouw in het hart grijpt en in enkele seconden veranderd in een volgeling van Hem?

[Afgewezen]

Dit zegt Calvijn:
”Want al was in Zacheüs het geloof nog niet geboren, toch was zijn vurig verlangen om Christus te zien een zekere voorbereiding daartoe. Zonder aandrift van boven toch zou hij niet zozeer begeerd hebben om Hem te zien, namelijk niet met het doel dat spoedig bij hem zichtbaar werd. (…) [D]e uitkomst deed zien, dat in de ziel van Zacheüs een zaad der godsvrucht gevallen was. Zo schept de Heere dikwijls, voordat Hij Zich aan de mens openbaart, een blinde toegenegenheid in hem, waardoor hij zich tot Hem, Die hem nog verborgen en onbekend is, voelt heengetrokken. En al weet hij dan nog niet waarom, toch stelt Hij hem niet teleur, maar openbaart Zich aan hem ter rechter tijd.”

Wat mij hier zo treft, is de ‘bevindelijke’ Calvijn. Laat ik een paar elementen uit dit citaat naar voren halen.
+ Calvijn spreekt over een ‘blinde toegenegenheid’ tot de Heere. Die ‘blinde toegenegenheid’ wordt in onze kringen ook wel genoemd een ‘betrekking krijgen’ op God, of heimwee hebben naar een onbekende God. Calvijn kende dat dus ook!
+ Theologisch klopt het niet eens wat Calvijn zegt: nog geen geloof in Zacheüs geboren, toch een zaad van godsvrucht? Kan dat dan: een zaad van godsvrucht zonder geloof? Calvijn vermoeit zich niet met die vragen.
+ Calvijn wijst hij erop, dat de uitkomst bij Zacheüs liet zien dat er van tevoren al een zaad van godsvrucht in zijn hart was gevallen.

[Erasmiaan]

+ Calvijn zegt: openbaart zich ter rechter tijd. Daar moet je bij velen niet mee aankomen; te lijdelijk, niet de nadruk op aannemen maar openbaren, etc.