Kritiek op de HSV inhoudelijk gewogen

[Zita]

De Bijbel had nooit zonder kanttekeningen uitgegeven mogen worden.

Met alle waardering voor de kanttekeningen (ik gebruik ze vaak), dit is roomser dan de paus.

Ik bedoel zoals Scholten zei bij de introductie van de GBS-Bijbel met kanttekeningen:
<Het moet als een ernstige achteruitgang worden beschouwd dat in de negentiende eeuw de gewoonte algemeen werd om de Statenvertaling uit te geven zonder kanttekeningen. De kanttekeningen maken een integraal onderdeel uit van de Statenvertaling. De klacht dat de Statenvertaling zo moeilijk te begrijpen is, is sterk in de hand gewerkt doordat brede lagen van het kerkvolk vervreemd raakten van de kanttekeningen. Het was de opdracht van de Synode van Dordrecht aan de vertalers om de lezers een zo letterlijk mogelijke vertaling te geven en hen daarnaast een uitleg te bieden in de kanttekeningen.>

De kanttekeningen gaan vaak veel verder dan vertaalkwesties en uitleg van de vertaling.

[Luther]

Ben blij dat er op dit moment iemand die onder ons groot vertrouwen geniet alle kanttekeningen aan het hertalen is.

Is die verbijstering echt terecht? De kanttekeningen lijken me wat minder heilig dan de Statenvertaling. En misschien is het prettig om af en toe te bedenken dat niet iedereen even 'talig' is als de forummers alhier (het simpele feit dat je forumt betekent al dat je lezen en schrijven wel prettig vindt). De pubers in mijn VMBO-klassen kunnen misschien nog zo graag willen, de kanttekeningen zullen voor hen echt te complex zijn. Het lijkt me niet de bedoeling dat een toelichting bij de Schrift zo ingewikkeld is dat een gemiddeld mens ze niet kan begrijpen. MSN-taal is niet nodig, maar begrijpelijkheid wel.

Mijn verbijstering geldt meer de uitdrukking "die onder ons groot vertrouwen geniet".

En toch durf ik die stelling aan. Het is iemand die in ieder geval jouw vertrouwen geniet...

[Germanicus]

En toch durf ik die stelling aan. het is iemand die in ieder geval jhouw vertrouwen geniet...

Nu worden we nieuwsgierig... ;-)

[Tiberius]

En toch durf ik die stelling aan. het is iemand die in ieder geval jhouw vertrouwen geniet...

Nu worden we nieuwsgierig... ;-)

[GJdeBruijn]

Is Luther aan het vertalen geslagen?

[Luther]

Is Luther aan het vertalen geslagen?

O neen! Ik schreef immers over iemand die groot vertrouwen geniet.............

[Bastiano]

Zita: De kanttekeningen gaan vaak veel verder dan vertaalkwesties en uitleg van de vertaling.

Dat is ook niet erg; ze zijn een betrouwbare gids in het BIjbellezen, wat het voorbeeld van psalm 86 aantoont.

[Wilhelm]

Ik heb de kanttekeningen hartelijk lief. Toch lees ik regelmatig bewust de Bijbel zonder kanttekeningen.
De kanttekeningen zijn niet meer dan een menselijke verklaring en je volgt dan direct een "denkrichting" van anderen.
We moeten uitkijken om de kanttekeningen gelijk te stellen met Gods Woord. Hoevaak horen we van de kansel niet dat er een andere keuze gemaakt wordt dan wat je kunt lezen in de kanttekeningen. De exegeet is niet gebonden aan de kanttekeningen of aan welke bijbelverklaring ook.
En een hertaling van de kanttekeningen zou ik erg fijn vinden. Zelf vind ik de zinsconstructies soms ook erg lastig.

[Zonderling]

De Bijbel had nooit zonder kanttekeningen uitgegeven mogen worden.

Met alle waardering voor de kanttekeningen (ik gebruik ze vaak), dit is roomser dan de paus.

Bastiano zal bedoelen: De Statenvertaling (dus niet: de Bijbel) had nooit zonder kanttekeningen uitgegeven mogen worden. En dan kan ik hem goed begrijpen, want de vertaling en de kanttekeningen daarbij horen echt bij elkaar. Het woord 'mogen' is echter wat sterk uitgedrukt: Zelfs de GBS geeft de Statenvertaling ook zonder kanttekeningen uit.

Maar de bedoeling van Bastiano lijkt mij duidelijk en onderschrijf ik.

Natuurlijk moeten de kanttekeningen van de Bijbel zelf onderscheiden worden. Juist dáárom gaven de statenvertalers hun verklaringen in de kanttekeningen (in plaats van in de Bijbeltekst zelf, wat andere vertalingen veelvuldig doen).

[Zonderling]

Ik heb de kanttekeningen hartelijk lief. Toch lees ik regelmatig bewust de Bijbel zonder kanttekeningen.
De kanttekeningen zijn niet meer dan een menselijke verklaring en je volgt dan direct een "denkrichting" van anderen.
We moeten uitkijken om de kanttekeningen gelijk te stellen met Gods Woord. Hoevaak horen we van de kansel niet dat er een andere keuze gemaakt wordt dan wat je kunt lezen in de kanttekeningen. De exegeet is niet gebonden aan de kanttekeningen of aan welke bijbelverklaring ook.

Wilhelm,

Op zich klopt het wat je zegt en ik begrijp het ook goed.

Maar realiseer je wel dat andere vertalingen hun 'menselijke verklaringen' veel vaker in de Bijbeltekst hebben verstopt in plaats van kanttekeningen. Dan kun je het verschil helemaal niet meer zien. Dan heb ik toch liever de kanttekeningen.

[Zonderling]

Je vergeet wel voor het gemak dat ook de kanttekeningen taalkundig voor velen moeilijk te volgen zijn. Ben blij dat er op dit moment iemand die onder ons groot vertrouwen geniet alle kanttekeningen aan het hertalen is.

Luther, het probleem met het begrijpen van de kanttekeningen zit beslist niet alleen in de Nederlandse taal.
Het probleem zit eveneens in het begripsniveau dat voor het lezen van de kanttekeningen gevraagd wordt.
De kanttekeningen zijn voor velen te compact weergegeven: men begrijpt ze alleen wanneer meer uitleg gegeven wordt.
Dat heeft duidelijk te maken met het begripsniveau plus de basiskennis die verondersteld wordt. Voor een belangrijk deel kun je dat ontwikkelen, maar voor een ander deel moeten we erkennen dat het niet iedereen gegeven is dat begripsniveau te halen.
Kortom: met taalkundige revisie van de kanttekeningen los je het probleem dat je schetst maar gedeeltelijk op.

Trouwens: Een hertaling van de kanttekeningen, dat hebben we eerder gehoord. We hebben al de uitgave van dr. Tukker / mevr. Tukker en De Banier. Ook dat was bedoeld als hertaling. Maar het is een jammerlijke mislukking geworden. Dat was ook te voorspellen, want het aantal fouten in deze hertaling was van meet af aan veel te groot. Volgens de folder die destijds verspreid werd, zou dit een 'zeer nauwkeurige' hertaling worden... Ik ben evenals Tiberius benieuwd wie deze keer de hertaler is en wie de uitgever wordt...

[Erasmiaan]

Ik heb de kanttekeningen hartelijk lief.

Ik heb ze niet lief. Ik vind het wel een goed middel om de Bijbel te verstaan.

Toch lees ik regelmatig bewust de Bijbel zonder kanttekeningen.

Ik ook.

De kanttekeningen zijn niet meer dan een menselijke verklaring en je volgt dan direct een "denkrichting" van anderen.

Wat is daar mis mee? De Moorman volgde ook Filippus. En het gezag van de Statenvertalers gaat wat mij betreft ver uit boven de exegese van predikanten heden ten dage. Ze waren en zijn onverdacht.

We moeten uitkijken om de kanttekeningen gelijk te stellen met Gods Woord.

Wie doet dat? Ik niet volgens mij. Ik zeg juist dat de kanttekening ons de keuze laat.

Hoevaak horen we van de kansel niet dat er een andere keuze gemaakt wordt dan wat je kunt lezen in de kanttekeningen. De exegeet is niet gebonden aan de kanttekeningen of aan welke Bijbelverklaring ook.

Ook niet aan de predikant die de Bijbel uitlegt.

[Mister]

De kanttekeningen zijn niet meer dan een menselijke verklaring en je volgt dan direct een "denkrichting" van anderen.

Wat is daar mis mee? De Moorman volgde ook Filippus. En het gezag van de Statenvertalers gaat wat mij betreft ver uit boven de exegese van predikanten heden ten dage. Ze waren en zijn onverdacht.

En tegenwoordig is het niets meer? Of zijn predikanten verdacht?

[parsifal]

Wilhelm,

Op zich klopt het wat je zegt en ik begrijp het ook goed.

Maar realiseer je wel dat andere vertalingen hun 'menselijke verklaringen' veel vaker in de Bijbeltekst hebben verstopt in plaats van kanttekeningen. Dan kun je het verschil helemaal niet meer zien. Dan heb ik toch liever de kanttekeningen.

Dat lijkt me toch van een iets ander niveau. Als ik bijvoorbeeld je kritiek op de HSV goed begrijp, dan gaat het er vaak om dat een keuze wordt gemaakt, terwijl de grondtekst meerdere opties openlaat (en de SV dit ook doet). Dit is wat anders dan verklaringen in de tekst zelf stoppen.

Ik meen dat bijvoorbeeld Darby zich in zijn NT vertaling beperkt heeft tot taalkundig commentaar in de voetnoten. Dat is blijkbaar wel mogelijk.

[Willem]

Het klopt toch dat onze 3FvE alledrie zijn ontstaan ten tijde dat de SV er nog niet was?