Psalmen

[caprice]

Het is nog geen honderd jaar geleden dat er nog voorzangers waren.

[albion]

Het is nog geen honderd jaar geleden dat er nog voorzangers waren.

Wij hebben hier heel lang voorzangers gehad. En in Engeland zijn ze er nog bij sommige Strict Baptist, weliswaar met behulp van een fluitje om de juiste toonhoogte aan te houden, maar toch....

[caprice]

In de gemeente waar ik het eerst lid was, weet ik dat het orgel in 1922 kwam.

[Zonderling]

Wat aanvankelijk wel gebeurde: mensen konden niet lezen. Voorzanger las de tekst van één regel op, voorafgaand aan de nieuwe regel. Daarna zette hij in, de mensen wisten al welke woorden er zouden komen, en volgden al zingend de voorzanger. Tussen de regels (terwijl de voorzanger de nieuwe regel oplas) speelde het orgel even een kort tussenspelletje. (In oude koraalboeken van Worp etc. zie je de tussenspelletjes tussen de regels nog in kleingedrukte nootjes staan).

Hendrikus,

Naar aanleiding hiervan enkele vragen:
- Is het historisch wat je hier schrijft, en zo ja wat zijn je bronnen hiervoor?
- Ik dacht dat het orgel in de begintijd van de Reformatie vaak niet eens gebruikt voor het begeleiden van psalmen. Is dat niet van later tijd?
- Ik heb ook wel gehoord dat het niet-ritmisch zingen reeds dateert uit de tijd van de hagepreken. Toen de mensen daaraan gewend waren, was er ook geen behoefte meer om op ritmisch over te gaan.

[Bert Mulder]

Het is nog geen honderd jaar geleden dat er nog voorzangers waren.

Wij hebben hier heel lang voorzangers gehad. En in Engeland zijn ze er nog bij sommige Strict Baptist, weliswaar met behulp van een fluitje om de juiste toonhoogte aan te houden, maar toch....

Bij veel presbyterianen wordt ook nog steeds geen muziekale beleiding toegestaan...

[vogeltje]

Dan kan ik me er nog steeds niks bij voorstellen. Op school leren de kinderen toch ook liedjes van meester of juf, die regel voor regel voorzingt? En dat gaat toch ook gewoon ritmisch?
En waarom zou dat in Nederland dan zo anders zijn geweest dan in Genève, waar men wel gewoon ritmisch zong, vanaf het begin?

Het lijkt er dan toch wel op dat het de 'schuld' van Datheen was, omdat hij het maken van een geschikte berijming te moeilijk vond..?

Nou, dat is wel wat kort door de bocht. Te moeilijk, dat zal het punt niet zijn geweest. Hij heeft er gewoon niet op gelet, dat de muzikale accenten samen moeten vallen met de woordaccenten. Als je daar niet op let, en alleen maar zorgt dat het aantal lettergrepen klopt, krijg je soms heel vreemde klemTOnen.
Datheen zegt zelf dat het een ontijdige geboorte was, haastwerk. Maar of dat een excuus is m.b.t. die ongelukkige accenten?
Hoe het ook zij: Datheen ritmisch zingen, dat lukt echt niet. Dus met zijn berijming maakte Datheen het ritmisch zingen ook onmogelijk, al zal hij dat niet bewust hebben gedaan.

Klopt.
Hij lette idd niet of bepaalde dingen klopten. Datheen was geen dichter
Het ritme van de tekst botste steeds weer met het ritme van de muziek.

[Hendrikus]

Het is nog geen honderd jaar geleden dat er nog voorzangers waren.

Wij hebben hier heel lang voorzangers gehad. En in Engeland zijn ze er nog bij sommige Strict Baptist, weliswaar met behulp van een fluitje om de juiste toonhoogte aan te houden, maar toch....

Op dit punt maakte ik iets vreemds mee bij een Orthodox Presbyterian Church in San Francisco, waar het tijdens de dienst inderdaad op die manier ging: de voorganger kondigde een lied aan, pakte z'n stemfluitje, gaf de toon aan en zette in. De gemeente zong deels zelfs "in harmony", vierstemmig, zoals het in het hymnal staat afgedrukt, maar a capella. Voorin de kerk stonden echter een fraaie concertvleugel en een pijporgel. Die werden doordeweeks volop gebruikt bij de meest uiteenlopende kerkelijke activiteiten. Maar tijdens de eredienst was men opeens tegen het gebruik van muziekinstrumenten. Tsja, leg dat je kinderen maar eens uit...

[albion]

Dan kan ik me er nog steeds niks bij voorstellen. Op school leren de kinderen toch ook liedjes van meester of juf, die regel voor regel voorzingt? En dat gaat toch ook gewoon ritmisch?
En waarom zou dat in Nederland dan zo anders zijn geweest dan in Genève, waar men wel gewoon ritmisch zong, vanaf het begin?

Het lijkt er dan toch wel op dat het de 'schuld' van Datheen was, omdat hij het maken van een geschikte berijming te moeilijk vond..?

Nou, dat is wel wat kort door de bocht. Te moeilijk, dat zal het punt niet zijn geweest. Hij heeft er gewoon niet op gelet, dat de muzikale accenten samen moeten vallen met de woordaccenten. Als je daar niet op let, en alleen maar zorgt dat het aantal lettergrepen klopt, krijg je soms heel vreemde klemTOnen.
Datheen zegt zelf dat het een ontijdige geboorte was, haastwerk. Maar of dat een excuus is m.b.t. die ongelukkige accenten?
Hoe het ook zij: Datheen ritmisch zingen, dat lukt echt niet. Dus met zijn berijming maakte Datheen het ritmisch zingen ook onmogelijk, al zal hij dat niet bewust hebben gedaan.

Klopt.
Hij lette idd niet of bepaalde dingen klopten. Datheen was geen dichter
Het ritme van de tekst botste steeds weer met het ritme van de muziek.

Het zingen gaat prima. 't Is maar net wat je gewend bent

[Hendrikus]

Dan kan ik me er nog steeds niks bij voorstellen. Op school leren de kinderen toch ook liedjes van meester of juf, die regel voor regel voorzingt? En dat gaat toch ook gewoon ritmisch?
En waarom zou dat in Nederland dan zo anders zijn geweest dan in Genève, waar men wel gewoon ritmisch zong, vanaf het begin?

Het lijkt er dan toch wel op dat het de 'schuld' van Datheen was, omdat hij het maken van een geschikte berijming te moeilijk vond..?

Nou, dat is wel wat kort door de bocht. Te moeilijk, dat zal het punt niet zijn geweest. Hij heeft er gewoon niet op gelet, dat de muzikale accenten samen moeten vallen met de woordaccenten. Als je daar niet op let, en alleen maar zorgt dat het aantal lettergrepen klopt, krijg je soms heel vreemde klemTOnen.
Datheen zegt zelf dat het een ontijdige geboorte was, haastwerk. Maar of dat een excuus is m.b.t. die ongelukkige accenten?
Hoe het ook zij: Datheen ritmisch zingen, dat lukt echt niet. Dus met zijn berijming maakte Datheen het ritmisch zingen ook onmogelijk, al zal hij dat niet bewust hebben gedaan.

Klopt.
Hij lette idd niet of bepaalde dingen klopten. Datheen was geen dichter
Het ritme van de tekst botste steeds weer met het ritme van de muziek.

Het zingen gaat prima. 't Is maar net wat je gewend bent

Als je maar langzaam genoeg zingt en alle noten even lang, heb je nergens last van. Dat klopt.
Maar ritmisch zingen in een normaal tempo: dat gaat niet.

[helma]

mijn neefje (autistisch) is erg geïnteresseerd in psalmen. Hij loopt dagelijks met een psalmboek rond en kent ze vrijwel allemaal. Vooral moeilijke psalmen vindt hij leuk.
Hij vroeg pas aan de kerkorganist of die een keer psalm 11 wilde spelen.
De organist speelde vervolgens voor de dienst speciaal voor hem psalm 11


en je raadt het nooit...
aldus werd vorige week van hogerhand besloten dat er voor en na de dienst alleen nog maar bekende psalmen mochten worden gespeeld

[Auto]

mijn neefje (autistisch) is erg geïnteresseerd in psalmen. Hij loopt dagelijks met een psalmboek rond en kent ze vrijwel allemaal. Vooral moeilijke psalmen vint hij leuk.
Hij vroeg pas aan de kerkorganist of die een keer psalm 11 wilde spelen.
De organist speelde vervolgens voor de dienst speciaal voor hem psalm 11


en je raadt het nooit...
aldus werd vorige week van hogerhand besloten dat er voor en na de dienst alleen nog maar bekende psalmen mochten worden gespeeld

[Josephus]

aldus werd vorige week van hogerhand besloten dat er voor en na de dienst alleen nog maar bekende psalmen mochten worden gespeeld

Ik moet je geloven, maar ik val bijna van mijn stoel...

(Ik zou me daar als organist dus echt niets van aantrekken.)

[MarthaMartha]

mijn neefje (autistisch) is erg geïnteresseerd in psalmen. Hij loopt dagelijks met een psalmboek rond en kent ze vrijwel allemaal. Vooral moeilijke psalmen vindt hij leuk.
Hij vroeg pas aan de kerkorganist of die een keer psalm 11 wilde spelen.
De organist speelde vervolgens voor de dienst speciaal voor hem psalm 11


en je raadt het nooit...
aldus werd vorige week van hogerhand besloten dat er voor en na de dienst alleen nog maar bekende psalmen mochten worden gespeeld

Maar waarom dan?

[Tiberius]

aldus werd vorige week van hogerhand besloten dat er voor en na de dienst alleen nog maar bekende psalmen mochten worden gespeeld

Ik moet je geloven, maar ik val bijna van mijn stoel...

(Ik zou me daar als organist dus echt niets van aantrekken.)

Dan zou je snel van je orgelbank vallen.

[wim]

mijn neefje (autistisch) is erg geïnteresseerd in psalmen. Hij loopt dagelijks met een psalmboek rond en kent ze vrijwel allemaal. Vooral moeilijke psalmen vindt hij leuk.
Hij vroeg pas aan de kerkorganist of die een keer psalm 11 wilde spelen.
De organist speelde vervolgens voor de dienst speciaal voor hem psalm 11


en je raadt het nooit...
aldus werd vorige week van hogerhand besloten dat er voor en na de dienst alleen nog maar bekende psalmen mochten worden gespeeld

De laatste tijd komen bij ons de onbekende psalmen/gezangen vaker aan bod.
Pas zongen we de 2e berijming van de twaalf artikelen des geloofs. Dat is zo onbekend dat de organist het voor de dienst ook speelde in de hoop dat we het zouden oppikken. Zoiets helpt niet, maar mag dat dan ook niet?