DDD schreef: ↑04 jan 2025, 10:53
Konijntje schreef: ↑04 jan 2025, 09:31
DDD schreef: ↑03 jan 2025, 20:34
Het is een mooi interview. Ik zou nog wel graag wat meer lezen over waarom dit nu moedig is. Want kennelijk zijn er dus docenten die in zo'n geval niet de meldcode huiselijk geweld toepassen. Ik kan mij daar helemaal niets bij voorstellen maar ik twijfel er niet aan dat zij weet waarover zij praat.
Als ik in mijn sociale omgeving kijk, dan vermoed ik niet dat een dader meer steun zou krijgen dan het slachtoffer.
Ik bedoelde "moedig" in de zin dat ze dit in een interview durft te vertellen, terwijl het misbruik haar zelf is overgekomen. Zo'n gevoelig onderwerp bespreken voor een groot publiek: ik vind dat moedig.
Het zal aan mij liggen. Maar als je beroofd bent, zou je dat dan ook vinden? Of als je slachtoffer bent van een hotel dat instort terwijl je er logeert?
Of zit het hem erin dat je het moedig vindt dat ze iets zegt terwijl nauwe familie daarmee in het nauw komt en zou je dat zelf je familie niet durven maar wel willen aandoen?
Dan zou mijn oprechte vraag zijn - en geen kritiek ofzo- waarom zou je dat niet durven? Het kan zijn dat je sociale netwerk zo klein is, dat je die mogelijkheid niet ervaart. Maar dat is bij haar niet meer het geval.
Ik vraag het, ook om te begrijpen wat er mis gaat en hoe ik er zelf een bijdrage aan kan leveren dat misbruik zoveel mogelijk bestreden wordt. Afgezien van het thema bespreekbaar maken, heb ik geen idee, namelijk.
Wie seksueel grensoverschrijdend gedrag meemaakte, ervaart heel wat drempels om daarover te praten.
Velen schamen zich over wat hen overkwam. Janne (een fictieve naam), die zelf grensoverschrijdend gedrag meemaakte, en onderzoekster Lotte De Schrijver kaderen waar dat vandaan komt.
“Je allereerste reactie is meestal heel onbewust.” Janne maakte ooit grensoverschrijdend gedrag mee door een medestudent. “Ik had meteen door dat de situatie niet oké was. Maar ook al bedenk je op voorhand hoe je in zo’n geval zou reageren, toch lukt het niet altijd om dat op het moment zelf ook te doen. Sommigen zeggen er iets over of worden kwaad, anderen zijn net in shock en kunnen helemaal niets zeggen of doen.”
Lotte De Schrijver van het International Centre for Reproductive Health nam diepte-interviews af met meer dan 100 Belgen tussen 16 en 99 jaar die seksueel geweld meemaakten. “Sommigen beseffen pas dat het om seksueel geweld ging bij de vraag of iemand ooit iets tegen hun wil deed, of als ze het verhaal van anderen horen. Het cliché wil dat iemand zich hard verzet tegen een onbekende dader die fysiek veel sterker is. Terwijl seksueel geweld vaak een langzaam proces is waar telkens meer grenzen worden overschreden, evengoed door een partner of bekende.”
Schrik voor de reacties
Eén van de meest voorkomende redenen om niet over seksueel geweld te praten is schaamte, zo bleek uit Lottes onderzoek. Die schaamte komt vaak door eerdere reacties waarin het eigen verhaal of dat van anderen niet geloofd of serieus genomen werd. Ook Janne vreesde daarvoor: “Je vraagt je af hoe anderen zullen reageren. Gaan ze mij geloven of net als rotte appel zien en negeren? Wiens kant gaan ze kiezen? Dat eerste gesprek vind ik cruciaal. Als iemand dan niet goed luistert of het gevoel geeft dat jij iets verkeerd deed, kan je dichtklappen en verder niets meer ondernemen. Ik praat nochtans makkelijk over moeilijke ervaringen, dus voor introverten moet dat nog veel lastiger zijn.”
Janne nam haar zus en vriendinnen in vertrouwen. “Ik koos bewust mensen waar ik me goed bij voel en waarvan ik wist dat ze me zouden ondersteunen. Het helpt als je weet dat iemand al hetzelfde meemaakte. Na lang aarzelen begon ik erover tegen een vriendin uit de groep, omdat ik niet wou dat er nog slachtoffers vielen. “Jij ook al?”, reageerde ze meteen. Er bleken nog slachtoffers te zijn. Je wenst het niemand toe, maar ergens luchtte het op. Ik voelde me begrepen en niet meer alleen.” Al kunnen reacties ook tegenvallen. Janne: “Sommige vrienden geven die medestudent nog steeds het voordeel van de twijfel en willen eerst en vooral hém helpen. Of durven er niets op zeggen uit schrik om vrienden kwijt te raken.”
De schuld van wie het overkomt
De omgeving weet niet altijd wat ze moet zeggen of doet onbewust aan victim blaming: de reactie die de schuld bij het slachtoffer legt, bijvoorbeeld dat je het uitlokte of had kunnen voorkomen. Janne: “Ik voelde zelf geen schaamte over wat er gebeurd was, maar het werd mij door sommigen wel aangepraat. Als je dan niet stevig in je schoenen staat, begin je te twijfelen aan jezelf. Terwijl je niets verkeerd deed en je je nergens over hoeft te schamen, wat je ook deed, zei of droeg. Het feit dat je een slachtoffer bent, zegt niets over jou, enkel over de dader. Iederéén kan het meemaken.”
Dat aanpraten van schaamte komt volgens Janne vanuit een zwart-witdenken. “Zelfs als meerdere mensen met hetzelfde verhaal naar buiten komen, hebben sommigen het nog moeilijk om de waarheid aan te nemen. Een vriend of bekend figuur die sympathiek leek, wordt plots een monster waar iets mis mee is, waardoor ze hun beeld helemaal moeten bijsturen. Ik denk dat het zinvoller is om in een grijze zone te denken: ook mensen met wie je een goede band hebt, kunnen iets fout doen. Dat moet je onder ogen zien.”
Dit is van de collega,s van de universiteit Leuven.