Tale Kanaäns

[freek]

Niet kerktaal: groepstaal van een deel van een kerkelijk instituut.

Zijn er ook boeken over? Of worden er ook boeken in die taal gesproken?

F. van Holten, De Tale Kanaäns

[albion]

Ik heb wel eens predikanten gehoord die de tale kanaäns letterlijk van de kansel hebben genoemd als dat dát toch wel gekent moet worden in het leven van Gods kinderen. Persoonlijk vind ik dat geen goede zaak, het wordt dan een soort bevindelijke meetlat.

Waarom? Daar kijk ik toch anders tegenaan. Ik vind het eerlijk gezegd wel vertrouwd klinken in mijn oren.

[memento]

Ik heb wel eens predikanten gehoord die de tale kanaäns letterlijk van de kansel hebben genoemd als dat dát toch wel gekent moet worden in het leven van Gods kinderen. Persoonlijk vind ik dat geen goede zaak, het wordt dan een soort bevindelijke meetlat.

Waarom? Daar kijk ik toch anders tegenaan. Ik vind het eerlijk gezegd wel vertrouwd klinken in mijn oren.

De vraag is niet of het vertrouwd of lekker in de oren klinkt, maar of het naar het Woord Gods is.

[eilander]

Ik denk dat Huntington en Warburton die taal ook wel zo gebruikte.

Voor mijn gevoel maakt het nog verschil dat Huntington leefde van 1745 tot 1813 en Warburton van 1776 tot 1857

Maar laten we iemand beoordelen op wát hij zegt, en niet hóe hij het zegt.
Hoewel ik tegen "verbalisme" ben (term uit een column van DJH van Dijk in het RD): als je de juiste terminologie bezigt, zit het wel goed, al zou de inhoud onzin zijn. En dan gaat het bijvoorbeeld om het gebruik van verkleinwoordjes... Dat kan toch onmogelijk de maatstaf zijn!!

[freek]

Ik heb wel eens predikanten gehoord die de tale kanaäns letterlijk van de kansel hebben genoemd als dat dát toch wel gekent moet worden in het leven van Gods kinderen. Persoonlijk vind ik dat geen goede zaak, het wordt dan een soort bevindelijke meetlat.

Waarom? Daar kijk ik toch anders tegenaan. Ik vind het eerlijk gezegd wel vertrouwd klinken in mijn oren.

Het gaat er niet om dat iets vertrouwd klinkt. Dat is nou juist het probleem bij veel mensen. Als het maar vertrouwd klinkt.
Inderdaad, zoals Memento het zegt.

[albion]

Ik heb wel eens predikanten gehoord die de tale kanaäns letterlijk van de kansel hebben genoemd als dat dát toch wel gekent moet worden in het leven van Gods kinderen. Persoonlijk vind ik dat geen goede zaak, het wordt dan een soort bevindelijke meetlat.

Waarom? Daar kijk ik toch anders tegenaan. Ik vind het eerlijk gezegd wel vertrouwd klinken in mijn oren.

De vraag is niet of het vertrouwd of lekker in de oren klinkt, maar of het naar het Woord Gods is.

Dat is toch vertrouwd? Gods Woord?

[albion]

Ik heb wel eens predikanten gehoord die de tale kanaäns letterlijk van de kansel hebben genoemd als dat dát toch wel gekent moet worden in het leven van Gods kinderen. Persoonlijk vind ik dat geen goede zaak, het wordt dan een soort bevindelijke meetlat.

Waarom? Daar kijk ik toch anders tegenaan. Ik vind het eerlijk gezegd wel vertrouwd klinken in mijn oren.

Het gaat er niet om dat iets vertrouwd klinkt. Dat is nou juist het probleem bij veel mensen. Als het maar vertrouwd klinkt.
Inderdaad, zoals Memento het zegt.

Zoals ik al zei: verkleinwoordjes schaar ik niet onder de tale Kanaäns.

[refo]

Ik heb wel eens predikanten gehoord die de tale kanaäns letterlijk van de kansel hebben genoemd als dat dát toch wel gekent moet worden in het leven van Gods kinderen. Persoonlijk vind ik dat geen goede zaak, het wordt dan een soort bevindelijke meetlat.

Waarom? Daar kijk ik toch anders tegenaan. Ik vind het eerlijk gezegd wel vertrouwd klinken in mijn oren.

Als het maar geen schibboleth wordt.

[pjf]

Ik heb wel eens predikanten gehoord die de tale kanaäns letterlijk van de kansel hebben genoemd als dat dát toch wel gekent moet worden in het leven van Gods kinderen. Persoonlijk vind ik dat geen goede zaak, het wordt dan een soort bevindelijke meetlat.

Waarom? Daar kijk ik toch anders tegenaan. Ik vind het eerlijk gezegd wel vertrouwd klinken in mijn oren.

De vraag is niet of het vertrouwd of lekker in de oren klinkt, maar of het naar het Woord Gods is.

Dat is toch vertrouwd? Gods Woord?

Sommige zaken kunnen heel vertrouwd zijn voor je gevoel maar toch in strijd zijn met Gods Woord.

In mijn ogen schuilt in het gebruik van de tale kanaäns een aantal gevaren:

- Het kan zorgen voor verhevenheid boven anderen doordat de een het beter verstaat of er van beleefd heeft dan de ander;
- Iemand die nog maar weinig kent van deze zaken, herkent zich er misschien helemaal niet in wat er dus voor zorgt dat het tot twijfel en duisternis kan brengen.
- Het kan leiden tot een bepaald 'bekerings stramien' waarvan het de vraag is of het gegrond is op Gods woord zonder teksten uit het verband te trekken.

[memento]

Ik heb wel eens predikanten gehoord die de tale kanaäns letterlijk van de kansel hebben genoemd als dat dát toch wel gekent moet worden in het leven van Gods kinderen. Persoonlijk vind ik dat geen goede zaak, het wordt dan een soort bevindelijke meetlat.

Waarom? Daar kijk ik toch anders tegenaan. Ik vind het eerlijk gezegd wel vertrouwd klinken in mijn oren.

De vraag is niet of het vertrouwd of lekker in de oren klinkt, maar of het naar het Woord Gods is.

Dat is toch vertrouwd? Gods Woord?

Door Gods Woord een uitleg te geven, die niet op goede exegese gebaseerd is, maak je het heilige woord Gods tot een mensenwoord. Gods Woord is alleen Gods Woord, als je laat staan wat het bedoeld, en er geen eigen uitleggingen in legt. En om te bepalen wat Gods woord bedoeld, is er exegese (en de Reformatoren hebben al gewezen op het belang daarvan, tegenover de Dopers, die op dezelfde manier meenden de Schrift te mogen misbruiken).

[Erasmiaan]

De tale Kanaäns wordt over de hele wereld gebruikt door degenen die verstand van zaken hebben.

Als je bedoelt dat mensen over de hele wereld de Bijbel gebruiken om hun bevinding uit te drukken, dan heb je gelijk. Maar dat zaken als "een hutje in de komkommerhof" voorzien wordt van een bepaalde geestelijke lading, die de tekst niet heeft, kom je alleen in NL bij een klein groepje tegen.

Ik denk dat Huntington en Warburton die taal ook wel zo gebruikte.

Kom maar met citaten. Mijn ervaring is dat de sterk-bevindelijken in het buitenland hun eigen jargon hebben, wat niet "matcht" met wat hier in NL de "tale Kanaäns" genoemd wordt.

Daarnaast: Het hutje in de komkommerhof kán je niet zó exegetiseren dat er de bevindelijke uitleg, zoals die er in de tale Kanaäns aan gegeven wordt, uitkomt. Ook sterk-bevindelijk gereformeerden die kennis hebben van exegese, zullen dit beamen.

Wat bedoel je nu?

Vaak wordt in een gebed of preek de volgende zin aangehaald: de Kerk is verworden als een nachthutje in de komkommerhof, als een belegerde stad. Daarmee haalt men de volgende tekst uit Jesaja aan:

8 En de dochter29 van Sion is overgebleven30 als een hutje31 in den wijngaard, als een nachthutje in den komkommerhof als een belegerde stad.

Men bedoeld met het aanhalen van deze tekst: de Kerk des Heeren is ellendig eenzaam in de wereld overgeschoten maar ze is er nog. Wat daar mis mee is kan ik niet begrijpen.

Dat er wel eens foute aanhalingen zijn klopt, maar dat heeft met het menselijk geheugen te maken. Ook Paulus citeert wel eens een tekst uit het Oude Testament onzorgvuldig (zouden wij zeggen, met in elk huis vele handzame Bijbels, een concordantie en op de computer een digitale Bijbel met zoekfunctie).

[memento]

Wat bedoel je nu?

Vaak wordt in een gebed of preek de volgende zin aangehaald: de Kerk is verworden als een nachthutje in de komkommerhof, als een belegerde stad. Daarmee haalt men de volgende tekst uit Jesaja aan:

8 En de dochter29 van Sion is overgebleven30 als een hutje31 in den wijngaard, als een nachthutje in den komkommerhof als een belegerde stad.

Men bedoeld met het aanhalen van deze tekst: de Kerk des Heeren is ellendig eenzaam in de wereld overgeschoten maar ze is er nog. Wat daar mis mee is kan ik niet begrijpen.

Het gaat om de verdere, persoonlijke geestelijke invullingen, die daarin gelegd worden...

Daarnaast zal men, als men die toepassing naar de kerk van de Heere wil maken, de context moeten meenemen. Dus wáárom was de dochter Sion ellendig en eenzaam. Dat is het probleem van veel van de "tale Kanaän"-teksten: Ze worden uit verband gerukt. Veel teksten, waarin gesproken wordt over een "overblijfsel", staan in de context van Gods toorn tegenover Zijn volk, vanwege hun zonden en hun afdwalingen. Wie dus wil zeggen dat Gods volk een overblijfsel is (wat m.i. Bijbels is), zal ook moeten zeggen dat de oorzaak daarvan is hun eigen zonde.

[refo]

Het nachthutje is onderdeel van de straf over Jeruzalem. Uitgangspunt is dus niet: 'ze is er (gelukkig) nog, maar: 'ze bestaat bijna niet meer. (en dat zou terecht zijn)'
Heel Jesaja 1 is tegen boeven gericht. Enige troost is pas verderop in het hoofdstuk aan te treffen, met de voorwaarde dat ze zich bekeren zouden.

Dergelijke veranderde betekenissen zijn er meer: 'het arme en verdrukte volk' (=uitschot van het volk dat achterblijft in Jeruzalem nadat vrijwel alle mensen zijn verbannen=straf) van Zefanja en 'de touwen der liefde en mensenzelen' (ondanks die touwen keerden ze zich van de Heere af ) van Hosea.

[Erasmiaan]

Het nachthutje is onderdeel van de straf over Jeruzalem. Uitgangspunt is dus niet: 'ze is er (gelukkig) nog, maar: 'ze bestaat bijna niet meer. (en dat zou terecht zijn)'
Heel Jesaja 1 is tegen boeven gericht. Enige troost is pas verderop in het hoofdstuk aan te treffen, met de voorwaarde dat ze zich bekeren zouden.

Dergelijke veranderde betekenissen zijn er meer: 'het arme en verdrukte volk' (=uitschot van het volk dat achterblijft in Jeruzalem nadat vrijwel alle mensen zijn verbannen) van Zefanja en 'de touwen der liefde en mensenzelen' (ondanks die touwen keerden ze zich van de Heere af) van Hosea.

Juist.

Het gaat om de verdere, persoonlijke geestelijke invullingen, die daarin gelegd worden...

Die ken ik niet, nooit gehoord. En ik ben toch wel een redelijke kenner van de bevindelijk gereformeerde prediking, dunkt me.

Wie dus wil zeggen dat Gods volk een overblijfsel is (wat m.i. Bijbels is), zal ook moeten zeggen dat de oorzaak daarvan is hun eigen zonde.

Ik kan me geen prediking herinneren waarin dat niet is gebeurd.

M.a.w.: kom eens met een beter voorbeeld.

[Lourens]

Ik heb wel eens predikanten gehoord die de tale kanaäns letterlijk van de kansel hebben genoemd als dat dát toch wel gekent moet worden in het leven van Gods kinderen. Persoonlijk vind ik dat geen goede zaak, het wordt dan een soort bevindelijke meetlat.

Waarom? Daar kijk ik toch anders tegenaan. Ik vind het eerlijk gezegd wel vertrouwd klinken in mijn oren.

Het klinkt ons vertrouwd in de oren omdat we ermee opgegroeid zijn.
Maar hoe als iemand in de kerk komt tot totaal vreemd is van het geloof?
Die geef je toch babyvoedsel en geen harde korsten?

Nee, laten we die in gewone taal aanspreken zonder het Woord van God los te laten natuurlijk.
En de vaste termen kunnen we dan best in Jip en Janneke-taal uitleggen.