Tiberius schreef:freek schreef:memento schreef:De doop van Johannes was een doop, waarmee mensen beleden dat ze zondig waren, en dat ze zich gingen bekeren.
Matt 3:1 En in die dagen kwam Johannes de Doper, predikende in de woestijn van Judéa, 2 En zeggende: Bekeert u; want het Koninkrijk der hemelen is nabij gekomen. (...) 6 En werden door hem gedoopt in de Jordaan, belijdende hun zonden.
Des te wonderlijker is het dat Jezus deze doop wilde ondergaan. Hij die zondeloos was, beleed met deze doop zondig te zijn! Hier komt alreeds openbaar dat Hij is "het Lam dat de zonden der wereld wegneemt"
De doop van Johannes valt dus te typeren als "proselytendoop". De proselytendoop was eigenlijk een reinigingsritueel. Het werd bediend aan heidenen die Joods werden (als teken van afwassing van de zonden van hun oude, heidense bestaan), maar ook aan Joden die in zonde gevallen waren, en doormiddel van zo'n reinigingsritueel uiting wilden geven aan hun bekerings-gezindheid...
Worden hier in het OT al aanwijzingen toe gegeven,of is dit ritueel ontstaan in de periode tussen OT en NT?
En wie mochten het bedienen?
OT
Reinigingsrituelen door wassen vind je al in het OT, denk bv aan het wassen van de Melaatsen (Lev 13 uit mn hoofd; en het verhaal van Naaman), het wassen na ongesteldheid, het wassen van de priester voor hij aan zijn dienst mocht beginnen, en het wassen van de kleren voordat het volk de wet krijgt (Ex 19 uit mn hoofd).
Joodse literatuur
In de Talmoed ed wordt de proselytendoop als zo'n reinigingsritueel aangeduidt. Wie het element van reiniging meeneemt, zou de doop van Johannes als zodanig kunnen aanwijzen; Johannes predikte immers dat de mensen zich moesten bekeren, zich moesten reinigen van hun zonden.
Wie de doop bediende
Volgens mij spreekt de Talmoed niet over dat de doop door iemand bediend moet worden; in het OT zie je dat de ene keer door de betreffende persoon zelf gewassen moet worden, de andere keer dat dit moet gebeuren door, of onder toezicht van, de priester.
Christelijke doop en het verbond
Echter, dit alles lost het probleem van de 2 x inlijving in het verbond, zoals genoemd in deze topic, niet op. In het NT zelf wordt niet gesproken over Joden die gedoopt worden als ze christen worden, terwijl dit wel van een aantal heidenen staat opgeschreven. Buiten-bijbelse bronnen noemen wel een aantal Joden die zich laten dopen, de vraag is alleen of dit gewoon was, of dat dat uitzonderingen waren, of dat dat alleen in bepaalde gemeenten, of in bepaalde gevallen gebeurde. Ik heb niet de tijd dat verder uit te zoeken, maar het is zeker interessant.
Wel is trouwens goed te weten dat binnen het christendom, vanaf de oudste bronnen die we kennen, het absoluut 'not done' is om 2 maal te dopen. Na een val in de zonde (een 'hot item' in de vroeg-christelijke kerk) kwam er geen her-doop. Trouwens, een grote groep in de vroeg-christelijke kerk achtte dat er voor een ieder die na de doop in zonde viel, geen behoudt meer mogelijk was. De doop werd in de vroeg-christelijke kerk dan ook niet zozeer gezien in het licht van het verbond, maar meer in licht van de afwassing van de zonden (alhoewel het NT toch ook duidelijk de inlijving in het verbond noemt, mn Paulus)
Nu dan, als de doop vooral gezien werd als afwassing van de zonden, dan was er voor een Jood geen enkele belemmering om gedoopt te worden. Vanuit Joodse interpretatiekaders was de christelijke doop dan een reinigingsritueel, zij het wel een heel bijzondere, en heel krachtige. De gedachte dat de doop in de schaduwen van het OT al voorspeld was (oa in de reinigingsrituelen) was de vroege kerk zeker niet vreemd.