Gereformeerde Gemeenten

[JvW]

De vraag is of dit alleen zelfdestructie is. Wat ik vaak ervaar bij oudere mensen (zeker in instellingen/verpleegtehuizen etc.) is dat men niet eens meer in staat gesteld wordt om met elkaar te zingen. "Zullen we met elkaar psalm 42 zingen?" "Welke bedoelt u? 1773? of van ds. Meeuse? of Weerklank" (inderdaad, met GKV-roots). De ene berijming is nog niet uit en al dan niet bekritiseerd, of de andere duikt al weer op. Wat een verwarring.
Hoe komt het dat 1773 zo geliefd is? Omdat ze het zo lang heeft volgehouden, ondanks fouten, onjuiste toevoegingen en soms wat archaïsch taalgebruik.

Moet je dat altijd blijven koesteren? Dat zeg ik niet. Maar wil je iets maken dat opnieuw de eeuwen kan doorstaan, kom dan niet binnen één decennium met tal van initiatieven die over elkaar buitelen en op korte termijn hun doel alweer verliezen.

Eens. Mijn ervaring in het verpleeghuis is dat in onze omgeving de bewoners veelal christelijk onderwijs ontvingen en de psalmen 1773 mee kunnen zingen. Heerlijk is dat!

Mijn ervaring in het basisonderwijs is dat we volgens afspraak nog een psalm aanleren maar verder nauwelijks nog psalmen gezongen worden.

1773 is absoluut een monument en voor mij bijzonder dierbaar.

Maar ik vraag me echt af hoe de reactie op de taalkloof is de komende decennia. En de ontlezing en het niet begrijpen van het oud Nederlands is behoorlijk versneld de laatste jaren. Dus het lang meegaan van 1773 is maar deels een valide argument.

Ik begrijp je helemaal Ad, je zou de psalmverzen woord voor woord uit moeten gaan leggen aan de kinderen. Er is wel pas een boekje uitgekomen waarin dit gedaan wordt, maar dat zijn natuurlijk niet alle psalmverzen. Ik denk dat een ‘nieuwe’ berijming erg lang op zich zal laten wachten, waardoor de taalkloof nog groter wordt dan die nu al is. En zeker, de berijming van 1773 zit heel diep vanbinnen.

[GerefGemeente-lid]

De moeilijkheid met 1773 is ook dat veel regels graag geciteerd worden, die niet rusten op de bijbeltekst. Och schonkt Gij mij de hulp van Uwen Geest. U is een beter lot bereid. Die verdwijnen dan.
Maar misschien blijven die ondanks een nieuwe berijming.
Geen groter goed Gjj mij geven meugt dan dat Gij mij vernedert ende maakt kleine. Ook geen bijbeltekst, maar overleeft nog steeds.

Uit hen zal altijd iemand komen voort,
Om den nakomers te leren Uw woord.

Heer', wijs mij toch Uwe wegen,
Die Gij wilt dat ik zal gaan.

O Heer', wanneer komt die dag,
Dat ik toch bij U zal wezen,
En zien Uw aanschijn geprezen?

Als ik dan U heb, o Heer', mijn!
Zou daar iets anders mijn God zijn?

Gij zult mijn kruis eindigen hier;
Want goedertier
Zijt Gij gestadig;
Het werk Uwer handen zult Gij
Volvoeren vrij,
O Heer' genadig.

Deze regels hoor ik ook nog regelmatig hoor, zelfs bij ons.

[GerefGemeente-lid]

Raar archaïserend taalgebruik moet ook zeker niet met ernst verward worden. Wat dat betreft, is het wel verheugend dat er alweer een nieuwe psalmberijming komt.

https://www.rd.nl/artikel/1065456-waaro ... laat-maken

Ik ben benieuw hoeveel die in de GG gebruikt zal gaan worden. Hoewel ik onlangs tot mijn vreugde de GKV-berijming van een psalm hoorde zingen in een GG. Ik dacht: dat is geen Weerklank of Liedboek. De psalmen uit het GK ken ik echter niet zo goed. Maar zijn ook vaak mooi.

Enny de Bruijn is ook met een psalmberijming bezig. Dáár heb ik nou hoge verwachtingen van. De eerste 25 verschijnen dit najaar.
https://ennydebruijn.nl/nieuw-psalm-en- ... gebundeld/

Het is jammer dat de kerkelijke leiding geen initiatief toont. De GBS is hiervoor niet geschikt. Maar in de Gereformeerde Gemeenten zijn meerdere predikanten en ook een aanstaande kandidaat/predikant die goed kunnen dichten met mooie taal.

Jammer dat die niet de handen inéénslaan.

Overigens vind ik die van Enmy de Bruijn niet zo geweldig. Die van ds. C.J. Meeuse is wel een goede aanvulling geweest.

Hoe kun je oordelen over een berijming die nog niet verschenen is? Da's knap!
Ze heet Enny trouwens.

De gedichten die ze maakt, bedoel ik. En dat wat @DDD citeerde. Erg oppervlakkig.

[Hendrikus]

Ik ben benieuw hoeveel die in de GG gebruikt zal gaan worden. Hoewel ik onlangs tot mijn vreugde de GKV-berijming van een psalm hoorde zingen in een GG. Ik dacht: dat is geen Weerklank of Liedboek. De psalmen uit het GK ken ik echter niet zo goed. Maar zijn ook vaak mooi.

Veel psalmen in Weerklank zijn de berijming van de GKV.

Precies

Dan kan ik ze dus hooguit uit Weerklank maar niet uit het Gereformeerd Kerkboek.

Kan en ken blijft moeilijk
Ken het dat ik u kan?

[GerefGemeente-lid]

In dit kader is dit artikel wel mooi. Het is in een oude uitgave van de Saambinder, uit 2007, over de Ledeboeriaanse ouderling Bartel Meeuwse uit Krabbendijke:
Zie deze link:
Ook zijn bezwaren tegen de Psalmberijming van 1773 moest hij laten varen. En dat juist op de vergadering van oktober 1907 in Rotterdam waarop Kruisgezinden en Ledeboerianen verenigden en ds. Boone ondermeer vanwege de berijming niet meeging. Samen met zijn ambtsbroeder Bastiaan Sonke reisde Meeuwse op 8 oktober 1907 met de trein naar Rotterdam. Ze zouden overnachten bij ds. N. H. Beversluis om de volgende dag op tijd te zijn voor de belangwekkende samenkomst.

Onderweg vroeg Meeuwse zich af hoe hij ooit bij de pastorie van ds. Beversluis zou komen. Hij was in Rotterdam totaal onbekend. En iedere keer als hij daaraan dacht werden zijn gedachten bepaald bij de psalmregels: "God is recht, dus zal Hij door / Onderwijzing hen, die dwalen, / Brengen in het rechte spoor." Op het station aangekomen, vroeg hij enkele malen de weg. Steeds was het antwoord: "Recht door." Zo kwamen Meeuwse en Sonke al spoedig bij ds. Beversluis, aan wie Bartel zijn opmerkelijke ervaring vertelde. Ds. Beversluis luisterde vooral. Maar toen op de vergadering het over de psalmberijming ging en Meeuwse vurig pleitte voor het gebruik van Datheen in alle gemeenten, vroeg ds. Beversluis of hij zich nog de versregels herinnerde die hem tijdens de treinreis hadden beziggehouden. "Wist u, " aldus ds. Beversluis, "dat dit vers, waar u elke keer bij bepaald werd, een gedeelte is van Psalm 25:4 naar de berijming van 1773? " Daarop ging Bartel Meeuwse zitten. Beschaamd. Ook de psalmberijming was voor hem geen breekpunt meer.

[DDD]

Veel psalmen in Weerklank zijn de berijming van de GKV.

Precies

Dan kan ik ze dus hooguit uit Weerklank maar niet uit het Gereformeerd Kerkboek.

Kan en ken blijft moeilijk
Ken het dat ik u kan?

Ik hoop maar dat dit een fout van Google was, maar het kan best mijn fout zijn.

Los daarvan: DNP is ook een prachtige berijming. Ik heb er vandaag weer veel uit gezongen. Het is mijns inziens ontzettend jammer dat in de GG zo weinig wordt gezongen. De verouderde psalmberijming doet daar trouwens weinig goeds aan. Het lijkt erop dat zelfs sommige dominees niet weten wat ze er mee aan moeten. Die geven hooguit 40 verschillende coupletten op, en dan ook nog eens zo weinig mogelijk. Al kan dat er ook aan liggen dat ze vooral zelf zo veel woorden gebruiken dat er voor de gezongen woorden Gods geen tijd overschiet.

Ik heb het idee dat sinds ds. Hogchem in de Saambinder schreef dat alle psalmen door God geïnspireerd zijn, de zeer beperkte selectie wel iets minder geworden is. Vóór die tijd kreeg ik soms het idee dat zoals rechterflankdominees een heel dunne bijbel hebben, zij een nog dunner psalmboek hadden.

Misschien kan ds. Hogchem ook eens iets schrijven over dat de hele Schrift door God is ingegeven. Dan krijgt een vacante gemeente tenminste geen drie preken over psalm 130 en drie preken over de verloren zoon in één jaar, met voorbijgaan aan het overgrote deel van de heilige Schrift.

[Carsten]

Zouden de criticasters van de berijming van 1773 ook toe kunnen geven dat er ook mooie en goede kanten aan deze berijming zitten?

Wij kunnen regelmatig de berijming van Datheen waarderen, zonder te zeggen dat deze foutloos is.

Wij kunnen ook zo in onze kritiek blijven hangen dat wij de mooie en goede zaken niet meer zien.

[Mannetje]

@DDD:
Drie preken over Psalm 130 hoeft geen probleem te zijn, het is een schitterende Psalm. En dan kom je hopelijk ook toe aan de verzen 4b t/m 8.
Maar ik begrijp wel wat je bedoelt, bepaalde gedeeltes uit de Bijbel komen erg weinig aan de orde. En over sommige Psalmen zijn nauwelijks preken gemaakt.
Ik zocht even snel naar een preek over Psalm 114. Ik vind er alleen een van ds. G.A. Zijderveld. (Voor mij eigenlijk een onbekende predikant, kan ik ergens meer over hem lezen?)

[GerefGemeente-lid]

@DDD:
Drie preken over Psalm 130 hoeft geen probleem te zijn, het is een schitterende Psalm. En dan kom je hopelijk ook toe aan de verzen 4b t/m 8.
Maar ik begrijp wel wat je bedoelt, bepaalde gedeeltes uit de Bijbel komen erg weinig aan de orde. En over sommige Psalmen zijn nauwelijks preken gemaakt.
Ik zocht even snel naar een preek over Psalm 114. Ik vind er alleen een van ds. G.A. Zijderveld. (Voor mij eigenlijk een onbekende predikant, kan ik ergens meer over hem lezen?)

https://theologienet.nl/auteurs/zijderveld-ds-g-a/

Ik heb wel van hem gehoord. Hij was jarenlang predikant in Middelburg en stond mede aan de wieg van de splitsing van Centrum en Zuid. Vanaf na zijn emeritaat tot aan zijn overlijden ook heeft hij er ook gewoond.

[merel]

Zouden de criticasters van de berijming van 1773 ook toe kunnen geven dat er ook mooie en goede kanten aan deze berijming zitten?

Wij kunnen regelmatig de berijming van Datheen waarderen, zonder te zeggen dat deze foutloos is.

Wij kunnen ook zo in onze kritiek blijven hangen dat wij de mooie en goede zaken niet meer zien.

O, ik zing heel graag uit de oude berijming. Alleen vloeit dat vooral voort uit herkenning van de tekst. Deze tekst heb ik zelf geleerd en mijn ouders en opa en oma's zongen deze liederen op hun sterfbed. Een puur emotionele waardering. Mijn man en kinderen daarentegen hebben weinig met deze berijming en geven de voorkeur aan de nieuwe psalmberijming. Ook dat begrijp ik heel goed.

[Herman]

Ik wordt tegenwoordig best vaak getroffen door mooie Bijbelteksten in gewoon Nederlands die ik als citaat tegenkom in één of ander theologisch werk.
Ook dat voorbeeld van Psalm 116 vers 1 sprak me direct aan.

Ik vind het tamelijk urgent om me ook in hedendaags Nederlands te kunnen uitdrukken in de liturgie. Terwijl ik tegelijkertijd met groot plezier uit 1773 meegalm.

[DDD]

Eens.

Ik kan heel geroerd zijn door een psalm in 1773. Maar ook hier geldt: de nieuwe is beter.

Zouden de criticasters van de berijming van 1773 ook toe kunnen geven dat er ook mooie en goede kanten aan deze berijming zitten?

Wij kunnen regelmatig de berijming van Datheen waarderen, zonder te zeggen dat deze foutloos is.

Wij kunnen ook zo in onze kritiek blijven hangen dat wij de mooie en goede zaken niet meer zien.

Ik zie allerlei mooie kanten aan 1773. Maar dat is toch niet waar het om draait? Het reciteren van oude teksten heeft een ander effect dan ooit beoogd is. De kerkdienst is geen bijeenkomst van een historische vereniging. Hoe verder de teksten van je af staan, hoe minder ze het doel bereiken.

Overigens ben ik niet zozeer kritisch op 1773. Ik ben er meer kritisch op dat kerken daar na tweehonderd jaar nog uit zingen. Dat zijn twee verschillende dingen, mijns inziens.

[Arja]

Zouden de criticasters van de berijming van 1773 ook toe kunnen geven dat er ook mooie en goede kanten aan deze berijming zitten?

Wij kunnen regelmatig de berijming van Datheen waarderen, zonder te zeggen dat deze foutloos is.

Wij kunnen ook zo in onze kritiek blijven hangen dat wij de mooie en goede zaken niet meer zien.

O, ik zing heel graag uit de oude berijming. Alleen vloeit dat vooral voort uit herkenning van de tekst. Deze tekst heb ik zelf geleerd en mijn ouders en opa en oma's zongen deze liederen op hun sterfbed. Een puur emotionele waardering. Mijn man en kinderen daarentegen hebben weinig met deze berijming en geven de voorkeur aan de nieuwe psalmberijming. Ook dat begrijp ik heel goed.

Dat voel ik ook zo. tegelijk zie ik steeds meer dat ik soms een psalm zing en dan aan Israël denk. Omdat de tekst daar zo over gaat.

[Ararat]

Zouden de criticasters van de berijming van 1773 ook toe kunnen geven dat er ook mooie en goede kanten aan deze berijming zitten?

Wij kunnen regelmatig de berijming van Datheen waarderen, zonder te zeggen dat deze foutloos is.

Wij kunnen ook zo in onze kritiek blijven hangen dat wij de mooie en goede zaken niet meer zien.

Een pagina terug schreven wij al over onze verhouding met 1773. Wij waarderen deze berijming vooral vanuit gevoel en emotie. Tegelijkertijd moeten wij erkennen dat de taal waarin wij ons uitdrukken de afgelopen 250 jaar veranderd is. Daarom kunnen wij ons best voorstellen dat andere mensen in 2024 net zo geraakt kunnen worden door de DNP als wij destijds door 1773.

Wedervraag: welke mooie en goede kanten ziet u in de berijming: DNP?

[HersteldHervormd]

Zouden de criticasters van de berijming van 1773 ook toe kunnen geven dat er ook mooie en goede kanten aan deze berijming zitten?

Wij kunnen regelmatig de berijming van Datheen waarderen, zonder te zeggen dat deze foutloos is.

Wij kunnen ook zo in onze kritiek blijven hangen dat wij de mooie en goede zaken niet meer zien.

Sluit ik me bij aan, mooie opmerking.