Vincent schreef:@Zonderling: ik had jouw reactie beslist niet specifiek op het oog. Een aantal van jouw opmerkingen onderschrijf ik (veel 1-en 2-regelige reacties, dogmatiek en exegese kunnen niet gescheiden worden). Excuses voor de benaming "baardmannen", ik doelde daarmee in de eerste plaats overigens op de Nadere en niet de Grote Reformatoren.Voor eerstgenoemde heb ik iets minder hoogachtig (verwijderen zich enigszins van de hoofdstroom).
Jij beweert, dat de Grote Reformatoren helderder licht hadden dan de Vroege Kerk. Dat moge misschien zo zijn. Vergeet echter niet dat er in de Grote Reformatie -naar mijn beperkte idee- een stukje scholastiek meekomt. Dit schijnt ook in de door jou genoemde Synopsis sterk aanwezig te zijn. Dat is een sterk tijdbepaalde manier van redeneren. Dogmatiek in die zin is niemand tot heil. Het mag als een wonder gezien dat de belijdenisgeschriften (zeker de HC!!) juist deze methode van redeneren niet hebben aangewend (zoiets lees ik ook in En toch beweegt Hij, John van Eck).
Vrgr Vincent
Vincent,
Dank je wel voor je duidelijke toelichting.
Op één punt houden we echter nog wel een verschil van mening, en dat is de beoordeling van het stukje 'scholastiek'. Het klopt dat b.v. de Synopsis een bepaalde systematiek c.q. methode hanteert, die vaak aangeduid wordt als "scholastiek". Echter, het gaat hier alleen om het omhulsel, de vorm, de methodologie waarin de theologie systematisch wordt behandeld. De
inhoud die bínnen deze vorm aan de orde komt, wordt in de Synopsis zeer schriftuurlijk behandeld.
Een zeer positieve waardering van de gereformeerde scholastiek is niet lang geleden gegeven door dr. W.J. van Asselt (Gereformeerd Protestantisme Universiteit van Utrecht) e.a. in het nog verkrijgbare boek: Inleiding in de Gereformeerde Scholastiek. De schrijvers tonen in dit boek aan dat de negatieve opvattingen over "gereformeerde scholastiek" zowel in historisch als systematisch opzicht op misverstanden berusten.
Een scholastieke behandeling van de theologie kan m.i. heel verrijkend zijn. Bijvoorbeeld wanneer gesproken wordt over de rechtvaardigmaking:
- de opperste oorzaak van de rechtvaardigmaking = de onverdiende genade Gods
- de verdienende en bewegende oorzaak v.d. rechtvaardigmaking = de verzoening en verlossing door Christus
- het middel v.d. rechtvaardigmaking = het geloof
- het einde/doel v.d. rechtvaardigmaking = de betoning van Gods gerechtigheid en de vergeving der zonden.
- de eigenschap v.d. rechtvaardigmaking = dat alle roem des mensen wordt uitgesloten.
Essentieel is dat een dergelijke systematische behandeling volledig ondergeschikt wordt gemaakt aan het spreken van de Schrift, en dat vinden we zeker terug, zowel in de Institutie als in de Synopsis.
Deze wijze van behandeling kan naar mijn overtuiging soms zeer verrijkend zijn, al is een dergelijke methode inderdaad niet geschikt voor een belijdenisgeschrift of een preek.
Maar goed, dat was even een uitstapje mbt gereformeerde scholastiek naar aanleiding van jouw reactie.
