Beste Rene,
Moeilijke vragen, ik doe een poging.
Op mijn website,
http://www.duizendjarigrijk.nl probeer ik in de intro de 3 millenialistische visies uiteen te zetten op een zo'n objectief mogelijke wijze. Daarna ga ik dieper in op mijn (neo-a-millenialistische) visie.
een pre-millenialist is hetzelfde als een chiliast, de term pre-chiliast heb ik nog nooit gehoord.
pre betekent dat Christust komt voor het millenium aanbreekt. Post-millenialisten geloven dat Christus na het millenium komt.
Een a-millenialist gelooft niet in een letterlijke periode van 1000 jaar. Een a-millenialist is dus vooral idd geen millenialist en geen chiliast. Hij gelooft wel in een millenium, maar niet op een letterlijke manier. Er zijn verschillende soorten a-millenialismen inderdaad.
De klassieke visie is dat de kerk regeert in het millenium. Dat is volgens de Roomse Kerk dus heel letterlijk de Roomse Kerk.
Ikzelf ben een soort neo-a-millenialist, ik geloof niet dat een instituut kerk regeert, maar dat Christus zijn koninkrijk vestigt op de aarde door de uitbreiding van het evangelie. Dit is een groeiend koninkrijk (zoals de steen uit Daniel uitgroeit tot een berg). Maar het is niet iets letterlijks dat je op aarde aan kunt wijzen (zoals bv. een instituut kerk).
Zover ik weet erkent de RKK dan inderdaad geen enkele vorm van millenialisme.
Dat is allemaal dankzij Augustinus, die op latere leeftijd a-millenialist werd, en dus eigenlijk het klassiek a-millenialisme stichtte.
De meeste theologen gaan er vanuit dat alle kerkvaders millenialist waren.
Recent las ik een artikel waarin werd beweerd dat juist het a-millenialisme (maar dan niet de RKK versie) de oudste visie was.
Er zijn zowieso geschriften van kerkvaders gevonden die schrijven dat ze millenialist zijn, maar kinderen van God kennen die daar anders over denken. Kortom, het is vanaf het begin een thema waar verschillend over gedacht werd. (en waar die verschillen ook werden gerespecteerd naast elkaar!)
Pre-tribulationalisme is het geloof in een opname van de gemeente voor de grote verdrukking.
Meestal komt dit samen met een pre-millenialistische visie op Openbaring 20.
Christus komt, neemt zijn gemeente weg, velt het oordeel over de aarde, komt weer terug en verslaat de antichrist, regeert 1000 jaar en verslaat dan de Satan.
post-tribulationalisme gelooft dat de opname van de gemeente plaatsvindt na de grote verdrukking. Dit gaat meestal samen met a-millenialisme en post-millenialisme.
Maar op zich staat de (dwaal)leer van de opname volledig los van de theologie van het (a) millenialisme.
Het is een leer die pas in de 18/19e eeuw bedacht werd. (kan er niks anders van maken).
preteristisch gaat uit van een Openbaring dat voor het overgrote deel is vervuld in de 1e eeuw na christus.
Bv. de vernietiging van Jeruzalem (70nChr) en de verdrukking onder Nero en Domitianus worden daar als vervulling gezien.
partial-preterisme ziet een deel van de eindtijdsprofetieen vervuld in diezelfde 1e eeuw.
Veel preteristen zien de profetieen ook als profetieen-achteraf, kortom, profetieen die na de 'vervulling' geschreven zijn en toen 'gedateerd zijn' als gedaan vooral.
Zoiets als dat ik nu zou profeteren dat op 9/11 2001 in New York een groot drama zou plaatsvinden, en dan zou doen alsof ik dat in maart 1999 zou hebben gezegd.
futuristisch ziet alle eindtijds profetieen pas vervuld worden in het einde.
Dus alle vervullingen moeten nog komen. (hoewel 1948 uiteraard als vervulling gezien kan worden in het futurisme, maar dan zegt een futurist dus dat die 'future' (toekomst) nu al begonnen is.)
70nChr heeft dan geen plaats in de profetieen van de Bijbel.
Van idealistische visie heb ik nog nooit gehoord.
De heilshistorische visie gaat uit van een Openbaring dat zich afspeelt vanaf de komst van Christus tot de wederkomst van Christus.
Eigenlijk dus de middenweg tussen preterisme en futurisme.
Uiteraard zien sommige heilshistorici openbaring vooral als een terugkerende symbolische profetie. (alle profetieen worden telkens opnieuw vervuld, elke leider die christenen vervolgt is de antichrist)
Anderen zien het meer als een opeenvolgende ontvouing van de laatste dingen. Dan is bv. 70nChr de 1e manifestatie van de Antichrist (bv. Mat 24) en Openbaring 13 de 2e manifestatie.
Preterisme wordt weinig gecombineerd met 1 van de 3 millenialismen, als het al gedaan zou moeten worden dan met a-millenialisme, waar alles na de 1e eeuw nChr dus als het 1000-jarig rijk wordt gezien, maar dan moet Op21/22 wel futuristisch worden geduid.
Futurisme 'hoort' vooral bij pre-millenialisme, waar heel openbaring wordt gezien als de toorn van God vooraf gaat aan het millenium. Zeker in combinatie met het pre-trib geloof, waar Openbaring 4 de opname van de gemeente aangeeft, en Op 5-19 dus de oordelen van God (waar de gemeente niet onder lijdt) weergeeft.
Zelf zie ik als a-millenialist een goede combinatie mogelijk met de heilshistorische visie, maar dan niet de circulaire visie. Ik geloof in de letterlijke komst van een Antichrist (hoewel er uiteraard vele antichristen met een kleine letter zijn).
Maar ik ben dan ook een neo-a-millenialist, ik leen veel van de chiliasten qua 'letterlijk' nemen van Openbaring, waar mogelijk.
Echte 'ouderwetse' millenialisten zullen een terugkerende vervulling zien van verdrukking, etc.
Sommige gaan zelfs zo ver door niet te geloven in een algemene wederkomst van Christus, maar een persoonlijke wederkomst van Christus bij de dood van elke christen. Kortom, de wereld draait door, terwijl elke stervende christen de eindoverwinning meemaakt en de eeuwigheid in gaat.
Mijn advies is: weeg alle vormen van millenialisme af, als je dat wilt (Geen noodzaak) maar trap niet in de val van de opname. Ik hoop binnenkort de site deopname.nl te openen en daar mijn visie te plaatsen, maar dat loopt momenteel nogal vertraging op. Mijns inziens is dit een grote, maar ook gevaarlijke dwaling.
Verder is er ook nog een vorm van a-millenialisme die gebaseerd is op de vervangingstheologie, dus de kerk die israel vervangen heeft.
(zoals in reformatorische kringen wel meer resten van de vervangingstheologie te vinden is, bv. in onze dooptheologie)
Ik hoop dat je er wat aan hebt!
Robert