Onderzoek naar de prediking

Plaats reactie
Gebruikersavatar
Auto
Berichten: 4533
Lid geworden op: 22 feb 2002, 20:01

Onderzoek naar de prediking

Bericht door Auto »

Ik werd getriggerd door een stukje uit posting van DIA
... En... de kerk slaapt, met de dwaze maagden. Al is er onderscheid, het wordt
niet meer zo gezien. De felle tegenkanting aangaande de bevindelijke leer,
dat merkte de dominee ook op, is een bewijs dat we te vrezen hebben dat God de
kandelaar uit dit land gaat wegnemen. [...] En dat zien we niet alleen hier maar over het gehele land en in vele kerken, ook daar waar de bevindelijke prediking nog van de kansel mag klinken. ...
Dit deed me denken aan iets wat ik nog niet zo lang geleden gelezen had. Na even zoeken vond ik het. In een artikel van het RD van 14 nov. 2015 stond de volgende zin.

Drs. Arie van der Knijff presenteert een poster over zijn onderzoek naar bevindelijke preken.
Van der Knijff doet promotieonderzoek bij prof. Immink over gedrukte preken in de Gereformeerde Gemeenten na het jaar 2000.
Enkele van zijn resultaten: de focus in deze preken ligt sterk op de gevallen staat van de mens; de verzoening wordt juridisch uitgewerkt; predikanten benaderen de Vredesraad niet als metafoor maar als –juridische– realiteit; er is een afstand in de beleving tussen wedergeboorte en rechtvaardiging en er ligt een sterk accent op zelfonderzoek.
Even los van de GG (dus GG Bashers wegblijven alsjeblieft) denk ik dat hier inderdaad een probleem is die heel breed in de reformatorische gezindte aanwezig is. Dat in de preken zaken juridisch worden uitgewerkt. Dus stelselmatig verklaard. Terwijl in het ene kerkverband de afstand in de beleving tussen wedergeboorte en rechtvaardiging steeds breder wordt gemaakt, wordt in andere kerkverbanden het aspect wedergeboorte en rechtvaardiging compleet niet meer genoemd en behandeld en draait het daarom alleen maar 'je moet het geloven'. Ook zie je meer en meer het aspect van vertrouwen op je gevoel en ervaring terug komen.

De overeenkomst tussen beide zaken zit er in dat de mens centraal komt te staan en de Heere op de tweede plaats komt. Is mijn waarneming t.a.v de ontwikkeling in de HELE reformatorische gezindte correct?
Gebruikersavatar
samanthi
Berichten: 7880
Lid geworden op: 16 jul 2009, 10:30
Locatie: rotterdam

Re: Onderzoek naar de prediking

Bericht door samanthi »

Het is goed hier over na te denken, ik ervaar ook dat de mens centraal staat, de ene keer de mens die moet geloven de andere keer de zondige mens, die wordt breed uitgemeten en dan op de middelen gewezen, bij weer een andere de weg naar Christus toe.

De Christus Zelf komt nauwelijks aan bod.

Ik ben geen GG ik ervaar dit binnen de CGK, gelukkig zijn er velen die wel de Christus ik al zijn Heerlijkheid preken, maar dit andere kom ik helaas ook veel tegen, vooral in de beleving van de gemeenteleden.
O HEERE, wat is de mens, dat Gij hem kent? Het kind des mensen, dat Gij het acht?
dennis
Berichten: 1667
Lid geworden op: 01 mar 2011, 14:09

Re: Onderzoek naar de prediking

Bericht door dennis »

Natuurlijk is het waar dat de Christus centraal moet staan in de prediking. Buiten Hem is er geen zaligheid. En als de verkondiging van Hem ontbreekt wordt het belangrijkste gemist.

Maar ...

Dat is niet het hele verhaal. Je kunt naar een preek luisteren waarin de Heere Jezus Christus wordt 'uitgestald,' terwijl dat woord - hoe vurig gebracht ook - toch niets met de hoorders doet. En dat vanwege die andere Bijbelse waarheid: we zijn van nature geestelijk dood. We zien geen gedaante nog heerlijkheid in deze Zaligmaker. En ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat dat soms onderbelicht wordt.
Het gaat m.i. echt om het evenwicht: je moet horen wie je zelf geworden bent, door de zonde: een hater van God. En je moet horen dat Jezus Christus in de wereld gekomen is om te zoeken en zalig te maken dat verloren was.
En gelukkig wordt dat in (veel) gereformeerde gemeenten (al dan niet oud of in NL) zeer duidelijk gepredikt. Daarbuiten overigens ook. Gelukkig wel.
eilander
Moderator
Berichten: 16786
Lid geworden op: 15 okt 2007, 21:42

Re: Onderzoek naar de prediking

Bericht door eilander »

Wonderlijk genoeg mogen wij ons onder bevindelijke prediking binnen de PKN bevinden, waar ik in elk geval niet herken:
- afstand tussen beleving van wedergeboorte en rechtvaardiging
- of: dat deze begrippen helemaal niet meer genoemd worden (hoe kun je dan overigens n.a.v. Catechismus, DL of NGB preken?)
Wel zou je kunnen zeggen dat er bij ons een zekere mate van stelselmatige prediking plaatsvindt, waar meer de overeenkomsten in de manier van bekering wordt benadrukt dan de verschillende manieren waarop God kan werken.
Sheba
Inactief
Berichten: 1997
Lid geworden op: 23 okt 2013, 21:48

Re: Onderzoek naar de prediking

Bericht door Sheba »

Auto schreef:Ik werd getriggerd door een stukje uit posting van DIA
... En... de kerk slaapt, met de dwaze maagden. Al is er onderscheid, het wordt
niet meer zo gezien. De felle tegenkanting aangaande de bevindelijke leer,
dat merkte de dominee ook op, is een bewijs dat we te vrezen hebben dat God de
kandelaar uit dit land gaat wegnemen. [...] En dat zien we niet alleen hier maar over het gehele land en in vele kerken, ook daar waar de bevindelijke prediking nog van de kansel mag klinken. ...
Dit deed me denken aan iets wat ik nog niet zo lang geleden gelezen had. Na even zoeken vond ik het. In een artikel van het RD van 14 nov. 2015 stond de volgende zin.

Drs. Arie van der Knijff presenteert een poster over zijn onderzoek naar bevindelijke preken.
Van der Knijff doet promotieonderzoek bij prof. Immink over gedrukte preken in de Gereformeerde Gemeenten na het jaar 2000.
Enkele van zijn resultaten: de focus in deze preken ligt sterk op de gevallen staat van de mens; de verzoening wordt juridisch uitgewerkt; predikanten benaderen de Vredesraad niet als metafoor maar als –juridische– realiteit; er is een afstand in de beleving tussen wedergeboorte en rechtvaardiging en er ligt een sterk accent op zelfonderzoek.
Even los van de GG (dus GG Bashers wegblijven alsjeblieft) denk ik dat hier inderdaad een probleem is die heel breed in de reformatorische gezindte aanwezig is. Dat in de preken zaken juridisch worden uitgewerkt. Dus stelselmatig verklaard. Terwijl in het ene kerkverband de afstand in de beleving tussen wedergeboorte en rechtvaardiging steeds breder wordt gemaakt, wordt in andere kerkverbanden het aspect wedergeboorte en rechtvaardiging compleet niet meer genoemd en behandeld en draait het daarom alleen maar 'je moet het geloven'. Ook zie je meer en meer het aspect van vertrouwen op je gevoel en ervaring terug komen.

De overeenkomst tussen beide zaken zit er in dat de mens centraal komt te staan en de Heere op de tweede plaats komt. Is mijn waarneming t.a.v de ontwikkeling in de HELE reformatorische gezindte correct?
focus in deze preken ligt sterk op de gevallen staat van de mens
Zie het onderstreepte zinnetje, dat valt mij dan weer op... Dat lijkt in tegenstelling met wat hieronder staat?

Laatst heb ik ergens hier de opmerking gemaakt dat zowel links als rechts vaak te weinig echt vanuit de totale doodsstaat van de mens gepredikt wordt.
Dan krijg je inderdaad de gedachte dat wij als mensen nog iets kunnen, moeten, willen, in staat zijn tot etc.

Tegelijkertijd denk ik dat het probleem niet alleen ligt bij het uitelkaar trekken van beleving en wedergeboorte, of zoals ik eerder vandaag elders zei, geloof en wedergeboorte.

Maar ook dat men niet meer werkelijk beseft wat rechtvaardiging is. Ook dit gezindte breed en daarbuiten.
Er wordt misschien nog wel radicaal de boodschap van zonde en genade gebracht. Maar het persoonlijke daarvan ontbreekt. Men gaat er naar van dat er rechtvaardiging is maar besteedt er verder niet al te veel aandacht aan omdat er zoveel andere vragen zijn.
Of dat er gepreekt wordt de rechtvaardiging van de "vrome" ipv de goddeloze. En dat krijg je m.i. als je allerlei voorwaarden gaat scheppen. Je moet eerst dit, dan dat etc.

Overigens deel ik niet de mening dat dit op iedere kansel speelt!
Online
DDD
Berichten: 28482
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Onderzoek naar de prediking

Bericht door DDD »

eilander schreef:Wonderlijk genoeg mogen wij ons onder bevindelijke prediking binnen de PKN bevinden, waar ik in elk geval niet herken:
- afstand tussen beleving van wedergeboorte en rechtvaardiging
- of: dat deze begrippen helemaal niet meer genoemd worden (hoe kun je dan overigens n.a.v. Catechismus, DL of NGB preken?)
Wel zou je kunnen zeggen dat er bij ons een zekere mate van stelselmatige prediking plaatsvindt, waar meer de overeenkomsten in de manier van bekering wordt benadrukt dan de verschillende manieren waarop God kan werken.
Dat is voor zover ik weet een belangrijk verschil tussen de stroming rond Het gekrookte riet en de hoofdstroming in de (O)GG(iN), weer met uitzondering van een bekende prediker in de OGGiN die daar ook een boek over schreef. Ook breder in de hervormde kerk, voor zover ik weet. Ds. Paauwe was daarvan een extreme exponent.

Wat ik erg herken is dat teksten die in de tweede taal zijn geformuleerd in de eerste taal worden uitgelegd, zowel uit de bijbel als uit de gereformeerde traditie. Symbolisch spreken lijkt voor een deel van de predikanten onbegrijpelijk. Dan krijg je ook inderdaad heel merkwaardige voorstellingswijzen van het tot stand komen van Gods eeuwige goede bedoelingen. Soms denk ik dat bepaalde predikanten zelf niet meer begrijpen wat het woord welbehagen eigenlijk betekent.

Het zou mijns inziens interessant zijn om te onderzoeken in hoeverre persoonlijkheidskenmerken daarbij een rol spelen, net als bij conservatieve neigingen overigens.
keesjanm
Berichten: 281
Lid geworden op: 06 dec 2010, 16:12

Re: Onderzoek naar de prediking

Bericht door keesjanm »

Interessante vraagstelling.
Zelf heb ik wel eens het idee dat heel veel prediking "reactie prediking" is. Zonder de gedachte volledig te zijn, hier kort de twee stromen die ik meen te zien in onze gezindte:

Zij die vooral angstig zijn voor remonstrantisme benadrukken tot in detail hoe God werkt en wordt vooral de zelfbeproeving benadrukt.
Gevaar is dat er dan zo'n schema ontstaat dat een vrije prediking van het evangelie hoegenaamd niet gehoord wordt.
En hoewel men steeds de doodstaat van de mens benadrukt, is het effect van zulke prediking dat het soms toch lijkt dat de mens zelf meewerkt. In de toeleidende weg worden er zoveel zaken benoemt die de mens mee zou maken, voor dat hij of zij Christus leert kennen, dat het overkomt dat de mens wel heel veel voorwaarden moet, kan?, vervullen voordat hij gerechtvaardigd wordt.
Dus ondanks het benoemen van de doodstaat en de zondigheid van de mens, is het gevolg dat het lijkt of er gepreekt wordt dat een zoekende en dingen meemakende en ervarende mens gerechtvaardigd wordt in plaats van een vijand. Het evangelie lijkt dan tot een nieuwe wet te worden. Het gevaar is om in wateren van het neonomianisme te geraken. Deze prediking zie je vooral ter 'rechterzijde'

De andere kant, zij die bang zijn voor een systeem bekering, voor lijdelijkheid, zie je in de prediking zulk een benadrukken van de oproep van geloof dat het soms lijkt alsof de doodstaat niet geleerd wordt. Het gevaar is dat door de gunning de prediking zo algemeen wordt dat er voor een wonder geen sprake lijkt te zijn. De verantwoordelijkheid van de mens staat centraal. De gewilligheid van een vergevende God wordt gepreekt. Het gevaar bestaat zelfs dat men vervalt in antinomiaanse valkuilen. Deze prediking zie je vooral ter 'linkerzijde'

Dit onderscheid kan te maken hebben met een theologisch visie, maar ik denk dat het ook te maken heeft met karakter, geloofskracht etc.
Als je de oude theologen leest die een levend geloofsleven hadden een een dicht leven bij de Heere , die neigden toch eerder naar de tweede vorm van prediking dan naar de eerste.
Opzich wel verklaarbaar denk ik. Iemand die zelf veel strijd en geloofstwijfel ervaart heeft denk ik minder zicht op de rijkdom van Gods genade en de gewilligheid van de Zaligmaker dan iemand die krachtig vanuit het geloof leven mag.
Maar voor beide kanten blijft evenwicht belangrijk.
Gebruikersavatar
refo
Berichten: 23811
Lid geworden op: 29 dec 2001, 11:45

Re: Onderzoek naar de prediking

Bericht door refo »

Een interessant boek over dit onderwerp is geschreven door dr C.A. v.d. Sluijs: Prediking in de crisis. Zowel in 'links' als 'rechts' georiënteerde kerken gaat het mis in de preek.
wfloor
Berichten: 142
Lid geworden op: 18 aug 2014, 17:49

Re: Onderzoek naar de prediking

Bericht door wfloor »

Drs. Arie van der Knijff presenteert een poster over zijn onderzoek naar bevindelijke preken.
Van der Knijff doet promotieonderzoek bij prof. Immink over gedrukte preken in de Gereformeerde Gemeenten na het jaar 2000.
Enkele van zijn resultaten: de focus in deze preken ligt sterk op de gevallen staat van de mens; de verzoening wordt juridisch uitgewerkt; predikanten benaderen de Vredesraad niet als metafoor maar als –juridische– realiteit; er is een afstand in de beleving tussen wedergeboorte en rechtvaardiging en er ligt een sterk accent op zelfonderzoek.

Is er bekend wanneer deze promotie plaatsvind? Op labarum.nl staat bij zijn dissertatie dat dhr. Knijff deze 23 mei verdedigt aan de PTHU. Echter staat het daar niet ingepland.
Online
DDD
Berichten: 28482
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Onderzoek naar de prediking

Bericht door DDD »

Dat punt van de metafoor verdient een nadere doordenking. Het valt mij ook op dat veel predikanten in de Gereformeerde Gemeenten beeldspraak niet lijken te begrijpen. Zij leggen gemiddeld genomen helemaal niet zo de nadruk op een letterlijke bijbeluitleg, er is eerder een neiging tot allegoriseren. Maar aan uitspraken die heel duidelijk beeldspraak zijn, ook in de psalmen, hangen predikanten soms complete dogmatische stellingen op.

Ik hoop dat het onderzoek daar ook iets over zegt.
Zeeuw
Berichten: 11550
Lid geworden op: 19 sep 2018, 08:28

Re: Onderzoek naar de prediking

Bericht door Zeeuw »

wfloor schreef:Drs. Arie van der Knijff presenteert een poster over zijn onderzoek naar bevindelijke preken.
Van der Knijff doet promotieonderzoek bij prof. Immink over gedrukte preken in de Gereformeerde Gemeenten na het jaar 2000.
Enkele van zijn resultaten: de focus in deze preken ligt sterk op de gevallen staat van de mens; de verzoening wordt juridisch uitgewerkt; predikanten benaderen de Vredesraad niet als metafoor maar als –juridische– realiteit; er is een afstand in de beleving tussen wedergeboorte en rechtvaardiging en er ligt een sterk accent op zelfonderzoek.

Is er bekend wanneer deze promotie plaatsvind? Op labarum.nl staat bij zijn dissertatie dat dhr. Knijff deze 23 mei verdedigt aan de PTHU. Echter staat het daar niet ingepland.
http://arievdknijff.nl/arie-van-der-knijff/
Bezorgd
Berichten: 5394
Lid geworden op: 24 mar 2018, 15:53

Re: Onderzoek naar de prediking

Bericht door Bezorgd »

Interessant citaat in RD artikel: https://www.rd.nl/artikel/1022491-gezon ... i-gemeente


" Een kerkenraad uit de bevindelijk gereformeerde hoek gaf een werkplan aan een beroepen kandidaat waarin stond dat hij zes uur zou krijgen om zijn preek te houden en voor te bereiden. Zes uur: dan is het duidelijk dat de prediking geen prioriteit heeft voor de betreffende kerkenraad”, aldus ds. Folkers. „Geloven we nog wel dat een goede prediking bijdraagt aan de geestelijke groei en opbouw van de gemeente?”

Ik ben wel eens bang dat veel predikanten ter rechterzijde het zo druk hebben dat men zelf die schamele 6 uur voorbereiding voor een preek niet eens haalt. Laat staan een dag per preek.
Plaats reactie