Over ritme en inhoud van liederen

[Tiberius]

„Hele noten: onthaastende manier van zingen”

GRONINGEN – De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) grijpt het Calvijnjaar aan om in den lande psalmzingavonden te organiseren. Dinsdagavond was Groningen aan de beurt.

Vijf avonden tussen Pasen en Pinksteren psalmen zingen. Na Middelburg, Kampen en Gouda waren de organisatoren ds. Roel A. Bosch en het Vocaal Theologen Ensemble onder leiding van Hanna Rijken gisteravond te gast in de Nieuwe Kerk van Groningen. Volgende week woensdag wordt de serie in Dordrecht afgesloten. Het programma: psalmzingen met Calvijn.

Warmte

„Calvijn en zijn medewerkers schreven en componeerden met het oog op de Geneefse kerken in de 16e eeuw. De kracht van hun werk bewijst zich nog wekelijks. Maar het is ook goed om open te staan voor andere opties”, aldus het boekje ”Alles wat adem heeft. Psalmen zingen met Calvijn” dat het programma vergezelt.

Volgens ds. Bosch, die in het ensemble meezingt maar ook het programma aan elkaar praat, voelen velen bij de psalmen wat Calvijn ooit voelde. „De eeuwen door hebben mensen allerlei emoties met de Psalmen ervaren: warmte, maar ook de kou die je in jezelf kunt voelen. Die emoties kunnen op allerlei manieren vertolkt worden, bijvoorbeeld in dialoogvorm.” Ter illustratie zingen ensemble en aanwezigen in beurtzang Psalm 122 van Willem Vogel.

Heel anders klinkt een Hebreeuwse psalm. „Krachtig, bondig, kort.” Het ensemble laat, met viool, trommel en tamboerijn, Psalm 114 van de joodse chazan Hans Bloemendal horen. „De bergen dansen inderdaad als rammen.”

Ook in veel nieuwere manieren van psalmzingen kan de tekst heel direct worden uitgedrukt. Ds. Bosch: „Het gregoriaans en ook de Geneefse melodieën zijn neutraal: je kunt er de stemming van de tekst niet in tot uitdrukking brengen.” Dat kan wel in andere vormen van psalmzingen: Psalm 130 van het project Psalmen voor Nu, Psalm 84 op de Engelse manier van het ”chanten”, Psalm 93 uit de rooms-katholieke bundel Gezangen voor Liturgie, een verstilde Psalm 131 uit Iona.

Jubilate

Luther en Calvijn waren vertrouwd met de praktijk dat iedere zondag een vaste Latijnse psalm heeft. Zo is de derde zondag na Pasen genoemd naar Psalm 66: ”Jubilate”. „Het gregoriaanse gezang kleurde zo elke zondag.” De vrouwen van het ensemble laten horen hoe het gregoriaans klinkt.

Iedere manier van psalmzingen heeft z’n eigen manier van aanpak. Ds. Bosch: „Bij het gregoriaans wordt er één stukje tekst uitgepakt, terwijl een psalmberijming de tekst van a tot z weergeeft.” Een tussenvorm is Luther. In ”Aus tiefer Not” bijvoorbeeld geeft hij een aantal zaken uit Psalm 130 weer. „Die dingen die hij belangrijk vond voor zijn gemeente.”
Klik hier!

Psalm 46 was bij de hugenoten in de 16e eeuw heel geliefd. „Daar vonden ze in tijden van vervolging toevlucht in.” De nieuwe berijming legt volgens ds. Bosch de lijn tussen Calvijn en Luther door twee strofen te laten eindigen met: „Een vaste burcht is onze God.”

Ook de oude berijming komt aan bod. Ds. Bosch vertelt over Datheen, dat het tempo steeds lager kwam te liggen in de Nederlandse traditie. „Rond 1770 deed men één minuut over één regel.” Sommige verzen uit deze berijming zijn bij veel mensen in hun geheugen gegrift. Psalm 42 is daarvan een voorbeeld. Vervolgens klinken vers 1 en 7, langzaam, op hele noten, met tussenspelletjes van de organist tussen de regels.

„Iedere manier van psalmzingen heeft z’n eigen manier van devotie”, reageert ds. Bosch. „Deze stoere manier van zingen leert je geduld te oefenen, tijd te nemen. Zeg maar een onthaastende manier van zingen.”

bron: http://www.refdag.nl

[Jansenius]

Ik ben in Dordrecht geweest toen dit programma aldaar werd gezongen. Erg indrukwekkend en ter ere Gods.

[Hendrikus]

Er bestaat een schitterende psalmen-cd onder leiding van Masaaki Suziku -echt een aanrader!- waarin de mooiste track misschien wel Psalm 47 is. Al gij volken, klapt in de hand, staat er. Nou, dat doen ze dus ook! Echt subliem!



Aanbevolen als cadeau, voor als die meneer met dat witte paard weer in de buurt is

[Bert Mulder]

Er bestaat een schitterende psalmen-cd onder leiding van Masaaki Suziku -echt een aanrader!- waarin de mooiste track misschien wel Psalm 47 is. Al gij volken, klapt in de hand, staat er. Nou, dat doen ze dus ook! Echt subliem!



Aanbevolen als cadeau, voor als die meneer met dat witte paard weer in de buurt is

Lijkt me dezelfde te zijn als die ik via I-tunes gekocht hebt.

Beslist aan te bevelen!

[Bert Mulder]

Lijkt me dezelfde te zijn als die ik via I-tunes gekocht hebt.

Beslist aan te bevelen!

Toch niet, want ik heb deze:

http://itunes.apple.com/ca/album/sweeli ... d331836345

[Bert Mulder]

Over Masaaki Suzuki gesproken:

Masaaki Suzuki (Conductor, Harpsichord, Organ)

Born: April 29, 1954 - Kobe, Japan

The Japanese organist, harpsichordist and conductor, Masaaki Suzuki, began to play the organ at the age of 12 for church services every Sunday. After graduating from Tokyo University of Fine Arts and Music with a degree in composition and organ performance, he continued to study the harpsichord and organ at the Sweelinck Conservatory in Amsterdam under Ton Koopman and Piet Kee. Having achieved Soloist Diplomas in both of his instruments in Amsterdam, he was awarded second prize in the Harpsichord Competition (Basso continuo) in 1980 and third Prize in the Organ Competition in 1982 in the Flanders Festival at Bruges, Belgium.

http://www.bach-cantatas.com/Bio/Suzuki-Masaaki.htm

Kun je je een gereformeerde kerk in Japan indenken?
From 1981 to 1983 Masaaki Suzuki was a harpsichord instructor at the Staatliche Hochschule für Musik in Duisburg, Germany. Since his return to Japan, he has not only given many concerts as organist and harpsichordist all over the country, but has organized an acclaimed concert series at the chapel of Shoin Women¹s University in Kobe, where a French classical organ built by Marc Garnier is installed.

Meanwhile Masaaki Suzuki has acquired an outstanding reputation not only as an organ and harpsichord soloist, but also as a conductor. Since 1990 Suzuki has been the musical director of the Bach Collegium Japan; as such, he works regularly with renowned European soloists and ensembles. Suzuki has won an enviable reputation for his interpretation of Bach’s cantatas on BIS. In addition, Suzuki is recording J.S. Bach’s complete harpsichord music for BIS.

Since 1983 Masaaki Suzuki has given organ concerts in France, Italy, Germany, Holland, Switzerland, Austria and other countries every summer. In July 1995 and 1997 Suzuki was invited by Philippe Herreweghe to conduct Collegium Vocale, Ghent.

As a professor of organ and harpsichord, Masaaki Suzuki teaches at Tokyo University of Fine Arts and Music. In May 2009 he was appointed as Visiting Professor of Choral Conducting at The Yale Institute of Sacred Music and Yale School of Music and conductor of Yale Schola Cantorum, the University’s renowned chamber choir. The two-year appointment will begin July 1, 2009.

[Hendrikus]

Lijkt me dezelfde te zijn als die ik via I-tunes gekocht hebt.

Beslist aan te bevelen!

Toch niet, want ik heb deze:

http://itunes.apple.com/ca/album/sweeli ... d331836345

Klappen ze daar ook in de handen bij Psalm 47 dan? Lijkt me toch niet des Sweelincks te zijn

[Bert Mulder]

Lijkt me dezelfde te zijn als die ik via I-tunes gekocht hebt.

Beslist aan te bevelen!

Toch niet, want ik heb deze:

http://itunes.apple.com/ca/album/sweeli ... d331836345

Klappen ze daar ook in de handen bij Psalm 47 dan? Lijkt me toch niet des Sweelincks te zijn

Nee, dat doen ze niet....

Psalm 47 staat er trouwens niet op, wel 23, 140, 116 en 36
Maar toch een prachtige opname. Dat klappen zul je erzelf bij moeten doen.

[Josephus]

Er bestaat een schitterende psalmen-cd onder leiding van Masaaki Suziku -echt een aanrader!- waarin de mooiste track misschien wel Psalm 47 is. Al gij volken, klapt in de hand, staat er. Nou, dat doen ze dus ook! Echt subliem!



Aanbevolen als cadeau, voor als die meneer met dat witte paard weer in de buurt is

Fantastische cd inderdaad! Toen ik er indertijd een fragmentje van hoorde, moest en zou ik hem meteen hebben. Via Japan en Amerika is dat uiteindelijk ook gelukt. Gelukkig kon je hem redelijk kort daarna ook in Nederland kopen.

Via deze site kun je een Psalm 65 beluisteren: http://www.preludeklassiekemuziek.nl/discobcj.html

Ik gebruik deze cd ook nogal eens om mensen de mond te snoeren die de Geneefse psalmen maar saai en uit de tijd vinden.

[Hendrikus]

Ik gebruik deze cd ook nogal eens om mensen de mond te snoeren die de Geneefse psalmen maar saai en uit de tijd vinden.

Bij het beluisteren van deze cd word ik altijd weer een beetje jaloers op die Japanners. Ze kunnen zo heerlijk onbevangen naar die psalmen kijken, niet gehinderd door enige traditie van gemeentezang op hele, halve of pepernoten. Dus gaat de ene psalm breeduit en de andere swingt gewoon: geen probleem. En (met allerlei Goudimel-cd's in het kader van het Calvijnjaar in het achterhoofd), het is een verademing dat hier gewoon goed en zuiver wordt gezongen.

En dat je er geen bal van verstaat, vind ik absoluut geen probleem

[scape]

Ik luister met regelmaat electronica (bliepjes en krakjes) uit Japan. Deze Cd vond ik erg mooi en interessant . . . een mooie connectie tussen verleden en heden.

[rekcor]

Ik denk dat wij Noord-Europeaanse Calvinisten ons zooo opgesloten hebben in ons hoofd. Misschien moeten we wat meer naar beneden kijken, dan zien we dat God ons meer lichaamsdelen heeft gegeven om Hem te prijzen en te loven.

Overigens ben ik ook besmet en kan ik bij het aanzien van 'praisende' mensen bijna niet de (zeer verkeerde) gedachte onderdrukken: 'ga eens netjes zitten joh, zoals het hoort, met je armen over elkaar en alleen je mond die beweegt.'