Voor de organisten onder ons

GerefGemeente-lid
Berichten: 6575
Lid geworden op: 14 apr 2021, 23:55
Locatie: Zeeland

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door GerefGemeente-lid »

Bertiel schreef:
Bourdon16 schreef:Wat mij betreft een kort voorspel bij het zingen na de wet, geloofsbelijdenis en preek. De gemeente antwoord met een psalm en daar hoeft wat mij betreft geen lang voorspel tussen.
bij ons slechts 1 toon bij de wet of de geloofsbelijdenis.
na de preek kan het langer zijn
Bij ons is er één organist die na de Wet of de Geloofsbelijdenis direct inzet. De andere geven nog een riedeltje vooraf. Zij geven bij de tussenzang vaak ook een heel orkest. Ik vind dat niet nodig.
Bij de GG een dorp verderop is de tussenzang standaard zonder voor- en naspel. Er wordt dan ook direct ingezet.
Het kromme kan niet recht gemaakt worden, en hetgeen dat ontbreekt, kan niet geteld worden. (Prediker 1: 14 en 15)
Alles heeft een bestemden tijd, en alle voornemen onder den hemel heeft zijn tijd. (...) een tijd om te zwijgen (...). (Prediker 3: 1 en 7m)
Ditbenik
Inactief
Berichten: 3465
Lid geworden op: 25 feb 2011, 17:09

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door Ditbenik »

Ik vind dat muziekinstrumenten in de kerk er zijn ter ondersteuning van de gemeentezang en niet om concerten te gegeven. Daarom ik voorstander van hele korte voor- en naspelen. Na de wet, de preek en de geloofsbelijdenis zingt de gemeente in antwoord op of in aansluiting van. Daar pas een voorspel al helemaal niet bij. Ik kan me goed voorstellen dat er voorgangers zijn die het niet prettig vinden als een organist na de preek eerst nog een lang voorspel speelt. Dan is de aansluiting tussen preek en gemeentezang al weg.
GerefGemeente-lid
Berichten: 6575
Lid geworden op: 14 apr 2021, 23:55
Locatie: Zeeland

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door GerefGemeente-lid »

Ditbenik schreef:Ik vind dat muziekinstrumenten in de kerk er zijn ter ondersteuning van de gemeentezang en niet om concerten te gegeven. Daarom ik voorstander van hele korte voor- en naspelen. Na de wet, de preek en de geloofsbelijdenis zingt de gemeente in antwoord op of in aansluiting van. Daar pas een voorspel al helemaal niet bij. Ik kan me goed voorstellen dat er voorgangers zijn die het niet prettig vinden als een organist na de preek eerst nog een lang voorspel speelt. Dan is de aansluiting tussen preek en gemeentezang al weg.
Kijk, daar zijn we het dan roerend over eens.

Dat mag ook weleens hardop gezegd worden. :)
Het kromme kan niet recht gemaakt worden, en hetgeen dat ontbreekt, kan niet geteld worden. (Prediker 1: 14 en 15)
Alles heeft een bestemden tijd, en alle voornemen onder den hemel heeft zijn tijd. (...) een tijd om te zwijgen (...). (Prediker 3: 1 en 7m)
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 16724
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door Hendrikus »

GerefGemeente-lid schreef:
Bertiel schreef:
Bourdon16 schreef:Wat mij betreft een kort voorspel bij het zingen na de wet, geloofsbelijdenis en preek. De gemeente antwoord met een psalm en daar hoeft wat mij betreft geen lang voorspel tussen.
bij ons slechts 1 toon bij de wet of de geloofsbelijdenis.
na de preek kan het langer zijn
Bij ons is er één organist die na de Wet of de Geloofsbelijdenis direct inzet. De andere geven nog een riedeltje vooraf. Zij geven bij de tussenzang vaak ook een heel orkest. Ik vind dat niet nodig.
Bij de GG een dorp verderop is de tussenzang standaard zonder voor- en naspel. Er wordt dan ook direct ingezet.
Een heel orkest - je bedoelt vast een heel concert.
En direct inzetten - na een toontje vooraf, vermoed ik. Zo heel direct is dat dan ook weer niet.
De eerste gemeente waar iedereen een absoluut gehoor heeft en direct op de goede toon inzet moet ik nog tegenkomen.
~~Soli Deo Gloria~~
Gebruikersavatar
Zita
Moderator
Berichten: 10418
Lid geworden op: 11 aug 2007, 13:12

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door Zita »

GerefGemeente-lid schreef:
Zita schreef:
GerefGemeente-lid schreef:
Zita schreef:En dat half toontje erbij halverwege dat tweede vers, waardoor iedereen met flinke uithalen net een beetje moet krijsen, vind ik ook niet zo'n succes. Wij hebben ook weleens een organist gehad die dat graag deed.
Dat heet transponeren. Ik vind het altijd mooi als dat gedaan wordt. Pas hoorde ik samenzang met Psalm 25 in Staphorst en werd het 3 of 4 keer binnen één couplet gedaan. Prachtig!

André Nieuwkoop en Pieter Heykoop doen het ook heel vaak.
Drie of vier keer in één couplet? Heb je daar een linkje van?
Psalm 25 vers 2: na de tweede en de vierde regel gaat de organist een halfje omhoog en na regel zes en regel zeven een hele.
Het betreft de Psalmzangavond van 29 oktober 2022, dus je moet iets terugscrollen. Het begint ongeveer bij minuut 11.55.
Zie: https://kerkdienstluisteren.nl/kerken/hhkstaphorst/app/
Lieve help.
Op mij komt het vooral over als 'kijk eens wat ik die gemeentezang allemaal kan laten doen'.
Muzikaal gezien vind ik het een verschrikking.
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 16724
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door Hendrikus »

Ditbenik schreef:Ik kan me goed voorstellen dat er voorgangers zijn die het niet prettig vinden als een organist na de preek eerst nog een lang voorspel speelt. Dan is de aansluiting tussen preek en gemeentezang al weg.
Er zijn predikanten die vragen om "meditatief orgelspel na de preek". Het initiatief ligt dus niet altijd bij de organist.
Dat "meditatief orgelspel na de preek" komt van het type organisten dat zichzelf als "profeet op de orgelbank" beschouwt. Voor mij hoeft dat niet.
~~Soli Deo Gloria~~
GerefGemeente-lid
Berichten: 6575
Lid geworden op: 14 apr 2021, 23:55
Locatie: Zeeland

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door GerefGemeente-lid »

Zita schreef:
GerefGemeente-lid schreef:
Zita schreef:
GerefGemeente-lid schreef:Dat heet transponeren. Ik vind het altijd mooi als dat gedaan wordt. Pas hoorde ik samenzang met Psalm 25 in Staphorst en werd het 3 of 4 keer binnen één couplet gedaan. Prachtig!

André Nieuwkoop en Pieter Heykoop doen het ook heel vaak.
Drie of vier keer in één couplet? Heb je daar een linkje van?
Psalm 25 vers 2: na de tweede en de vierde regel gaat de organist een halfje omhoog en na regel zes en regel zeven een hele.
Het betreft de Psalmzangavond van 29 oktober 2022, dus je moet iets terugscrollen. Het begint ongeveer bij minuut 11.55.
Zie: https://kerkdienstluisteren.nl/kerken/hhkstaphorst/app/
Lieve help.
Op mij komt het vooral over als 'kijk eens wat ik die gemeentezang allemaal kan laten doen'.
Muzikaal gezien vind ik het een verschrikking.
Ik vond het prachtig. Smaken verschillen.

En het is een Psalmzangavond hé, dat is altijd net weer wat anders dan een samenzang tijdens een normale eredienst.
Het kromme kan niet recht gemaakt worden, en hetgeen dat ontbreekt, kan niet geteld worden. (Prediker 1: 14 en 15)
Alles heeft een bestemden tijd, en alle voornemen onder den hemel heeft zijn tijd. (...) een tijd om te zwijgen (...). (Prediker 3: 1 en 7m)
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 16724
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door Hendrikus »

Zita schreef:
Lieve help.
Op mij komt het vooral over als 'kijk eens wat ik die gemeentezang allemaal kan laten doen'.
Muzikaal gezien vind ik het een verschrikking.
Wat een wanstaltig gedoe. Als de componisten van de psalmmelodieën dat bedoeld hadden, zouden ze het wel hebben opgeschreven. Dit is gewoon massahysterie kweken, manipulatie van de meute. Uiteindelijk heeft het dan met zingen ook weinig meer te maken, 't wordt gewoon ordinair schreeuwen.
~~Soli Deo Gloria~~
Gebruikersavatar
Mister
Administrator
Berichten: 11397
Lid geworden op: 25 jul 2005, 12:06

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door Mister »

Hendrikus schreef:
Zita schreef:
Lieve help.
Op mij komt het vooral over als 'kijk eens wat ik die gemeentezang allemaal kan laten doen'.
Muzikaal gezien vind ik het een verschrikking.
Wat een wanstaltig gedoe. Als de componisten van de psalmmelodieën dat bedoeld hadden, zouden ze het wel hebben opgeschreven. Dit is gewoon massahysterie kweken, manipulatie van de meute. Uiteindelijk heeft het dan met zingen ook weinig meer te maken, 't wordt gewoon ordinair schreeuwen.
Verschrikkelijk. Het is mooi van lelijkheid, misschien klinkt dat wat aardiger... :oO
Hoopvol
Berichten: 1296
Lid geworden op: 20 mar 2020, 07:36

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door Hoopvol »

Wel weer mooi dat de bedezang voor de predikatie gezongen wordt.
DDD
Berichten: 28479
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door DDD »

Hendrikus schreef:
Ditbenik schreef:Ik kan me goed voorstellen dat er voorgangers zijn die het niet prettig vinden als een organist na de preek eerst nog een lang voorspel speelt. Dan is de aansluiting tussen preek en gemeentezang al weg.
Er zijn predikanten die vragen om "meditatief orgelspel na de preek". Het initiatief ligt dus niet altijd bij de organist.
Dat "meditatief orgelspel na de preek" komt van het type organisten dat zichzelf als "profeet op de orgelbank" beschouwt. Voor mij hoeft dat niet.
Dat is wel erg kort door de bocht. Het meditatief orgelspel drukt het belang uit van de overwegende en zelfstandig antwoordende gemeente en heeft als zodanig wel degelijk een liturgische functie als responsie en als benadrukking van het gewicht van de prediking. Als de preek daarop is ingericht, is ook niet een onmiddellijk gezongen antwoord vereist. Er zijn ook kerken waar de voorganger gelijk doorgaat met het gebed tot God.

Overigens is in de Lutherse traditie het ook gewoon dat er na de preek er een orgelbespeling is voor de geestelijke aandacht, en dat komt feitelijk op hetzelfde neer, al zijn dat relatief vaker zelfstandige bewerkingen zonder strofische melodie. Je kunt van de lutherse traditie toch niet zeggen dat dat dan allemaal profeten op de orgelbank zijn.

Waar leid je trouwens uit af dat het meditatief orgelspel vanuit de 'profetenschool' komt? Het kan net zo goed zijn afgeleid van de lutherse traditie. Ik heb er zelf geen onderzoek naar gedaan.
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 16724
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door Hendrikus »

DDD schreef: Dat is wel erg kort door de bocht. Het meditatief orgelspel drukt het belang uit van de overwegende en zelfstandig antwoordende gemeente en heeft als zodanig wel degelijk een liturgische functie als responsie en als benadrukking van het gewicht van de prediking. Als de preek daarop is ingericht, is ook niet een onmiddellijk gezongen antwoord vereist. Er zijn ook kerken waar de voorganger gelijk doorgaat met het gebed tot God.

Overigens is in de Lutherse traditie het ook gewoon dat er na de preek er een orgelbespeling is voor de geestelijke aandacht, en dat komt feitelijk op hetzelfde neer, al zijn dat relatief vaker zelfstandige bewerkingen zonder strofische melodie. Je kunt van de lutherse traditie toch niet zeggen dat dat dan allemaal profeten op de orgelbank zijn.

Waar leid je trouwens uit af dat het meditatief orgelspel vanuit de 'profetenschool' komt? Het kan net zo goed zijn afgeleid van de lutherse traditie. Ik heb er zelf geen onderzoek naar gedaan.
Laat ik het zo zeggen: mijn ervaring is dat dat "meditatief orgelspel na de preek" altijd gevraagd wordt door predikanten die ik zeker niet als hoogliturgisch zou bestempelen, maar die wat meer op de emotionele toer zitten. Kennelijk vinden juist die predikanten zo'n muziekje na de preek wel fijn.

En wanneer ik meemaak dat een organist na de preek ongevraagd een heel "orkest" geeft [om met onze Zeeuwse muziekkenner te spreken], dan betreft het steevast ook een organist uit de richting waar "profeet op de orgelbank" een positief begrip is.

Dat is van een heel andere orde dan het orgelspel na de preek zoals dat in sommige Lutherse diensten wel gebeurt. Je kunt een vrij orgelwerk of een koraalbewerking van Bach moeilijk op één lijn stellen met een Johan de Heer-liedje zoals dat graag in het "meditatief orgelspel na de preek" wordt gestopt.

Ten slotte: ook bij de Lutheranen is het zeker niet standaard, dat orgelspel na de preek. Kijk maar de op de website van Den Haag: geen orgelspel na de verkondiging. Bij de Lutheranen in Zwolle: in orde 1 wel, orde 2 niet. Woerden: geen orgelspel na de verkondiging. Dus over kort door de bocht gesproken... ;)
~~Soli Deo Gloria~~
Gebruikersavatar
Job
Berichten: 2927
Lid geworden op: 13 sep 2021, 08:02

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door Job »

GerefGemeente-lid schreef:
Bertiel schreef:
Bourdon16 schreef:Wat mij betreft een kort voorspel bij het zingen na de wet, geloofsbelijdenis en preek. De gemeente antwoord met een psalm en daar hoeft wat mij betreft geen lang voorspel tussen.
bij ons slechts 1 toon bij de wet of de geloofsbelijdenis.
na de preek kan het langer zijn
Bij ons is er één organist die na de Wet of de Geloofsbelijdenis direct inzet. De andere geven nog een riedeltje vooraf. Zij geven bij de tussenzang vaak ook een heel orkest. Ik vind dat niet nodig.
Bij de GG een dorp verderop is de tussenzang standaard zonder voor- en naspel. Er wordt dan ook direct ingezet.
Krijg jij er weleens reactie op van mede-gemeenteleden dat je openlijk (ook kritisch) over je gemeente schrijft?
DDD
Berichten: 28479
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: Voor de organisten onder ons

Bericht door DDD »

Hendrikus schreef:
DDD schreef: Dat is wel erg kort door de bocht. Het meditatief orgelspel drukt het belang uit van de overwegende en zelfstandig antwoordende gemeente en heeft als zodanig wel degelijk een liturgische functie als responsie en als benadrukking van het gewicht van de prediking. Als de preek daarop is ingericht, is ook niet een onmiddellijk gezongen antwoord vereist. Er zijn ook kerken waar de voorganger gelijk doorgaat met het gebed tot God.

Overigens is in de Lutherse traditie het ook gewoon dat er na de preek er een orgelbespeling is voor de geestelijke aandacht, en dat komt feitelijk op hetzelfde neer, al zijn dat relatief vaker zelfstandige bewerkingen zonder strofische melodie. Je kunt van de lutherse traditie toch niet zeggen dat dat dan allemaal profeten op de orgelbank zijn.

Waar leid je trouwens uit af dat het meditatief orgelspel vanuit de 'profetenschool' komt? Het kan net zo goed zijn afgeleid van de lutherse traditie. Ik heb er zelf geen onderzoek naar gedaan.
Laat ik het zo zeggen: mijn ervaring is dat dat "meditatief orgelspel na de preek" altijd gevraagd wordt door predikanten die ik zeker niet als hoogliturgisch zou bestempelen, maar die wat meer op de emotionele toer zitten. Kennelijk vinden juist die predikanten zo'n muziekje na de preek wel fijn.

En wanneer ik meemaak dat een organist na de preek ongevraagd een heel "orkest" geeft [om met onze Zeeuwse muziekkenner te spreken], dan betreft het steevast ook een organist uit de richting waar "profeet op de orgelbank" een positief begrip is.

Dat is van een heel andere orde dan het orgelspel na de preek zoals dat in sommige Lutherse diensten wel gebeurt. Je kunt een vrij orgelwerk of een koraalbewerking van Bach moeilijk op één lijn stellen met een Johan de Heer-liedje zoals dat graag in het "meditatief orgelspel na de preek" wordt gestopt.

Ten slotte: ook bij de Lutheranen is het zeker niet standaard, dat orgelspel na de preek. Kijk maar de op de website van Den Haag: geen orgelspel na de verkondiging. Bij de Lutheranen in Zwolle: in orde 1 wel, orde 2 niet. Woerden: geen orgelspel na de verkondiging. Dus over kort door de bocht gesproken... ;)
Ik had het over de lutherse traditie. Ik heb toch al heel wat lutherse kerkdiensten in Duitsland meegemaakt, en kan mij niet herinneren dat een keer het orgelspel ontbrak, behalve misschien een keer in de lijdenstijd.

Maar inderdaad opmerkelijk dat er twee lutherse gemeenten zijn die het zonder doen. Ik zal het eens navragen bij iemand die zelf luthers is.
Gebruikersavatar
Maanenschijn
Berichten: 4030
Lid geworden op: 01 jan 2016, 14:33

Voor de organisten onder ons

Bericht door Maanenschijn »

Recent stond in de nieuwbrief van onze kerk een stukje over het orgelspel in de dienst. Misschien aardig om (een deel) daarvan hier weer te geven.

[quote=] Als de orgelbank zou kunnen spreken, zou dat wel eens tot verrassende verhalen kunnen leiden. Een verhaal van hevig bewegende organisten, of juist die heel stil zitten. Zenuwachtige organisten, of juist heel zelf verzekerden. Over organisten die snel spelen, of juist langzaam, hoog spelen, of ietsje lager. Sommige organisten spelen graag met een fors volume, anderen wat meer ingetogen. Die orgelbank kan ook vertellen over de fijne woorden die soms gesproken worden over het orgelspel, of juist het gemopper. Als een orgelbank kon vertellen….

In onze kerk spelen voornamelijk drie organisten. De drie organisten hebben allen een geheel eigen stijl en manier van spelen. Dat is mooi, dat geeft afwisseling. En zo zal het spel van de één of de ander bij diverse gemeenteleden meer of minder aanspreken. Toch is het niet alleen maar vrijheid, blijheid. Het tempo bijvoorbeeld is met elkaar bepaald. Voor de kenners: 46 bpm. Met regelmaat wordt daar even de metronoom bij gehouden om elkaar (indien nodig) een tikje bij te sturen. Ook het volume is vastgesteld. Dan heb ik het over het volume van de versterker en de boxen, niet de registratie (de verschillende stemmen) van het orgel. In de registratie is de organist vrij en zal daarbij aansluiting zoeken bij de tekst van de psalm. De organist gaat 10 minuten voor de aanvang van de liturgie (de voorzang) beginnen met het inleidend orgelspel. In de praktijk komt dit doorgaans neer op het stichtelijk omlijsten van het genoeglijk gekeuvel. Toch is het een niet onbelangrijk element, om voor de dienst middels een psalmbewerking of Bachkoraal het hart te richten op wat komen gaat. Het uitleidend orgelspel is het slotakkoord van de dienst, waar vaak iets terug te horen is van de preek. Soms een psalm, een (in de preek geciteerd) gezang of koraal. Een spannende is altijd de collecte. Tijdens de collecte spelen we het voorspel van de na de collecte in te zetten psalm. Dat is dus in de gaten houden hoe snel de broeders diakenen met de zak rond gaan, om in te kunnen zetten wanneer zij in de bank plaats nemen. Gelukkig hebben we daarvoor de ‘achteruitkijkspiegel’. U ziet, er komt meer kijken dan alleen maar de toetsen indrukken. En bedenk, ook een organist heeft soms zijn dag (en het hart) niet mee. Dan lukt het gewoon niet zoals gewenst. Maar soms ook wel, dan krijgt de preek weerklank in het hart en in het orgelspel. Neemt u dan graag de organist niet kwalijk als het overstroomt van enthousiasme. We hebben gelukkig een goed zingende gemeente. U luistert naar het orgel en daarmee ook naar de tekst van het psalmvers. Als organisten zijn we daar blij mee. De inzet aan het begin van de regel zou beter kunnen. Die zou gelijk horen te vallen met de inzet van het orgel. Tijdens weekdiensten en het zanguurtje proberen we dat te doen en dat gaat al best heel goed.
Het zijn net mensen, die organisten. Ze staan open voor uw opmerkingen, ze hebben liever dat u met hen spreekt dan alleen maar over hen spreekt. Zingen is een belangrijk onderdeel van de liturgie, in het zingen mag u spreken, na spreken wat in de psalmen is verwoordt. De Heere heeft muziek gegeven om Hem daarmee te dienen. Laten we zo samen als organist en gemeente de psalmen aanheffen. [/quote]
Wie lege handen heeft, kan ze altijd vouwen.
Plaats reactie