Niet-gezongen psalmen een andere wijs geven?

[Hendrikus]

Maar ik wens dat mensen iets minder binnensmonds gaan zingen als het om een boetepsalm gaat. Alsof ze bang zijn om in hun hart te laten kijken. Of moet ik dat anders zien?

Gelukkig wordt dat momenteel redelijk goed opgepakt in de gemeente. Psalm 38 ging afgelopen zondag prima.

Ligt vaak ook aan de organist. Er zijn organisten die bij bede- en boetepsalmen zo zacht gaan spelen dat je er niet meer bij kunt zingen. Een organist moet wel te allen tijde een fatsoenlijk fundament onder de gemeentezang blijven leggen. Mensen zijn altijd bang om zichzelf te horen zingen, dus de begeleiding mag niet te zacht worden, want dan horen ze zichzelf zingen en houden ze hun mond. Maar zo overdreven zacht spelen hoeft ook helemaal niet. Je zit er niet om de psalmtekst met geluidseffecten te illustreren, maar om de lofzang gaande te houden.

[-DIA-]

Er gaan ook wel een domme dingen fout...
Vorge week 2 verzen van Psalm 41...
Dat ging prima
Maar... de organist had de verkeerde psalm en kwam 2 regels te kort...

Geen nood, zou je denken, er komt nog een vers...
Maar wéér dezelfde foute melodie! Dus bij 2 coupleten de laatste 2 regels niet gezongen...

[refo]

Eén van onze organisten scant de psalmtekst even en gaat dan naar gelang zijn interpretatie van de tekst variëren tussen fff en ppp.

Dan wordt bv psalm 73:1 in tweeën geknipt. De eerste 4 regels gaan dan met normaal volume. Dan begint regel 5 met 'Maar ach' en daar zakt het volume. Soms wordt de zingende gemeente zelfs even in de steek gelaten en is het stil tussen 2 regels.

[Mister]

Er gaan ook wel een domme dingen fout...
Vorge week 2 verzen van Psalm 41...
Dat ging prima
Maar... de organist had de verkeerde psalm en kwam 2 regels te kort...

Geen nood, zou je denken, er komt nog een vers...
Maar wéér dezelfde foute melodie! Dus bij 2 coupleten de laatste 2 regels niet gezongen...

Welke melodie werd er dan gespeeld?
Overigens, dit vind ik wel redelijk kwalijk. Als organist heb je e.e.a. voor te bereiden!
(overigens, koraalboek MdT, psalm 50...)

[Hendrikus]

Eén van onze organisten scant de psalmtekst even en gaat dan naar gelang zijn interpretatie van de tekst variëren tussen fff en ppp.

Dan wordt bv psalm 73:1 in tweeën geknipt. De eerste 4 regels gaan dan met normaal volume. Dan begint regel 5 met 'Maar ach' en daar zakt het volume. Soms wordt de zingende gemeente zelfs even in de steek gelaten en is het stil tussen 2 regels.

Tussen twee regels zou het in beginsel altijd stil moeten zijn, daar staat toch een rust?

[Marieke]

Eén van onze organisten scant de psalmtekst even en gaat dan naar gelang zijn interpretatie van de tekst variëren tussen fff en ppp.

Dan wordt bv psalm 73:1 in tweeën geknipt. De eerste 4 regels gaan dan met normaal volume. Dan begint regel 5 met 'Maar ach' en daar zakt het volume. Soms wordt de zingende gemeente zelfs even in de steek gelaten en is het stil tussen 2 regels.

Tussen twee regels zou het in beginsel altijd stil moeten zijn, daar staat toch een rust?

In de meeste koraalboeken staat tussen de regels geen rust, hooguit een komma...
Het is een kwestie van smaak, maar ik vind het lang niet altijd mooi als organisten aan het einde van iedere regel hun handen geheel en al optillen...vooral niet in een kerk met een gortdroge akoestiek.
En lang niet altijd passend ook. Waarom zou je bij psalm 25:4 tussen regel 2 en 3 (God is recht, dus zal Hij door onderwijzing hen, die dwalen) je handen helemaal optillen terwijl de zinnen gewoon bij elkaar horen.

[Marieke]

Er gaan ook wel een domme dingen fout...
Vorge week 2 verzen van Psalm 41...
Dat ging prima
Maar... de organist had de verkeerde psalm en kwam 2 regels te kort...

Geen nood, zou je denken, er komt nog een vers...
Maar wéér dezelfde foute melodie! Dus bij 2 coupleten de laatste 2 regels niet gezongen...

Het is wel bizar dat de eerste 6 regels dan wel precies kloppen qua tekst met de verkeerde noten....Ik ben wel heel benieuwd wat voor melodie die organist dan speelde.

[Hendrikus]

In de meeste koraalboeken staat tussen de regels geen rust, hooguit een komma...

Lijkt me niet, tenzij je het hebt over niet-ritmische koraalboeken. In de ritmische staan doorgaans rusten.

Het is een kwestie van smaak, maar ik vind het lang niet altijd mooi als organisten aan het einde van iedere regel hun handen geheel en al optillen...vooral niet in een kerk met een gortdroge akoestiek.
En lang niet altijd passend ook. Waarom zou je bij psalm 25:4 tussen regel 2 en 3 (God is recht, dus zal Hij door onderwijzing hen, die dwalen) je handen helemaal optillen terwijl de zinnen gewoon bij elkaar horen.

Dat zijn de uitzonderingen die de regel bevestigen. Waar het vanuit de tekst functioneel en zinvol is, zou het inderdaad raar zijn om een opening te maken, de tekst gaat immers dóór.
Maar juist het altijd maar doorbreien tussen de regels zorgt ervoor dat de gemeente geen impuls krijgt om weer in te zetten, en dus komen ze standaard te laat. Door even los te laten, geef je als organist wél de impuls: kom op, we gaan weer, zingen jongens!

[-DIA-]

Er gaan ook wel een domme dingen fout...
Vorge week 2 verzen van Psalm 41...
Dat ging prima
Maar... de organist had de verkeerde psalm en kwam 2 regels te kort...

Geen nood, zou je denken, er komt nog een vers...
Maar wéér dezelfde foute melodie! Dus bij 2 coupleten de laatste 2 regels niet gezongen...

Het is wel bizar dat de eerste 6 regels dan wel precies kloppen qua tekst met de verkeerde noten....Ik ben wel heel benieuwd wat voor melodie die organist dan speelde.

Ik zou het niet weten, in ieder geval een niet al te bekende psalm... met 2 regels minder dan Psalm 41...
Ik kende de melodie overigens wel, maar weet even niet bij welke psalm die hoort.

[Hendrikus]

Er gaan ook wel een domme dingen fout...
Vorge week 2 verzen van Psalm 41...
Dat ging prima
Maar... de organist had de verkeerde psalm en kwam 2 regels te kort...

Geen nood, zou je denken, er komt nog een vers...
Maar wéér dezelfde foute melodie! Dus bij 2 coupleten de laatste 2 regels niet gezongen...

Het is wel bizar dat de eerste 6 regels dan wel precies kloppen qua tekst met de verkeerde noten....Ik ben wel heel benieuwd wat voor melodie die organist dan speelde.

Ik zou het niet weten, in ieder geval een niet al te bekende psalm... met 2 regels minder dan Psalm 41...
Ik kende de melodie overigens wel, maar weet even niet bij welke psalm die hoort.

Ik denk dat de organist gewoon een blad miste in z'n koraalboek.
Er bestaat geen andere psalmmelodie die het lettergrepenschema 10.6 10.6 10.6 heeft.

[Marieke]

Lijkt me niet, tenzij je het hebt over niet-ritmische koraalboeken. In de ritmische staan doorgaans rusten.

Ik keek in de 2 koraalboeken die op m'n orgel lagen, die van Sanderman (idd deel 1; de niet-ritmische) en van Marco den Toom. Daar stonden geen rusten. Bij het bekijken van nog weer andere koraalboeken stonden de rusten inderdaad niet.

Dat zijn de uitzonderingen die de regel bevestigen. Waar het vanuit de tekst functioneel en zinvol is, zou het inderdaad raar zijn om een opening te maken, de tekst gaat immers dóór.
Maar juist het altijd maar doorbreien tussen de regels zorgt ervoor dat de gemeente geen impuls krijgt om weer in te zetten, en dus komen ze standaard te laat. Door even los te laten, geef je als organist wél de impuls: kom op, we gaan weer, zingen jongens!

En toch zijn er denk ik maar weinig gemeentes waarin de gemeente dan precies weer gaat zingen op het moment dat de organist die regel weer inzet. Tenminste, de gemeentes waar ik kom. Maar dat zijn hoofdzakelijk gemeentes waar niet-ritmisch gezongen wordt. (Dat zal het verschil zijn denk ik)

[refo]

Een organist die eens een inleiding verzorgde op de JV stelde dat een gemeente een dirigent nodig heeft bij de zang. Ieder koor, hoe goed ook, heeft er één en bij de ongeoefende gemeente moet het maar gaan.

[Hendrikus]

En toch zijn er denk ik maar weinig gemeentes waarin de gemeente dan precies weer gaat zingen op het moment dat de organist die regel weer inzet. Tenminste, de gemeentes waar ik kom. Maar dat zijn hoofdzakelijk gemeentes waar niet-ritmisch gezongen wordt. (Dat zal het verschil zijn denk ik)

Dat maakt inderdaad het grote verschil.
Er zijn ook wel gemeentes waar men ritmisch zingt en waar de gemeente nog steeds te laat inzet. Maar dat zijn dan gemeentes waar men vaak nog niet zo lang geleden de overstap van niet-ritmisch naar ritmisch heeft gemaakt, en waar de niet-ritmische gewoonte om in te zetten ná het orgel er nog niet goed uitgebannen is. Dat is jammer, want met een beetje communicatie richting de gemeente, met een beetje oefenen op een gemeenteavond moet dat recht te breien zijn.

Recent in het RD, het interview met Rien Donkersloot:

Er wordt goed gezongen in de Joris.

„Ik heb er nog geen kerkdiensten meegemaakt, maar wel enkele opnames beluisterd via internet. Het is mijn indruk dat er aan de gemeentezang best iets valt te verbeteren. Er wordt ritmisch gezongen, maar je hoort dat de gemeente uit de traditie van het niet-ritmisch zingen komt. Er wordt tussen de regels te lang gewacht. Het is een algemeen probleem in veel gemeenten. Daar is best iets aan te doen. Zoiets moet je zorgvuldig aanpakken. Met uitleg erbij. Bijvoorbeeld door middel van een stukje in de kerkbode of een gemeenteavond over de psalmen. En dan de mensen vooral laten ervaren hoe ijzersterk de psalmmelodieën zijn. Dat je met slechts twee notenwaarden, halve en kwartnoten, meer dan 120 verschillende melodieën kunt maken, is fantastisch. Ik ben graag met kerkmuziek bezig. De gemeentezang is een wezenlijk onderdeel van de eredienst en niet bedoeld als verpozing of om een pepermuntfabriek aan haar omzet te helpen.”

[eilander]

(vond ik best opmerkelijk trouwens: er wordt een organist benoemd die nog nooit een dienst heeft bijgewoond....)

[refo]

(vond ik best opmerkelijk trouwens: er wordt een organist benoemd die nog nooit een dienst heeft bijgewoond....)

Wie? Rien Donkersloot?