Waarde van de kanttekeningen

[memento]

Wat betreft de commentaren: Ik ben benieuwd welke commentaren op Psalm 94 de HSV mee heeft. Dat hoor ik graag met naam en toenaam. Ik heb ze zelf nog niet gevonden, maar misschien lees ik andere commentaren dan jij.

Briggs in ICC: Yahweh knoweth the thoughts of mankind that they are breath]. This is still later, and indeed a prose sentence, asserting on the one hand, over against v. 7, that God not only knows the deeds of mankind but also their inward thoughts, and on the other hand that He knows how unsubstantial they are.

Zo ook Tate in Word Biblical, hij vertaalt: Yahweh knows human intentions, that they amount to nothing! Waar hij bij "nothing" opmerkt in de voetnoot: the word הבל is well known from its usage in Eccl (see Eccl 1:2, 14; 2:1, 11, 15, 17, 19, 21, 23, 26, etc.; see also, Pss 39:6, 7, 12; 62:10; Jer 10:3; etc.). It connotes a vapor or a breath and conveys the nuances of temporal ephemerality, existential futility, and absurdity

Baltzer (ook bekend van zijn gedegen woordboek!) in Hermeneia vertaalt: YHWH knows our human thoughts, that they are but a breath. Waarbij hij opmerkt: The mortality or vulnerability expressed in v. 11b* can refer to thoughts as well as to human beings. הבל, “breath,” is a key word in Qoheleth’s philosophy. The entire argumentation points to YHWH’s superiority as the universal, all–comprehending judge, who is not mortal as human beings are.

De betekenis is, wanneer je deze commentaren volgt, duidend op de onstandvastigheid en voorbijgaandheid van het leven. Het stelt niets voor. Volgens mij wordt dat met "vluchtig" goed uitgedrukt. Het woord "vluchtig", betrokken op gedachten, drukt prima uit hoe snel ze voorbijgaan en hoe tijdelijk ze zijn.

In het woordenboek zal toch ook wel staan dat het woord gebruikt wordt voor de afgoden en afgodendienst.
Misschien kun je ook alle teksten aflopen waar het woord gebruikt wordt, dan zul je zien dat het woord dikwijls een diepere en veel negatievere lading heeft dan 'vluchtig' alleen.

Dat is een exegetische fout. Een woordenboek beschrijft het mogelijke gebruik van een woord. Het is zo, dat het óók voor afgoden en afgodendienst gebruikt wordt. Afgoden zijn "ijdel", voorbijgaand. Maar het is absoluut fout om vervolgens overal waar je "ijdel" leest, de link naar afgoden of afgodisch te maken. Elk handboek exegese waarschuwt tegen deze fout.

Een eenvoudig voorbeeld ter illustratie:
1. Afgoden zijn doof, zij horen niet.
2. Jan is doof, hij hoort niet

Dat betekend niet dat dove Jan nu iets met afgoden te maken heeft.

Ik wijs hier op, omdat door genoemde exegese-fout Gods Woord verkeerd begrepen wordt. Niet alleen gaan we dan overal waar "ijdel" staat iets lezen wat er niet bedoeld is (namelijk de link met afgoden), maar ook vatten we dan het punt niet, dat afgoden "ijdel" genoemd wordt, omdat ze vergankelijk zijn, niets voorstellen, etc.

Dit punt is relevant voor déze discussie, omdat daarmee aangetoond wordt, dat je de keuze van de HSV niet "oppervlakkig" kan noemen. De HSV maakt een goede exegetische keuze. Zelfs al deel je die keuze niet, is het een geldige en onderbouwde exegetische keuze, die geen bewijs van "andere theologisch klimaat" vormt.

[parsifal]

Ik wil even ingaan op het voorbeeld van Psalm 8:5

Is het niet gevaarlijk om in psalm 8 de Messiaanse link met Daniel 7 te leggen? De kanttekeningen lijken hier zelf een andere weg in ieder geval open te laten. Hier kan ik me voorstellen dat in herziene kanttekeningen juist de verwijzing naar Zoon des mensen terug komt.

Er zijn lessen te leren uit de kanttekeningen bij bijvoorbeeld Hebr 2:6 (Trouwens een duidelijk voorbeeld van een plaats waar een vertaling van de kanttekeningen heel hard nodig is), en het kan hier gaan om een verwijzing naar Christus al door David er in gelegd, maar het is een ander beeld dan dat uit Daniel 7, Mattheus 26 of Openbaring 1. (Ook om wat volgt in psalm 8). De SV (zonder kanttekeningen) kan hier zelfs verwarrend werken.

[Jongere]

Voorbeeld van wat Memento zegt is bijv. het woord 'shalom'. Daar een diepe vredebetekenis aan toekennen is in strijd met bijv. de tekst waar David naar de 'shalom van de oorlog' wordt gevraagd (hoe gaat het met de oorlog).
De betekenis/waarde van een woord volgt altijd voornamelijk uit de context, en maar heel zelden uit het woord in zichzelf.

[Zonderling]

Wat betreft de commentaren: Ik ben benieuwd welke commentaren op Psalm 94 de HSV mee heeft. Dat hoor ik graag met naam en toenaam. Ik heb ze zelf nog niet gevonden, maar misschien lees ik andere commentaren dan jij.

O.k. je laat de rest van mijn opmerkingen gewoon passeren..... Het zij zo, maar deze houding stelt mij wel teleur.

Briggs in ICC: Yahweh knoweth the thoughts of mankind that they are breath]. This is still later, and indeed a prose sentence, asserting on the one hand, over against v. 7, that God not only knows the deeds of mankind but also their inward thoughts, and on the other hand that He knows how unsubstantial they are.

DUS: het gaat niet om uitwendige vluchtigheid, maar om de gedachten zelf: deze zijn nietigheid en ongerechtigheid.

Zo ook Tate in Word Biblical, hij vertaalt: Yahweh knows human intentions, that they amount to nothing! Waar hij bij "nothing" opmerkt in de voetnoot: the word הבל is well known from its usage in Eccl (see Eccl 1:2, 14; 2:1, 11, 15, 17, 19, 21, 23, 26, etc.; see also, Pss 39:6, 7, 12; 62:10; Jer 10:3; etc.). It connotes a vapor or a breath and conveys the nuances of temporal ephemerality, existential futility, and absurdity

Absurdity is heel wat meer dan vluchtig. IJdelheid is dan toch echt veel beter.

De betekenis is, wanneer je deze commentaren volgt, duidend op de onstandvastigheid en voorbijgaandheid van het leven. Het stelt niets voor. Volgens mij wordt dat met "vluchtig" goed uitgedrukt. Het woord "vluchtig", betrokken op gedachten, drukt prima uit hoe snel ze voorbijgaan en hoe tijdelijk ze zijn.

Dat het niets voorstelt, klopt.
Daarom gaf ik ook de betekenis 'nietigheid'. Het woord 'vluchtigheid' roept veel minder deze associatie op.

In het woordenboek zal toch ook wel staan dat het woord gebruikt wordt voor de afgoden en afgodendienst.
Misschien kun je ook alle teksten aflopen waar het woord gebruikt wordt, dan zul je zien dat het woord dikwijls een diepere en veel negatievere lading heeft dan 'vluchtig' alleen.

Dat is een exegetische fout. Een woordenboek beschrijft het mogelijke gebruik van een woord. Het is zo, dat het óók voor afgoden en afgodendienst gebruikt wordt. Afgoden zijn "ijdel", voorbijgaand. Maar het is absoluut fout om vervolgens overal waar je "ijdel" leest, de link naar afgoden of afgodisch te maken. Elk handboek exegese waarschuwt tegen deze fout.

We zullen maar in het midden laten wie hier een exegetische fout maakt.
Je generaliseert weer gigantisch met jouw woord 'OVERAL'. Zoiets heb ik nimmer geschreven.
Kortom: jij legt mij (keer op keer) dingen in de mond die ik niet zeg en nimmer gezegd heb.
Ik wil je vriendelijk, maar dringend vragen hiermee te stoppen.
Waar het om gaat is dat het woord 'vluchtig' in onze taal een te beperkt spectrum heeft om de (meestal negatieve) lading van het Hebreeuwse woord uit te drukken.

En inderdaad: afgoden worden 'ijdel' genoemd omdat zij OOK voorbijgaand zijn. Maar dat is niet de hele lading van het woord. Het woord 'vluchtig' geeft beslist een andere, lichtere associatie aan het woord dan in het Hebreeuws bedoeld is.

Ik wijs hier op, omdat door genoemde exegese-fout Gods Woord verkeerd begrepen wordt. Niet alleen gaan we dan overal waar "ijdel" staat iets lezen wat er niet bedoeld is (namelijk de link met afgoden), maar ook vatten we dan het punt niet, dat afgoden "ijdel" genoemd wordt, omdat ze vergankelijk zijn, niets voorstellen, etc.

O.k. draaf maar door, draaf maar door, Memento.
Nogmaals, ik heb niet en nergens en nooit gezegd dat in Psalm 94:11 een link met afgodendienst ligt.
Verder: Natuurlijk worden afgoden 'ijdel' genoemd omdat ze vergankelijk zijn, maar nog veel meer omdat ze nietig zijn, dus van geen enkele betekenis. Gods Woord wordt echter verkeerd begrepen wanneer we de ijdelheid, leegheid, zinloosheid, goddeloosheid van de gedachten (want dat betekent het in Psalm 94:11) gaan hertalen naar 'vluchtig'. Want ons woord 'vluchtig' roept een veel te beperkt spectrum op in de betekenis. Dat spectrum ligt veel beter opgesloten in 'ijdelheid' of eventueel 'nietigheid'. 'vluchtig' vat bijna iedereen op als een uiterlijk kenmerk (het is vergankelijk, het gaat voorbij), terwijl in de tekst het gaat om het innerlijk kenmerk van de gedachten: het is nietigheid, ongerechtigheid, enzovoort.

Dit schreef ik namelijk:

Op grond van de exegese blijf ik tot de conclusie komen dat het woord 'vluchtig' in deze tekst een "oppervlakkige" vertaling is. M.i. gaat het hier om de combinatie van 'nietigheid' en 'goddeloosheid, zondigheid'.

[memento]

Briggs in ICC: Yahweh knoweth the thoughts of mankind that they are breath]. This is still later, and indeed a prose sentence, asserting on the one hand, over against v. 7, that God not only knows the deeds of mankind but also their inward thoughts, and on the other hand that He knows how unsubstantial they are.

DUS: het gaat niet om uitwendige vluchtigheid, maar om de gedachten zelf: deze zijn nietigheid en ongerechtigheid.

Uhm, de HSV heeft het ook over de vluchtigheid van de gedachten hoor: De HEERE kent de gedachten van de mens, vluchtig zijn ze. Dus de HSV-tekst neemt dat bezwaar weg, doordat het duidelijk aangeeft dat het om de gedachten gaat.

Daarbij: Briggs zegt dat de gedachten "unsubstantial" zijn, ze stellen niets voor. Dat is heel wat anders dan jij er van maakt: ongerechtigheid.

Zo ook Tate in Word Biblical, hij vertaalt: Yahweh knows human intentions, that they amount to nothing! Waar hij bij "nothing" opmerkt in de voetnoot: the word הבל is well known from its usage in Eccl (see Eccl 1:2, 14; 2:1, 11, 15, 17, 19, 21, 23, 26, etc.; see also, Pss 39:6, 7, 12; 62:10; Jer 10:3; etc.). It connotes a vapor or a breath and conveys the nuances of temporal ephemerality, existential futility, and absurdity

Absurdity is heel wat meer dan vluchtig. IJdelheid is dan toch echt veel beter.

Tate beschrijft de betekenis als: in tijd korststondig, in haar bestaan nutteloos, en absurd. Of het woord "vluchtig" daar een goede vertaling van is, valt over te twisten. Wat mij betreft, dekt het die lading heel aardig. Zeker omdat voor de jongere generatie (waaronder ook ik) het woord "ijdel" meer met "zelfdunk" te maken heeft, dan met tijdelijkheid en nietigheid. Daarom vind ik in het hedendaagse Nederlands "vluchtig" de betere keuze.

De betekenis is, wanneer je deze commentaren volgt, duidend op de onstandvastigheid en voorbijgaandheid van het leven. Het stelt niets voor. Volgens mij wordt dat met "vluchtig" goed uitgedrukt. Het woord "vluchtig", betrokken op gedachten, drukt prima uit hoe snel ze voorbijgaan en hoe tijdelijk ze zijn.

Dat het niets voorstelt, klopt.
Daarom gaf ik ook de betekenis 'nietigheid'. Het woord 'vluchtigheid' roept veel minder deze associatie op.

Het gaat hier om de keuze tussen "ijdel" (SV) of "vluchtig" (HSV). Dan vind ik vluchtig de lading evengoed dekken als "ijdel", waarbij "vluchtig" dichter bij het grondwoord ("adem") staat.

Natuurlijk worden afgoden 'ijdel' genoemd omdat ze vergankelijk zijn, maar nog veel meer omdat ze nietig zijn, dus van geen enkele betekenis. Gods Woord wordt echter verkeerd begrepen wanneer we de ijdelheid, leegheid, zinloosheid, goddeloosheid van de gedachten (want dat betekent het in Psalm 94:11) gaan hertalen naar 'vluchtig'. Want ons woord 'vluchtig' roept een veel te beperkt spectrum op in de betekenis. Dat spectrum ligt veel beter opgesloten in 'ijdelheid' of eventueel 'nietigheid'. 'vluchtig' vat bijna iedereen op als een uiterlijk kenmerk (het is vergankelijk, het gaat voorbij), terwijl in de tekst het gaat om het innerlijk kenmerk van de gedachten: het is nietigheid, ongerechtigheid, enzovoort.

Ik denk eerder dat "ijdel" als uiterlijk kenmerk opgevat wordt in onze hedendaagse taal, dan "vluchtig". Daarbij noemt de HSV de gedachten die vluchtig zijn. Waarbij het dus heel duidelijk is wát er vluchtig is.

Mijn stelling blijft: Je leest meer in het woord, dan hier bedoeld is. Een betekenis als "ongerechtigheid" zit niet in het woord Hebreeuwse woord "ijdel" wat hier gebruikt wordt. In sommige contexten kan je zeggen dat het die betekenis, vanwege de context, erbij krijgt.

Het woord betekend letterlijk "adem" (zie de woordenboeken). Het woord wordt in afgeleide betekenissen gebruikt, waarbij de eigenschap van vluchtigheid, snel voorbijgaand, het maar even zijn, nutteloos zijn, het stelt niets voor, etc van de "adem" centraal staat.

De HSV-vertaling van "vluchtig" drukt dit m.i. prima uit (blijft ook nog dichter bij het grondwoord door het "ijdel" van de SV). Wie hier een diepere betekenis als "ongerechtigheid" wil lezen zal met goede argumenten moeten komen. Die heb ik tot nu toe nog niet gehoord. Zonder die argumenten is het echt een exegese-fout: een betekenis van een woord in de ene tekst inlezen in een andere tekst.

Op basis van dit voorbeeld kan je dus niet zeggen dat de HSV oppervlakkiger is. Ze maakt hier een goed afgewogen vertaalkeuze, die m.i. exegetisch verantwoord is, en de betekenis vat die bedoeld is.

[ZWP]

Eens met Memento, vooral hierom:

Ik denk eerder dat "ijdel" als uiterlijk kenmerk opgevat wordt in onze hedendaagse taal, dan "vluchtig". Daarbij noemt de HSV de gedachten die vluchtig zijn. Waarbij het dus heel duidelijk is wát er vluchtig is.

[ejvl]

Ik denk dat er sprake is van een generatie verschil of een verschil in woord opvattingen.

Ijdelheid kan voor sommige personen (waaronder Zonderling denk ik) en o.a de wat oudere generatie veelal een hele diepe betekenis hebben met veel betekenissen, veel dieper als vluchtigheid.

Als ik ijdelheid hoor, denk ik ook aan optutten voor de spiegel, zorgen dat je haar goed zit en dergelijke, de jongeren worden vaak niet opgevoed met het woord ijdelheid, ik weet wel wat het inhoud omdat ik me erin probeer te verdiepen, maar ik denk dat het bij veel jongeren minder aanspreekt.

De gedachten zijn vluchtig of de gedachten zijn ijdel.
De een legt de betekenis in ijdel, de ander in vluchtig, beiden zien het andere woord als minder goed.

Ik vind vluchtig ook prima de lading dekken, het is maar net wat je persoonlijk onder dat woord verstaat.
Als je echt neer wilt zetten wat het inhoud in een vertaling moet je meerdere woorden achter elkaar gebruiken, ijdelheid, vluchtig, leeg, als een zucht, en dergelijke, dan dekt de vlag de lading.

Met een enkel woord is het heel moeilijk te zeggen, maar het is onmogelijk te zeggen welk woord in dit geval nu beter is, want een woord heeft voor de één een andere of diepere betekenis dan de ander, daar is geen algemene norm voor over de diepte van een woord, dat is een persoonlijk gevoel.

[Zonderling]

DUS: het gaat niet om uitwendige vluchtigheid, maar om de gedachten zelf: deze zijn nietigheid en ongerechtigheid.

Uhm, de HSV heeft het ook over de vluchtigheid van de gedachten hoor: De HEERE kent de gedachten van de mens, vluchtig zijn ze. Dus de HSV-tekst neemt dat bezwaar weg, doordat het duidelijk aangeeft dat het om de gedachten gaat.

@Memento, na de verschillende onjuiste insinuaties in deze discussies waarvoor je geen enkel oog lijkt te hebben, is mij de lust tot verdere discussie redelijk vergaan. Het woordje 'Uhm' in je posting versterkt dat gevoel van onbehagen. Daarom houd ik het maar kort. Kennelijk is het niet mogelijk om te reageren op wat iemand schrijft, maar alleen op wat je er zelf in denkt te kunnen of te mogen lezen.

Wel wil ik nog opmerken dat de HSV-tekst dat bezwaar helemaal niet wegneemt. Het ontgaat mij volkomen hoe je dat kunt stellen. Iedereen zal bij de tekst: 'De HEERE kent de gedachten van de mens, vluchtig zijn ze', in eerste instantie denken aan de uitwendige kant van de gedachten, namelijk: gedachten die snel weg zijn, snel voorbijgaan. Maar dat is dus helemaal niet de bedoeling van de tekst en het Hebreeuwse woord. De essentie wijst op het innerlijke van de gedachten, niet omdat de gedachten snel voorbijgaan, maar omdat ze generlei waarde hebben, nietig zijn, ja goddeloos en zondig. Dat ligt hier allemaal in opgesloten en er zal bijna niemand zijn die dat uit het woord 'vluchtig' kan halen (tenzij je het grondwoord kent). DAT is het essentiële bezwaar tegen deze vertaling in deze tekst.

Daarbij: Briggs zegt dat de gedachten "unsubstantial" zijn, ze stellen niets voor. Dat is heel wat anders dan jij er van maakt: ongerechtigheid.

Ik sprak primair van 'nietigheid'. Het woord 'ongerechtigheid' was bedoeld als een toevoeging van mij, niet als vertaling van Briggs.

Mijn stelling blijft: Je leest meer in het woord, dan hier bedoeld is. Een betekenis als "ongerechtigheid" zit niet in het woord Hebreeuwse woord "ijdel" wat hier gebruikt wordt. In sommige contexten kan je zeggen dat het die betekenis, vanwege de context, erbij krijgt.

De primaire betekenis van het woord in de context is 'nietigheid' en dwaasheid. Dat stem ik toe (maar niemand leest dat in het woord 'vluchtigheid'). Maar er ligt ook de dimensie in van goddeloosheid, ongerechtigheid, zonde. Dat blijkt uit de tegenstelling met vers 12 en hetgeen voorafgaat, bv vers 3, 4, 8 en 10. Omdat het hier uit de context blijkt, ben ik zo vrij om het erin te lezen, net zoals evident is dat deze betekenis ook in diverse andere teksten waar dit woord gebruikt wordt, opgesloten ligt.

[memento]

Wel wil ik nog opmerken dat de HSV-tekst dat bezwaar helemaal niet wegneemt. Het ontgaat mij volkomen hoe je dat kunt stellen. Iedereen zal bij de tekst: 'De HEERE kent de gedachten van de mens, vluchtig zijn ze', in eerste instantie denken aan de uitwendige kant van de gedachten, namelijk: gedachten die snel weg zijn, snel voorbijgaan. Maar dat is dus helemaal niet de bedoeling van de tekst en het Hebreeuwse woord. De essentie wijst op het innerljike van de gedachten, niet omdat de gedachten innerlijk snel voorbijgaan, maar omdat ze generlei waarde hebben, nietig zijn, ja goddeloos en zondig. Dat ligt hier allemaal in opgesloten en er zal bijna niemand zijn die dat uit het woord 'vluchtig' kan halen (tenzij je het grondwoord kent). DAT is het essentiële bezwaar tegen deze vertaling in deze tekst.

Aangezien het grondwoord "adem" is, waarbij "temporeel snel voorbijgaand" de hoofdbetekenis is, is "vluchtig" m.i. een goede vertaling. Zelfs beter dan "ijdel", die dit temporele aspect van het grondwoord niet heeft.

Daarbij: Je noemt steeds dingen als "goddeloos en zondig". Geen woordenboek (of taaltechnische commentaren) kent aan dit woord in deze context deze betekenis toe (anders zie ik graag citaten). Ik snap niet, waarom je die betekenis steeds aanhaalt. Dat het woord in een andere context soms die associatie heeft, wil nog niet zeggen dat het in Ps 94 ook die associatie heeft. Volgens mij maak je hier echt een exegese-fout, door de betekenis uit een andere context in deze context in te lezen.

[ejvl]

Wel wil ik nog opmerken dat de HSV-tekst dat bezwaar helemaal niet wegneemt. Het ontgaat mij volkomen hoe je dat kunt stellen. Iedereen zal bij de tekst: 'De HEERE kent de gedachten van de mens, vluchtig zijn ze', in eerste instantie denken aan de uitwendige kant van de gedachten, namelijk: gedachten die snel weg zijn, snel voorbijgaan. Maar dat is dus helemaal niet de bedoeling van de tekst en het Hebreeuwse woord. De essentie wijst op het innerlijke van de gedachten, niet omdat de gedachten snel voorbijgaan, maar omdat ze generlei waarde hebben, nietig zijn, ja goddeloos en zondig. Dat ligt hier allemaal in opgesloten en er zal bijna niemand zijn die dat uit het woord 'vluchtig' kan halen (tenzij je het grondwoord kent). DAT is het essentiële bezwaar tegen deze vertaling in deze tekst.

Zie het dikgedrukte zonderling, hoe weet je dat zo stellig?
Ik denk in ieder geval niet aan de uitwendige kant van de gedachten, voor mij is het zo helder als glas wat hier bedoeld word met vluchtigheid, en ik denk velen met mij.
Is het toch niet zo dat jij of een groep vind dat ijdelheid een beter woord is, en dat dit dan maar voor iedereen moet gelden?
Of is het een algemene norm dat ijdelheid dieper is als vluchtigheid in dit tekstverband? Ik denk het niet.

[Zonderling]

Wel wil ik nog opmerken dat de HSV-tekst dat bezwaar helemaal niet wegneemt. Het ontgaat mij volkomen hoe je dat kunt stellen. Iedereen zal bij de tekst: 'De HEERE kent de gedachten van de mens, vluchtig zijn ze', in eerste instantie denken aan de uitwendige kant van de gedachten, namelijk: gedachten die snel weg zijn, snel voorbijgaan. Maar dat is dus helemaal niet de bedoeling van de tekst en het Hebreeuwse woord. De essentie wijst op het innerljike van de gedachten, niet omdat de gedachten innerlijk snel voorbijgaan, maar omdat ze generlei waarde hebben, nietig zijn, ja goddeloos en zondig. Dat ligt hier allemaal in opgesloten en er zal bijna niemand zijn die dat uit het woord 'vluchtig' kan halen (tenzij je het grondwoord kent). DAT is het essentiële bezwaar tegen deze vertaling in deze tekst.

Aangezien het grondwoord "adem" is, waarbij "temporeel snel voorbijgaand" de hoofdbetekenis is, is "vluchtig" m.i. een goede vertaling. Zelfs beter dan "ijdel", die dit temporele aspect van het grondwoord niet heeft.

Wanneer je hier in de tekst "temporeel snel voorbijgaand" als hoofdbetekenis leest in deze tekst, dan zijn we duidelijk bij het bezwaar dat ik maak. Ik bestempel dat namelijk als een absoluut verkeerd verstaan van deze tekst.

Overigens heeft 'ijdelheid' wel degelijk MEDE deze betekenis (de grondbetekenis van 'ijdelheid' is namelijk exact hetzelfde als van het Hebreeuwse woord). Maar dat is hier beslist NIET de hoofdbetekenis, deze betekenis is hier zeer ondergeschikt.

Verder verbaast het mij dat je niet ingaat op de context.

[Zonderling]

Ik denk in ieder geval niet aan de uitwendige kant van de gedachten, voor mij is het zo helder als glas wat hier bedoeld word met vluchtigheid, en ik denk velen met mij.

Ik zou zeggen: vraag eens aan wat mensen van de straat of school wat het woord 'vluchtig' bij hen oproept wanneer je zegt: 'gedachten zijn vluchtig'.
En: zelfs Memento denkt dat het primair om 'temporeel snel voorbijgaand' gaat.

[memento]

Wel wil ik nog opmerken dat de HSV-tekst dat bezwaar helemaal niet wegneemt. Het ontgaat mij volkomen hoe je dat kunt stellen. Iedereen zal bij de tekst: 'De HEERE kent de gedachten van de mens, vluchtig zijn ze', in eerste instantie denken aan de uitwendige kant van de gedachten, namelijk: gedachten die snel weg zijn, snel voorbijgaan. Maar dat is dus helemaal niet de bedoeling van de tekst en het Hebreeuwse woord. De essentie wijst op het innerljike van de gedachten, niet omdat de gedachten innerlijk snel voorbijgaan, maar omdat ze generlei waarde hebben, nietig zijn, ja goddeloos en zondig. Dat ligt hier allemaal in opgesloten en er zal bijna niemand zijn die dat uit het woord 'vluchtig' kan halen (tenzij je het grondwoord kent). DAT is het essentiële bezwaar tegen deze vertaling in deze tekst.

Aangezien het grondwoord "adem" is, waarbij "temporeel snel voorbijgaand" de hoofdbetekenis is, is "vluchtig" m.i. een goede vertaling. Zelfs beter dan "ijdel", die dit temporele aspect van het grondwoord niet heeft.

Wanneer je hier in de tekst "temporeel snel voorbijgaand" als hoofdbetekenis leest in deze tekst, dan zijn we duidelijk bij het bezwaar dat ik maak. Ik bestempel dat namelijk als een absoluut verkeerd verstaan van deze tekst.

Overigens heeft 'ijdelheid' wel degelijk MEDE deze betekenis (de grondbetekenis van 'ijdelheid' is namelijk exact hetzelfde als van het Hebreeuwse woord). Maar dat is hier beslist NIET de hoofdbetekenis, deze betekenis is hier zeer ondergeschikt.

Verder verbaast het mij dat je niet ingaat op de context.

De afgeleide betekenis die het woord kán hebben, is afgeleid van de temperole betekenis van "adem". Dat is wat ik haal uit de commentaren en woordenboeken.

Maar ik zie graag je citaten uit taaltechnische commentaren en woordenboeken tegemoet, die mijn ongelijk aantonen.

[Zonderling]

De afgeleide betekenis die het woord kán hebben, is afgeleid van de temperole betekenis van "adem". Dat is wat ik haal uit de commentaren en woordenboeken.

Beste Memento, het ging in de discussie steeds om de (afgeleide) betekenis in Psalm 94:11 en nergens anders om. In deze tekst is het woord evident en zeer beslist niet 'temporeel' bedoeld. Deze temporele betekenis ligt er ergens diep onder, maar de afgeleide betekenis van nietigheid & dwaasheid is hier in de tekst hoofdbetekenis geworden. En vervolgens impliceert het woord in de context ook nog ongerechtigheid, evenals de grondwoorden voor 'ijdelheid' in de Bijbel vaak deze bijbetekenis hebben, wat onder meer hieruit blijkt dat deze woorden meermalen parallel staan met 'ongerechtigheid' en 'goddeloosheid'. Maar primair baseer ik het op de context.

[memento]

De afgeleide betekenis die het woord kán hebben, is afgeleid van de temperole betekenis van "adem". Dat is wat ik haal uit de commentaren en woordenboeken.

Beste Memento, het ging in de discussie steeds om de (afgeleide) betekenis in Psalm 94:11 en nergens anders om. In deze tekst is het woord evident en zeer beslist niet 'temporeel' bedoeld. Deze temporele betekenis ligt er ergens diep onder, maar de afgeleide betekenis van nietigheid & dwaasheid is hier in de tekst hoofdbetekenis geworden. En vervolgens impliceert het woord in de context ook nog ongerechtigheid zoals de grondwoorden voor 'ijdelheid' in de Bijbel vaak deze bijbetekenis heeft, wat onder meer hieruit blijkt dat deze woorden meermalen parallel staan met 'ongerechtigheid' en 'goddeloosheid'.

Ik vat je visie. Zou je die willen onderbouwen met citaten uit taaltechnische commentaren en woordenboeken?