De noodleugen

Jantje
Berichten: 16185
Lid geworden op: 18 mei 2017, 20:42
Locatie: Walcheren - jantjevanrefoforum@gmail.com

De noodleugen

Bericht door Jantje »

Is de noodleugen toegestaan in bepaalde gevallen?

Gisteren werd er een preek van ds. G.J. van Aalst gelezen over het 9de gebod (Zondag 43). Hij wees de noodleugen geheel af, ook de voorbeelden van de vroedvrouwen in Egypte en Rachab, die de verspieders onderdak verschafte maar die ook een list verzon en daarbij de noodleugen gebruikte.
En denk ook aan de vele voorbeelden in de Tweede Wereldoorlog, waar dankzij de noodleugen veel mensen, veelal Joden, in leven bleven.

Hoe moeten wij dit zien?
Was getekend,
uw medeforummer Jantje
-DIA-
Berichten: 32701
Lid geworden op: 03 okt 2008, 00:10

Re: De noodleugen

Bericht door -DIA- »

Jantje schreef:Is de noodleugen toegestaan in bepaalde gevallen?

Gisteren werd er een preek van ds. G.J. van Aalst gelezen over het 9de gebod (Zondag 43). Hij wees de noodleugen geheel af, ook de voorbeelden van de vroedvrouwen in Egypte en Rachab, die de verspieders onderdak verschafte maar die ook een list verzon en daarbij de noodleugen gebruikte.
En denk ook aan de vele voorbeelden in de Tweede Wereldoorlog, waar dankzij de noodleugen veel mensen, veelal Joden, in leven bleven.

Hoe moeten wij dit zien?
Ik vind dit ook een wat moeilijke materie. Ik heb (nog niet zo lang geleden) een preek gehoord, en ik meen dat het een catechismuspreek van ds. G. Hoogerland was, waarin ook de noodleugen als zonde werd gezien. Helaas kan ik die preek niet meer beluisteren.
© -DIA- Laatst actief: 00 xxx 24??
Ambtenaar
Berichten: 9144
Lid geworden op: 15 apr 2017, 14:37

Re: De noodleugen

Bericht door Ambtenaar »

Jantje schreef:Is de noodleugen toegestaan in bepaalde gevallen?

Gisteren werd er een preek van ds. G.J. van Aalst gelezen over het 9de gebod (Zondag 43). Hij wees de noodleugen geheel af, ook de voorbeelden van de vroedvrouwen in Egypte en Rachab, die de verspieders onderdak verschafte maar die ook een list verzon en daarbij de noodleugen gebruikte.
En denk ook aan de vele voorbeelden in de Tweede Wereldoorlog, waar dankzij de noodleugen veel mensen, veelal Joden, in leven bleven.

Hoe moeten wij dit zien?
Ik ken niet het hele betoog van deze predikant, maar op grond van bovenstaande ben ik het met hem oneens. Het leven van een iemand die strijd voor de goede zaak vind ik belangrijker dan om niet te liegen.
Geytenbeekje
Berichten: 8245
Lid geworden op: 26 jun 2018, 21:37

Re: De noodleugen

Bericht door Geytenbeekje »

Je had ook zo'n verhaal waarbij een vrouw in de 2e wereldoorlog wees waar de joden verborgen waren (vrouw verborg zelf joden) en dat de Duitser haar niet geloofde.

Aan de andere kant zei Jezus dat David het goed deed dat hij in hongersnood de (toon ?) broden ad.
Noodstelen.
DDD
Berichten: 28479
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: De noodleugen

Bericht door DDD »

Ik vind het een onjuist bijbelgebruik.

Als er werkelijk sprake is van een noodleugen -dat is iets anders dan een leugen om bestwil- dan is er geen sprake van een vals getuigenis tégen, maar hooguit sprake van een vals getuigenis ten báte van de naaste. De bijbel veroordeelt dat nergens, integendeel.
Geytenbeekje
Berichten: 8245
Lid geworden op: 26 jun 2018, 21:37

Re: De noodleugen

Bericht door Geytenbeekje »

DDD schreef:Ik vind het een onjuist bijbelgebruik.

Als er werkelijk sprake is van een noodleugen -dat is iets anders dan een leugen om bestwil- dan is er geen sprake van een vals getuigenis tégen, maar hooguit sprake van een vals getuigenis ten báte van de naaste. De bijbel veroordeelt dat nergens, integendeel.
Maar als je dan het voorbeeld van die vrouw in de 2e wereldoorlog neemt.
Dat is echt vertrouwen op God, dat zie je wel meer in denk ik zo.
Dan dat je een noodleugen doet.
-DIA-
Berichten: 32701
Lid geworden op: 03 okt 2008, 00:10

Re: De noodleugen

Bericht door -DIA- »

Geytenbeekje schreef:Je had ook zo'n verhaal waarbij een vrouw in de 2e wereldoorlog wees waar de joden verborgen waren (vrouw verborg zelf joden) en dat de Duitser haar niet geloofde.

Aan de andere kant zei Jezus dat David het goed deed dat hij in hongersnood de (toon ?) broden ad.
Noodstelen.
Hij at wel van de toonbroden, staat er zonder meer. Maar in welk verband?
De kanttekening zegt:
Dit is een leugen, uit menselijke zwakheid gesproten om de rechte oorzaak zijner vlucht te bedekken, en verwijst tevens naar Exodus 1:19: En de vroedvrouwen zeiden tot Farao: Omdat de Hebreeïnnen niet zijn gelijk de Egyptische vrouwen; want zij zijn sterk; eer de vroedvrouw tot haar komt, zo hebben zij gebaard.
© -DIA- Laatst actief: 00 xxx 24??
Online
Zeeuw
Berichten: 11550
Lid geworden op: 19 sep 2018, 08:28

Re: De noodleugen

Bericht door Zeeuw »

Jantje schreef:Is de noodleugen toegestaan in bepaalde gevallen?

Gisteren werd er een preek van ds. G.J. van Aalst gelezen over het 9de gebod (Zondag 43). Hij wees de noodleugen geheel af, ook de voorbeelden van de vroedvrouwen in Egypte en Rachab, die de verspieders onderdak verschafte maar die ook een list verzon en daarbij de noodleugen gebruikte.
En denk ook aan de vele voorbeelden in de Tweede Wereldoorlog, waar dankzij de noodleugen veel mensen, veelal Joden, in leven bleven.

Hoe moeten wij dit zien?
We moeten God meer gehoorzaam zijn dan de mensen. De vroedvrouwen wisten dat er kinderen van het volk Israël gedood zouden worden als ze de waarheid spraken, m.i. waren ze juist God gehoorzaam hierin.
Jantje
Berichten: 16185
Lid geworden op: 18 mei 2017, 20:42
Locatie: Walcheren - jantjevanrefoforum@gmail.com

Re: De noodleugen

Bericht door Jantje »

Inderdaad. Dat zou ik ook zeggen. Bovendien, als ik me het goed herinner, kwam dat ook in de preek van ds. C. Sonnevelt, die ging over de vroedvrouwen in Egypte, naar voren. Deze preek werd afgelopen najaar hier gelezen in de Week van het Leven.
Was getekend,
uw medeforummer Jantje
Geytenbeekje
Berichten: 8245
Lid geworden op: 26 jun 2018, 21:37

Re: De noodleugen

Bericht door Geytenbeekje »

Zeeuw schreef:
Jantje schreef:Is de noodleugen toegestaan in bepaalde gevallen?

Gisteren werd er een preek van ds. G.J. van Aalst gelezen over het 9de gebod (Zondag 43). Hij wees de noodleugen geheel af, ook de voorbeelden van de vroedvrouwen in Egypte en Rachab, die de verspieders onderdak verschafte maar die ook een list verzon en daarbij de noodleugen gebruikte.
En denk ook aan de vele voorbeelden in de Tweede Wereldoorlog, waar dankzij de noodleugen veel mensen, veelal Joden, in leven bleven.

Hoe moeten wij dit zien?
We moeten God meer gehoorzaam zijn dan de mensen. De vroedvrouwen wisten dat er kinderen van het volk Israël gedood zouden worden als ze de waarheid spraken, m.i. waren ze juist God gehoorzaam hierin.
Maar was het dan heel anders gelopen als ze niet de leugen zeiden ?
Ik heb op dit punt geen mening, maar ik ben wel benieuwd...
DDD
Berichten: 28479
Lid geworden op: 11 jul 2012, 17:48

Re: De noodleugen

Bericht door DDD »

Geytenbeekje schreef:
DDD schreef:Ik vind het een onjuist bijbelgebruik.

Als er werkelijk sprake is van een noodleugen -dat is iets anders dan een leugen om bestwil- dan is er geen sprake van een vals getuigenis tégen, maar hooguit sprake van een vals getuigenis ten báte van de naaste. De bijbel veroordeelt dat nergens, integendeel.
Maar als je dan het voorbeeld van die vrouw in de 2e wereldoorlog neemt.
Dat is echt vertrouwen op God, dat zie je wel meer in denk ik zo.
Dan dat je een noodleugen doet.
Dat is allemaal goed en best, en inderdaad een voorbeeld van groot geloof, en de leiding van de heilige Geest. Maar daar mogen wij geen regel van maken, noch het aan mensen opleggen die niet zo'n volkomen geloof hebben.'

De discussie was of een noodleugen zonde is. Mensen die dat beweren, gaan mijns inziens rechtstreeks in tegen de bijbelse openbaring. Ik zeg het wat scherp. Je ziet het op meer punten, zoals de zondagsrust en nog meer onderwerpen maar niet alles past binnen de regels van het forum. Mensen die strenger willen zijn dan God zelf, zullen als ik het goed begrijp, als ze voor Gods rechterstoel staan, heel wat hebben uit te leggen.
Gebruikersavatar
refo
Berichten: 23811
Lid geworden op: 29 dec 2001, 11:45

Re: De noodleugen

Bericht door refo »

Er staat vals getuigenis TEGEN (in de zin van ten nadele) en niet TOT. Als je tegen de bezetter loog, kon hem dat ten voordeel zijn.
Gebruikersavatar
helma
Berichten: 18661
Lid geworden op: 11 sep 2006, 10:36
Locatie: Veenendaal

Re: De noodleugen

Bericht door helma »

Geytenbeekje schreef:
Zeeuw schreef:
Jantje schreef:Is de noodleugen toegestaan in bepaalde gevallen?

Gisteren werd er een preek van ds. G.J. van Aalst gelezen over het 9de gebod (Zondag 43). Hij wees de noodleugen geheel af, ook de voorbeelden van de vroedvrouwen in Egypte en Rachab, die de verspieders onderdak verschafte maar die ook een list verzon en daarbij de noodleugen gebruikte.
En denk ook aan de vele voorbeelden in de Tweede Wereldoorlog, waar dankzij de noodleugen veel mensen, veelal Joden, in leven bleven.

Hoe moeten wij dit zien?
We moeten God meer gehoorzaam zijn dan de mensen. De vroedvrouwen wisten dat er kinderen van het volk Israël gedood zouden worden als ze de waarheid spraken, m.i. waren ze juist God gehoorzaam hierin.
Maar was het dan heel anders gelopen als ze niet de leugen zeiden ?
Ik heb op dit punt geen mening, maar ik ben wel benieuwd...

Dat is een kwestie van geloof. En gehoorzaamheid.
We hebben het hier trouwens pas over gehad nav een preek van ds Golverdingen over Rachab. https://www.prekenweb.nl/nl/Preek/Open/12508

Wat als God Abraham niet zou hebben gestopt bij het offer van zijn zoon?
God vraagt gehoorzaamheid en geloof. Het loopt Hem echt niet uit de hand als wij in gehoorzaamheid de waarheid spreken. Wij hoeven Hem echt geen handje te helpen door te liegen. Dan zou de list en bedrog van Rebekka en Jacob ook geen zonde geweest zijn, daar hing de hele verbondsbelofte van af, voor hun gevoel. Wat als Izak toch Ezau gezegend had? Ze moesten wel liegen toch? Nee, ze hadden moeten vertrouwen dat God Zijn raad zou volvoeren.
Zonnebloem
Berichten: 268
Lid geworden op: 11 jun 2019, 09:52

Re: De noodleugen

Bericht door Zonnebloem »

De geboden van God zijn bedoeld tot welzijn van de mens en het volk. Wanneer mensenlevens op het spel staan, is het geen ‘vals getuigenis’ om die te redden. Het doel, dat door de noodleugen wordt gediend, is van hoger waarde dan hetgeen in het negende gebod wordt verboden.
Wie één leven redt, redt de hele wereld, zegt de talmoed.

Het gaat over de ‘tragiek’ van een noodzakelijke keuze. Die keuze is onvermijdelijk, vanwege de gebrokenheid van het bestaan. Achter de beslissing schuilt het lijden en de aantasting van het welzijn van de mens.

In dit verband kan de gouden regel worden gebruikt, waarmee Jezus het handelen overeenkomstig de wet weergeeft, namelijk: ‘wat gij wilt dat u de mensen doen, doe gij evenzo’ (Mt.7.12)

In een midrash wordt verteld dat Hillel de mozaïsche wet op deze wijze samenvatte, namelijk ‘alles wat voor u schadelijk is, doe dat de ander niet aan.’

Bron: Weldoen, A.A. Teeuw
Online
Zeeuw
Berichten: 11550
Lid geworden op: 19 sep 2018, 08:28

Re: De noodleugen

Bericht door Zeeuw »

helma schreef:
Geytenbeekje schreef:
Zeeuw schreef:
Jantje schreef:Is de noodleugen toegestaan in bepaalde gevallen?

Gisteren werd er een preek van ds. G.J. van Aalst gelezen over het 9de gebod (Zondag 43). Hij wees de noodleugen geheel af, ook de voorbeelden van de vroedvrouwen in Egypte en Rachab, die de verspieders onderdak verschafte maar die ook een list verzon en daarbij de noodleugen gebruikte.
En denk ook aan de vele voorbeelden in de Tweede Wereldoorlog, waar dankzij de noodleugen veel mensen, veelal Joden, in leven bleven.

Hoe moeten wij dit zien?
We moeten God meer gehoorzaam zijn dan de mensen. De vroedvrouwen wisten dat er kinderen van het volk Israël gedood zouden worden als ze de waarheid spraken, m.i. waren ze juist God gehoorzaam hierin.
Maar was het dan heel anders gelopen als ze niet de leugen zeiden ?
Ik heb op dit punt geen mening, maar ik ben wel benieuwd...

Dat is een kwestie van geloof. En gehoorzaamheid.
We hebben het hier trouwens pas over gehad nav een preek van ds Golverdingen over Rachab. https://www.prekenweb.nl/nl/Preek/Open/12508

Wat als God Abraham niet zou hebben gestopt bij het offer van zijn zoon?
God vraagt gehoorzaamheid en geloof. Het loopt Hem echt niet uit de hand als wij in gehoorzaamheid de waarheid spreken. Wij hoeven Hem echt geen handje te helpen door te liegen. Dan zou de list en bedrog van Rebekka en Jacob ook geen zonde geweest zijn, daar hing de hele verbondsbelofte van af, voor hun gevoel. Wat als Izak toch Ezau gezegend had? Ze moesten wel liegen toch? Nee, ze hadden moeten vertrouwen dat God Zijn raad zou volvoeren.
Je spreekt nu over zaken waarin mensen eigen keuzes moesten maken. De voorbeelden eerder gingen over mensen die opgeroepen werden door anderen om zaken te doen, die tegen Gods geboden ingingen. Ten minste, zo lees ik het stuk van de vroedvrouwen. Dan geldt m.i. echt God meer gehoorzaam zijn dan de mensen.

De kanttekeningen hier zeggen:
20 Daarom deed God aan de vroedvrouwen 24goed; en dat volk vermeerderde en het werd zeer machtig.
24 Niet om enige leugen, maar omdat zij God vreesden, en de kinderkens lieten leven. Zie vers 21. verwijsteksten

vers 21 En het geschiedde, dewijl de vroedvrouwen God vreesden, zo bouwde Hij hun huizen.

Daar lees ik dat ze God vreesden en daarom niet meewerkten aan de zonde.
Plaats reactie