Refokring wacht organistentekort

Gebruikersavatar
Josephus
Berichten: 2935
Lid geworden op: 04 dec 2006, 16:28
Locatie: Randstad

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Josephus »

Tiberius schreef:Kijk, ik ben absoluut niet muzikaal, dus ik kan dat niet zo beoordelen.
Maar dat geldt, schat ik, voor 90% van de kerkgangers.
Ik denk niet dat je zo makkelijk een algemene schatting kunt maken. Misschien geldt het voor jouw gemeente, maar er zijn ook wel gemeenten te vinden waar het omgekeerde geldt. Het lastige is gewoon dat de 'gemiddelde kerkganger' niet bestaat en dat je je daarop als organist dus ook niet kunt richten.

Overigens, je zou enigszins ondeugend ook kunnen stellen dat het in een gemeente waar 90% van de kerkgangers a-muzikaal is eigenlijk niet uitmaakt wat je als organist speelt. Het overgrote merendeel hoort dan immers toch niet wat je aan het doen bent, dus daar zul je dan ook weinig klachten krijgen (ja, misschien van die andere 10%, maar dat zal dan meer inhoudelijke kritiek zijn).
Dus dan is enigszins laagdrempelige kerkmuziek wel beter.
Wat bedoel je dan met 'laagdrempelig'? Muziek die iedereen 'begrijpt'? Ik zou het veel logischer vinden (en ook adviseren) dat een organist een psalmbewerking in barokke of klassieke stijl speelt dan dat hij oeverloos gaat zitten breien (dat durven ze dan soms ook nog 'improviseren' te noemen). Van dat laatste begrijpt een muzikaal geschoold gemeentelid al niets, laat staan een a-muzikale broeder of zuster.
Ik vergelijk het maar als ik een lezing houd voor vakgenoten, dan is het niveau veel hoger (hoop ik), dan wanneer ik een lezing / cursus houd voor klanten of zelfs eindgebruikers. In dat laatste geval moet ik me aanpassen, want die klant trekt dat niveau niet. Zou ik die aanpassing niet kunnen maken, dan ben ik niet geschikt om die klantencursus of -lezing te houden. Hoe veel verstand ik ook van mijn vak heb.
Het grote verschil zit hem natuurlijk wel in de verschillende doelen. Ik geef zelf ook wel eens presentaties en in feite ben je dan gewoon een verkoper. Je wilt je product of dienst aan de man brengen. In dat geval zou je wel gek zijn, als je niet op het niveau van je publiek gaat zitten.

Bij de functie van organist in de eredienst ligt dat toch anders. Natuurlijk houd je tot op zekere hoogte rekening met de cultuur van de gemeente, maar tegelijk ben jij wel degene die is aangesteld om de muzikale aspecten van de eredienst in goede banen te leiden, niet om jezelf zo goed mogelijk te verkopen richting de kerkgangers. Daar kun je dan weer concerten voor gebruiken. Ik geloof niet dat het voor een goede organist bevredigend is wanneer hij zich moet aanpassen aan de smaak van bepaalde leden die graag 'laagdrempelige' muziek willen. Dan begeef je je mijns inziens op een hellend vlak. En een organist moet zich toch ook verantwoorden richting Degene die hem zijn talenten geschonken heeft?
Ik wantrouw iedereen die een theologie heeft. Ware theologie ademt en loopt. (Willem Barnard)
Gebruikersavatar
Josephus
Berichten: 2935
Lid geworden op: 04 dec 2006, 16:28
Locatie: Randstad

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Josephus »

Josephus schreef:Het lastige is gewoon dat de 'gemiddelde kerkganger' niet bestaat en dat je je daarop als organist dus ook niet kunt richten.
Ik vond hierover nog wat in een interview van het Friesch Dagblad met organist Gerrit Stulp:
Het inleven in wat de gemeente mooi vindt en wat niet is heel belangrijk, zo heeft hij ondervonden in zijn loopbaan als kerkmusicus. ,,Of je nu organist, cantor of kerkmusicus bent, je doet je werk ten dienste van de gemeente. Je bent geen kunstenaar die zichzelf manifesteert. De grote Bach zei: ‘Wil je een goed kerkmusicus zijn, dan moet je goed op de hoogte zijn van de theologie, en uiteraard vakman zijn’. Bach had een uitgebreide theologische bibliotheek in huis. Zijn woorden gelden nog steeds. Wil een organist goed in een gemeente functioneren, dan moet je weten wat evangelischen geloven, wat de moderne theologie inhoudt, je verdiepen in boeken van Kuitert en Den Heyer. Maar ook op de hoogte zijn van Abraham Kuyper.’’

Een gemeente is namelijk een gemêleerd luisterpubliek. ,,Sommigen luisteren naar je spel vanuit een theologisch-dogmatische beleving, anderen met een evangelisch gevoel en weer een groep op esthetisch niveau. Voor die laatste categorie moet het vooral ‘mooi’ klinken. Ik zeg: pas op, richt je nooit op één groep in de kerk, want dat gaat de rest ontevreden naar huis. Je moet élke groep iets bieden, zonder dat je je eigen artistieke gevoel geweld aan doet. Het spel moet verzorgd en verantwoord blijven.’’
Ik wantrouw iedereen die een theologie heeft. Ware theologie ademt en loopt. (Willem Barnard)
Jongere
Berichten: 7763
Lid geworden op: 14 apr 2004, 15:45

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Jongere »

Die ingezonden brief vond ik niet echt bijdragen aan de discussie.
Het opiniestuk vond ik erg goed geschreven. Vooral de praktische handvatten die het bood, die worden vaak een beetje gemist in de hele discussie.
Gebruikersavatar
Wilma van den Berg
Berichten: 3849
Lid geworden op: 17 okt 2005, 16:24

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Wilma van den Berg »

Jongere schreef:Die ingezonden brief vond ik niet echt bijdragen aan de discussie.
Het opiniestuk vond ik erg goed geschreven. Vooral de praktische handvatten die het bood, die worden vaak een beetje gemist in de hele discussie.
Helemaal met je eens. Overigens, het gaat er natuurlijk niet om of we het mooi vinden geschreven etc. maar of dat we ook een functie vervullen, een taak uitoefenen mbt dit instrument wat men in de kerken hanteert... :)
Ons geloof wankelt weleens maar Gods trouw nooit!
Gebruikersavatar
Tiberius
Administrator
Berichten: 34686
Lid geworden op: 12 jan 2006, 09:49
Locatie: Breda

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Tiberius »

Jongere schreef:Die ingezonden brief vond ik niet echt bijdragen aan de discussie.
Het opiniestuk vond ik erg goed geschreven. Vooral de praktische handvatten die het bood, die worden vaak een beetje gemist in de hele discussie.
Welke praktische handvatten bedoel je precies?
Dat de kerkenraad jonge organisten enthousiasmeert? En de kosten van de opleiding voor hun rekening neemt?
Gebruikersavatar
Tiberius
Administrator
Berichten: 34686
Lid geworden op: 12 jan 2006, 09:49
Locatie: Breda

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Tiberius »

Josephus schreef:En een organist moet zich toch ook verantwoorden richting Degene die hem zijn talenten geschonken heeft?
Het kan ook een talent zijn om je muziek toegankelijk te maken voor minder-getalenteerden.
Jongere
Berichten: 7763
Lid geworden op: 14 apr 2004, 15:45

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Jongere »

Tiberius schreef:
Jongere schreef:Die ingezonden brief vond ik niet echt bijdragen aan de discussie.
Het opiniestuk vond ik erg goed geschreven. Vooral de praktische handvatten die het bood, die worden vaak een beetje gemist in de hele discussie.
Welke praktische handvatten bedoel je precies?
Dat de kerkenraad jonge organisten enthousiasmeert? En de kosten van de opleiding voor hun rekening neemt?
Bijvoorbeeld.
Gebruikersavatar
Josephus
Berichten: 2935
Lid geworden op: 04 dec 2006, 16:28
Locatie: Randstad

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Josephus »

Tiberius schreef:
Josephus schreef:En een organist moet zich toch ook verantwoorden richting Degene die hem zijn talenten geschonken heeft?
Het kan ook een talent zijn om je muziek toegankelijk te maken voor minder-getalenteerden.
Absoluut. Sterker nog, dat is zelfs een uitdaging! Communicatie is enorm belangrijk. Vraag als organist de ruimte om bijvoorbeeld in het kerkblad een toelichting te geven op de muziek die je speelt of organiseer een keer een gemeenteavond. Ik ben ervan overtuigd dat je op die manier al een hoop sympathie wint. Je laat in elk geval zien dat je de mensen serieus neemt en niet vanuit de hoogte jouw muzikale visie wilt opdringen. En beroepszeurpieten houd je nu eenmaal altijd.

En nogmaals de uitspraak van Gerrit Stulp uit het Friesch Dagblad:
,,Sommigen luisteren naar je spel vanuit een theologisch-dogmatische beleving, anderen met een evangelisch gevoel en weer een groep op esthetisch niveau. Voor die laatste categorie moet het vooral ‘mooi’ klinken. Ik zeg: pas op, richt je nooit op één groep in de kerk, want dat gaat de rest ontevreden naar huis. Je moet élke groep iets bieden, zonder dat je je eigen artistieke gevoel geweld aan doet. Het spel moet verzorgd en verantwoord blijven.’’
Ik wantrouw iedereen die een theologie heeft. Ware theologie ademt en loopt. (Willem Barnard)
Gebruikersavatar
Herman
Moderator
Berichten: 13687
Lid geworden op: 29 dec 2001, 12:21
Locatie: Geldermalsen

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Herman »

Josephus schreef:
En nogmaals de uitspraak van Gerrit Stulp uit het Friesch Dagblad:
,,Sommigen luisteren naar je spel vanuit een theologisch-dogmatische beleving, anderen met een evangelisch gevoel en weer een groep op esthetisch niveau. Voor die laatste categorie moet het vooral ‘mooi’ klinken. Ik zeg: pas op, richt je nooit op één groep in de kerk, want dat gaat de rest ontevreden naar huis. Je moet élke groep iets bieden, zonder dat je je eigen artistieke gevoel geweld aan doet. Het spel moet verzorgd en verantwoord blijven.’’
Mooie gedachte? Maar hoe geef je daar invulling aan?

Stel ik speel een koraalzetting van Psalm 103 na de dienst.
Persoon A. denkt aan vers 9, B aan 8, en de organist aan 2? Het maakt in een dergelijke situatie toch niet precies uit wat je doet. Als het maar netjes en verzorgt is.
wim
Berichten: 3776
Lid geworden op: 30 okt 2002, 11:40

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door wim »

Herman schreef:Als het maar netjes en verzorgt is.
Ja, en grammaticaal correct. :fouet
Gebruikersavatar
Josephus
Berichten: 2935
Lid geworden op: 04 dec 2006, 16:28
Locatie: Randstad

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Josephus »

Herman schreef:Stel ik speel een koraalzetting van Psalm 103 na de dienst.
Persoon A. denkt aan vers 9, B aan 8, en de organist aan 2? Het maakt in een dergelijke situatie toch niet precies uit wat je doet. Als het maar netjes en verzorgt is.
Ik zou het op zich wel merkwaardig vinden wanneer iemand in jouw voorbeeld aan vers 8 zou denken (ik neem aan de je de oude berijming bedoelt). Als jij als organist aan vers 2 denkt ("loof Hem") dan lijkt het mij toch dat je dat in je registratie tot uiting laat komen.

Maar goed, zoiets zul je altijd wel houden. Er zijn ook nogal wat psalmen en gezangen die dezelfde melodie hebben. Actueel recent voorbeeld: Bachs koraalbewerking "An Wasserflüssen Babylon" (voor de kenners: BWV 653) kun je in deze passietijd best spelen, omdat dit lied dezelfde melodie heeft als "Daar gaat een lam en draagt de schuld" (gezang 187). De meest praktische en simpelste oplossing is dat je gewoon op de liturgie zet wat je na de dienst speelt, maar ja, niet iedere gemeente maakt gebruik van een gedrukte liturgie.

Eigenlijk vind ik zoiets niet echt een probleem. Meestal zal toch uit het karakter en de registratie van een stuk wel een hoop duidelijk worden.
Ik wantrouw iedereen die een theologie heeft. Ware theologie ademt en loopt. (Willem Barnard)
Gebruikersavatar
Wilma van den Berg
Berichten: 3849
Lid geworden op: 17 okt 2005, 16:24

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Wilma van den Berg »

Vandaag hierover ook nog een stukje in het RD ('achterkrant') over het organistentekort...
Ons geloof wankelt weleens maar Gods trouw nooit!
Gebruikersavatar
Hendrikus
Berichten: 17058
Lid geworden op: 10 apr 2004, 09:37

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Hendrikus »

Josephus schreef:Actueel recent voorbeeld: Bachs koraalbewerking "An Wasserflüssen Babylon" (voor de kenners: BWV 653) kun je in deze passietijd best spelen, omdat dit lied dezelfde melodie heeft als "Daar gaat een lam en draagt de schuld" (gezang 187).
Ha ha, en dan denken de mensen dat je de Lofzang van Zacharias speelt - en dat associëren ze met kerst - en dan denken ze dus: die organist snapt er weer eens niks van.

Maar in het voorbeeld van Psalm 103: ik heb het wel eens meegemaakt dat we Psalm 103: 1 moesten zingen en dat de organist als voorspel de eerste pagina uit de Sombere Muziek over Ps. 103: 8 van Jan Zwart speelde.
Die had er dus écht niks van gesnopen :nonnon
Jongere
Berichten: 7763
Lid geworden op: 14 apr 2004, 15:45

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Jongere »

Josephus schreef:Eigenlijk vind ik zoiets niet echt een probleem. Meestal zal toch uit het karakter en de registratie van een stuk wel een hoop duidelijk worden.
Precies, de registratie moet duidelijk aansluiten bij de tekst. En als dat dan nog twee verzen kan betekenen dan maakt het weinig meer uit denk ik. Die interpretatievrijheid heb je bij een schilderij natuurlijk ook. Als ik improviseer na de dienst en ik echt één vers in gedachten heb (onlangs speelde ik een vers van psalm 72 - dan denkt ook de helft aan 65) dan probeer ik dat op alle mogelijke manieren te benadrukken dmv registratie en soms articulatie als er bijvoorbeeld wordt gesproken in een psalmvers. Maar als je literatuur speelt kan dat natuurlijk veel minder makkelijk.
Gebruikersavatar
Afgewezen
Berichten: 17323
Lid geworden op: 12 mei 2005, 21:50

Re: Refokring wacht organistentekort

Bericht door Afgewezen »

Hendrikus schreef:
Josephus schreef:Actueel recent voorbeeld: Bachs koraalbewerking "An Wasserflüssen Babylon" (voor de kenners: BWV 653) kun je in deze passietijd best spelen, omdat dit lied dezelfde melodie heeft als "Daar gaat een lam en draagt de schuld" (gezang 187).
Ha ha, en dan denken de mensen dat je de Lofzang van Zacharias speelt - en dat associëren ze met kerst - en dan denken ze dus: die organist snapt er weer eens niks van.

Maar in het voorbeeld van Psalm 103: ik heb het wel eens meegemaakt dat we Psalm 103: 1 moesten zingen en dat de organist als voorspel de eerste pagina uit de Sombere Muziek over Ps. 103: 8 van Jan Zwart speelde.
Die had er dus écht niks van gesnopen :nonnon
Proef ik hier enig snobisme? :huhu
Plaats reactie